Phật dạy Ra-Hầu-La

Ra-Hầu-La, tiếng Phạn là Râhula, phiên âm : Ra-Hầu-La hay La-Hầu-La, là tên người con trai của Đức Phật Thích Ca, hồi Ngài còn là Thái tử Sĩ-Đạt-Ta trong Hoàng cung.

Thái tử Sĩ-Đạt-Ta, con của vua Tịnh Phạn, cưới Công chúa Da-Du-Đà-La năm Ngài 16 tuổi. Mãi đến năm Ngài 29 tuổi, Công chúa mới có thai và sanh ra đứa con trai đầu lòng. Tin mừng nầy đem đến cho Thái tử lúc Ngài đang ngồi trong Ngự Uyển, trầm tư suy tưởng về Tứ Khổ của con người.

Ngài nghe tin, chẳng những không mừng mà lại than : “Đứa con ra đời là có thêm một trói buộc nữa.”

Do đó, vua Tịnh Phạn đặt tên cháu nội là : RÂHULA, có nghĩa là trói buộc.

Cũng trong đêm đó, Thái tử quyết định rời gia đình, vượt hoàng cung để lên đường tầm đạo.

Sáu năm sau, Thái tử Sĩ-Đạt-Ta đắc đạo thành Phật, hiệu là Thích Ca Mâu Ni. Ngài đem giáo lý của Ngài truyền bá cứu độ chúng sanh, nhưng ngài chưa vội trở về gia đình.

Mãi đến 3 năm sau, nhiều lần vua Tịnh Phạn cho người đến mời gọi, Đức Phật mới trở về kinh đô để thăm phụ vuơng và vợ con. Lúc đó Ra-Hầu-La được 9 tuổi.

Sau 7 ngày ở lại hoàng cung, Đức Phật sửa soạn từ giã ra đi. Công chúa Da-Du-Đà-La, dạy Ra-Hầu-La đến nói với Đức Phật như sau :

- Kính thưa cha, con là Hoàng tử con của cha, xin cha trao lại cho con tài sản của cha, tức là của con.

Đức Phật thầm nghĩ : “ Nó muốn gia tài của cha, nhưng tài sản trong thế gian nầy quả thật đầy phiền não. Như Lai sẽ ban cho nó gia tài cao thượng gồm 7 phần mà Như Lai đã thâu đạt dưới cội bồ đề. Như Lai sẽ giúp nó trở thành sở hữu chủ của một gia tài như thế.”

Đức Phật gọi Ông Xá-Lợi-Phất đến, bảo Ông làm lễ xuất gia cho Ra-Hầu-La. Ra-Hầu-La trở thành một Sa-Di đầu tiên trong giáo đoàn.

Ra-Hầu-La theo Phật làm Sa Di, nhưng còn bé quá, chưa ý thức được con đường tu, và cũng chưa đủ kiến thức để lãnh hội giáo pháp của Phật. Ra-Hầu-La chỉ biết vâng lời các vị trưởng thượng, làm như một cái máy.

Khi Xá-Lợi-Phất nhận thêm một chú bé Quân Đầu làm Sa Di thì Ra-Hầu-La mới bắt đầu có bạn, nhưng vẫn còn có tánh trẻ con, hay chơi đùa nghịch ngợm, phỉnh gạt người khác để làm trò vui. Các vị cư sĩ, trưởng giả đến hỏi thăm Đức Phật, gặp Ra-Hầu-La thì thế nào chú cũng chỉ sai đường, để các vị nầy đi lộn qua chỗ khác, làm cho chú thích chí cười vui.

Chuyện nghịch ngợm nầy đến tai Đức Phật. Ngài đích thân đến vườn Ôn Tuyền khiển trách và dạy dỗ Ra-Hầu-La.

PHẬT DẠY RA-HẦU-LA :

Khi nghe tin Đức Phật đến, Ra-Hầu-La vội chạy ra đón, đem nước đến để Phật rửa chân. Phật rửa chân xong, chỉ nước trong chậu hỏi Ra-Hầu-La :

- Nầy Ra-Hầu-La, nước nầy có thể uống được không ?

- Bạch Thế Tôn, không thể uống được. - Tại sao ?

- Vì nước đã ô uế.

- Nầy Ra-Hầu-La, ngươi cũng giống như thứ nước đó. Thời gian ngươi xuất gia làm Sa Di khá dài, gần 10 năm, nhưng ngươi chưa dứt được thói xấu. Nước ô uế không uống được, thân tâm ngươi còn ô uế các tập khí thì có gì khác đâu ? Hình thức thì xuất gia, mà thân, khẩu, ý còn trần tục, tất cả không thể thăng hoa. Ngươi đã rời bỏ thế tục, thì phải giữ lòng thanh tịnh, hành vi cử chỉ đoan chánh, lời nói chơn thật. Xuất gia mà không trừ bỏ được 3 độc uế đó thì chẳng khác gì nước dơ. Nước dơ người ta đem đổ, người nhiều tật xấu sẽ bị sa đọa.

Nói xong, Phật bảo Ra-Hầu-La đem chậu nước đổ đi, rồi mang chậu không trở lại. Đức Phật hỏi :

- Nầy Ra-Hầu-La, chậu nầy đựng thức ăn được không?

- Thưa không. - Tại sao ?

- Vì chất dơ còn bám đầy chậu.

- Nầy Ra-Hầu-La, chậu dơ không đựng thức ăn được, thân dơ cũng thế thôi. Ngươi chỉ là một Sa Di, mà thân khẩu ý không sạch, không tu tập Giới Định Huệ, tâm không sạch, lời nói bông đùa nghịch ngợm, thân dính đầy cấu uế, mất hết oai nghi, như thế khác gì nước dơ, chậu dơ. Chậu dơ không dùng được thì giữ lại làm gì.

Nói xong, Phật đá chậu dơ cho bể đi, rồi nói tiếp :

- Nầy Ra-Hầu-La, ngươi có tiếc cái chậu không ?

- Thưa không. - Tại sao ?

- Vì chậu dơ không dùng được.

- Nầy Ra-Hầu-La, chậu dơ không tiếc khi nó bể, giống như mọi người không thương tiếc ngươi, vì ngươi có nhiều lầm lỗi, kể cả lầm lỗi trong việc vui chơi. Mang danh là người xuất gia, mà con còn nói năng không thật thà, thiếu chững chạc, phỉnh gạt người khác, ai mà thương mến ngươi được.

Nghe Đức Phật răn dạy, Ra-Hầu-La tỉnh ngộ, phát nguyện sửa đổi tâm tánh, tu luyện Mật Hạnh.

Phật dặn Xá-Lợi-Phất luôn luôn kềm cặp Ra-Hầu-La.

Một hôm, hai thầy trò Xá-Lợi-Phất và Ra-Hầu-La vào thành Vương Xá để khất thực. Trên đường đi, chẳng may hai thầy trò gặp một toán du đảng chận đường hành hung. Ra-Hầu-La bị chúng đánh chảy máu đầu, nên rất tức giận, ôm đầu khóc thê thảm. Xá-Lợi-Phất từ tốn khuyên bảo :

- Nầy Ra-Hầu-La, tuổi đã 19 rồi, sắp thọ Cụ Túc giới, ngươi hãy quyết tâm nhổ sạch tập khí ba độc bằng Mật Hạnh nhẫn nhục cao độ. Kẻ hành giả không nên oán cừu thù hận, hãy đem đức tánh từ bi thương yêu tất cả chúng sanh. Ở đời khen chê, vinh nhục là điều không đáng cho người tu lưu tâm. Điều đáng cho hành giả ghi nhớ là sức mạnh của nhẫn nhục có thể thắng tất cả sức mạnh khác, dù lớn lao đến đâu.

Vừa khuyên giải, Xá-Lợi-Phất vừa băng bó vết thương cho Ra-Hầu-La. Khi về đến Tịnh xá, Xá-Lợi-Phất trình bày với Đức Phật các việc xảy ra. Đức Phật an ủi Ra-Hầu-La :

- Nầy Ra-Hầu-La, nhẫn nhục là hạnh vô cùng cao quí. Muốn thấy Phật, thuận Pháp, gần Tăng, ngươi hãy tu hạnh nhẫn nhục. Người biết nhẫn nhục, tâm hồn thư thái an ổn, diệt trừ các tai họa, trí huệ phát sinh. Trí huệ là kiếm báu chặt đứt gốc rễ Vô Minh, Tham ái, Ngã chấp. Người có trí huệ dù có chung đụng với thế tục, vẫn không bị ô nhiễm. Nhẫn nhục là điều kiện làm tăng thượng duyên, tuyên dương Chánh pháp, là tư tưởng để sớm được giải thoát khỏi sinh tử luân hồi.

Để khải thị thêm, giúp Ra-Hầu-La có đủ điều kiện tu tiến, chứng đắc quả Thánh, Đức Phật nói tiếp :

- Nầy Ra-Hầu-La, để nối tiếp dòng Thánh, không phụ các ân, ngươi hãy nhìn thẳng vào thực tại của muôn vật. Ngươi có thấy một vật nào đứng yên không ? Tất cả đều năng động trong sinh diệt. Ngươi cần đem trí huệ soi suốt tánh vô thường vô ngã của vạn vật, kể cả thân tâm của ngươi. Có rõ suốt như thế, tâm mới không chấp trước, dính mắc ở bất cứ thứ gì, để tu niệm, hầu sớm giải thoát. Trong mình ngươi có huyết thống cao quí, ngươi không nên trì trệ trên con đường tu học.

Nghe Phật cảnh tỉnh, Ra-Hầu-La choáng váng đầu óc, dành mọi thời gian chuyên tâm tu luyện. Cuối cùng, Ra-Hầu-La trở thành bậc có Mật Hạnh đệ nhứt, được Phật khen ngợi.

Ra-Hầu-La thuộc hàng 10 Đại đệ tử của Phật, chứng đắc phẩm vị A-La-Hán.