Tiếng chửi là vô ngã

[giangvietson]

Vô Ngã theo tôi hiểu là Không có tự tính riêng.
Không phải là không có tự tính mà là không có tự tính riêng.
Tức là tự tính trùng với tự tính của Đại Vũ trụ. tức là chỉ có tự tính chung mà thôi.

Không có cái gì thể hiện là của riêng cho dù là: Sắc, Thọ, tưởng, hành, Thức!
Không biết có đúng không?
Xin các Thầy và bạn Đạo chỉ dạy thêm ạ.
Cảm ơn nhiều!

Bạn thân mến,

Xin được đề cập tới điều mà chúng ta hay nghe nhiều nhất, "Lục căn là vô ngã, không có tự ngã."

Ví dụ tai của ta là vô ngã chẳng hạn! Sao mà có thể vô ngã được, khi mà nghe một câu gì đó, nghe câu chê thì mình hay nói là khó lọt vào tai, có người thì nói, "tai nghe chịu không nổi..." hay là "nói gì mà nghe thật chói tai..."

Thật ra tai của chúng ta chỉ thu nhận âm thanh đó thôi, đó là tính nghe, chứ không thể hiểu được những gì mình nghe. Còn hiểu được âm thanh đó là âm thanh gì, có ý nghĩa gì không phải lỗ tai mà là những dây thần kinh chạy từ tai trong, tức ốc tai dẫn đến não, chuyển những sóng âm thanh thành những tín hiệu lên các cấp cuống não, sau đó chuyển lên não.

Mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, ý, tất cả lục căn đều hoạt động như vậy. Chắc chắn chúng ta trong thời đại ngày nay ai ai cũng hiểu những điều đó.

Cho nên tai không thể nào hiểu được, phân biệt được âm thanh hay ý nghĩa của âm thanh.

Mắt không thể nhận thức được màu sắc, hình dạng của những gì mắt thu nhận được. Mắt ta cũng như một thấu kính, lens của máy chụp ảnh thu nhận hình ảnh khúc xạ qua mắt. Dĩ nhiên, con mắt hoàn toàn không hiểu, không biết đối tượng đó là đối tượng gì. Phân biệt hình ảnh thế nào, màu sắc ra sao là do những dây thần kinh thị giác nối tới não, rồi so sánh với những tập hợp quy ước về hình ảnh có trong não bộ.

Lưỡi cũng vậy, biết vị, biết ngon biết dỡ thật ra cũng không phải do cái lưỡi.

Do đó, bạn hay nghe câu "lục căn vốn thanh tịnh" là vậy. Vì lục căn chúng ta, chỉ là những cơ quan thu nhận, và chỉ thu nhận mà thôi, mà không hề diễn dịch, không hề gán cho các đối tượng một ý nghĩa gì, không thích, cũng không ghét, cũng không thể hiểu được biết được những đối tượng đó là đối tượng gì. Với kiến thức và khoa học ngày nay, chúng ta mới có thể hiểu và chứng minh được những điều này trong giáo lý của Đức Phật.

Lục căn của chúng ta vốn không có tự tính là như thế, vốn thanh tịnh là như thế.

Còn những từ ta gọi là thô tục có ý nghĩa không?

Thật ra cũng là do cái tâm diễn dịch người nghe, người đọc, so sánh chúng với những tập hợp "thư viện" của những tính chất tương đối đã có trong chính người đó, rồi "gán" cho chúng ý nghĩa, tự bản tính những câu đó, những từ đó cũng chẳng có "tự tính," ý nghĩa gì cả.

Ý nghĩa cũng chỉ là do quy ước tương đối theo ngôn ngữ quy ước của một dân tộc. Cũng cùng câu nói đó bằng tiếng Việt, nếu bạn nói với người Iran, Irak thì họ cũng chỉ nhìn bạn và mỉm cười mà thôi, vì qua cái tai của họ, trong bộ não của họ, những câu đó hoàn toàn chẳng diễn giải một ý nghĩa nào.

Cả lưỡi cũng vậy, ngon hay dỡ không phải do đồ ăn, mà là sự diễn dịch của cái "tâm" nếm món ăn ấy. Đã có một chuyện làm cho tôi kinh nghiệm điều này.

Có lần chúng tôi du lịch qua Canada, đến phố Tàu. Phố Tàu ở Canada nổi tiếng về những nhà hàng có nhiều món ngon bậc nhất. Trong đoàn du lịch ngoài người Việt và người Tàu ra, còn có Mỹ, và một số người đến từ Ấn Độ.

Cô hướng dẫn viên dẫn đoàn vào ăn ở một nhà hàng Tàu khá nổi tiếng về đồ ăn Bắc Kinh. Người Việt chúng tôi, và một vài người Tàu lúc nào cũng chọn ngồi chung bàn. Món nào dọn ra, "xào" ngay món đó vì món nào cũng ngon, và rất hấp dẫn từ hương vị, vật liệu, trình bày, và cách nấu nướng đặc sắc của những bậc đầu bếp chuyên nghiệp từ Bắc Kinh.

Chẳng mấy chốc bàn chúng tôi gần như sạch sẽ. Nhưng điều ngạc nhiên là khi nhìn qua bàn của những vị khách nước ngoài kia, hầu như món nào cũng gần như còn nguyên, chỉ có món cơm chiên là sạch dĩa. Mới đầu tôi còn nghĩ là vì lịch sự, họ còn nhường nhịn nhau, hay có lẻ họ không thật sự đói.

Tôi bèn hỏi thử một ông Ấn Độ, đồ ăn ngon không. Bạn biết mấy người đó trả lời sao không, "They all are weird, we never like it."

Nghe xong tôi chợt hiểu, cũng không buồn, không mích lòng. Vì nhiều người trong số họ trong đời chỉ ăn đồ ăn của xứ họ, chưa bao giờ nếm qua đồ ăn của dân tộc khác. Cũng như chúng ta, một số món ăn nước khác mà người nước đó cho là ngon, ta cũng không bao giờ thích cả.

Trở lại vấn đề. "Sắc," tức tất cả những gì là đối tượng của tâm. "Danh," là một từ bao quát nói về tâm và tất cả những tâm khác nhau, bao gồm tâm nghe, tâm thấy, tâm cảm giác, tâm biết, tâm nếm đồ ăn, vv.

Tất cả đều không thực sự có tính chất nhất định, chỉ là do những diễn dịch tương đối, "ta" gán cho chúng một ý nghĩa theo kinh nghiệm của bản thân mình.

Cho nên suy cho cùng, danh và sắc cũng vốn là vô ngã, tức không có tự tánh. Với kiến thức trong cuộc sống ngày nay, ai ai trong chúng ta cũng có thể hiểu được điều này, như trong ví dụ về quá trình nghe của tai chúng ta chẳng hạn.

Âm thanh có tự ngã không, cũng vô ngã. Vì suy cho cùng, âm thanh cũng là một tiến trình. Ngày nay khi có đủ kiến thức, ta mới biết rằng âm thanh là tập hợp của những sóng âm, một bản nhạc của bạn trên máy computer chẳng hạn, có âm thanh nào trên đĩa từ trong máy không, chẳng có âm thanh nào cả, mà chỉ là một file với những chuỗi kết hợp của dãy 1, 0, 0, 1, on, off mà thôi.

Chỉ là 1, 0, 0, 1, có, không, không, có, mà tạo ra tất cả. Bản chất của tất cả cũng chỉ là những chuỗi tập hợp của có và không. Chính bạn cũng đã nói không tức thị sắc mà, có phải không bạn?

Nếu lùi lại chừng 1000 năm trước, bạn có thể có những giải thích "siêu việt" như thế, bạn đã là một nhà khoa học lỗi lạc rồi. Thậm chí, nếu lúc đó bạn vô phúc sống ở phương Tây, bạn có thể bị Giáo Hội đưa bạn lên giàn hỏa thiêu vì những lý luận "khoa học" như thế.

Vậy mà Đức Phật là người đã từ hơn 2500 năm trước, chẳng có phòng thí nghiệm nào cả, chẳng mổ xẻ cơ thể con người để nghiên cứu hay dùng điện não đồ, trong cái thời mà mê tín còn bao trùm khắp mọi nơi, mọi tôn giáo, Ngài với trí tuệ siêu việt đã giảng giải tất cả những lý thuyết về vô ngã này, về tâm tương đối và những đối tượng tương đối của tâm, và biết bao nhiêu những giáo lý đầy tính minh triết khác, cộng với đường lối thực hành để kiểm nghiệm, để thực chứng những kinh nghiệm và lý thuyết đó, có một không hai.

Nếu chúng ta tìm hiều về đạo Phật một cách đúng đắn, đạo Phật không hàm hồ, không mê tín dị đoan, không huyễn hoặc làm cho tín đồ mê muội tin tưởng một cách mù quáng, điều mà có lẻ ta không tìm thấy ở bất kỳ tôn giáo nào khác.

Ngày nay, bạn sẽ thấy càng có nhiều người theo đạo Phật, đặc biệt càng ngày càng có rất nhiều người phương Tây tìm đến với đạo Phật, trong số họ là những nhà khoa học, nhiều người có học vị tiến sĩ, bác sĩ, kỹ sư, đủ mọi ngành nghề. Bạn có biết vị sư người phương Tây đi theo thông dịch kế bên Đức Đạt Lai Lama XIV là ai không, ông ấy là một nhà khoa học về sinh vật học rất nổi tiếng ở Pháp. Con ông ấy cũng là một nhà khoa học và là một thiền sinh hành trì tinh tấn nhiều năm.

Họ theo đạo Phật, thậm chí có nhiều vị xuất gia, không phải vì những hình thức lễ bái cúng kiến, những mê tín dị đoan đầy dẫy khắp nơi, mà vì họ đã bỏ thời gian tìm hiểu nghiên cứu nhiều năm, và nhận ra tính chân lý của đạo Phật.

Khoa học càng tiến bộ, thì ta càng thấy Phật pháp bao gồm tất cả, giải thích tất cả những sự vật hiện tượng trong khoa học, trong cuộc sống.

Sự kết hợp của nguyên tử tạo ra nguyên tố, sắt 2 (Fe II), sắt 3 (Fe III) trong bản phân loại tuần hoàn chẳng hạn. Ứng dụng của những nguyên tố kim loại này là những vật liệu dụng cụ trong cuộc sống của chúng ta. Dạng nguyên tử, dạng nguyên tố, và dạng ứng dụng chẳng phải là 3 dạng pháp thân, báo thân, và ứng thân đó sao?

Kinh chúc quý ĐH và các bạn luôn tinh tấn, luôn được sự gia hộ của Tam Bảo.

Thân kính.