Thượng đế là ai ?

[Chấp Ngã]

Các đạo giáo khác như Lão tử, Nho giáo, Cao đài và 1 số đạo khác....chủ trương phản bổn hòan nguyên, tiểu hồn xác nhập với đại hồn (Thượng đế); cũng như tiểu linh quang hòa nhập với đại linh quang. Như vậy là họ tu là để trở về với cái nguyên thủy của mình (tức đưa tâm thức trở về trạng thái quy nguyên dựa trên sự tĩnh lặng của tâm thức kết hợp với làm lành lánh dữ tu theo nhơn đạo). 1 số khác bên đạo gia tu tiên thì dùng phương pháp luyện Tinh –Khí –Thần để quy nguyên (luyện đan) các vị thành tựu pháp này thì lúc sống thì gọi là Chân nhân, khi không còn ở trần gian thì thành Tiên hưởng quả phước báu ở cõi trời. Cao đài giáo thì dùng các pháp ngồi chồm hổm quán âm, khai mở thiên môn, xuất thần…để đi tham quan các cảnh giới mà học tập nhằm tu tập theo thiện hạnh…1 số đạo khác thì tu nhân như một số thuyết: Tề gia, trị quốc, bình thiên hạ; Tam cang , Ngũ thường, nhân, Nghĩa, Lễ, trí, tín…..họ phải tác ý giữ gìn và làm đúng vai trò trách nhiệm của 1 con người trong xã hội .

Riêng đạo Phật thì đã vượt lên trên cái ngưỡng của sự gìn giữ và quy nguy nguyên; mà đạo Phật còn mang tính xã bỏ tất cả những gì thuộc về kiến chấp (không chấp có cũng không chấp không, không động niệm, không tác ý, không chấp thiện, không chấp ác…); đưa ra các phương pháp tu tập, hành trì theo thứ tự từng cấp độ nhằm giải phóng tâm thức con người khỏi những ràng buột của thế gian mặc dù đang sống trong thế gian, do đó Đạo phật là đạo duy nhất có thể đưa con người đến chân hạnh phúc. Tu theo Phật là để giải thoát khỏi luân hồi lục đạo, không chịu sự tác động của nhơn quả chứ không đơn thuần là phản bổn hoàn nguyên. Bởi vì khi trở về với cái nguyên thủy của mình thì có 2 trường hợp:
- TH1: khi trở về với cái khởi thủy của mình (tiểu hồn xác nhập với đại hồn) thì trong đó đã chịu sự tác động của ý thức, mong muốn trở về, giữ giới, hành thiện tích đức…. Như vậy họ đã xây dựng cho mình 1 cái “Ngã Thiện”, và cái ngã thiện này cũng chịu sự tác động nhân quả. Như vậy Tham sân si trong họ không mất đi mà nó chỉ bị đè nén hoặc bị lấn ác bởi cái thiện, bởi sự giữ giới. 1 lúc nào đó nếu nó bị kích thích tác động của các yếu tố bên ngoài (Đồng thanh tương ứng – đống khí tương cầu) với cường độ thích hợp thì nó sẽ bộc phát và biến động và chịu sự chi phối của nhân quả luân hồi. Mức độ tâm thức của họ chỉ ở cấp độ cõi trời Tứ Thiên Vương. Như vậy cái Bổn nguyên yên tỉnh ở cảnh giới của họ là cái yên tĩnh tạm thời chứ không phải là cảnh giới Niết bàn thanh tịnh vĩnh cữu.
- TH2 : Họ trở về và an trụ trong cái bổn nguyên đó (Đạo). Thì phạm trù này trong đạo Phật gọi là chấp Vô vi. Cảnh giới như vậy chưa thể đưa tâm thức con người đến cảnh giới tịch diệc hoàn toàn Cho nên các vị chỉ trụ xứ ở cõi trời yên vui, chứ chưa phải là cảnh giới của giải thoát thật sự. Cảnh giới trở về của các vị này là cỏi Không vô Biên xứ.
Ngoài ra còn có 1 số cỏi trời khác (Phạm Thiên, Đế Thích...)tùy theo cấp độ của người tu trì.

Đạo Phật thì có Pháp Thiền Minh Sát, thực hành Tứ diệu đế, 37 phẩm trợ đạo, Như Lai Thiền, Tối thượng du già …..có thể đưa con người đến cảnh giới Niết bàn yên vui, có thể đưa con người đến chỗ bất sanh bất diệt như câu:
Hữu sanh hữu tử hữu luân hồi,
Vô sanh vô tử vô khứ lai,
Sanh tử khứ lai như thị mộng,
Tốc phao trần thế thượng liên đài.

Mặt khác đạo phật còn có chủ trương tự giác, giác tha, giác hạnh viên mãn (tự độ, độ tha tới mức viên mãn). Các vị Phật, Bồ tát nào hầu như cũng có lời thệ đại nguyện độ sinh, trong khi đó các tôn giáo khác thì ít thấy như vậy. Như vậy đạo Phật mang tính Đại Bi, Đại Trí, Đại Dũng rất cao.