Trích dẫn Nguyên văn bởi cuoi_chu Xem Bài Gởi
Bác TV cho hỏi: chữ Thầy trong tiếng Việt có xuất xứ từ đâu và tại sao một số nghề cao quí như: thầy giáo (Nam), thầy thuốc (Nam/Nữ)... được gắn với chữ thầy. tại sao nữ giáo viên lại gọi là cô giáo (ko phải thầy)?
các nghề khác như: thầy bói, pháp sư ... có cùng nguồn gốc này không?
Bạn hỏi nghĩa của một chữ là gì thì còn hy vọng có thể trả lời được, chứ hỏi ...nguồn gốc của nó thì thật là nhiêu khê lắm!...

Vì vậy, TV chỉ có thể nói lên ý kiến của mình cho bạn xem chơi thôi nhé!

Chữ Thầy mà người Việt ta dùng được viết bằng chữ Nôm -> 柴, như câu trong truyện Kiều:



Chữ này là ta mượn chữ Sài của tiếng Hán để dùng. Và trong tiếng Hán thì Sài có nghĩa là củi. Chẳng có liên quan gì đến nghĩa Thầy của ta cả. Do vậy, ta có thể thấy cha ông ta chỉ mượn chữ Hán có đồng âm với tiếng Việt mà làm thành chữ Nôm để viết mà thôi.

Nói cách khác, từ đây có thể suy đoán rằng ngày xưa, người Việt ta gọi Thầy là Sài. Hay Sài là từ cổ của Thầy.

Bằng chứng là ở Quốc Oai, Hà Tây có chùa Thiên Phúc, mà dân gian thường gọi là ...chùa Thầy. Bởi vì ở đó có núi Thầy mà tên chữ Hán gọi là ...Sài Sơn.

Hai chữ Sài Sơn này được Nguyễn Du dùng trong bài thơ sau:

同廬路上遙見柴山

柴山山上多浮雲，
柴山山下石磷磷。
同廬路上西翹首，
秀色蒼然來照人。
歷歷樓臺天外見，
微微鐘古月中聞。
青衫走編紅塵路，
猿鶴何從認舊鄰。
- 阮攸-

Đồng Lư Lộ Thượng Dao Kiến Sài Sơn

Sài Sơn sơn thượng đa phù vân,
Sài Sơn sơn hạ thạch lân lân.
Đồng Lư lộ thượng tây kiều thủ,
Tú sắc thương nhiên lai chiếu nhân.
Lịch lịch lâu đài thiên ngoại kiến,
Vi vi chung cổ nguyệt trung văn.
Thanh sam tẩu biến hồng trần lộ,
Viên hạc hà tòng nhận cựu lân ?

Trên đường Đồng Lư, xa thấy núi Thầy
(Người dịch: Nguyễn Thạch Giang)

Trên núi Sài Sơn nhiều mây nổi
Dưới núi Sài Sơn nhiều đá sỏi
Từ đường Đồng Lư ngoảnh về Tây,
Sắc đẹp xanh rờn theo người dọi
Ngoài trời thấy lâu đài trập trùng,
Trong trăng nghe chuông trống inh ỏi.
Áo xanh chạy khắp đường bụi hồng,
Vượn hạc khôn tìm bạn cũ hỏi ?

Chỉ với chùa Thầy thôi thì đã có lịch sử cả ngàn năm rồi. Huống chi tên của núi thì không biết đã có từ bao giờ.

Vì vậy, TV nghĩ rằng chữ Thầy ngày nay có lẽ bắt nguồn từ chữ Sài xa xưa đó!

...Thân ái,
-Thiên Vương-