![[THẾ GIỚI VÔ HÌNH] - Mã nguồn vBulletin](images/misc/vbulletin4_logo.png){kind=logo}
nghe lỏm được ngoài vỉa hè
nghe lỏm được ngoài vỉa hè
Lý Công Uẩn lên ngôi, hiệu là Lý Thái tổ
Đại Hành (1) sanh được ba trai
Long Đức, Long Việt cả hai hiền hòa
Long Đónh thái tử thứ ba,
Long Việt hiền hòa đức độ thông minh
Đại Hành phán giữa trào đình:
Truyền cho Long Việt chức gìn Đông cung (2)
Vẽ tờ di chiếu trào trung
Sau Trẫm án giá Đông cung thế truyền.
Biên thùy Nam Việt bằng yên
Đại Hành thọ beänh tự nhiên băng hà (3)
Công Uẩn (4) dẫn hết ba bà
Mau về trào nội thọ mà tang Vua
Việc dân việc nước lo vùa
Chôn Vua án giá, tôn Vua trị đời
Long Việt lên thế ngôi Trời
Trung Tông (5) tước hiệu nối đời cho cha,
Leänh truyền ân xá gần xa
Toäi nhẹ thả hết gần xa ngục tù
Tội tử thì được khoan nhu
Giảm luật đi tù, chẳng chém giết ai,
Trung Tông hoàng đế lành thay
Dân chúng cả nước mến tài gioài khen.
Long Đĩnh đem dạ ghét ghen:
Tôi sao mạng bạc, thời đen chẳng tròn
Con nào thì cũng là con
Sao con Đích mẫu Bệ son được ngồi
Như vầy cũng tức lắm ôi
Ta con Thứ mẫu chẳng ngồi Long ngai.
Tức lòng Long Đĩnh ra tay
Vào cung Long Đĩnh chém rày Trung Tông (6)
Truyền cho văn võ đem chôn
Thần dân quý mến Trung Tông khóc ròng
Mới lên ngôi trị bệ Rồng
Chưa đầy sáu tháng mạng vong tuyền đài.
Long Đĩnh soán nghiệp lên ngai
Long Đĩnh nào có kể ai trong trào
Trần Quang, Gia Tịnh chức cao
Long Đĩnh giết hết có nào mà thương,
Triệu Vi, Trịnh Tấn bất lương
Long Đĩnh hết sức yêu thương mến vì
Trịnh Tấn lại với Triệu Vi
Chọn nhiều mỹ nữ đem thì vào cung
Long Đĩnh độc ác hành hung
Vợ của Long Đĩnh chánh cung hiền hòa
Tên nàng Hoàng hậu Như Hoa
Long Đĩnh ghét bỏ giam mà đề lao,
Thứ phi Trịnh thị đem vào
Tướng hình lơi lả khoe màu gió trăng
Long Đĩnh chẳng giữ đạo hằng
Tru quân sát mẫu võ văn đều tường
Say sưa tửu sắc đủ đường
Giết sư giết sãi chẳng nhường một ai
Đêm đêm tửu sắc mê say
Các quan gián nghị chau mày thở ra
Tiên vương gầy dựng sơn hà
Nay Lê Long Đĩnh phá đà tan hoang
Không nghe văn võ gián can
Bắt hết mấy nàng Thái hậu, Thái phi
Vợ vua Tiên đế truớc khi
Bất du cung giải chẳng thì thương ai,
Bá quan văn võ trong ngoài
Kẻ liều mình chết, người rày xin hưu.
Cam Mộc (7) buồn bã lo ưu
Diễn Châu đi đến lo mưu sơn hà
Liên Hoa hỏi việc trào ca
Cam Mộc kể rõ gần xa đuôi đầu:
Mỗi khi Long Đĩnh lâm chầu
Long sàng nằm ngửa phán câu sắc truyền (8)
Trịnh phi là gái bất hiền
Trào thần văn võ thảm phiền thở than.
Phút đâu tin đã đồn vang
Long Đĩnh đã chết quốc tang tưng bừng
Thần dân ai cũng vui mừng (9),
Công Uẩn ba vợ kéo quân về trào
Hộ tang Long Đĩnh xem sao
Cam Mộc bàn với quan trào khúc nôi:
Nay Vua Long Đĩnh chết rồi
Tôn Ngự muội trượng lên ngôi Đế hoàng.
Trào thần văn võ bá quan
Mưu sắp sẵn sàng đi đón Quận công (10).
Công Uẩn về đến bệ Rồng
Các quan văn võ thảy đồng tung hô:
Hôm nay xã tắc cơ đồ
Đã được Thánh Chúa xem vô giữ gìn
Long Đĩnh độc ác bất minh
Chết đi nhẹ gánh dân tình toại thay.
Công Uẩn vội vã từ ngay:
Tôi là em rể của rày Tiên vương
Trung quân ái quốc nêu gương
Còn ngồi Long ỷ xin nhường điệt nhi (11).
Bá quan văn võ tâu thì:
Con của Long Đĩnh hài nhi rõ ràng
Mới vừa ba tháng hiện đang
Làm sao nắm giữ giang san biên thùy.
Các quan hiệp ý liền khi
Bồng Lý Công Uẩn để thì lên ngai:
Ngồi đây việc nước luận bày
Cãi thì nghịch ý của rày bá quan.
Tung hô vạn tuế rình rang
Công Uẩn vì thấy bá quan đồng lòng
Nên đành ngồi lại ngôi Rồng
Xưng Lý Thái tổ (12) sắc phong chỉ truyền ,
Những quan Long Đĩnh bắt xiềng
Đều tha phục chức Bệ tuyền thưởng ban
Lãnh cung tha hết mấy nàng
Vào Quan Âm Các đèn nhang phụng thờ
Chỉnh tu xã tắc cõi bờ
Thái tổ đức rộng quan nhờ dân thương.
Đã xong những việc trào đường
Trong phòng ba vị nương nương luận bàn
Xuân Kiều (13) lại với Bạch Lan (14):
Rằng chức Chánh hoàng nhường lại Liên Hoa (15)
Nghĩ rằng việc nước non nhà
Tiên hoàng trước đã lập ra cơ đồ
Em người vốn thật Hoàng cô
Xã tắc cơ đồ này của Liên Hoa.
Ba nàng chánh điện đồng ra
Tâu cùng Thái tổ việc nhà sắc phong.
Bá quan văn võ đồng lòng
Đây là việc nước phải hòng công minh
Muốn cho toàn vẹn công bình
Giữa chốn trào đình Vua phải bắt thăm:
Muôn tâu với leänh muôn năm
Ba bà cần phải bắt thăm mới là
Luận trong phép nước nói ra
Phải do thiên số việc nhà mới yên
Mới tôn Hoàng đế đương quyền
Chánh cung Thái hậu hay phiền tương lai
Ba bà quý mến nhau rày
Cùng nhau nhường nhịn chẳng ngày phôi pha
Tương lai con của ba bà
Con chánh kế nghiệp, thứ nhà Bác vương
Tranh giành xã tắc đã thường
Thái tổ truyền giữa trào đường veû thâm:
Chiêu vương chánh hậu muôn năm,
Tam cung thứ hậu ba xâm ràng ràng
Liền đưa ra giữ trào đàng
Đất trời nguyện vái ba nàng đặt tay
Xuân Kiều chánh hậu Kim ngai
Liên Hoa thứ hậu cả hai an phần
Bạch Lan đành phải an thân
Tam cung lãnh chức vẹn phần cười xinh.
Nước non gặp lúc thanh bình
Tấn Thân viên ngoại đến kinh trào đàng
Vua mừng quốc trượng mới sang
Vân Mộng quốc cựu chức ban Bệ tuyền,
Trần nương là gái lương hiền
Thái tổ gả liền hổ tướng Tiền Thanh,
Vua lành ban bố đức lành
Sùng tu miếu võ lập thành thiền môn
Cũng vì Long Đĩnh loạn ngôn
Leänh truyền dẹp hết thiền môn các miền
Nay Vua Thái tổ đương quyền
Leänh tu sửa lại chùa chiền khắp nơi
Các sư ẩn dật chán đời
Thái tổ leänh mời trở lại chùa xưa
Thần dân trong nước mến ưa
Danh chánh ngôn thuận nắng mưa điều hòa
Khắp nơi dân chúng khải ca
Mưa thuận gió hòa đến vận hanh thông
Chúa minh dân nước Lạc Hồng
Là Lý Thái Tổ dày công giúp đời
Non nhàn nước trí thảnh thơi
Đến đây kết cuộc lời này chi chung.
HẾT
Ngày 27 tháng 9 năm 1996
Tác giả Oanh Vàng
CHÚ THÍCH
--------------------------------
1. Đại Hành: vua Lê Đại Hành, tên húy Lê Hoàn (941 – 1005), lên ngôi năm 980, mở đầu triều đại Nhà Lê (Tiền Lê).
2. Đông cung: Hoàng tử được chọn nối ngôi vua gọi là Đông cung Thái tử.
3. Vua Lê Đại Hành ở ngôi vua 24 năm (941 - 1005), băng hà ở điện Trường Xuân, thọ 65 tuổi.
4. Công Uẩn: Lý Công Uẩn (968-1028).
5. Trung Tông: sau khi vua Lê Đại Hành băng hà, người nối ngôi là Lê Long Việt, hiệu là Lê Trung Tôn.
6. Ngô Sĩ Liên trong Đại Việt Sử Ký Toàn Thư có chép lại như sau: sách dã sử chép rằng Đại Hành băng hà, Trung Tông vâng di chiếu nối ngôi năm 1006. Long Đĩnh làm loạn, Trung Tông vì anh em không nỡ giết, tha cho. Sau Long Đĩnh sai bọn trộm cướp đêm trèo tường vào cung giết Trung Tông.
7. Cam Mộc: Đào Cam Mộc, không rõ năm sinh, mất năm 1015. Quan Đại thần nhà tiền Lê, sau có công lớn trong việc dựng ngôi nhà Lý.
8. Vua Lê Long Đĩnh vì mắc bệnh, nên khi ra thiết triều phải nằm, vì vậy tục gọi là Lê Ngoạ Triều. Theo dã sử thì bệnh của Long Đĩnh là do sống quá trác táng.
Sử gia Ngô Sĩ Liên thì cho rằng tên gọi này do nhà Lý đặt để chế diễu.
Về sau các nhà nghiên cứu cho rằng khó tin được Lê Long Đĩnh là người dâm dục quá độ, mắc bệnh không ngồi được (ngọa triều), vì trong thời gian ngắn 4 năm trị vì, ông đã tự mình làm tướng đi chinh phạt 5 lần và trận chiến cuối cùng mà Lê Long Đĩnh đem quân đi đánh châu Hoan Đường, Thạch Hà vào mùa thu tháng 7 năm Kỷ Dậu 1009 là 2 tháng. Việc cầm quân đánh giặc liên miên như vậy phải là một người cường tráng.
9. Lê Long Đĩnh làm vua được 4 năm, tới 1009 thì mất, thọ 24 tuổi. Kết thúc 3 đời vua nhà Tiền Lê, vua Lê Đại Hành, vua Lê Trung Tông và vua Lê Ngọa Triều.
10. Quận công: tước quan của Lý Công Uẩn.
11. Điệt nhi: Lê Long Đĩnh có 3 hoàng tử, con trưởng là Sạ (Khai Phong Vương), con nuôi là Thiệu Lý (Sở Vương), Thiệu Huân (Hán Vương). Khi Lê Long Đĩnh mất lúc 24 tuổi, theo truyền thống quân chủ thì các hoàng tử lên ngôi, nhưng vì còn quá nhỏ tuổi, nên trào thần chọn Lý Công Uẩn nắm quyền triều chính.
12. Lý Thái tổ: Lý Công Uẩn lên ngôi tháng 10 âm lịch năm 1009, mở đầu triều đại nhà Lý, lấy hiệu là Lý Thái tổ.
13. Xuân Kiều: tiểu thơ con gái của quan Võ Hà Niên, Tri Phủ trấn Phù Yên, tỉnh Sơn La, vợ thứ nhất của Lý Công Uẩn.
14. Bạch Lan: Trần Bạch Lan, con gái vương quan Trần Tấn Thân, vợ thứ hai của Lý Công Uẩn.
15. Liên Hoa: em gái vua Lê Đại Hành, vợ thứ ba của Lý Công Uẩn.
Đất Thăng Long nghìn năm văn vật
Nhờ Oanh Vàng sự thật trải ra
Tuấn Thanh tâm huyết khảo tra
Yêu tâm linh lắm xông pha mở đường
Đi tìm đường,muôn phương hòa hiệp
Trời đất người muôn kiếp vì đâu
Âm dương tương hiệp đáo đầu
Tìm ra chính lý đạo mầu rạng soi.
Đạo rạng soi,học đòi đức hạnh
Cho muôn nhà đường chánh rảo chân
Tâm vật hòa hiệp làm cân
Không duy vô cực rất cần chánh tâm
Cần chánh tâm không lầm ma đạo
Tam giáo đồng lễ giáo đừng suy
Đạo nhân nền móng tam qui
Tìm đường tiên cảnh xá gì đến thân
Thăng Long đã đến gần rồi nhỉ
Cảm ơn người đã chỉ thiệt hơn
Muôn dân lòng những biết ơn
Vương Triều Nhà Lý Thái Sơn Nghiêng Mình
VÔ VI LÀ HỌC NƠI TẤT CẢ VÀ HÒA NƠI TẤT CẢ
Ta thấy Hoằng Trí - Lý Công Uẩn khi còn nhỏ đã lo việc xã tắc. Khi bị thầy phạt lại tức cảnh ngâm thơ:Nguyên văn bởi Love_Tamlinh
"Dám nào ngay cẳng thẳng ra
Vì lo xã tắc sơn hà chinh nghiêng"
Bác Hồ ở nhà lao Tưởng Giới Thạch cũng thao thức năm canh khác nào.
Chúng ta thời nay cũng nên coi việc nước như các bậc tiền bối thì hay biết mấy.
xem bài viết mới thấy rằng người Việt ta đi đến đâu trên thế giới cũng đau đáu nhớ về cội nguồi của mình,yêu đất nước mình,hi vọng nhà nước ta có những chính sách để chiêu mộ những nhân tài này!!!!dòng họ Lý thật tự hào quá
Last edited by Love_Tamlinh; 26-06-2011 at 01:48 PM.
LTL hay qua!
thế bạn có nghe lỏm được ngoài vỉa hè có thông tin hoàng tộc của các triều đại khác giờ là dân tỉnh nào không hả bạn :cow:
There are currently 1 users browsing this thread. (0 members and 1 guests)
Quyền Hạn Của Bạn
Trả lời ngay kèm theo trích dẫn này
Bookmarks