Trích dẫn Nguyên văn bởi kieunhi Xem Bài Gởi
Ai giúp tôi giải nghĩa cụm từ "cậu ấm, cô chiêu với"!

Cụm từ "cậu ấm, cô chiêu" này ngày nay dùng cho con nhà khá giả. Nhưng nguồn gốc của nó thì chỉ dùng cho con quan, mà phải là quan lớn nữa mới được đó bạn! :-)

Ngoài ra, không như mọi người thường nghĩ, 2 chữ ...Cô Chiêu...là để dùng cho con gái mà thôi. Bởi lẽ thật sự thì vẫn có ....Cậu Chiêu!


Trước hết xin nói về ...Cậu Ấm....nhé!


Ấm là một đặc ân mà triều đình dành cho con cháu (tử tôn) của các quan đại thần. Đó là một hình thức để khuyến khích người ta ra sức cho triều đình, để có thể như là ...một người đào giếng, cả họ được nhờ...vậy!

Không những con, mà ngay cả vợ của các quan đại thần cũng được hưởng lộc của triều đình qua chế độ đãi ngộ được gọi là ...Phong Thê, Ấm Tử...

Con cháu của quan lớn có thể được ...Ấm Thụ (thụ hưởng công lao của ông cha mình)...mà nhận được một chức tước hay công việc nào đó mà không phải qua thi tuyển, sát hạch.

Con được Ấm Tập (Tập là kế thừa, tiếp nhận) thì gọi là ...Ấm Tử. Cháu được Ấm Tập thì gọi là ...Ấm Tôn. Riêng con của các vị Học Sĩ thì khi được Ấm Tập thì gọi là ...Ấm Sinh.

Lẽ dĩ nhiên, trong thời phong kiến thì chỉ cho con trai đi học và làm việc, nên Ấm Tập này chỉ dành cho phái nam. Vì thế mà người ta thường gọi ...Cậu ấm ...chứ không ai gọi ...Cô ấm bao giờ!


Bây giờ, nói về ...Cô Chiêu...nhé!

Thực sự thì vì thói quen nói cho có nam, có nữ cho đầy đủ của dân ta nên mới gọi ...cậu ấm, cô chiêu...như vậy. Vì con trai các quan đại thần thì được Ấm Tập mà ra làm quan nên thường được gọi là...cậu Ấm. Nhưng ở nhà thì con cái các quan đại thần nói chung (nam, nữ) đều được gọi là ...Chiêu.

Cụ thể như Nguyễn Du là con Quận Công Nguyễn Nghiễm, ở nhà và ngoài đời thường gọi là ...Chiêu Bảy (vì ông là con thứ 7 trong gia đình).

Phạm Đình Hổ là con quan Tham Tri Phạm Đình Dư, thường được gọi là ...Chiêu Hổ.

Phạm Thái là con Thạch Trung Hầu Phạm Đạt, thường được gọi là ...Chiêu Lỳ.

....v...v....

Do vậy, ta nên hiểu 2 chữ ...cậu Ấm...là dùng để chỉ người được hưởng tục Ấm Tập của triều đình.

Còn 2 chữ...cậu Chiêu...mới là dùng để gọi những người đó.

Từ đó mà người ta gọi chung con quan lớn là ...cậu ấm, cô chiêu...

...Thân ái,
-Thiên Vương-