Theo tôi tự lực và tha lực là 2 yếu tố luôn bổ sung cho nhau,các tổ hay các đệ tử Phật đều phải nhờ tha lực(tức sự chỉ dạy của sư phụ , của chư Phật)và sự tinh tấn(tức là tự lực) ko ngừng mới liễu sinh tử,thuở trước căn cơ của chúng sanh cao hơn thời mạt pháp này nhưng cũng ko mấy người dựa vào tự lực để liễu thoát sinh tử,huống chi ngày nay là thời mạt pháp chúng sinh căn cơ hạ liệt mà cứ cho rằng ta có thể tự nương sức mình mà thoát sanh tử thì khó mà thành được,chúng ta hãy biết phối hợp giữa tha lực và tự lực để giúp ích cho chúng ta trên con đường tu đạo