15- TAM GIÁO ĐỒNG NGUYÊN

Điều do triết lý Nhân Bản sản xuất triết lý đồng nguyên là Nho Thích Đạo, với Phật là Tam qui ngũ giái, Bát chánh, với Tiên là Tam bửu, Ngũ hành, Bát môn, với Thánh là Tam cang, Ngũ thường, Bát đề mục. Cao Đài là cơ qui nhứt của Đức Chí Tôn trong nguơn bảo tồn về tín ngưỡng có một, gồm chung tôn chỉ Tam Giáo Ngũ Chi, Bát Đạo Nghị Định, nên tự ngàn xưa Tam Giáo Ngũ Chi phát huy chân lý cũng có một mà thôi. Phật thì chữ Như, Tiên thì chữ Đạo, Thánh thì chữ Trung, Thần thì chữ Thời, Nhơn thì chữ Mệnh. Mệnh phải hòa Thời, Thời phải đắc Trung, Trung phải đạt Đạo, Đạo phải tồn Như, Sự tồn như của Đức Bổn Sư Thích Ca biết tìm cơ an định nơi cội bồ đề, sự đạt đạo của Đức Lão Tử biết giấu mình nơi Thư viện nhà Châu, đời gọi Âm Hồn Miếu để tìm hiểu then chốt đóng mở của máy huyền vi. Sự đắc trung của Đức Khổng Tử biết ung dung xuống xe chấp tay để nghe Thần đồng chất vấn. Sự hòa thời của Đức Khương Tử Nha biết rõ cơ Trời vâng lời Đức Nguơn Thỉ lãnh bảng Phong Thần vừa xuống núi gặp Thân Công Báo dùng tà thuật toan để giựt, liền bị Nam Cực Tiên Ông cho Bạch hạc tha đầu. Với lòng nhân mới cầu xin trả lại cho bạn dẫu chịu cái nạn 36 đạo binh cản đường phạt trụ vẫn cam. Sự thuận mệnh của Đức Tôn Tẩn người vẫn nghe lời thầy giả chết để tránh cái nạn, nhưng vì tình bạn nên đạp tấm mộ chí mà ra để cứu gia đình Từ Giáp là người ân, dầu đôi bàn chân bị chặt cũng an phận.
Lấy đó làm nền triết lý cho tín hữu Cao Đài trước áp dụng đề tài khắc kỷ tu thân, để phát huy chân lý tín ngưỡng nhân đạo ở trong Thiên Đạo. Nên người tu năng cúng Tứ Thời với ý nghĩa trời người đồng nhất, nên sự thờ Thiên Nhãn với nhân bản là thờ thần lương tâm của chúng ta có đủ Phật Pháp Tăng, nên niệm Phật tập tánh từ bi, niệm Pháp giữ tâm công bằng, niệm Tăng làm thân tế độ, Tăng là bản thân, Pháp là Chơn Thần, Phật là linh hồn, nên triết lý Phật Pháp Tăng của cơ tạo đoan Càn Khôn mà cũng ở trong vật loại.