Đạo Trời (Thiên đạo) ở Trung Quốc

Ở Trung Quốc, từ thời nhà Minh trở đi thịnh hành thuyết hòa đồng ba giáo Nho-Phật-Lão; rồi sau khi chính phủ Trung hoa Dân quốc thành lập, lại sinh ra thuyết hòa đồng năm giáo Phật-Nho-Lão-GiaTô-Hồi.
Thuyết này cóp nhặt giáo nghĩa của năm giáo, dung hợp lập ra cái gọi là "Nhất quán đạo". Tuy chủ thuyết của “Nhất quán đạo” là quán xuyến năm giáo, nhưng chủ yếu lấy tín ngưỡng Di-Lặc, truyền thuyết Tế-công, các kinh "Kim Cương", "Tâm Kinh", "Duy Ma Cật" và "Pháp Bảo Đàn" làm lý luận để "treo đầu dê bán thịt chó". Họ nói nào là Phật Thích Ca đã thoái vị, hiện nay Lão Mẫu Vô Sanh đã phái Di Lặc xuống nắm giềng mối của đạo, lại nói Thiền Tông sau Lục Tổ Huệ Năng đã suy tàn, và chức trách duy trì đạo đã thuộc về người thế tục. Do đó mà phái "Nhật quán đạo" cực lực bài xích Tăng ni Phật giáo xuất gia.
Đối với những người chưa vào đạo của họ, thì họ tự xưng là Phật giáo, gọi tế đàn thờ Trời của họ là Phật đường. Nhưng sau khi đã vào rồi thì mới được họ cho biết đây là đạo Trời (Thiên đạo) và tín đồ gọi nhau bằng Đạo hữu.
Tư tưởng, quan điểm của họ cũng như nghi thức nhập đạo của họ đều khác với Phật giáo. Họ dùng kinh Phật, nhưng không nói Phật pháp. Họ dựa vào những điều nghe được từ ông đồng, bà cốt, từ "loan đàn" để giải thích kinh Phật. Như vậy, đủ biết "Nhất quán đạo" tuy nói quán thông năm giáo, thực ra là hủy báng Phật giáo, âm mưu muốn thay thế Phật giáo.
Họ không có lịch sử, không có bậc giáo chủ tu hành chứng đạo, giáo nghĩa của họ chỉ là một mớ vay mượn cóp nhặt tạp nham, họ bóp méo lịch sử Phật giáo, muốn thay thế giáo chủ Thích Ca của Phật giáo, gây lộn xộn trong giáo nghĩa, lại rêu rao tự xưng là đạo Trời (Thiên đạo), sùng bái toàn những nhân vật hư cấu, như Lão Mẫu Vô Sanh, thượng đế Minh Minh…, tin vào những lời do ông đồng, bà cốt, cơ bút nói ra, rồi lại còn lợi dụng Phật đường, tượng Phật, danh hiệu Phật, kinh Phật để lừa dối người. Phật giáo lấy Tam Bảo Phật, Pháp, Tăng làm trung tâm tín ngưỡng là công khai và hợp lý tính. “Nhất quán đạo” cũng dùng danh từ Tam Bảo, nhưng lại để chỉ Tinh, Khí, Thần và dùng các nghi thức như Điểm huyền quang (điểm vào một chấm giữa hai mắt) câu chú 5 chữ “Vô Thái Phật Di Lặc”…