Hàm ý ban đầu của Âm - dương chỉ là quan hệ với ánh mặt Trời . Hướng về phía mặt Trời là Dương , ngược ánh mặt Trời là Âm . Các nhà tư tưởng cổ đại Trung quốc nhận thấy bất kỳ vật nào cũng có mặt phải , mặt trái , tức là hai cực Âm - Dương . Đó là quy luật cơ bản của sự phát triển trong Vũ trụ , quan hệ của nó có trật tự và hài hòa , nếu không sẽ xảy ra tai họa . Vì vậy trong Tử Cấm thành , tiền triều là dương , điện Vũ đều cao hơn Hậu tảm , nguy nga , hoành tráng , nổi bật vẻ đẹp của Dương cung . Hậu tẩm là phần Âm của Tử Cấm thành , nó nhỏ hơn Tiền triều , dùng làm nơi sinh hoạt . Vì vậy thiết kế tổ hợp về kết cấu không gian , thoải mái và thực dụng , tạo cảm giác yên tĩnh dịu dàng . Còn Lục cung Đông Tây thì lại đối xứng tương đối rất hài hòa .
Âm - Dương được thể hiện bằng số . Số lẻ là Dương , số chẵn là Âm . Vì vậy các điện Tiền triều rất rộng , độ sâu đều là số lẻ , còn độ sâu Lục cung Đông Tây hậu đình đa phần là số chẵn .
Tứ đó thấy rằng cung càn Thanh là Dương trong Âm , quy chế giống như điện Thái Hòa , cao hơn cung điện hậu tẩm , đứng đầu trong hậu đình . Điện Bảo Hòa thì Âm trong Dương , quy cách khác xa điện Thái Hòa . Cung Khôn Ninh là Âm trong Âm , vào đời Minh là Tẩm cung của Hoàng hậu , quy cách khác xa với cung Càn Thanh .
Giữa cung Càn Thanh và cung Khôn ninh là điện Giao Thái , tức giao cảm gĩưa Càn Khôn , thiên hạ Thái bình . Đến đời Thanh , cung Khôn Ninh lại là nơi tế lễ Quỷ Thần Tát mãn Giáo , phù hợp với địa vị của Âm trong Dương .
Quần thể cung điện Tử Cấm thành làm cho ta một ấn tượng sâu sắc về nền văn hóa của dân tộc Trung Hoa .
Điều đặc biệt đáng nói là tư liệu Lịch sử Trung Hoa cho biết vị tổng công trình sư kiến thiết Bắc Kinh thời Minh lại là một người Việt Nam ( bấy giờ sử Trung Quốc gọi là người Giao Chỉ ) .
PGS. PHAN VĂN CÁC