Đền thờ Vua cha Ngọc Hoàng Thượng Đế

(Muidocmung. ST)

Về quê nội nhiều, biết đến xóm quê mình nhìn về phía một ngôi đền mà bà nội và bố tôi thường kể trong những câu chuyện của làng xóm. Kể từ ngày hiểu biết hơn, tôi đã không sợ sệt khi vào đình chùa nữa mà bắt đầu để ý đến văn hóa và tâm linh của người Việt. Vào ngày mùng 3 tháng 3 âm lịch dịp thanh minh 2011. Tôi về quê tảo mộ và háo hức được sang bên làng An Xá có ngôi đền Đậu An nổi tiếng một vùng đất quê nghèo khó, mà hiếu học.

Trên đường từ Chợ gạo về phố Giác, đi từ QL 39A vào, ngay sau làng tôi chỉ chừng 1,5km là khu đền đồ sộ nơi thờ vua cha ngọc hoàng thượng đế. Phía ngoài có một đền trình bên tay trái chính giữa là gác chuông lớn hai tầng, tiếp đến là khoảng sân rộng được giới hạn bởi hai dãy nhà cũ dài, được xây bằng gạch đã lâu giống như hai dãy hành lang trong kiến trúc chùa cổ, nhưng hai dãy nhà này có vẻ giống như dãy phòng làm việc của những năm 60, 70 của thời bao cấp. Khu đền chính được hiểu bắt đầu từ chiếc khánh bằng đá và một cây tháp có nhiều họa tiết rất tinh xảo được bố cục ở hai bên như một chiếc cổng thứ hai của khu đền.
Nhìn sang bên phải khu đền là nơi thờ tam tòa thánh mẫu.

Đền chính là nơi thờ Vua Cha Ngọc Hoàng và hai vị Nam Tào, Bắc Đẩu trong cung cấm. Theo ban quản lý khu di tích đền Đậu An ghi lại như sau:
Đền Đậu An còn có tên Thụy Ứng Quán, thuộc làng Chạ xưa. Danh thờ Thiên thần Ngọc Hoàng Thượng Đế, Thiên tiên, Địa tiên, Ngũ lão Tiên ông, nay là thôn An Xá, xã An Viên, huyện Tiên Lữ, tỉnh Hưng Yên.
Đền tọa lạc trên thế đất long, có cây xanh, hồ nước làm nơi tụ thủy, tụ phúc. Thần tích kể lại rằng: “vào năm Thiên định nhị niên(TCN), Thiên tiên Địa tiên mở cổng nhà trời xuống trần gian hướng dẫn dân lành khai phá vùng đất sình lầy hoang vu. Ngài dạy dân săn bắn chim trời, cá nước, nhặt rau hái quả và phát triển nghề trồng lúa nước... Ngũ lão tiên ông, đã hướng dẫn dân khai khẩn đất hoang, diệt thú dữ, dựng Thụy Ứng Quán thờ trời(quán điềm lành), cầu mong mưa thuận, nắng hòa, mùa màng bội thu”. Trong làng, nay còn truyền tụng những câu thơ về thuở ban đầu lập làng Chạ, Thụy Ứng Quán:
“Tục truyền làng Chạ xưa kia,
Sình lầy, lau sậy mịt mờ rừng xanh.
Song đây dải đất điềm lành,
Tiên Ông Ngũ Lão, dựng xây quán lều.
Thụy ứng Quán lều tranh soi tỏ,
Đã bao đời còn giữ đến nay.
Cội nguồn An Xá từ đâ,
Ngàn đời trụ vững, dựng xây xóm làng”.
(Thơ của sư tổ Tự Thông Huân)

Hiện nay ngôi đền còn lưu giữ được hai tấm bia đời Lý, Nguyễn nói về những sự kiện lịch sử, niên đại kiến trúc, trùng tu mở rộng ngôi đền. Cùng với thời gian tồn tại, thắng tích Đậu An phải kể đến các vị vua chúa, thần dân triều đại phong kiến Việt Nam đã công đức, khuyến cáo về việc tôn tạo di tích như: Hoàng thái hậu triều Lý, vua Lê Dụ Tông triều hậu Lê, thái hậu Nguyễn Thị Ngọc Đệ(vợ vua Lê Hy Tông), phụ quốc Vũ Bá Tước, nghị viện Bắc kỳ Phạm Công Kim Bảng, thống đốc Hưng Yên Lê Đình Trân, sư tổ trụ trì chùa Tuần Chanh( huyện Ninh Giang) triều Nguyễnv.v..
Ngược dong thời gian, mặc cho trí tưởng tượng lạc vào thủơ hông hoang, nơi đây dòng sông Hồng vẫn thế, vẫn tiếng thì thầm con nước ngàn năm vỗ về vùng quê đất bãi... Ta sẽ nhận thấy gì, nếu như không còn những cái cũ của ngày hôm qua, ngôi đền thờ Vua Cha Ngọc Hoàng Thượng Đế sẽ nhờ nắng gió thời gian nói hộ chúng ta về thời mở đất, lập làng.
Hàng năm từ ngày mùng 1 đến ngày 12 tháng 4 âm lịch (chính hội là ngày: 6,7,8 tháng 4 ÂL) nhân dân thôn An Xá lại mở lễ hội truyền thống, mang đậm màu sắc văn hóa dân gian. Đặc biệt, lễ hội còn diễn lại sự tích đánh hổ của mẹ con nhà Khó, nhằm tôn vinh những giá trị tinh thần của cha ông truyền lại trong cảm quan huyền thoại tâm linh.

Theo lời của một người trong BQL di tích được xếp hạng lịch sử quốc gia này thì đây là ngôi đền duy nhất trong cả nước thờ Vua Cha Ngọc Hoàng Thượng Đế.

(Muidocmung. ST)