Sách Khai Thị 1 - Hòa Thượng Tuyên Hóa

[Thiên Việt]

Phần 1: Phật Pháp Là Thực Hành Không chỉ để nói suông
Ðạo đức là căn bản làm người.Một khi có đạo đức rồi, chúng ta mới có thể đứng vững được.
Ngày đêm như tên bắn, năm tháng như thoi đưa. Sóng trên sông, ngọn
sau đẩy ngọn trước; cảnh đẹp mau tàn. Ðời người tuổi trẻ qua nhanh, chẳng
mấy chốc sẽ già chết hủ diệt, không lưu lại dấu vết, đủ thấy mọi thứ thật vô
thường.
Do mọi thứ vô thường nên mình phải mau tìm nơi quy túc. Quý-vị rất là
may mắn, sau khi tìm tòi, truy đuổi, cuối cùng đã có lòng tin Phật. Tin Phật
thì mình mới đến được chỗ Thường, Lạc, Ngã, Tịnh; tức cái vui rốt ráo nhất.
Do đó mình phải tin Phật. Nhưng tin suông chưa đủ, mình phải y theo Pháp
mà tu hành. Nếu tin mà không tu thì cũng như bàn chuyện ăn cơm, hay đếm
giùm tiền người, mà mình thì chẳng thấy no, hoặc chẳng giàu thêm. Cho nên
người xưa có nói:
Ðạo thị yếu hành,
Bất hành tắc yếu đạo hà dụng?
Ðức thị yếu tu,
Bất tu tắc đức tòng hà lai?
Nghĩa là:
Ðạo phải hành,
Không hành sao gọi là đạo.
Ðức do tu,
Không tu đức sao thành.
Thế nên mình phải "cung hành thực tiễn," thật sự tu hành. Thường đem
hai chữ sinh tử treo giữa đôi mày và hai chữ "đạo đức" đạp dưới chân. Nói
ra nghe có vẻ khó hiểu. Tại sao lại đem "đạo đức" đạp dưới chân? Vì đạo
đức là gốc làm người, ví như là gốc của cây. Có đạo đức thì mình mới đứng
vững, còn ngược lại, không có đạo đức thì mình như cây chẳng có gốc,
không sao đứng vững đặng. Mình cần đem đạo đức ra thực hành thì nhân
cách mới vững vàng, mọi sự mình làm tự nhiên sẽ thành công. Cho nên:
"Ðạo đức nhị tự, thị tố nhân căn bổn." Tức là đạo đức là căn bản làm người.
Sách Luận Ngữ nói: "Quân tử vu bổn, bổn lập nhi đạo sanh." Tức là bậc
quân tử chú trọng đến cái gốc, khi gốc vững thì Ðạo phát sinh. Chăm lo cái
gốc thì mới sinh được đạo. Ðó là lời minh huấn của cổ nhân.
Như đã nói lúc nãy, thời gian trôi nhanh như tên bắn mà ta nào hay.
Chuyện quá khứ đã qua thì đành vậy, song chuyện tương lai, cần phải lập ra
tông chỉ, không thể để trôi qua một cách mê mờ được.
Tông chỉ của Chùa Tây Lạc Viên là đề xướng Pháp-môn Tịnh-độ; chủ
trương tinh tấn niệm Phật. Thường lệ mỗi năm vào ngày 19 tháng 6 và ngày
17 tháng 11 âm lịch thì Chùa cử hành Pháp-hội Quán-âm và Thất Di Ðà.
Song quý vị không thể chỉ tham gia cho có lệ thôi. Năm nay phải tinh tấn
hơn năm trước, lúc nào cũng phải chuyên tâm, trong bảy ngày này, mỗi giờ,
mỗi phút đều phải siêng năng niệm danh hiệu Bồ-tát mà không biết mỏi mệt.
Khi niệm Bồ-tát, mình chớ mong Bồ-tát niệm mình. Tại sao vậy? Vì
trong thời gian đả thất, nếu mang danh là tham gia đả thất mà mình không
siêng năng niệm hồng danh, lòng lại đầy tạp niệm thì chỉ làm cho đức Bồ-tát
đại từ đại bi sẽ thấy tội nghiệp: Rằng mình đã không thành tâm đả thất, rằng
mình thật đáng thương xót. Cho nên đại chúng phải khẩn thiết thành tâm mà
niệm và phát lòng từ bi hỷ xả. Ðược như vậy tôi khẳng định rằng Bồ-tát chắc
chắn sẽ gia hộ cho quý-vị.
Xưa nay, Tây Lạc Viên chưa từng phát thiệp mời đả thất, mà là đại
chúng tự nguyện phát tâm đến dự. Tinh thần tự động phát tâm như vậy rất
tốt, đáng được tuyên dương. Song mình đừng để sự chân thành nầy bị lãng
phí, mà phải phát nguyện niệm cho tới khi "thủy lạc, thạch xuất" nghĩa là
nước cạn, đá lộ ra. Niệm đến lúc Bồ-tát hiện thân thuyết Pháp. Vậy mới
không uổng công tham gia đả thất.
Hôm nay là ngày đầu tiên của Pháp-hội. Tôi chúc quý vị năm nay sẽ gặt
hái được nhiều thành quả. Ngược lại, tôi sẽ thanh toán món nợ nầy với quý-
vị. Nếu món nợ này tính không xong, thì đừng hối hận! Thôi được rồi, tôi
không nói đùa với quý-vị nữa, hãy niệm nhiều danh hiệu Bồ-tát là hơn!
( Giảng ngày 13 tháng 6 năm 1958, nhân dịp lễ Quán Âm Thất Tây Lạc
Viên, Hồng Kông)

[Thiên Việt]

Sự lợi ích chân chính thường khó diễn bày.
Giống như người uống nước,
lạnh hay nóng chỉ tự mình biết.
Ngay trong lúc thời tiết nóng bức tột độ mà quý-vị không sợ nóng cũng
chẳng sợ đường xa núi cao, tới đây tham gia đả thất thì như vậy có điều gì
lợi chăng? Sự lợi ích chân chính thường khó diễn bày. Giống như người
uống nước, lạnh hay nóng chỉ tự mình biết. Duy người có tâm chân thật mới
lãnh hội được sự diệu kỳ.
Làm thế nào để thu hoạch được điều lợi ích này? Không gì khác hơn là
thành tâm niệm danh hiệu Bồ-tát. Chân tâm tức là chuyên tâm vậy. Cho nên
nói: "Chuyên nhất tất linh, phân chi tất tệ." Tức là chuyên nhất thì linh ứng,
phân chia thì bế tắc. Khi tâm chuyên nhất, tự nhiên sẽ được cảm ứng đạo
giao. Sự cảm ứng đạo giao vốn không thể nghĩ bàn. Tuy nhiên, tự mình phải
dụng công mới được, người khác không thể làm thay mình đặng, lại càng
không thể cầu may mà được.
Giống như "nói về chuyện ăn cơm hay đếm tiền giùm kẻ khác." Có kẻ
thường hay đề cập đến những thứ dinh dưỡng thế này thế nọ, nhưng tự họ
chẳng hề ăn, thì đồ ăn dù có bổ dưỡng cách mấy đi nữa họ cũng không thể
tận hưởng được. Cho nên nói:
Chung nhật sổ tha bảo, tự vô bán tiền phần.
Y pháp bất tu hành, kỳ quá diệc như thị.
Nghĩa là:
Suốt ngày đếm tiền người, tự mình không một xu.
Học pháp không tu hành, lỗi lầm cũng như vậy.
Mình niệm Phật cũng thế. Không phải hiểu biết hay bàn luận về công
đức niệm Bồ-tát là đủ; phải thật sự niệm đến chỗ nhất tâm bất loạn; thậm chí
đến độ nước chảy, gió thổi mà tai mình cũng chỉ nghe tiếng danh hiệu Bồ-tát
mà thôi. Cho nên nói:
Hữu tình, vô tình,
Ðồng diễn Ma-ha diệu pháp.
Nghĩa là:
Loài hữu tình hay vô tình,
Ðều nói diệu pháp đại thừa.
Nếu mình không thể niệm tới chỗ nhất tâm bất loạn thì gió có thổi vi-vu,
nước có chảy róc-rách, mình cũng chẳng tài nào cảm nhận được sự kỳ diệu
của nó. Cho nên mình phải thành tâm niệm và đừng để vọng tưởng lôi kéo
thì mới gặt được lợi ích của Pháp.
Khi đả thất, quý-vị phải tôn trọng qui củ của thất. Bởi vì "Vô qui củ bất
năng thành phương viên." Tức là không có qui củ thì không thành phương
viên. Qui củ của Tây Lạc Viên là không nói năng ồn ào để tránh làm chướng
ngại kẻ khác tu hành.
Trong thời gian bảy ngày này, chúng ta còn niệm thêm Chú Ðại-bi.
Công đức của Chú Ðại-bi rất khó nghĩ bàn. Nếu người không có thiện căn,
thì họ khó nghe đặng ba chữ "Chú Ðại-bi." Bây gìờ đại chúng không những
đã được nghe mà lại còn thọ trì đọc tụng, đủ biết quý-vị có đầy đủ thiện căn
rồi. Nếu đã có thiện căn, quý-vị không nên coi thường và đừng để kiếp sống
này trôi qua một cách lãng phí.
Tôi còn nhớ khi Chùa Tây Lạc Viên đả thất lần đầu tiên, trong mười vị
cư sĩ thì tám, chín vị chẳng thể niệm được Chú Ðại-bi. Nhưng nay, mười
người thì có đến tám người có thể niệm được. Ðây chứng tỏ rằng sự tiến bộ
của các vị cư sĩ. Tôi kể cho quý-vị nghe một câu chuyện để chứng minh về
công đức của Chú Ðại Bi.
Ở Mãn-châu có một vị tài chủ, tậu rất nhiều điền sản. Vào một mùa thu,
vị tài chủ này tự mình đi theo bốn, năm xe hàng chở đầy cao lương xuống
phố để bán. Bởi vì từ nông thôn đến thành thị cách hơn 150 dặm, nên một
giờ sáng y đã khởi hành. Chẳng may đi được nửa đường thì gặp cướp. Thấy
thế y lập tức niệm Chú Ðại-bi. Lạ thay! Bọn thổ phỉ bổng như đui mù không
nhìn thấy xe của y, nên y an toàn qua khỏi nguy hiểm. Ðó là một trong
những sự linh cảm của Chú Ðại-bi mà chính tôi chứng kiến.
Kinh Ðại Bi Tâm Ðà-la-ni dạy rằng: "Kẻ tụng trì chú Ðại-bi có thể tiêu
trừ tai nạn: Lửa không thiêu được, nước chẳng dìm đặng." Bởi thế, tôi
khuyên các vị mỗi ngày trì tụng tối thiểu ba lần. Nếu vị nào chưa biết niệm
thì mau mà học. Công đức trì tụng Chú Ðại-bi không những có thể đẩy lui
trộm cướp, mà còn tiêu trừ trăm bịnh, thoát khỏi sự quấy rối của chư ma.
Cho nên các vị nên thành tâm tụng trì.
Hôm nay là ngày bắt đầu đả thất, bầu không khí của pháp hội rất phấn
khởi và nghiêm trang. Tôi hy vọng các vị nổ lực, ra công tinh tấn.
( Giảng trưa ngày 13 tháng 6 năm 1958 tại Tây Lạc Viên, Hồng Kông)

[Thiên Việt]

Quy khứ lai hề.
Ðiền viên tương vu hồ bất quy.
Ký tự dĩ tâm vi hình dịch.
Hề trù trướng nhi độc bi.
Ngộ dĩ vãng chi bất gián.
Tri lai giả chi khả truy.
Thật mê đồ kỳ vị viễn.
Giác kim thị nhi tạc phi.
Nghĩa là:
Về đi chứ!
Ruộng vườn hoang phế, sao chẳng về!
Tâm bị hình đọa, tỏ đã lâu.
Sao còn sầu muộn, than với lòng?
Lỗi xưa chưa sửa, nay đã thấu.
Mới biết tương lai còn đuổi kịp.
Ấy thật đường mê, chửa dấn sâu.
Rõ rằng: Nay đúng, xưa sai xấu.
Bài thơ trên do ông Ngũ Liễu (Ðào Uyên Minh) sáng tác. Nhưng chẳng
biết nhà thơ có thật sự liễu ngộ được ý nghĩa thâm sâu của lời thơ chăng?
Bởi lẽ nếu lấy Phật-pháp mà soi xét thì bài thơ trên vô cùng khế lý.
Sao gọi là "Quy khứ lai hề?" Chúng ta đã biết tự-tánh Pháp-thân là chốn
thường tịch quang của mười phương chư Phật. Kinh viết: "Tất cả chúng sinh
đều có Phật tánh." Bổn tánh của ta và của Phật vốn không có gì khác biệt.
Nếu không như vậy, sao nói là "đều có Phật tánh." Nay chúng ta không ngộ
được Phật tánh bởi do trần lao ngũ dục của thế giới Ta-ba nầy làm ta ô
nhiễm. Bởi bội giác hợp trần, nên ta chẳng hiểu ngộ tự tâm, chẳng thấy suốt
được bổn tánh.
Tuy nhiên, ta không thể điên đảo trầm luân mãi được. Ta phải phản bổn
hoàn nguyên, bội trần hợp giác. Ðó chính là "Quy khứ." Nghĩa là mình phải
khôi phục lại bổn lai diện mục vậy. Khi nương tựa vào nguyện lực của Phật
Bồ-tát, nhờ công đức tụng niệm hồng danh của Ngài mà ta sinh Tịnh-độ. Ðó
cũng gọi là "Quy khứ."
Khi đã ngộ tự tâm, sinh Tịnh-độ rồi, ta cần phát đại nguyện: "Ðảo giá từ
hàng," nghĩa là lái chiếc thuyền từ bi trở lại độ chúng sinh tới bờ an lạc. Ðó
gọi là "lai," tức là Trở Về.
Thế nào là "Ðiền viên tương vũ hồ bất quy?" Ðiền tức là ruộng, là ruộng
tâm. Khi ta chẳng tu tâm, để mặc cho tạp niệm phát sanh thì cũng giống như
ruộng vườn đầy cỏ dại vậy. Ruộng tâm trở thành hoang dã. "Mao tắc bất
khai," cỏ dại dẫy đầy, không nhổ sạch được, thì ta không cách gì phản bổn
hoàn nguyên, minh tâm kiến tánh được.
"Hồ bất quy" là lời của chư Phật mười phương và các vị Thánh-nhân.
Các Ngài ân cần dạy dỗ chúng ta rằng: "Chúng sinh ngu độn đáng thương
thay! Các con vì sao không mau quay đầu trở về bến?"
"Tâm vi hình dịch" nghĩa là tâm bị thân thể điều khiển và ý nói rằng
chúng sinh vì chấp trước lục trần nên chẳng ngộ được tự tâm, luôn luôn bị
cảnh trần chi phối nên vì cuộc sống mà lăng xăng, vì danh lợi bất kể sinh
mạng, lưu chuyển trong biển khổ sinh tử, thọ vô số khổ đau. Thật là ngàn
thu bi thương, khổ không thể nói hết. Ðó chính là ý nghĩa của câu "Trù
trướng như độc bi."
Thế thì, phải chăng chúng sinh mình không có thuốc cứu? Phải chăng
vĩnh viễn đọa nơi hố thẳm lục đạo luân hồi? Tuyệt đối không phải. Tuy
trước kia mình phạm lầm lỗi, song nhìn về tương lai vẫn còn hy vọng. Nên
biết "Tri lai giả chi khả truy," biết tương lai còn đuổi kịp, còn cứu vãn được.
Trong tương lai, chúng ta càng không nên giống như dĩ vãng, bỏ giác
ngộ, theo bụi trần, tâm làm nô lệ cho thân. Xưa kia mình không tin nhân
quả, không siêng tu hành, tạo nghiệp, sát sinh v.v... đều là những việc sai
lầm. Như hôm nay đả thất niệm Phật là việc đúng. Nên chúng ta "Giác kim
thị nhi tạc phi," nghĩa là "Hiểu được hôm nay đúng, hôm qua sai." Ðối với
việc tốt thì phải duy trì, đối với việc xấu thì phải lập tức hết lòng hối cải. Cổ
nhân nói: "Nhất thốn quang âm nhất thốn kim." Tức là một tấc thời gian là
một tấc vàng. Thực sự đối với người tu hành, một đoạn thời gian là một
đoạn của mạng sống. Một đoạn thời gian trôi qua tức là mạng mình ngắn đi
một chút vậy.
Ngày hôm nay qua đi, mạng cũng tùy giảm;
Ðại chúng! Phải siêng năng, tinh tấn như cứu đầu mình.
Phải mau mau sửa điều xấu ác, làm điều tốt lành. Vì mình "Thật mê đồ
kỳ vị viễn," tức là chưa đi sâu vào con đường u mê lắm. Thế giới Cực-lạc ở
trước mắt, chỉ cần nổ lực tinh tấn, thì mình có thể "Quy khứ."
( HT Tuyên Hóa Giảng ngày 14 tháng 6, năm 1958)

[Thiên Việt]

Từ Nay Về sau Mình không nghe, không tin Pháp của TUyên Hóa nữa...