4 loại thức ăn - Sự tập khởi của chúng hữu tình

[smc]

Bản kinh Chánh Tri Kiến thuộc Trung Bộ Kinh (Đại Tạng Kinh Việt Nam), Đức Phật giảng bày về 4 loại thức ăn - là duyên cho sự hiện hữu của chúng hữu tình. SMC cảm thấy đây là một bản kinh ý nghĩa, nên xin giới thiệu, chia sẻ cùng quý đạo hữu. Nội dung bản kinh có lẽ không quá khó vì bây giờ có công cụ Google hỗ trợ rồi. Quan trọng là nội dung bản kinh là cần đến sự tư duy, trí tuệ để hiểu rõ những lời Phật dạy. Khi liễu đạt nghĩa và lý của bốn loại thức ăn, cũng như hiểu được câu nói của Đức Phật: "Mọi loài hữu tình đều tồn tại nhờ thức ăn", Quý đạo hữu sẽ thấy rõ được pháp môn mình đang tu tập là đúng hay sai, khi ta đang tu tập pháp môn này, nó sẽ đưa ta đến giải thoát hay càng vùi sâu ta vào đường sanh tử luân hồi.

Chúc Quý vị tu học thật bổ ích.
Kính an lạc.

"Chư Hiền, thế nào là thức ăn, thế nào là tập khởi của thức ăn, thế nào là đoạn diệt của thức ăn, thế nào là con đường đưa đến đoạn diệt của thức ăn? Chư Hiền, có bốn loại thức ăn này, khiến các loài chúng sanh đã sanh được an trú hay các loài hữu tình sẽ sanh được hỗ trợ cho sanh. Thế nào là bốn? Ðoàn thực, loại thô hay loại tế, xúc thực là thứ hai, tư niệm thực là thứ ba, thức thực là thứ tư. Từ tập khởi của ái có tập khởi của thức ăn, từ đoạn diệt của ái có đoạn diệt của thức ăn. Thánh Ðạo Tám Ngành này là con đường đưa đến đoạn diệt của thức ăn, tức là: Chánh Tri kiến, Chánh Tư duy, Chánh Ngữ, Chánh Nghiệp, Chánh Mạng, Chánh Tinh tấn, Chánh Niệm, Chánh Ðịnh."

Ở đây, Đức Phật giới thiệu có 4 loại thức ăn: 1 loại cho thân thể ( đoàn thực), 3 loại cho tâm ( xúc thực, tư niệm thực, thức thực).

Mọi loài hữu tình đều tồn tại nhờ thức ăn là vì:
- Đối với thân thể cần thức ăn để trao đổi chất với môi trường, duy trì mạng sống.
- Đối với tâm mọi loài hữu tình đều cần thức ăn cho thọ, tưởng, hành, thức. Thức ăn đó được tạo nên khi sáu căn tiếp xúc với sáu trần sinh ra sáu thức, tâm liền khởi các cảm thọ, khởi lên các tư tưởng, khởi lên các hành và khởi lên ý thức, khởi lên ái dục, khởi lên vô minh. Đó cũng chính là nhân duyên để chúng sinh luân hồi sinh tử.

"Mọi loài hữu tình điều tồn tại nhờ thức ăn" có thể tạm đổi lại như thế này cho dễ hiểu: mọi loài hữu tình tồn tại được là do duyên hợp không thể độc lập tự do sống đời đời bất tử mà không cần thức ăn cho sắc thọ tưởng hành thức. Cho nên ai nói như sau: sau khi thân hoại mạng chung tôi sẽ sanh về đó...thường trú vĩnh hằng không hoại diệt, không cần ăn, không cần uống, không cần xúc là thường kiến vô nhân luận. Cho nên, hiện tại, được tồn tại là do thức ăn của đoàn thực và xúc thực. Tương lai được sanh khởi, tồn tại là do thức ăn tư niệm thực và thức thực. 4 loại thức ăn này làm cho chúng hữu tình đã - đang sanh được tồn tại và chưa sanh được sanh khởi, đồng nghĩa với việc khổ được sanh ra, khổ được tồn tại. Kết luận: sanh - già - bệnh - chết hiện hữu bởi thức ăn (duyên sanh). Đau khổ có thức ăn để tồn tại (duyên hợp). Mọi loài hữu tình bị chi phối bởi thức ăn, thèm ăn, đói ăn, khát ăn, tranh đoạt để ăn, ác hành để ăn, ác khẩu để ăn, ác ý để ăn, vì miếng ăn mà làm ác để tồn tại, vì miếng ăn mà làm ác để dc sanh gia bệnh chết, vì mong muốn cái sanh già bệnh chết được tiếp tục trong tương lai mà phóng dật để tìm thức ăn nuôi cái đau khổ đó.

Có một số pháp môn tu tập của ngoại đạo (ngoài Bát Chánh Đạo) dạy cho các hữu tình trưởng dưỡng, cũng cố Tư niệm thực và Thức thực (dạy tín đồ mong ước , tha thiết được tiếp tục bị sanh về đông, về tây hay về một thế giới nào đó... mong ước được rong ruỗi bay từ chỗ này đến chỗ kia để thưởng ngoạn hoặc để cúng dường vị này vị kia ...) ---> Trưởng dưỡng khát ái.

Càng tu tập như vậy, càng như cung cấp thêm thức ăn cho hữu tình tồn tại hoặc sanh khởi, đồng nghĩa với khổ sanh khởi và tồn tại ngày càng kiên cố, càng trầm luân trong sanh tử luân hồi.

Đạo giải thoát (Đạo Phật) dạy chúng sanh nên dần từ bỏ, đoạn diệt các loại thức ăn khiến cho khổ không thể tồn tại và sanh khởi ==> Vô Sanh, Niết bàn. Tư niệm thực, xúc thực , thức thực cần phải từ bỏ, đoạn diệt những thức ăn này càng sớm càng tốt. Riêng thức ăn nuôi dưỡng thân mạng chỉ nên ăn trên tinh thần Đoàn thực (ăn vừa đủ, không tham đắm, ăn chỉ để nuôi dưỡng mạng căn để tu tập, ăn như thể ăn chính thịt đứa con mình vậy).

===> Kết luận:

Cái gì là khổ?
- Cái vô thường là khổ!
Cái gì vô thường?
- Cái sanh già bệnh chết là vô thường!
Cái gì sanh già bệnh chết?
- Cái sắc thọ tưởng hành thức, cái 5 uẩn sanh già bệnh chết!
Chính cái 5 uẩn đó chấp chứa già bệnh chết trú trong nó. Dục vọng, sân tham trú trong nó; tật đố - kêu mạn trú trong đó; đau khổ trú trong đó. Đau khổ hiện hữu trong nó, đừng đem cái nhiễm ô cấu uế đó mà ôm ấp chấp thủ cho là tôi, là của tôi, là tự ngã của tôi.

Kính chia sẻ. Chúc an lạc. Mong hoan hỷ.

Kính tưởng Đức Thế Tôn Gotama - vị Phật có thật trong lịch sử nhân loại.