THIỀN TÔNG VỐN KHÔNG DẠY THIỀN

[delightdhamma]

THIỀN TÔNG VỐN KHÔNG DẠY THIỀN

Thiền Tông xuất phát từ công án Niêm Hoa Vi Tiếu từ Phật Thích Ca trao truyền cho ngài Ca Diếp và được ngài Bồ Đề Đạt Ma làm sống lại ở Trung Quốc và trao cho ngài Huệ Khả bằng pháp An Tâm vẻn vẹn 6 câu: Ta an tâm cho con rồi''. Bồ Đề Đạt Ma để lại hai tác phẩm duy nhất có thể coi là trao truyền bằng kinh sách là Sáu Cửa Vào Động Thiếu Thất và Kinh Lăng Già Tâm Ấn. Xuyên suốt trong các tác phẩm này không ai có thể tìm thấy ngài chỉ dạy về phương pháp Thiền trong 4 oai nghi đi, đứng nằm, ngồi. Nói là pháp môn chứ thực ra ngài không cho ai bám vào cái điều ngài chỉ dạy để suy luận, để bám víu vào.

Bồ Đề Đạt Ma vào Trung Hoa như một sứ mệnh ‘’ tháo đinh, nhổ chốt’’ cho Phật giáo Trung hoa ngày đó đã kẹt quá sâu vào kinh sách. Ngày ngài vào Trung Hoa, ngài thấy người thuyết pháp, giảng kinh tràn lan. Người ngồi thiền , tu chứng thật sự ít ỏi. Trong đại pháp hội lớn, khi được thỉnh lên giảng kinh, ngài đã hỏi pháp chủ: ‘’ Các ông thuyết pháp giảng kinh để làm gì ?’’. Pháp chủ đáp: ‘’ Để dứt sinh tử ạ’’. Ngài hỏi: ‘’ Thế các ông đã dứt sinh tử chưa ?’’. Pháp chủ đáp: ‘’ Chưa ạ !’’ . Ngài nói:’’ Chưa dứt sinh tử mà thuyết pháp dứt sinh tử, khác nào người mù dắt người mù qua đường’’. Ngài khoát tay rời khỏi pháp hội lên núi úp mặt vào vách đá thiền định 9 năm cho đến khi có đủ duyên nhận đệ tử là Huệ Khả. Khi rời bỏ thân tứ đại, ngài đã để lại 4 câu tuyên ngôn về Thiền Tông:

Bất lập văn tự
Giáo ngoại biệt truyền
Trực chỉ chân tâm
Kiến tánh thành Phật

Trong 2 câu đầu để lại phương pháp duy nhất tháo dinh nhổ chốt cho bệnh nghiền kinh điển, bệnh thuyết pháp giảng kinh mà không thoát khỏi luân hồi sinh tử. Thiền vốn không lời, đừng có lập văn tự mà nói về thiền. Đã không lập văn tự thì không thể tìm Thiền trong giáo lý kinh sách. Khi Ngộ (trực chỉ) ra thì ngay đó là Chân Tâm gọi là Kiến Tánh. Con đường thành Phật mở ra.

Trong Năm Đại Đệ Tử của ngài Đạt Ma (5 tổ sư Thiền Tông nối tiếp) thì Huệ Khả, Tăng Xán, Đạo Tín, Hoằng Nhẫn, Huệ Năng thì không ai để lại hay nêu ra một quy tắc nào về Thiền, chỉ cầu nêu ra nửa lời là giết chết Thiền Tông ngay lập tức, trái với lời tuyên ngôn của Thiền Tông, của pháp môn Thiền Tông. Duy nhất ngài Tăng Xán để lại bài Tín Tâm Minh. Ngài Huệ Năng để lại Pháp Bảo Đàn Kinh được cho là của ngài Thần Hội (đệ tử của Huệ Năng) sưu tập rồi ghi chép lại. Hai tác phẩm này, cũng không ai tìm được quy tắc thiền nào các Tổ nêu ra trong đó.

Sau này 5 nhánh Thiền Tông của hàng hậu sinh như Lâm Tế, Tào Động, Quy Ngưỡng, Vân Môn, Pháp Nhãn đều khéo dạy đệ tử pháp môn ‘’Bất lập văn tự’’ bằng hàng nghìn công án, tham thoại đầu bằng lối ẩn dụ, la hét, nói xuôi, nói ngược theo kiểu đoạt cảnh, đoạt nhân, tháo đinh nhổ chốt cho người trên con đường vào đạo để giải thoát sinh tử, ai vào được gọi là Kiến Tánh, đã lọt vào Vô Môn Quan, tức là con đường không có lối vào vì dùng tâm chí nghĩ ngợi luận giải thì miễn vào. Khái niệm Thiền tông là Kiến Tánh. Kiến Tánh tức Ngộ đạo. Ngộ đạo tức Thiền. Thiền tức Vô Ngôn, Vô Môn.

* Ghi chú: Việc học thiền trong các thiền viện của Thiền Tông hiện nay ở Trung Quốc, Việt Nam, Nhật Bản khi dạy thiền trong 4 oai nghi như thiền ngồi, thiền đi, thiền đứng, thiền nằm đều sao chép và dịch từ sách của ngài Trí Khải, là một đại sư của Thiên Thai tông (không phải của Thiền Tông). Việc tu tập ngồi thiền tại các thiền viện Trúc Lâm cũng theo cuốn sách này do HT Thanh Từ dịch là Thiền Căn Bản.