Chiều bên kia cái biết - Dimensions beyond the Known - OSHO

[chautran]

Chương: Tại sao tôi đã tới


Thầy đã nói rằng nếu người ta nói về thân thể, Thầy sẽ
nói rằng thân thể hướng tới cái chết còn nếu người ta
nói về linh hồn, Thầy sẽ nói, "Bạn chưa hề sinh chút
nào." Phật đã nói về linh hồn, "Nó chỉ như cái bong
bóng mà bây giờ không còn nữa. Bản thân ta không có
đó, cho nên ta sẽ đi đâu?" Thế thì cái gì có đó mà là
bất tử và ai không sinh?

Có biển, trên biển sóng tới rồi đi, nhưng biển vẫn còn
như cũ. Sóng không tách rời khỏi biển, nhưng sóng không
phải là biển. Sóng chỉ là hình dạng sinh ra trên biển, chỉ là
hình dáng thành hình rồi chết đi. Sóng mà vẫn còn là sóng
mãi mãi thì không thể được gọi là sóng. Từ 'sóng' có nghĩa là
nó chết ngay khi nó được sinh ra. Cái mà từ đó sóng dậy lên
thì bao giờ cũng có đó, nhưng cái dậy lên thì không có đó.
Đây là điệu vũ của phù du trên ngực của vĩnh hằng. Biển
không sinh; sóng đang lấy việc sinh ra. Biển chưa bao giờ
chết; sóng bao giờ cũng chết. Khoảnh khắc sóng biết rằng nó
là biển, nó vượt ra ngoài chuỗi sống và chết. Nhưng chừng
nào sóng còn tin rằng nó là sóng, nó vẫn còn trong khả năng
của sinh và chết.
Cái mà hiện hữu, là bất sinh và bất diệt. Từ đâu mà việc
sinh sẽ tới? Chẳng cái gì sinh ra từ cái trống rỗng. Cái chết
xảy ra ở đâu? Chẳng cái gì mất đi trong cái trống rỗng. Cái
mà hiện hữu là vĩnh hằng. Thời gian không tạo ra phân biệt
cho nó; thời gian không ảnh hưởng tới nó. Sự tồn tại này
không bên trong sự hiểu của chúng ta bởi vì các giác quan
của chúng ta chỉ có thể hiểu hình và dạng. Các giác quan của
chúng ta không thể hiểu thấu cái ở bên ngoài tên và hình.
Điều thú vị là lưu ý rằng bạn phải đứng trên bờ biển rất
thường xuyên và khi quay về sẽ nói rằng bạn đã thấy biển.
Nhưng bạn chỉ thấy sóng, không thấy biển. Biển không thể
được thấy. Điều bạn thấy là sóng. Các giác quan chỉ có thể
thấy cái xuất hiện trên bề mặt. Cái mà ở bên trong thì vẫn
còn ở bên ngoài việc hiểu thấu. Các giác quan thấy hình
dạng bề ngoài; cái vô hình bên trong vượt quá sự hiểu của
chúng.
Thế giới của tên gọi và hình dạng được sinh ra chỉ bởi vì
các giác quan. Nó không phải là mang tính tồn tại. Bất kì cái
gì có tên và dạng đều được sinh ra và sẽ chết đi còn cái vượt
ra ngoài tên và dạng là vĩnh hằng. Nó không được sinh ra, nó
cũng không chết đi. Cho nên khi Phật nói rằng ông ấy được
sinh ra như cái bong bóng, thì ông ấy đang nói tới hai khía
cạnh của bong bóng. Bong bóng chứa cái gì? Nếu chúng ta
đi vào trong bong bóng, chúng ta sẽ thấy rằng một khối
lượng rất nhỏ của cùng không khí tràn ngập khắp mọi nơi vô
hạn ở bên ngoài, đang được bao bọc bên trong màng nước
mỏng này. Màng mỏng này đã giam cầm một phần không
khí nhỏ, và phần không khí nhỏ đó đã trở thành bong bóng.
Một cách tự nhiên, giống như mọi thứ, bong bóng cũng
mở rộng. Khi mở rộng ra, nó vỡ tung và nổ ra. Thế thì không
khí ở bên trong bong bóng hợp nhất với không khí bên ngoài
và nước với nước. Nhưng cái đã đi vào sự tồn tại đồng thời
là sự tồn tại của cầu vồng. Chẳng cái gì thay đổi trong không
khí hay nước; chúng vẫn còn như chúng hiện thế. Nhưng
đồng thời, một dạng đã sinh ra thì chết đi.
Nếu chúng ta coi bản thân mình cũng như bong bóng, thế
thì chúng ta cũng là những dạng lấy việc sinh và chết. Cái ở
bên trong chúng ta bao giờ cũng đấy, nhưng chúng ta đồng
nhất bản thân mình với bong bóng. Cho nên nếu tôi nhìn vào
bạn từ quan điểm của thân thể, tôi sẽ nói rằng bạn hướng cái
chết và đang chết dần. Từ khoảnh khắc bạn được sinh ra, bạn
đã bắt đầu chết, và bạn đã không làm gì khác hơn ngoại trừ
việc chết. Bong bóng có thể lấy bẩy khoảnh khắc để nổ,
nhưng bạn lấy bẩy mươi năm để nổ.
Trong luồng vô tận của thời gian, không có khác biệt
giữa bẩy khoảnh khắc và bẩy mươi năm. Mọi khác biệt đều
do tầm nhìn hạn hẹp của chúng ta. Nếu thời gian là vô tận
không bắt đầu và không kết thúc, thế thì có gì khác biệt giữa
bẩy khoảnh khắc và bẩy mươi năm? Nếu thời gian là một
lượng xác định, chẳng hạn một trăm năm, thế thì bẩy khoảnh
khắc sẽ rất nhỏ còn bẩy mươi năm sẽ là khoảng rất dài.
Nhưng nếu không có giới hạn về cả hai đầu, nếu không có
bắt đầu lẫn kết thúc, thế thì không có khác biệt giữa bẩy
khoảnh khắc và bẩy mươi năm. Bao nhiêu khoảnh khắc để
bong bóng nổ cũng không quan trọng.
Ngay khi nó sinh ra, nó bắt đầu nổ rồi. Đó là lí do tại sao
tôi mô tả thân thể như hướng cái chết. Với thân thể tôi ngụ ý
cái biểu lộ qua sinh với tên và dạng. Bởi linh hồn tôi ngụ ý
cái vẫn còn lại cho dù cái tên và dạng đã mất đi. Khi không
có tên và dạng như vậy, thế thì nó vẫn hiện hữu. Bởi linh hồn
tôi ngụ ý biển cả còn bởi thân thể tôi ngụ ý sóng. Cần phải
hiểu những điều này một cách rõ ràng.
Cái ở bên trong chúng ta chưa bao giờ chết, cho nên ở
bên trong chúng ta cảm thấy rằng "Mình sẽ không bao giờ
chết." Chúng ta thấy rằng hàng trăm nghìn người đang chết
nhưng vậy mà chúng ta vẫn không bị thuyết phục rằng chúng
ta cũng sẽ chết. Trong chiều sâu nhất của chúng ta không có
tiếng vọng rằng "Mình nữa sẽ chết." Mọi người chết trước
chính mắt chúng ta và vậy mà cảm giác bên trong về tính bất
tử vẫn cứ còn đấy. Trong những khoảnh khắc sâu sắc hơn
chúng ta bao giờ cũng nhận biết rằng "Mình sẽ chết." Chúng
ta biết rằng những sự kiện chỉ ra cái giả tạo của niềm tin này
và rằng các biến cố bên ngoài chỉ ra rằng không thể nào mà
"Mình sẽ không chết." Lí lẽ nói rằng nếu mọi thứ khác đều
phải chết, thế thì bạn cũng sẽ chết. Nhưng một tiếng nói nào
đó bên trong vẫn cứ phục vụ cho mọi móc nối với lí lẽ và cứ
nói, "Mình sẽ không chết."
Đo là lí do tại sao chúng ta không tin rằng chúng ta sẽ
chết. Đó là lí do tại sao chúng ta có khả năng sống trong làn
sương mờ của cái chết; nếu không, như chúng ta thường
xuyên bị bao quanh bởi cái chết, chúng ta sẽ chết ngay tức
thì. Tại sao chúng ta lại tin tưởng và chắc chắn về việc sống
thế? Niềm tin đó là do cái gì đó bên trong vẫn cứ bảo chúng
ta rằng chúng ta sẽ không chết, bất kể chúng ta có thể nói
nhiều thế nào, hay sự xuất hiện của một cái chết thực tại có
thể nói, rằng chúng ta sẽ chết.
Không người nào có thể quan niệm nổi về cái chết của
riêng mình. Người đó không thể hình dung được rằng mình
sẽ chết. Tuy nhiên người đó càng cố gắng hình dung nhiều
đến mức mình đang chết, người đó vẫn thấy bản thân mình
vẫn có đó. Cho dù người đó có tưởng tượng bản thân mình
chết, người đó vẫn thấy rằng mình có đó đang thấy, rằng
mình có đó đang đứng bên ngoài cái chết. Chúng ta không có
khả năng đặt bản thân mình vào bên trong hàm của cái chết
cho dù trong tưởng tượng, bởi vì trong khi tưởng tượng thì
chúng ta cứ quan sát từ bên ngoài. Người tưởng tượng vẫn
đứng bên ngoài, cho nên người đó sẽ không có khả năng
chết.
Tiếng nói này từ bên trong là tiếng nói của biển cả. Nó
hỏi chúng ta, "Chết ở đâu?" Chết là điều không biết; vậy mà
chúng ta vẫn sợ chết. Nỗi sợ này tới từ tiếng nói của thân thể,
và có lẫn lộn giữa hai tiếng nói đó. Khoảnh khắc chúng ta
đồng nhất bản thân mình với tiếng nói của thân thể, tâm linh
chúng ta bắt đầu run rẩy với sự kiện là thân thể nhất định
phải chết. Dù chúng ta có thể cố gắng đến đâu để bác bỏ điều
này hay tìm kiếm sự giúp đỡ của khoa học hay phát minh ra
hệ thống y tế hay bao quanh chúng ta bằng các bác sĩ trị liệu
nổi danh, thân thể vẫn không một khoảnh khắc nào xác nhận
rằng "Mình sẽ sống." Thân thể không có cảm giác về cái bất
tử đó; nó biết rằng hàng ngày nó đang chết.
Thân thể biết rằng nó là bong bóng, nhưng chúng ta biết
rằng chúng ta không phải là bong bóng. Khoảnh khắc người
ta đồng nhất mình với bong bóng, mọi căng thẳng của cuộc
sống bắt đầu. Không người nào mang tính bất tử làm điều đó
bên trong chúng ta mà lại đồng nhất bản thân mình với sóng
bởi vì điều đó đưa tới khó khăn. Đồng nhất này là dốt nát;
việc thoát khỏi đồng nhất này là tri thức. Chẳng cái gì thay
đổi cả; mọi thứ vẫn còn lại như nó trước đây. Thân thể vẫn
còn ở nơi nó hiện hữu; linh hồn cũng còn ở nơi nó hiện hữu.
Chỉ ảo tưởng là biến mất. Thế thì chúng ta biết rằng khi thân
thể sẽ chết đi thì chúng ta không phải sợ hãi, bởi vì không có
nhu cầu phải sợ hãi. Thân thể nhất định sẽ chết. Sợ là hữu
dụng khi có khả năng được cứu thoát. Nhưng trong tình
huống không có khả năng nào được cứu, thật là vô dụng để
mà trở nên sợ hãi.

[chautran]

Khi người lính bước ra chiến trường, khi người đó lần
đầu tiên rời khỏi nhà mình, người đó tràn ngập với kinh
hoàng. Trên chiến trường nữa người đó cũng kinh hoàng.
Nhưng khi bom bắt đầu dội lên người đó, người đó lại trở
nên bạo dạn, bởi vì thế thì mọi khả năng được cứu thoát đều
đã bị phá huỷ. Một người như vậy thậm chí có thể chơi bài ở
chỗ liên tục bị bom đạn. Và người đó là người bình thường;
chẳng có gì đặc biệt về người đó cả. Nhưng đây là tình
huống duy nhất. Trong tình huống này, nỗi kinh hoàng về cái
chết là vô nghĩa. Cái chết sắp xảy ra đến mức không còn vấn
đề về sự tồn tại.
Trên chiến trường, có khả năng sống sót nào đó bởi vì
một số người chết trong khi số khác lại sống sót, và do vậy
nỗi kinh hoàng nào đó còn lại. Nhưng trên cánh đồng chết thì
thậm chí một chút xíu khả năng đó cũng không có đó. Vào
khoảnh khắc của cái chết, cái ảo tưởng rằng "Mình là thân
thể" bỗng nhiên biến mất. Nỗi kinh hoàng cái chết biến mất
bởi vì không có lối thoát. Thế thì sự kiện thân thể chết là
điều chắc chắn, định mệnh. Đó là số mệnh của thân thể;
không có cách nào cứu nó.
Khoảnh khắc người ta nhận ra rằng cái chết là bản chất
của thân thể, bỗng nhiên vấn đề trở thành rõ ràng rằng cái ở
bên ngoài thân thể chưa bao giờ sinh và do vậy không có vấn
đề về cái chết của nó. Vậy, cũng với linh hồn nữa, hoảng hốt
tan biến, bởi vì không có lí do gì để mà sợ cái không thể nào
chết được. Nỗi sợ nảy sinh là do thân thể và linh hồn trở
thành bị đồng nhất với nhau. Nó nảy sinh bởi vì tiếng nói
bên trong nói, "Mình sẽ không chết," còn tiếng nói bên ngoài
lại nói, "Mình chắc chắn chết!" Những tiếng nói này trở nên
lẫn lộn. Chúng ta không nhận biết rằng hai giai điệu khác
nhau này quyện lẫn vào nhau, và chúng ta lắng nghe chúng
cứ dường như chúng là giai điệu của cùng một nhạc cụ. Đó
là sai lầm.
Trong dốt nát của mình bao giờ cũng có nỗi hoảng sợ về
cái chết, nhưng chúng ta cứ sống dường như không có cái
chết. Mỗi khoảnh khắc người dốt nát lại sống cứ dường như
không có cái chết, nhưng người đó vẫn nhận biết rằng cái
chết có thể xảy ra vào bất kì lúc nào. Người đó sống ở hai
mức khác nhau. Cuộc sống cho người đó đã chẻ ra thành hai
phần: chu vi đã trở nên tách rời với trung tâm; sóng đã trở
thành tách rời với biển; dạng đã trở thành tách rời với vô
dạng. Tuy nhiên, người ta không thể chạy thoát khỏi cái chết.
Điều ngạc nhiên là với việc biết của chúng ta, một thứ cứ tự
nó xuất hiện rằng nó là ảo tưởng. Bởi việc biết của chúng ta,
chỉ đau đớn hợp lí là dừng lại.
Shankaracharya bao giờ cũng lấy thí dụ về chiếc dây
thừng trông có vẻ như con rắn trong bóng tối. Nhưng thí dụ
này là không chính xác bởi vì bằng việc tới gần bạn có thể
biết rằng nó là dây thừng. Và một khi bạn biết rằng nó là dây
thừng, dù bạn có ở xa nó đến bao nhiêu, nó vẫn trong không
giống con rắn.
Nhưng ảo giác của cuộc sống không giống thế. Ảo giác
của cuộc sống giống như chiếc que bị dìm vào trong nước.
Trong nước nó sẽ có vẻ như bị cong, nhưng khi bạn rút nó ra
khỏi nước, nó lại thẳng. Nếu bạn lại dìm nó vào nước, nó lại
trông thành cong. Thế rồi nếu bạn nhúng tay mình vào nước
bạn sẽ thấy rằng que vẫn thẳng, nhưng nó trông vẫn có vẻ
cong. Chỉ bởi việc biết của bạn rằng nó là thẳng, cái vẻ xiên
của que không biến mất. Nhưng với việc biết của bạn, bạn
không còn hành xử cứ dường như là trong ảo giác rằng nó bị
cong nữa.
Ảo tưởng của chúng ta về cuộc sống không giống như ảo
tưởng về chiếc dây thừng trông giống như con rắn, nhưng
giống như ảo tưởng về chiếc que thẳng có vẻ cong ở trong
nước. Chúng ta biết rất rõ rằng cái que không cong, nhưng
chỉ có vẻ thế thôi. Cái que thậm chí có vẻ cong ngay cả với
các nhà khoa học vĩ đại nhất, người đã thực nghiệm và người
biết rằng bằng việc nhúng cái que vào nước thì nó không trở
thành cong. Vậy, cái dáng vẻ vặn vẹo này là do giác quan
của chúng ta. Tri thức của chúng ta chẳng liên quan gì với nó
cả.
Do đó, khác biệt là thế này: rằng bạn sẽ không tin rằng
cái que cong, mà nó chỉ có vẻ là cong thôi. Vấn đề được chia
thành hai mức khác nhau. Tại mức của việc biết, cái que là
thẳng. Tại mức của việc thấy, nó là cong. Không có ảo tưởng
trên cả hai mức này.
Tại mức độ của việc sống có thân thể là bên ngoài và tại
mức độ sự tồn tại có atma - linh hồn. Với người biết, thì thế
giới này không bị mất đi. Với người đó thế giới chỉ là hệt
như nó hiện hữu cho bạn. Có lẽ, với người đó thế giới này
còn rõ ràng hơn trong viễn cảnh và dáng vẻ của nó. Chẳng có
gì bị mất đi cho người đó cả, và người đó không trong bất kì
ảo tưởng nào. Người đó biết rằng hình dạng được sinh ra do
giác quan và giống như chiếc que có vẻ cong trong nước.
Bởi vì các tia sáng bị cong và thay đổi trong khi đi vào nước,
nên cái que cũng có vẻ cong. Trong không trung, các tia sáng
không bị cong, cho nên cái que có vẻ thẳng. Cái que không
cong nhưng các tia sáng cong khi đi qua nước. Do đó, chúng
ta thấy cái que như bị bẻ gập lại.
Sự tồn tại vẫn như nó hiện hữu, nhưng trong khi đi qua
các giác quan của chúng ta thì tia sáng của tri thức trở nên bị
cong. Tia sáng của tri thức thay đổi do trung gian mà qua đó
mọi thứ được biết. Nếu tôi đeo kính xanh, mọi thứ sẽ trông
thành xanh. Khi tôi bỏ kính ra, tôi thấy rằng mọi thứ là trắng.
Nếu tôi đeo kính vào, tôi thấy mọi thứ là xanh. Tôi biết rằng
mọi thứ xuất hiện mầu xanh là do kính, cho nên tôi sẽ không
trong ảo tưởng thêm nữa. Nhưng tôi có thể tiếp tục cứ đeo
kính và mọi thứ sẽ tiếp tục xuất hiện là mầu xanh. Tuy nhiên,
mặc dầu tôi sẽ biết rất rõ rằng linh hồn - bản thể - là bất tử,
tri thức rằng thân thể là hướng cái chết cũng vẫn tiếp tục.
Mặc cho hiểu biết của tôi rằng sự tồn tại của biển là vĩnh
hằng, trò chơi của sóng vẫn cứ tiếp tục. Nhưng bây giờ tôi
biết rằng nó xuất hiện như vậy là do kính. Kính là mắt của
giác quan, còn điều bạn thấy qua chúng thì không nhất thiết
là điều thực.
Đó là lí do tại sao những phát biểu của những người như
Phật, Mahavira hay Jesus được đưa ra từ hai bình diện khác
nhau - một của linh hồn và một của thân thể. Khó khăn của
chúng ta là ở chỗ chúng ta đang lẫn lộn cả hai bình diện bên
trong mình, thế thì một cách tự nhiên chúng ta cũng lẫn lộn
các phát biểu của họ. Đôi khi Phật nói cứ dường như là ông
ấy là thân thể. Ông ấy nói, "Ananda, ta khát. Đem nước lại
đây." Linh hồn không bao giờ khát. Chính thân thể mới cảm
thấy khát. Bây giờ Ananda có thể nghĩ rằng thân thể không
có đó chút nào, đấy chỉ là cái tên và hình dạng, chỉ là bong
bóng, "Cho nên làm sao nó có thể trở nên khát được?" Một
khi bạn đã biết rằng không có thân thể, thế thì cơn khát tới từ
đâu?
Thế rồi ngày hôm sau, khi Phật nói, "Ta không sinh chút
nào cho nên ta sẽ không bao giờ chết," điều đó tạo ra khó
khăn cho người nghe. Khó khăn của người nghe là ở chỗ
người đó nghĩ rằng với tri thức thì sự tồn tại sẽ thay đổi.
Thực tế, bằng việc biết, sự tồn tại không thay đổi; chỉ động
thái của người ta mới thay đổi.
Khi Phật nói rằng ông ấy khát, ông ấy chỉ nói rằng thân
thể ông ấy khát - rằng thân thể này, cái là bong bóng của tên
tuổi và hình dáng, là khát, và nếu nước không được trao thì
nó sẽ sớm nổ tung. Nhưng khó khăn của người nghe là ở chỗ
bởi vì người đó đang sống trong trạng thái lẫn lộn nên người
đó không có khả năng phân biệt phát biểu nào đang tới bình
diện nào, cho nên người đó lẫn lộn nghĩa của chúng nữa.
Simone Wei đã viết một cuốn sách có tên Cấp bậc của ý
nghĩa. Con người càng vĩ đại, người đó càng sống trên
những mức độ vĩ đại khác nhau vào mỗi lúc. Người đó phải
sống như thế bởi vì người đó phải nói từ mức độ của những
người mà người đó gặp. Bằng không, mọi việc nói đều trở
thành vô nghĩa. Nếu Phật nói với bạn từ mức độ cao nhất của
ông ấy, điều đó sẽ vô dụng. Bạn sẽ coi ông ấy là điên. Điều
thông thường xảy ra là những kiểu người này thường bị coi
là điên. Lí do cho điều đó là ở chỗ bất kì điều gì họ nói đều
có vẻ như đã được người điên nói ra. Do vậy, nếu họ nói từ
mức độ của họ, họ sẽ bị qui là điên khùng.

[chautran]

Nếu họ phải nói từ mức độ của bạn, họ sẽ phải bước
xuống. Họ sẽ phải bước xuống mức độ nơi bạn có thể hiểu
họ. Thế thì họ sẽ không có vẻ là điên. Vậy họ sẽ phải nói từ
nhiều mức độ hiện có trong số những người tới với họ.
Người ta có thể nói rằng nhiều người mà Phật nói cho sẽ
tới ông ấy dưới dạng tấm gương. Mọi tấm gương này đều tạo
ra hình ảnh tách bạch riêng của họ về Phật, và hình ảnh là
trung thành như bề mặt của bản thân tấm gương. Hình ảnh
phải sánh đúng với gương. Vậy, một chiếc gương lồi sẽ mở
rộng ảnh ra trong khi chiếc gương lõm làm ngắn nó lại. Nếu
điều này mà không như vậy, thì gương sẽ không hài lòng, và
thế thì gương sẽ phải bị đập ra hay thay đổi.
Đó là lí do tại sao các phát biểu của những người như
Phật được bắt gặp trên nhiều mức độ khác nhau. Đôi khi chỉ
trong một phát biểu sẽ có nhiều mức. Điều này là vì khi một
người như Phật bắt đầu nói, ông ấy làm như vậy từ mức độ
riêng của mình và khi ông ấy dừng nói, ông ấy đã đi xuống
mức độ nơi bạn đang hiện hữu. Nhiều lần trong một câu có
hành trình dài - bởi vì khi ông ấy bắt đầu nói thì nó là từ mức
nơi ông ấy đang ở. Ông ấy bắt đầu với những trông mong
lớn lao về bạn; thế rồi dần dần ông ấy phải hạ bớt các trông
mong của mình, và trong phát biểu cuối cùng của mình, ông
ấy đạt tới nơi bạn đang hiện hữu.
Mức của ông ấy và mức của bạn biểu thị cho hai phân
chia sâu sắc, nhưng điều này không có nghĩa là hai mức này
là rất xa nhau hay tách biệt hay khác nhau. Chúng giống như
là mức của biển và sóng. Biển đôi khi có thể không có sóng,
nhưng sóng không bao giờ có thể có mà không có biển. Cái
vô hình dạng có thể có mà không có hình dạng, nhưng hình
dạng không bao giờ có thể có mà không có cái vô hình dạng.
Nhưng nếu chúng ta nhìn vào ngôn ngữ của mình, điều
thú vị là thấy rằng nó đảo ngược lại. Theo ngôn ngữ chúng
ta, trong từ nirakar, vô hình dạng, lại có từ sakar, hình dạng.
Nhưng vô hình dạng lại không trong từ hình dạng. Trong
ngôn ngữ, trong từ vô hình dạng, thì từ hình dạng sẽ phải có
đó; nhưng nó sẽ có đó nếu từ hình dạng không bao hàm vô
hình dạng. Ngôn ngữ do chúng ta tạo ra, nhưng trong sự tồn
tại tình huống là đảo ngược lại. Trong sự tồn tại có thể có vô
hình dạng mà không có hình dạng, nhưng không thể có hình
dạng mà lại không có vô hình dạng.
Tất cả các từ của chúng ta đều giống thế. Trong từ
ahimsa, bất bạo lực, thì từ himsa, bạo lực là cần thiết. Nhưng
trong từ bạo lực, thì bất bạo lực lại không cần thiết. Tuy
nhiên, trong cuộc sống điều thú vị là để ý rằng để cho bạo
lực tồn tại, thì bất bạo lực là cần thiết; nó là điều không tránh
khỏi. Nhưng bất bạo lực có thể có đó mà không có bạo lực.
Chúng ta tạo ra ngôn ngữ và chúng ta tạo ra nó theo nhu cầu
của mình. Với chúng ta thì thế giới có thể hiện hữu mà
không có Thượng đế, nhưng làm sao Thượng đế có thể hiện
hữu mà không có thế giới?
Đây không phải là hai điều khác nhau. Do đó, vũ trụ vĩ
mô có thể tồn tại mà không có vũ trụ vi mô; không khó khăn
gì cho biển tồn tại mà không có sóng. Nhưng làm sao sóng
có thể hiện hữu mà không có biển được? Sóng là rất nhỏ, và
nó là phụ thuộc vì chính bản thể nó lại tuỳ theo biển. Nếu
biển bao quanh nâng nó lên, thì nó có đó. Biển chăm nom nó
từ đủ mọi phía. Nếu biển thả nó ra, nó mất tiêu.
Hai điều này là không tách rời, nhưng tôi phải nói rằng
chúng là tách rời để cho sóng sẽ không bị ảo tưởng rằng nó
là bất tử, vô hình dạng và vĩnh hằng. Nếu sóng nghĩ bản thân
nó tách rời, thế thì có khả năng cho ảo tưởng này và các hậu
quả của nó. Nhưng nếu sóng là một với biển, không có ảo
tưởng. Nếu kinh nghiệm là kinh nghiệm về cái một, thế thì
nó sẽ nói, "ta không có đó chút nào; chỉ có duy nhất biển."
Theo cách này, Jesus cứ lặp lại mãi, "Ta không có đó, chỉ
cha ta trên trời là hiện hữu."
Cho nên chúng ta trong khó khăn. Hoặc là chúng ta
muốn được chỉ cho Thượng đế ở trên thiên đường để cho
chúng ta có thể tìm ra ngài là ai và ngài ở đâu, hay chúng ta
sẽ bảo Jesus điên bởi vì chúng ta không hiểu điều ông ấy
đang nói. Jesus đã nói, "Ta là biển, không phải là sóng,"
nhưng chúng ta đã chẳng thấy gì khác ngoài sóng. Biển chỉ
là một từ với chúng ta. Cái là sự tồn tại đích thực thì chỉ là
một từ đối với chúng ta, còn cái chỉ là dáng vẻ chúng ta lại
coi là chân lí.
Linh hồn không được biết tới với chúng ta, nhưng thân
thể thì hàng ngày được chúng ta nhìn thấy. Cái mà hàng ngày
được thấy trở thành chân lí cho chúng ta. Đó là lí do tại sao
tôi đã nói rằng thân thể là hướng cái chết và bản thân nó là
cái chết. Linh hồn là bất tử, không hướng cái chết. Nhưng
trên tính bất tử của nó lại có điệu vũ của cái chết trên thân
thể.
Chúng ta không có khó khăn trong việc hiểu biển và
sóng bởi vì chúng ta đã không thấy bất kì sự thù nghịch nào
giữa chúng. Nhưng cái bất tử và cái chết lại khó hiểu bởi vì
chúng ta đã giả thiết chúng là kẻ thù; đó là niềm tin của
chúng ta. Khi tôi nói về biển và sóng, sự tồn tại của chúng
được gắn chặt chẽ với nhau, cho nên dường như không có
đối lập nào. Nhưng cái bất tử và cái chết lại dường như là kẻ
thù tuyệt đối - như các đối lập. Dường như chúng không bao
giờ có thể là một. Nhưng chúng cũng là một đấy. Bạn càng
biết về cái chết gần hơn và sâu hơn, bạn sẽ càng thấy rằng
cái chết chẳng là gì khác hơn sự thay đổi.
Sóng cũng thay đổi. Bạn càng tìm kiếm sâu vào trong cái
bất tử, bạn sẽ càng thấy nó không là cái gì khác hơn cái vĩnh
hằng. Sự tồn tại của bất kì cái gì có vẻ như trong đối lập
trong thế giới này đều dựa trên cái đối lập của nó. Khó khăn
của chúng ta là ở chỗ đối với chúng ta nó dường như đối lập.
Chúng ta duy trì tách biệt giữa cái chết và cái bất tử - nhưng
cái chết không thể tồn tại mà không có cái không chết. Để
cái chết tồn tại, nó phải kiếm sự hỗ trợ của cái không chết.
Chừng nào mà cái chết có đó, nó đều cần sự hỗ trợ của cái là
bất tử.
Ngay cả để dối trá tồn tại, nó chỉ có làm được như vậy
với sự hỗ trợ của chân lí. Để dối trá tồn tại, nó cũng phải
công bố rằng nó là chân lí. Chân lí không bao giờ công bố là
chân lí, nhưng dối trá bao giờ cũng công bố rằng nó là chân
lí. Nó không thể đi được một li mà không có công bố như
vậy. Nó phải công bố om sòm, "Chú ý đây; ta đang tới đây.
Ta là chân lí." Nó mang nhiều xác nhận với nó để chứng
minh tại sao nó lại là chân lí.
Chân lí không cần xác nhận; nó không cần sự hỗ trợ từ
dối trá. Nếu chân lí lấy hỗ trợ của dối trá, nó sẽ gặp khó
khăn. Nếu dối trá không lấy hỗ trợ của chân lí, thế thì dối trá
sẽ gặp khó khăn.
Với tính bất tử, hỗ trợ của cái chết là không cần thiết,
nhưng chỉ trong mối quan hệ với khái niệm về bất tử mà sự
xuất hiện của cái chết mới được hiểu. Sự tồn tại thuần khiết
không có nhu cầu cho cái thay đổi được, nhưng cái đang thay
đổi có thể được hiểu chỉ trong mối quan hệ với cái không
đổi. Một điều là chắc chắn, đó là chúng ta hiểu chỉ cái thay
đổi được - bởi vì đó là điều chúng là gì. Đó là lí do tại sao,
bất kì khi nào chúng ta nghĩ về cái bất tử, chúng ta cố gắng
hiểu nó chỉ thông qua cái có thể thay đổi được. Không có
cách khác.
Hoàn cảnh của chúng ta giống như người trong bóng tối
cố gắng đoán ánh sáng là gì. Người đó không có cách khác.
Bóng tối chỉ là một dạng rất lờ mờ của ánh sáng. Nó là hoàn
cảnh của ánh sáng tối thiểu có thể có. Nơi không có ánh sáng
chút nào, thì cũng không có điều như bóng tối. Ánh sáng có
thể có hoặc có thể ở bên ngoài khả năng của mắt chúng ta để
nắm bắt nó.
Các giác quan của chúng ta nắm bắt mọi vật chỉ trong
những giới hạn nào đó. Bằng không, các tia sáng cường độ
cao thường xuyên qua chúng ta sẽ làm cho chúng ta mù ngay
lập tức nếu chúng ta định nhìn vào chúng. Chừng nào mà
chúng ta còn chưa biết tia x là gì, chúng ta cũng không biết
rằng các tia của tia x có thể xuyên qua thân thể con người.
Chúng ta không biết rằng bức ảnh về bộ xương bên trong
mình có thể được chụp từ bên ngoài. Nếu không phải hôm
nay, thì ngày mai chúng ta có thể có khả năng tìm ra một tia
có thể xuyên thấu qua tế bào ban đầu của một đứa trẻ mới
thụ thai trong bụng mẹ nó và có thể cho chúng ta thấy toàn
bộ khoảng sống của đứa trẻ đó sẽ là gì sau việc sinh của nó.

[chautran]

Và có khả năng cho điều này xảy ra.
Nhiều kiểu tia xuyên qua chúng ta, nhưng mắt chúng ta
không thể bắt được chúng. Điều chúng ta gọi là bóng tối đơn
giản là ánh sáng mà mắt chúng ta không có khả năng thấy.
Bởi vì mắt chúng ta không thể thấy những tia sáng nào đó,
nên với chúng ta chúng dường như không là gì nhiều hơn
bóng tối. Điều chúng ta gọi là bóng tối thì chỉ là ánh sáng mà
mắt chúng ta không thể thấy được. Do đó, bất kì suy diễn
nào mà một người đứng trong bóng tối làm ra về ánh sáng
đều rất có thể sai, vì bóng tối chỉ là một dạng, cái bóng của
ánh sáng. Mặc dầu cái chết chỉ là sự thay đổi về hình dạng
của cái bất tử, bất kì suy diễn nào được rút ra về cái bất tử từ
một người đang quan sát cái chết thì cũng đều sai cả. Nếu
chúng ta biết bất tử là gì, chỉ thế thì cái gì đó mới xảy ra;
bằng không chẳng cái gì xảy ra cả.
Mọi người bị cái chết bao quanh chỉ hiểu cái bất tử có
nghĩa là chúng ta sẽ không chết. Nhưng họ sai. Người biết
bất tử là gì thì biết rằng mình chưa bao giờ có đó chút nào.
Sự khác biệt là rất sâu sắc và nền tảng. Một người đang thấy
cái chết cứ nghĩ rằng nếu đúng là linh hồn là bất tử thì mình
sẽ không chết. Suy nghĩ của người đó là hướng tương lai.
Người đó đang sống trong tương lai và lo nghĩ về nó, cho
nên hiểu biết của người đó sẽ là hướng tương lai. Nhưng
người biết bất tử là gì thì sẽ nói, "Mình không có đó chút
nào; mình chưa bao giờ sinh." Người đó sẽ hướng quá khứ.
Bởi vì tất cả mọi tri thức khoa học đều bị bao quanh bởi
cái chết, nên khoa học bao giờ cũng nói về tương lai. Và vì
toàn bộ tôn giáo được bao quanh bởi cái bất tử, nên nó bao
giờ cũng nói về quá khứ - về nguồn gốc, không về mục đích.
Nó quan tâm tới cội nguồn cơ sở. Tôn giáo nói về thế giới
này đã từ đâu tới, từ đâu chúng ta đã tới. Tôn giáo nói rằng
nếu chúng ta biết hoàn toàn chúng ta đã tới từ đâu - cội
nguồn của chúng ta và sự bắt đầu của chúng ta - thì chúng ta
sẽ không lo nghĩ về nơi chúng ta sẽ đi, bởi vì chúng ta không
thể đi bất kì đâu ngoài việc trở về cội nguồn đó. Nguồn gốc
của chúng ta là định mệnh của chúng ta, việc tìm kiếm của
chúng ta, mục đích của chúng ta.
Suy nghĩ tôn giáo quan tâm tới việc tìm về nguồn gốc -
với nguồn gốc là gì. Từ đâu mà thế giới này tới? Từ đâu mà
sự tồn tại này, linh hồn này, thế giới này tới? Suy nghĩ tôn
giáo là trong việc tìm về quá khứ, về nguồn gốc của chúng
ta. Mọi khoa học đều là việc tìm hướng tương lai - về nơi
chúng ta đi tới, chỗ chúng ta sẽ đạt tới, điều chúng ta sẽ trở
thành, cái gì sẽ xảy ra ngày mai, mục đích là gì. Việc tìm của
khoa học được tiến hành bởi những người hướng cái chết.
Suy nghĩ tôn giáo được thực hiện bởi những người mà cái
chết đã chấm dứt mang bất kì ý nghĩa gì.
Điều thú vị là để ý rằng cái chết bao giờ cũng là trong
tương lai. Cái chết chẳng liên quan gì tới quá khứ. Bất kì khi
nào bạn đang nghĩ về cái chết, quá khứ cũng không có hậu
quả gì, không quan trọng gì. Cái chết nằm ở trong ngày mai,
nhưng nguồn gốc mà từ đó cuộc sống đã tới thì bao giờ cũng
là hôm qua. Từ đâu cuộc sống đang tới, nơi mà dòng sông
Hằng tuôn chảy, là ngọn nguồn, Gangtori. Nhưng nơi dòng
sông Hằng sẽ làm trống rỗng bản thân nó là biển cả. Nó bắt
đầu trong hôm qua và sẽ kết thúc trong ngày mai.
Vậy một người bị bao quanh bởi cái chết bao giờ cũng
rút ra kết luận được cái chết tô mầu. Điều là thực với bình
diện cao hơn chỉ có thể là sự phỏng đoán theo phần của bình
diện thấp hơn. Sự kiện của bình diện thứ hai chỉ nên được
đánh giá bởi kinh nghiệm của bình diện thứ hai. Do đó, điều
thú vị là để ý rằng người biết tới bình diện thứ hai thì một
cách tự nhiên biết luôn cả bình diện thứ nhất nữa, nhưng
người biết bình diện thứ nhất lại không nhất thiết biết tới
bình diện thứ hai. Đó là lí do tại sao, nếu chúng ta mô tả
Phật, Krishna và Christ như những người thông minh và trí
huệ cao, thì đấy là do một lí do đặc biệt: họ biết tất cả các
bình diện; chúng ta chỉ biết một bình diện. Đó là lí do tại sao
điều họ nói nhiều nghĩa hơn. Và bất kì điều gì chúng ta biết,
họ chắc chắn biết. Không có khó khăn trong điều này. Họ đã
biết cái chết; họ cũng đã biết khổ, giận dữ và bạo hành. Kinh
nghiệm của họ là kinh nghiệm về tất cả các bình diện.
Tại các nước phương Tây mọi tri thức đều chỉ là sự tích
luỹ trên cùng một bình diện. Bất kì điều gì Einstein có thể đã
biết, khác biệt giữa tri thức của ông ấy và của chúng ta đơn
giản chỉ là định lượng. Chẳng hạn, chúng ta chỉ có thể đo cái
bàn này, nhưng ông ấy có thể đo toàn thế giới. Khác biệt này
là ở số lượng hay mức độ. Không có khác biệt chất lượng.
Điều này có nghĩa là ông ấy không biết cái gì đó khác với
điều bạn có thể biết, nhưng điều ông ấy biết chỉ là sự mở
rộng về mặt số lượng của điều có thể được biết tới đối với
bạn. Bạn có thể biết ít, ông ấy biết nhiều hơn. Bạn chỉ có một
đô la, ông ấy có thể có cả triệu. Nhưng một đô la của bạn và
triệu đô la của ông ấy là không khác nhau về chất lượng. Cái
ông ấy có không khác với cái bạn có.
Khi chúng ta gọi Phật hay Mahavira là gyanis, người
biết, điều chúng ta ngụ ý là khác. Có thể là trên bình diện của
mình, chúng ta có thể biết nhiều hơn họ biết, nhưng việc
chúng ta gọi họ là gyanis có nghĩa là họ biết cái gì đó ở bình
diện khác mà về điều đó chúng ta không biết gì cả. Họ đã đi
vào trong chiều hướng mới có khác biệt về chất.
Nếu Mahavira và Einstein mà gặp nhau, thậm chí có thể
xảy ra là Mahavira sẽ tỏ ra là người không biết về mọi thứ
mà Einstein đã biết. Ông ấy có thể không có tích luỹ tri thức
nhiều như Einstein. Mahavira có thể nói, "Tôi chỉ có thể đo
được cái bàn này thôi; ông có khả năng đo cả trái đất. Ông
thậm chí có khả năng biết khoảng cách từ trái đất tới mặt
trăng hay các vì sao; tôi không thể làm được điều đó. Nếu tôi
có thể đo được căn phòng này, thì thế cũng đủ cho tôi rồi.
Những dẫu vậy, tôi vẫn nói rằng ông không hiểu biết nhiều
hay không có tri thức nhiều bằng tôi bởi vì ông chỉ biết cái
là lí lẽ thông thường."
Nếu căn phòng này có thể được đo, các vì sao cũng có
thể được đo. Không có siêu việt trong khi làm điều đó. Bên
trong Einstein không có chuyển hoá hay thay đổi; ông ấy
không phải là người khác. Ông ấy vẫn còn là con người cũ,
mặc dầu ông ấy hiệu quả hơn ở nơi chúng ta không hiệu quả.
Chỉ mỗi điều là ông ấy có tốc độ lớn hơn nhiều trên cùng
một bình diện, trong khi chúng ta rất chậm. Einstein đã du
hành xa trên cùng một bình diện nơi chúng ta đã du hành
chút xíu. Einstein đã đi sâu vào chỗ người khác chỉ chạm vào
ngoại vi, nhưng Einstein đã không di chuyển vào bình diện
khác.
Khi chúng ta gọi Phật hay Mahavira hay những người
khác thuộc loại của họ là người biết, chúng ta ngụ ý rằng họ
đã đi ra ngoài bình diện của cái chết tới chỗ họ đã biết cái bất
tử, và điều họ nói cho chúng ta về cái này là vô giá. Chúng ta
có thể hiểu nó theo cách này: nếu một người chưa bao giờ
say rượu đưa ra phát biểu về say rượu, thế thì phát biểu này
vô giá trị. Nếu một người đã uống rượu say mà đưa ra phát
biểu về say rượu, thế thì điều đó cũng vô giá trị. Nhưng phát
biểu của người đã say rượu nhưng lại vượt ra ngoài nó thì có
giá trị.
Người chưa say rượu chút nào là trẻ con. Phát biểu của
người đó sẽ ngây thơ. Đó là lí do tại sao những người chưa
bao giờ say bất kì rượu nào đã không có khả năng hiểu được
những người uống rượu. Những người uống rượu nói,
"Chúng tôi đã biết điều anh biết, nhưng bây giờ chúng tôi
biết điều gì đó còn hơn thế." Nếu bạn uống rượu, thế thì bạn
có thể nói điều gì đó về nó. Nhưng những người đã tự say
hoàn toàn và rồi đã bỏ nó thì có điều gì đó hơn để nói. Người
say rượu sẽ lắng nghe họ.
Tại châu Âu và châu Mĩ, có những hội người nghiện
rượu. Alcoholics Anonymous là một tổ chức lan rất rộng.
Chỉ những người đã có lần nghiện rượu mới có thể trở thành
thành viên của tổ chức này, và phong trào này đã bắt đầu để
làm cho những người nghiện khác từ bỏ uống rượu. Điều
đáng ngạc nhiên là ở chỗ những hội người nghiện rượu như
vậy có thể làm cho người khác cũng nghiện rượu lại từ bỏ
uống rượu rất nhanh chóng, bởi vì điều những người nghiện
rượu đó nói là tới từ sự chín muồi của họ. Phát biểu của họ
được những người uống rượu hiểu rõ hơn bởi vì điều họ nói
là từ kinh nghiệm. Họ cũng đã say sưa và đi loạng choạng và
ngã lăn ra lặp đi lặp lại, và họ đã trải qua tất cả các kinh
nghiệm của kẻ say. Đó là lí do tại sao phát biểu của họ, tới
từ kinh nghiệm, lại có giá trị.

[chautran]

Nhưng điều này tôi đã nói ra chỉ là cách đưa ra minh
hoạ. Dù bạn có uống rượu hay không uống hay từ bỏ uống
rượu, cũng chẳng có khác biệt gì trong bình diện bạn đang
đứng. Bạn vẫn trên cùng mặt phẳng. Sự khác biệt chỉ là ở các
bậc thang khác nhau trên cùng chiếc thang. Nhưng một khi
bạn kinh nghiệm cái bất tử, có thay đổi về bình diện. Tác
động lớn lao của các giáo huấn của Phật, Mahavira và Christ
là do sự kiện là mặc dầu họ biết điều chúng ta thường biết,
họ cũng biết cái gì đó bên ngoài cái mà chúng ta biết. Từ tri
thức mới đó mà họ có, họ có thể nói rằng đã có sai lầm nền
tảng trong việc biết của chúng ta.


Trong khi thảo luận về Mahavira, Thầy đã nói rằng
Mahavira đã đạt tới tự hiểu hoàn toàn trong lần sinh
trước của mình và rằng ông ấy đã lấy lần sinh nữa do
từ bi chỉ để diễn đạt và nói cho những người khác về
điều ông ấy đã thấy và đã biết. Tương tự, thầy đã nói
rằng Krishna đã hoàn toàn chứng ngộ từ chính việc
sinh của ông ấy. Trước đây, khi tôi thảo luận với Thầy
tại Jabalpur, tôi có trực giác rằng điều Thầy đã nói về
Mahavira và Krishna cũng áp dụng được cho Thầy. Có
đúng là Thầy cũng lấy việc sinh từ lòng từ bi không?
Trong hoàn cảnh này, xin Thầy chiếu sáng lên những
lần sinh trước của Thầy và những thành tựu của Thầy
trong chúng sao cho điều đó có thể có ích cho những
người tìm kiếm? Xin Thầy giải thích lỗ hổng thời gian
giữa lần sinh cuối của Thầy và lần sinh này là gì?
Trong mối liên quan này, nhiều điều phải được nhớ trong
tâm trí. Trước hết, liên quan tới việc sinh của những người
như Mahavira, điều đó nên được hiểu rằng khi việc đạt tới tự
hiểu của họ được hoàn tất trong một kiếp đặc biệt, chính sự
tự do hoàn toàn của họ là ở việc chọn liệu có lấy lần sinh nữa
hay không. Chính sự kiện là nếu họ lấy việc sinh thành, việc
sinh đó được lấy với tự do chọn lựa hoàn toàn.
Không lần sinh nào trước việc đạt tới tự hiểu lại được lấy
từ tự do cả. Người ta không có chọn lựa trong các lần sinh
khác. Những lần sinh khác là do cưỡng bách của định mệnh
của chúng ta - dường như chúng ta bị đẩy tới hay bị lôi kéo
vào việc sinh bởi những hành động quá khứ của mình và bị
lôi kéo tới bởi ham muốn của mình về tương lai. Vậy, sinh
thông thường là một biến cố người ta không tự tự lo liệu
được.
Chỉ trong ý thức đầy đủ mới có cơ hội cho việc chọn lựa
- chỉ khi người ta đã biết đầy đủ về cái ta. Vị trí đó được đạt
tới khi không cái gì thêm nữa còn cần được biết tới. Một
khoảnh khắc như vậy tới khi người ta có thể nói rằng "không
có tương lai cho tôi bởi vì với tôi không có ham muốn.
Không cái gì sẽ tạo ra bất kì bất hạnh cho tôi nếu tôi không
có được nó." Tình huống này, nơi lần đầu tiên bạn có chọn
lựa, xảy ra khi người ta đã đạt tới đỉnh cao nhất.
Mối quan tâm lớn và một trong những bí ẩn sâu sắc nhất
của cuộc sống là ở chỗ những người ham muốn được tự do
thì không thể được tự do còn những người không có ham
muốn chút nào lại trở nên tự do. Những người có ham muốn
lấy việc sinh tại một nơi đặc biệt hay trong một gia đình đặc
biệt thì không có chọn lựa ngoài việc làm như vậy. Nhưng
những người có tự do có thể lấy việc sinh ở bất kì đâu mà họ
chọn, nếu họ ham muốn như vậy, cho dù họ có thể không
thực hiện việc chọn lựa của mình.
Tự do chọn lựa có đó để lấy chỉ một lần sinh nữa - không
phải bởi vì sẽ không có bất kì tự do nào để lấy lần sinh khác,
mà bởi vì sau một lần sinh nữa thì ham muốn dùng tự do như
vậy bị mất.
Tự do còn lại mãi mãi. Trong kiếp sống này, nếu bạn đạt
tới kinh nghiệm tối thượng, thế thì bạn sẽ có tự do đó.
Nhưng điều thường xảy ra là ở chỗ sau khi đạt tới tự do này,
ham muốn dùng nó không mất đi ngay. Và tình huống này có
thể được sử dụng.
Nhưng những người đã nhìn sâu vào vấn đề này đều đã
cảm thấy rằng đây cũng là một kiểu tù túng. Đây là lí do tại
sao người Jaina, người đã tìm kiếm sâu theo hướng này - hơn
bất kì nỗ lực tôn giáo nào khác trên thế giới này - đã mô tả tù
túng này là teerthankara gotrabandh, ham muốn là thầy giáo
để hướng dẫn người khác hướng tới chứng ngộ. Đây là tù
túng cuối cùng. Nó là tù túng với tự do đầy đủ - tù túng cuối
cùng, chỉ với một ham muốn cuối cùng để dùng nó.
Tuy nhiên đấy vẫn là một ham muốn. Đó là lí do tại sao
có nhiều người đã đạt tới chứng ngộ, nhưng tất cả trong họ
không thể trở thành teerthankara. Để là một teerthankara, để
dùng được tự do này, cần phải có một chuỗi các hành động
kiểu quá khứ đặc biệt. Một chuỗi dài về ham muốn là thầy
giáo là cần thiết. Nếu gắn bó này để là thầy giáo mà tồn tại,
thì nó sẽ cho cái đẩy cuối cùng. Thế thì bất kì cái gì được
biết sẽ được nói ra, bất kì cái gì được kinh nghiệm sẽ được
mô tả, và bất kì cái gì thu được sẽ được phân phối.
Sau khi hiểu biết được đạt tới, không nhất thiết là mọi
người phải lấy lần sinh khác. Do đó trong tình huống như
vậy, trong hàng triệu người đã tự hiểu, chỉ một người mới
chọn lấy thêm một lần sinh nữa. Đó là lí do tại sao người
Jaina có một số trung bình cố định ít nhiều, rằng trong một
srishti-kalpa, một thời kì sáng tạo, chỉ có thể có hai mươi
bốn teerthankaras.
Điều đó có tác dụng như bất kì số trung bình nào khác.
Chẳng hạn, chúng ta nói rằng ngày nay, về trung bình, biết
bao nhiêu tai nạn sẽ xảy ra trên đường phố Bombay. Bản ghi
về các tai nạn của ba mươi năm qua được tính tới, và con số
trung bình được thảo ra. Việc dự đoán trở thành ít nhiều
chính xác. Tương tự, việc xảy ra này của hai mươi bốn
teerthankara cũng là con số trung bình. Chính là từ kí ức của
nhiều thời kì sáng tạo mà con số trung bình được thảo ra.
Có những kí ức về nhiều thế giới đã từng được sinh ra và
triệt tiêu của chúng, và trong những thời kì đó teerthankaras
đã được sinh ra. Về trung bình, trong mỗi thời kì như thế, chỉ
vào khoảng hai mươi tư người mới có khả năng duy trì lời
cam kết lấy thêm một lần sinh nữa. Trong hoàn cảnh này,
cũng nên nhớ rằng khi chúng ta nói về số tai nạn trên đường
phố Bombay, chúng ta không nghĩ tới tai nạn trên đường phố
London, hay tai nạn chỉ trên đường Marine Drive hay trên
bất kì đường phố đặc biệt nào của Bombay.
Tính toán của người Jaina dựa trên con đường của riêng
họ. Trong tính toán đó, con đường của Jesus, Krishna hay
Phật không được tính tới. Nhưng điều thú vị là để ý rằng khi
người Hindu thử tính trên con đường của mình, thì việc đếm
của họ về những người như vậy cũng là hai mươi bốn.
Tương tự, Phật tử cũng đếm hai mươi bốn cho con đường
của họ. Đó là lí do tại sao ý tưởng về hai mươi bốn hoá thân
kẹt lại cho tất cả. Người Jaina đã có ý tưởng về hai mươi bốn
teerthankara còn Phật tử có ý tưởng về hai mươi bốn vị phật.
Trong những điều như vậy, Ki tô giáo và Mô ha mét giáo
đã không đi sâu. Nhưng Mô ha mét giáo có nói rằng
Mohammed không phải là người đầu tiên như vậy và rằng đã
có những người như ông ấy trước đó. Bản thân Mohammed
đã chỉ ra rằng bốn người đã tới trước ông ấy, nhưng việc
nhận diện từ những chỉ dẫn đó vẫn còn mơ hồ và không đầy
đủ. Con đường của Mohammed trong chuỗi trước ông ấy
không thể được tìm thấy. Con đường chỉ được biết tới bắt
đầu từ bản thân Mohammed. Không ai khác đã có khả năng
đếm với cùng sự sáng tỏ mà Mahavira đã có trong việc đếm
hai mươi bốn trong tín ngưỡng của ông ấy, bởi vì với
Mahavira con đường đó đi tới kết thúc. Dễ dàng để sáng tỏ
về các sự kiện quá khứ, nhưng Mohammed cũng phải nghĩ
đến tương lai, và có khó khăn để rõ ràng.
Jesus nữa đã cố gắng đếm người trước ông ấy, nhưng
việc tính của ông ấy lại mơ hồ bởi vì con đường của Jesus
cũng là mới, bắt đầu từ ông ấy. Phật cũng có thể đếm không
rõ ràng về những người trước mình; ông ấy chỉ đưa ra những
tham khảo gián tiếp theo hướng đó.
Đó là lí do tại sao, trong việc tính về hai mươi bốn vị
phật, không có ai trước Phật. Theo mối quan hệ này, người
Jaina đã nghiên cứu sâu hơn và chân thực hơn. Họ đã giữ các
bản ghi đầy đủ về tên và địa chỉ của hai mươi bốn người đó.
Vậy, trên mọi con đường đều có hai mươi bốn cá nhân.
Những cá nhân như thế chỉ lấy thêm một lần sinh sau khi
chứng ngộ. Lần sinh đó, tôi đã nói với các bạn, chỉ là do lòng
từ bi.

[chautran]

Trong thế giới này, không cái gì xảy ra mà không có
nguyên nhân. Lí do cho việc lấy lần sinh nữa có thể chỉ là
một trong hai điều: hoặc có ham muốn hoặc có từ bi. Không
có lí do thứ ba. Tôi có thể tới nhà bạn hoặc để cho cái gì đó
hoặc để lấy cái gì đó. Không thể có lí do thứ ba. Nếu tôi tới
nhà bạn để lấy cái gì đó, đó là ham muốn. Nếu tôi tới để cho
cái gì đó, đấy là từ bi. Không có lí do hay mục đích thứ ba để
tới nhà bạn.
Mọi việc sinh bắt nguồn từ ham muốn đều sẽ là phụ
thuộc, bởi vì bạn có thể chẳng bao giờ độc lập trong điều
kiện thèm muốn hay cầu xin. Làm sao người ăn xin có thể là
độc lập được?
Người ăn xin không thể nào độc lập được, bởi vì tất cả
mọi tự do đều nằm trong người cho. Tự do nào có thể có đó
cho người ăn xin? Nhưng người cho có thể tự do. Cho dù
bạn không lấy, người cho vẫn có thể cho. Nhưng nếu bạn
không cho, người ăn xin không thể lấy. Không nhất thiết là
chúng ta lấy tất cả những thứ mà Mahavira và Phật đã cho
chúng ta, nhưng chắc chắn là họ đã cho. Việc lấy là không
chắc chắn và có thể bị né tránh, nhưng việc cho là chắc chắn
và xác định. Ham muốn phân phối cái được nhận, được hiểu
hay được biết là tự nhiên, nhưng đấy là ham muốn cuối cùng.
Do đó, nó cũng được gọi là tù túng. Những người đã biết đều
mô tả điều đó là tù túng của hành động. Điều đó nữa cũng là
tù túng - tù túng cuối cùng. Cho nên tôi sẽ phải tới nhà bạn.
Tôi có thể tới hoặc để lấy hoặc để cho, nhưng tôi nhất định
sẽ tới nhà bạn.
Cho dù tôi không định tới nhà bạn, điều đó cũng không
khác biệt gì. Tôi sẽ phải tới nhà bạn. Nhưng có khó khăn lớn:
vì mọi người thường tới nhà bạn chỉ để lấy cái gì đó còn bạn
cũng tới nhà người khác chỉ để yêu cầu cái gì đó, nên tự
nhiên sẽ khó hiểu ai đó tới cho bạn cái gì đó.
Tôi sẽ nói cho bạn một điều rất khó hiểu thường xảy ra
bởi vì điều này. Vì bạn không có khả năng hiểu việc cho
nghĩa là gì, nên nhiều lần những cá nhân như thế đã phải giả
vờ lấy cái gì đó từ bạn. Điều đó sẽ vượt ra ngoài việc hiểu
của bạn là những người từ bi thế cũng phải xem xét liệu có
xin bạn thức ăn nào đó không. Đó là lí do tại sao mọi bài nói
tôn giáo của Mahavira chỉ được cho sau bữa ăn. Những bài
nói như vậy chỉ là một loại tạ ơn. Nó là việc tạ ơn về thức ăn
bạn đã cho.
Nếu Mahavira phải tới xin thức ăn, bạn lập tức hiểu điều
đó. Ông ấy sẽ nói với bạn vài lời để đáp lại, theo cách cám
ơn, và sẽ ra đi. Bạn cảm thấy vừa lòng rằng mình đã cho hai
lát bánh mì, một công việc quả thực rất hào phóng! Bạn sẽ
không có khả năng hiểu rằng những con người từ bi như vậy
cũng phải xem xét xem liệu bạn có khả năng nhận điều họ
muốn cho hay không. Và nếu không có thu xếp nào với bạn
để cho, bản ngã bạn sẽ thấy khó mà chấp nhận.
Đó là lí do tại sao chẳng có lí do gì để Mahavira hay
Phật phải đi ăn xin và phải đòi hỏi thức ăn từ bạn - bởi vì bạn
sẽ không thể nào dung thứ được cho người chỉ tới cho bạn.
Bạn dứt khoát sẽ trở thành kẻ thù của người đó. Bạn sẽ thấy
thật là kì cục khi nghĩ rằng bạn trở thành kẻ thù với người
chỉ tới cho bạn và không cho bạn bất kì cơ hội nào để cho
lại. Nếu người đó không đòi hỏi cái gì từ bạn, rào chắn sẽ
được tạo ra giữa người đó và bạn.
Đó là lí do tại sao người như vậy nói chung hỏi xin bạn
những thứ nhỏ bé. Đôi khi người đó hỏi xin bữa ăn, đôi khi
về quần áo và đôi khi người đó nói người đó không có chỗ
nghỉ. Người đó phải lấy cái gì đó từ bạn, và bạn trở nên
không căng thẳng. Bạn đã trở nên bình đẳng với người đó, ở
cùng mức độ, bởi vì bạn đã cho người đó cái gì đó nhiều
hơn, còn người đó chẳng cho bạn cái gì ngoài đôi lời. Bạn đã
cho người đó chỗ trú ngụ, quần áo hay tiền bạc. Người đó đã
cho cái gì? Người đó chỉ kể cho bạn vài câu chuyện hay cho
bạn lời khuyên nào đó.
Do đó Phật đã gọi các sannyasin của mình là bhikkhus -
khất sĩ, và đã yêu cầu họ đi đây đó như kẻ ăn xin, bởi vì chỉ
thế thì họ mới có thể cho. Họ sẽ phải đi đây đó trá hình làm
kẻ ăn xin để tạo ra tình huống trong đó họ có thể dễ dàng
cho.
Từ bi có vấn đề của riêng nó. Một người sống trên bình
diện như vậy đang đối diện với những khó khăn lớn. Chúng
ta không thể hiểu được người đó. Người đó sống giữa những
người không hiểu ngôn ngữ của mình và bao giờ cũng sẽ
hiểu lầm người đó. Điều này là không tránh khỏi, mặc dầu
người đó không thấy phiền phức hay lo nghĩ về nó. Khi bạn
hiểu lầm người đó thì không có lo nghĩ, bởi vì người đó biết
rằng điều đó là tự nhiên và rằng bạn đang nghĩ và hiểu mọi
thứ trên bình diện của riêng mình. Do đó, những người đã
hiểu mọi người, người còn chưa phát triển khả năng dạy
trong các kiếp quá khứ, biến mất, ngay khi họ trở nên chứng
ngộ; họ không lấy lần sinh khác.
Trong mối liên hệ này, cũng đáng hiểu rằng việc lấy lần
sinh thành của Mahavira và Phật trong hoàng gia là rất có ý
nghĩa. Người Jaina đã quyết định một cách quả quyết rằng
teerthankara phải lấy việc sinh thành chỉ trong hoàng gia. Có
lần tôi đã nói rằng có câu chuyện về linh hồn của Mahavira
đã đi vào bụng mẹ của một phụ nữ brahmin, và Thượng đế
đã đổi cái bào thai đó để thuộc vào người phụ nữ kshatriya,
bởi vì một teerthankara phải được sinh ra chỉ trong hoàng
gia.
Tại sao? Bởi vì sau khi lấy việc sinh trong hoàng gia,
nếu người ta trở thành kẻ ăn xin theo ý chí tự do riêng của
mình, người đó sẽ có tác động hơn và dễ chấp nhận hơn cho
mọi người. Người đó sẽ được mọi người hiểu rõ hơn bởi vì
họ đã có thói quen bao giờ cũng lấy và đòi hỏi cái gì đó từ
vua của mình. Và bởi vì thói quen đó mà có lẽ bất kì điều gì
người tới đem cho đều sẽ được mọi người nhận.
Chính thói quen của chúng ta là bao giờ cũng nhìn lên
vua, vì vua bao giờ cũng ngồi ở bậc cao hơn. Cho dù vua có
chọn là kẻ ăn xin và đi ăn xin trên đường, vua vẫn còn ở bậc
cao hơn. Thói quen cũ này mà mọi người có sẽ giúp cho vua.
Do đó, đây là một phương cách để làm cho việc thành dễ
dàng. Vậy, một teerthankara như vậy có thể được sinh ra chỉ
từ hoàng gia. Nhưng điều này không khó, bởi vì người như
vậy đã có chọn lựa trong tay mình về nơi lấy việc sinh.
Tất cả các cá nhân như Phật và Mahavira đều đã đạt tới
và hiểu ra trong những lần sinh trước đó của họ. Thế thì tất
cả những điều đã được đạt tới đều được phân phối trong lần
sinh cuối của họ. Có thể hỏi rằng nếu tất cả những tri thức và
thành tựu này đã tới trong lần sinh trước đó, thì sao
Mahavira và Phật lại dường như làm nhiều nỗ lực thế trong
lần sinh gần nhất của họ để đạt tới cái gì đó?
Với câu hỏi này không có câu trả lời. Bởi điều này, lẫn
lộn đã được tạo ra. Sao Mahavira và Phật lại phải làm nhiều
sadhana thế? Krishna chẳng làm điều như vậy, trong khi
Mahavira và Phật lại làm. Nỗ lực này không phải để đạt tới
chân lí. Chân lí đã được biết tới với họ, nhưng giải thích và
diễn đạt nó cho người khác theo bất kì cách nào cũng không
kém khó hơn là việc biết nó. Trong thực tế, còn khó hơn.
Nếu người ta phải giải thích chân lí nào đó, điều đó lại còn
khó hơn.
Chẳng hạn, chân lí của Krishna không phải là đặc biệt
theo bất kì cách nào. Đó là lí do tại sao Krishna có thể thành
công trong nỗ lực của mình để đem cho nó từ nơi mình đang
hiện hữu. Nhưng chân lí mà Mahavira và Phật dạy rất đặc
biệt. Những con đường mà họ đã chỉ ra cũng rất đặc thù.
Chúng là đặc thù theo khía cạnh này: chẳng hạn, nếu
Mahavira có yêu cầu ai đó tiếp tục nhịn ăn ba mươi ngày, và
nếu người đó biết rằng bản thân Mahavira chưa bao giờ nhịn
ăn cả, người đó sẽ không được chuẩn bị để nghe theo
Mahavira.
Mahavira phải nhịn ăn trong mười hai năm chỉ vì những
người ông ấy muốn dạy. Bằng không sẽ không thể nào nói
cho họ về nhịn ăn được. Mahavira phải gìn giữ mouna, im
lặng, trong mười hai năm để thuyết phục những người muốn
trở nên im lặng trong chỉ mười hai ngày. Bằng không họ sẽ
không nghe Mahavira.
Đối với Phật, có một câu chuyện hay khác. Phật bắt đầu
một hệ thống thiền mới trong khi Mahavira không bắt đầu hệ
thống mới. Mahavira có tri thức của một khoa học đã phát
triển đầy đủ, theo một tín ngưỡng mà ông ấy không phải là
người đầu tiên mà là người cuối cùng. Đằng sau ông ấy là
một chuỗi dài các thầy giáo lẫy lừng. Chuỗi đó được gìn giữ
và bảo đảm an toàn đến mức nó không bao giờ bị mất. Tri
thức đó đã được kí thác cho Mahavira như một loại tin cậy từ
các thầy giáo trước đó.

[chautran]

Quả thực điều kì diệu là đến thời của Mahavira, tri thức
đó vẫn có thể còn lại liên tục thế. Vậy Mahavira đã không
cho bất kì chân lí mới nào. Chân lí đã được trao thì đã được
nuôi dưỡng từ lâu, và nó có sức mạnh của sự kế thừa lâu dài.
Nhưng Mahavira cũng đã phải tạo ra tính cá nhân riêng của
mình để cho mọi người sẽ lắng nghe ông ấy.
Điều thú vị là để ý rằng người Jaina đã nhớ Mahavira
nhiều nhất và rằng hai mươi ba teerthankaras trước đó đều
thực tế đã bị lãng quên. Đây là điều ngạc nhiên, vì Mahavira
là người cuối cùng trong chuỗi. Ông ấy không phải là người
tiên phong mà cũng chẳng phải là người đầu tiên, ông ấy
cũng chẳng có chân lí mới nào được khải lộ. Ông ấy khải lộ
chỉ những điều đã được biết và kiểm nghiệm. Dầu vậy,
Mahavira vẫn được nhớ nhiều nhất, và hai mươi ba người
còn lại đã trở thành huyền thoại.
Nếu Mahavira mà không được sinh ra, chúng ta thậm chí
chẳng biết tới tên của hai mươi ba teerthankara trước đó. Lí
do sâu sắc hơn cho điều này là ở chỗ Mahavira đã dành mười
hai năm xây dựng hình ảnh và cá nhân của mình trong khi
những teerthankara khác lại không. Họ chỉ chăm nom
sadhana của mình. Mahavira có hệ thống được tổ chức rất
tốt. Trong sadhana không có hệ thống có tổ chức, nhưng với
Mahavira, sadhana là một loại hành động mà ông ấy thực
hiện rất hiệu quả.
Đó là lí do tại sao những hình ảnh về hai mươi ba
teerthankara khác không thể nổi lên được rõ ràng và sắc nét
như hình ảnh của Mahavira. Tất cả họ đều mờ nhạt.
Mahavira đã tạo ra hình ảnh của mình như một nghệ sĩ hoàn
hảo. Tất cả đã được lập kế hoạch chu đáo. Bất kì cái gì ông
ấy muốn làm với nhân cách của mình đều được chuẩn bị tốt.
Ông ấy tới được chuẩn bị đầy đủ.
Phật là người đầu tiên theo nghĩa là ông ấy phải mang
theo mình một hệ thống sadhana mới. Do đó, Phật phải đi
qua con đường khác. Điều thú vị là để ý rằng điều này đã tạo
ra một ảo tưởng là tự mình Phật trải qua sadhana. Thực tế,
Phật đã hiểu ra trong kiếp trước của mình. Trong lần sinh
này, ông ấy chỉ phân phối mùa màng mà ông ấy đã gặt trước
đây. Nhưng Phật đã không có tín ngưỡng có tổ chức đằng
sau ông ấy. Việc tìm kiếm của Phật hoàn toàn là của riêng
ông ấy. Ông ấy tạo ra một con đường mới cho bản thân
mình. Trên cùng ngọn núi đó nơi đường cái rộng đã có, ông
ấy tạo ra một con đường mới.
Mahavira đã bước trên con đường hoàng gia làm sẵn,
nhưng ông ấy phải công bố lại điều đó bởi vì mọi người rất
thường có khuynh hướng quên đi những điều như vậy.
Nhưng con đường đã có đó cho ông ấy. Phật phải khai phá
đất mới, cho nên ông ấy đã làm ra một kiểu thu xếp khác
trong cuộc sống của mình. Đầu tiên ông ấy đã trải qua đủ
mọi loại sadhana. Và sau khi trải qua từng sadhana như vậy,
ông ấy nói rằng nó là vô dụng và rằng không ai có thể đạt tới
đâu cả qua nó. Đến cuối cùng ông ấy đã công bố phương
pháp riêng của mình, bằng việc nói rằng ông ấy đã đạt tới
con đường đó và rằng bất kì ai cũng đều có thể đạt tới con
đưòng đó.
Điều này, người ta có thể nói, là một chuyện đã được thu
xếp trước rất nhiều - đã được sắp xếp rất chu đáo! Người
muốn đưa vào một công phu mới sẽ phải công bố rằng tất cả
các công phu cũ đều giả. Và nếu Phật gọi chúng là giả mà
không trải qua chúng, như Krishnamurti làm, thế thì tác động
sẽ không nhiều hơn tác động của điều Krishnamurti nói, bởi
vì người ta không có quyền tuyên bố điều gì là giả mà không
trong kinh nghiệm của mình.
Gần đây, ai đó tới tôi cũng đã tới gặp Krishnamurti và đã
hỏi ông ấy về kundalini. Krishnamurti đã nói rằng điều đó tất
cả là vô dụng. Thế rồi, với người đã thông báo điều này tôi
đã hỏi người đó có hỏi điều này từ kinh nghiệm hay không -
liệu người đó có hỏi nó sau khi thực nghiệm với kundalini
hay không - hay không làm như thế. Nếu điều đó được hỏi
mà không thực nghiệm hay trải qua nó, thế thì điều đó là vô
dụng. Nếu nó được hỏi sau khi thực nghiệm, thế thì câu hỏi
Nếu người đó thành công, thế thì bảo nó vô dụng là sai.
Nếu người đó không thành công, không cần phải theo điều
mà người khác cũng nhất định không thành công trong thực
nghiệm. Do đó, Phật đã phải trải qua tất cả các công phu và
phải chỉ ra rằng công phu này là sai hay công phu kia là sai
và rằng không công phu nào có thể đạt tới đâu cả qua nó.
Thế thì ông ấy có thể nói, "Ta đã đạt tới bởi phương pháp
này, và ta đang bảo các ông từ kinh nghiệm."
Mahavira đã trải qua cùng tất cả những công phu đó,
nhưng ông ấy đã công bố rằng chúng đã được thực hành cho
nhiều thời đại và đều có ích. Phật đã nói rằng mọi thứ đều vô
dụng, và ông ấy đã mở ra một chiều hướng mới. Nhưng cả
hai trong họ đều đã chứng ngộ trong lần sinh trước.
Krishna cũng đã chứng ngộ trong lần sinh trước đó của
mình, nhưng Krishna không đưa ra bất kì kĩ thuật đặc biệt
mới nào cho việc tự hiểu. Krishna đã chỉ dẫn một cách sống
đặc biệt. Do đó, không có nhu cầu trải qua bất kì tiến trình
thiền hay khổ hạnh nào, bởi vì bản thân điều đó sẽ là chướng
ngại.
Nếu Mahavira đã nói rằng có khả năng đạt tới moksha
thậm chí trong khi ngồi trong cửa tiệm riêng của bạn, thế thì
nỗ lực riêng của Mahavira trong việc phát triển cá nhân của
mình sẽ dường như vô ích. Thế thì mọi người sẽ hỏi
Mahavira, "Vậy sao thầy từ bỏ mọi thứ?" Nếu Krishna đã đi
vào rừng để thiền và thế rồi đứng trên chiến trường và nói
rằng ngay cả trên chiến trường người ta cũng có thể đạt tới,
không ai sẽ nghe ông ấy. Thế thì Arjuna cũng sẽ hỏi ông ấy
tại sao ông ấy lại muốn lừa dối anh ta. Nếu bản thân Krishna
đi vào rừng, sao ông ấy phải ngăn cản Arjuna làm như vậy?
Cho nên điều đó tuỳ thuộc vào mọi thầy giáo về cách
thức và điều người đó muốn cho. Thế thì một nỗ lực thích
hợp, một cố gắng sống, phải được thực hiện trong hoàn cảnh
đó. Thông thường thầy sẽ phải thu xếp trong cuộc sống điều
hoàn toàn nhân tạo. Nhưng điều này là không thể tránh khỏi
cho điều thầy muốn trao.
Bây giờ câu hỏi này mà bạn đã hỏi tôi có chút ít khó
khăn để trả lời. Sẽ dễ hơn cho tôi để đáp lại nếu được hỏi về
Mahavira hay Phật hay Krishna. Nhưng dầu vậy, hai hay ba
điều có thể được giữ lại để xem xét. Trước hết, lần sinh trước
đây của tôi đã xảy ra quãng bẩy trăm năm trước. Nhiều khó
khăn có đó do sự kiện đó.
Lần sinh trước của Mahavira vào quãng hai trăm năm
mươi năm trước lần sinh của ông ấy là Mahavira. Lần sinh
trước của Phật chỉ là bẩy mươi tám năm trước lần sinh của
ông ấy là Phật. Trong trường hợp của Phật, thậm chí còn có
những người đang sống có thể đứng ra làm nhân chứng cho
sự kiện về kiếp sống trước của ông ấy. Thậm chí trong thời
của Mahavira, có những người có thể nhớ đã gặp Mahavira
trong lần sinh trước của họ. Việc sinh của Krishna làm
Krishna vào quãng hai nghìn năm sau lần sinh cuối của ông
ấy, và do vậy tất cả các tên của các rishi đã chứng ngộ mà
Krishna đã cho đều rất cổ đại. Thậm chí không thể nhớ được
chúng về mặt lịch sử.
Bẩy trăm năm là một thời kì rất dài. Nhưng với người lấy
lần sinh sau bẩy trăm năm thì nó lại không rất dài lắm, bởi vì
khi người ta không trong thân thể thì không có khác biệt giữa
một khoảnh khắc và bẩy trăm năm. Việc đo thời gian bắt đầu
chỉ với thân thể. Bên ngoài thân thể, không có khác biệt dù
bạn đã bẩy trăm năm hay bẩy nghìn năm. Chỉ khi thu được
thân thể thì khác biệt mới bắt đầu.
Điều thú vị là để ý tới phương pháp để biết khoảng thời
gian giữa cái chết cuối cùng và lần sinh hiện tại. Nói về bản
thân tôi, làm sao tôi đi tới biết rằng tôi đã không ở đây trong
bẩy trăm năm? Rất khó để đoán đúng nó một cách trực tiếp.
Tôi chỉ có thể đánh giá hay tính toán thời gian bằng việc
quan sát những người đã lấy nhiều lần sinh trong khoảng
thời gian này.

[chautran]

Giả sử, chẳng hạn, một người đặc biệt được tôi biết tới
trong thời gian sống của tôi bẩy trăm năm về trước. Trong
khoảng giữa với tôi là lỗ hổng, nhưng người đó có thể đã lấy
mười lần sinh. Tuy nhiên, có những kí ức về mười lần sinh
quá khứ của người đó. Chỉ từ kí ức của người đó tôi mới có
thể tính ra tôi đã phải còn không có thân thể trong bao lâu.
Ngoài ra thì khó mà tính toán và xác định điều này, bởi vì
thang thời gian của chúng ta và phương pháp đo không thuộc
về thời gian phổ biến ở bên ngoài thân thể hay trong trạng
thái vô thân thể. Việc đo của chúng ta về thời gian là trong
thế giới của sự tồn tại có thân thể.
Nếu cái gì đó giống thế này, rằng trong một khoảnh khắc
tôi ngủ thiếp đi và thấy giấc mơ. Trong giấc mơ tôi thấy rằng
nhiều năm đã trôi qua, và sau một vài khoảnh khắc bạn đánh
thức tôi dậy và nói rằng tôi đã mê đi. Tôi hỏi bạn bao nhiêu
thời gian đã trôi qua rồi trong khi mê đi, và bạn đáp, "Chưa
được lấy một khoảnh khắc." Tôi nói, "Làm sao điều đó lại có
thể được? Tôi đã thấy một giấc mơ kéo đến hàng vài năm."
Trong giấc mơ, khoảng vài năm có thể được thấy trong
một khoảnh khắc. Thang thời gian của cuộc sống mơ là khác.
Nếu, sau khi tỉnh ra từ giấc mơ, người mơ không có cách nào
biết được khi nào mình đi ngủ, thế thì cũng sẽ khó mà xác
định chiều dài giấc ngủ của người đó. Điều đó có thể được
biết chỉ bằng chiếc đồng hồ. Chẳng hạn, trước khi tôi được
đánh thức là mười hai giờ, và bây giờ khi tôi được đánh thức
dậy sau khi ngủ, mới chỉ mười hai giờ một phút. Bằng không
tôi chỉ có thể biết bởi vì bạn đã ở đây nữa; không có cách
nào khác để biết. Cho nên chỉ theo cách này mới xác định
được rằng bẩy trăm năm đã trôi qua.
Và một điều khác bạn đã hỏi tôi là liệu tôi có được sinh
ra với hiểu biết đầy đủ hay không. Liên quan tới điều này, có
vài điều cần được hiểu mà cũng quan trọng.
Có thể nói rằng tôi đã được sinh ra với tri thức gần đầy
đủ. Tôi nói gần đầy đủ chỉ bởi vì một vài bước đã bị bỏ lại
một cách có cân nhắc, và việc cân nhắc đó có thể được làm.
Trong mối liên quan này nữa, suy nghĩ của người Jaina
là rất khoa học. Họ đã phân chia tri thức thành mười bốn
bước. Mười ba bước là trong thế giới này còn bước thứ mười
bốn là ở cõi bên kia. Trong số những bước này gunasthana -
mười ba bước này - một số trong chúng là có thể được bỏ lại;
chúng là tuỳ chọn. Không nhất thiết người ta phải trải qua
toàn bộ chúng. Những tầng như vậy tất cả đều có thể được
trải qua, nhưng người nhảy qua chúng có thể chẳng bao giờ
giữ teerthakara bandh nguyên vẹn.
Bất kì cái gì là tuỳ chọn cũng đều phải được thầy giáo
biết tới. Các chủ đề tuỳ chọn cũng phải được thầy giáo
nghiên cứu. Với học trò, bất kì cái gì phải được biết để vượt
qua kì thi là đủ. Nhưng thầy giáo phải hiểu mọi thứ, kể cả
những cái tuỳ chọn.
Trong mười ba bước này của tự hiểu, có vài điều là tuỳ
chọn. Có những chiều hiểu nào đó mà về nó không nhất thiết
phải biết để trở nên chứng ngộ. Người ta có thể đi thẳng tới
moksha. Nhưng với người định là thầy giáo, những chiều đó
cũng phải được biết.
Một điều quan trọng khác cần được chú ý là ở chỗ sau
một giai đoạn phát triển nào đó, chẳng hạn, sau khi đạt tới
mười hai bước, chiều dài thời gian cần để đạt tới các bước
còn lại có thể bị kéo dài ra. Chúng có thể được đạt tới hoặc
trong một lần sinh, hai lần sinh hay trong ba lần sinh. Mục
đích lớn có thể được làm thành việc trì hoãn.
Như tôi đã nói trước đây, sau khi đạt tới việc hiểu đầy đủ
không có khả năng thêm nữa để lấy việc sinh nhiều hơn một
lần nữa. Người chứng ngộ như vậy không thể góp phần hay
có ích cho nhiều hơn một lần sinh thêm. Nhưng sau khi đạt
tới mười hai bước, nếu hai bước có thể bị gạt sang bên, thế
thì người như vậy có thể có ích cho nhiều lần sinh nữa. Và
khả năng có đó để gạt chúng sang bên.
Khi đạt tới mười hai bước, cuộc hành trình đã gần đi tới
chỗ chấm dứt. Tôi nói gần đi tới: điều đó có nghĩa là tất cả
mọi bức tường đã sụp đổ; chỉ một tấm màn trong suốt mà
qua đó mọi thứ có thể được nhìn thấy. Tuy nhiên bức màn có
đó. Sau khi nâng nó lên, không khó khăn gì đi ra bên ngoài.
Sau khi đã vượt ra ngoài bức màn, bất kì cái gì bạn thường
có khả năng thấy đều có thể được thấy từ phía bên kia của
bức màn nữa. Không có khác biệt chút nào.
Cho nên đây là lí do tại sao tôi nói là gần: bằng việc lấy
thêm một bước nữa, người ta có thể đi ra ngoài bức màn.
Nhưng thế thì không có khả năng nào cho chỉ một lần sinh
nữa, trong khi nếu người ta vẫn còn ở phía bên này bức màn
người ta có thể lấy bao nhiêu lần sinh tuỳ ý. Sau khi đi vào
cõi bên kia, không có đường nào quay lại nhiều hơn một lần
để sang phía bên này của bức màn.
Người ta có thể hỏi liệu Mahavira và Phật có biết điều
này không. Có, điều này là rõ ràng với họ, và nó có thể đã
được họ sử dụng nữa. Nhưng có khác biệt cơ bản về hoàn
cảnh.
Điều đáng quan tâm là chú ý rằng sau khi đạt tới việc tự
hiểu đầy đủ, thì việc hiểu đó chỉ có thể được dạy cho những
học viên rất tiến bộ, không phải cho tất cả mọi người. Với
những người mà Phật và Mahavira đã làm việc trong nhiều
lần sinh của họ, với những người đã bước đi bên cạnh họ
trong nhiều hình dạng, với họ, một lần sinh nữa là đủ. Đôi
khi chuyện xảy ra đến mức thậm chí một lần sinh nữa cũng
không cần thiết. Nếu trong cuộc sống hiện tại của mình,
người ta đạt tới việc hiểu và độ tuổi hai mươi, và nếu người
ta còn sống tới độ tuổi sáu mươi, nếu người đó có thể hoàn
tất công việc trong bốn mươi năm còn lại, thì vấn đề chấm
dứt; không cần quay lại nữa.
Nhưng bây giờ tình huống rất kì lạ. Những người có thể
được gọi là các sadhak đã phát triển như người tốt gần bằng
không. Để làm việc trên những sadhak như vậy, thầy giáo
tương lai sẽ phải làm việc trong nhiều lần sinh. Chỉ thế thì
công việc mới có thể được hoàn tất; không có điều ngược lại.
Với Mahavira hay Phật tình huống có khác bởi vì khi họ
sắp rời bỏ kiếp sống cuối cùng, họ không thể tìm ra vài
người quanh mình mà họ có thể tin cậy giao phó cho công
việc tiếp theo. Tình huống đó bây giờ không tồn tại nữa.
Ngày nay con người hoàn toàn là người hướng ngoại. Đó
là lí do tại sao ngày nay thầy giáo có khó khăn mà trước đây
còn chưa có. Không chỉ thầy phải làm việc vất vả hơn với số
lượng lớn những người chưa phát triển lớn hơn, mà cũng còn
có nỗi sợ rằng lao động của thầy có thể bị phí hoài. Lần nữa,
không thể tìm ra những cá nhân thích hợp mà qua người đó
công việc có thể được tin cậy giao phó. Điều này đã xảy ra
trong trường hợp của Guru Nanak của tín ngưỡng Sikh.
Mãi cho tới Gobind Singh, mãi cho tới guru Sikh thứ
mười, vẫn có thể tìm ra người tiếp. Nhưng Gobind Singh
phải chấm dứt việc công phu đó. Gobind Singh đã cố gắng
rất vất vả, đến mức chưa từng ai trước ông ấy đã làm, để tìm
ra người thứ mười một để giữ cho chuỗi được nguyên vẹn.
Nhưng ông ấy không thể tìm ra được ai cả. Ông ấy đã phải
kết thúc việc tìm, và chấm dứt chuỗi. Bây giờ không thể có
người thứ mười một bởi vì điều đó chỉ có thể xảy ra trong sự
liên tục kín. Một khi đã có một hơi chút sứt mẻ hay lỗ hổng,
không thể nào truyền tiếp điều định được truyền tiếp.
Bồ đề đạt ma, một đệ tử đã chứng ngộ của Phật, phải đi
từ Ấn Độ sang Trung Quốc, bởi vì ở Trung Quốc có một
người mà với người đó có thể truyền trao hiểu biết của ông
ấy. Bản thân tín ngưỡng phật giáo đã đi ra khỏi Ấn Độ xem
như hậu quả. Mọi người đã hiểu từ điều này rằng vài sư phật
giáo đã đi sang Trung Quốc để lan truyền Phật giáo, nhưng
khái niệm này là sai. Đây là hiểu biết của những người thấy
các biến cố lịch sử từ bên ngoài.
Huệ Khả là tên của người ở Trung Quốc mà có thể được
truyền trao tri thức, và điều thú vị là để ý rằng ông ấy không
sẵn sàng đi sang Ấn Độ. Khó khăn của thế giới này thường
rất đáng ngạc nhiên. Huệ Khả không sẵn sàng đi bởi vì ông
ấy còn không nhận biết về tiềm năng của mình. Do đó, Bồ đề
đạt ma phải làm cuộc hành trình dài cả con đường tới Trung
Quốc. Thế rồi lần nữa thời gian lại tới khi những bí mật của
tín ngưỡng Phật giáo phải dịch chuyển sang Nhật Bản, với
cùng việc truyền trao tri thức.
Lỗ hổng bẩy trăm năm này là một thời kì có nhiều khó
khăn cho tôi. Những khó khăn là thế này: Trước hết, ngày
càng trở nên khó lấy việc sinh. Với bất kì người nào đạt tới
một giai đoạn phát triển nào đó, khó để tìm ra bố mẹ thích
hợp cho lần sinh nữa. Trong thời của Mahavira và Phật
không có khó khăn như thế. Hàng ngày, bụng mẹ đều có sẵn
qua đó những linh hồn cao cấp như vậy có thể lấy việc sinh.
Trong thời của Mahavira, đã có tám người hoàn toàn
chứng ngộ ở Bihar - tất cả đều cùng mức độ như Mahavira.
Họ đã làm việc theo tám con đường khác nhau. Hàng nghìn
người gần đạt tới tình huống này. Không phải có vài người,
mà hàng nghìn người, với họ công việc có thể được tin cậy
giao phó để có sự chăm nom đúng đắn và truyền trao thêm
nữa.

[chautran]

Giả sử, chẳng hạn, một người đặc biệt được tôi biết tới
trong thời gian sống của tôi bẩy trăm năm về trước. Trong
khoảng giữa với tôi là lỗ hổng, nhưng người đó có thể đã lấy
mười lần sinh. Tuy nhiên, có những kí ức về mười lần sinh
quá khứ của người đó. Chỉ từ kí ức của người đó tôi mới có
thể tính ra tôi đã phải còn không có thân thể trong bao lâu.
Ngoài ra thì khó mà tính toán và xác định điều này, bởi vì
thang thời gian của chúng ta và phương pháp đo không thuộc
về thời gian phổ biến ở bên ngoài thân thể hay trong trạng
thái vô thân thể. Việc đo của chúng ta về thời gian là trong
thế giới của sự tồn tại có thân thể.
Nếu cái gì đó giống thế này, rằng trong một khoảnh khắc
tôi ngủ thiếp đi và thấy giấc mơ. Trong giấc mơ tôi thấy rằng
nhiều năm đã trôi qua, và sau một vài khoảnh khắc bạn đánh
thức tôi dậy và nói rằng tôi đã mê đi. Tôi hỏi bạn bao nhiêu
thời gian đã trôi qua rồi trong khi mê đi, và bạn đáp, "Chưa
được lấy một khoảnh khắc." Tôi nói, "Làm sao điều đó lại có
thể được? Tôi đã thấy một giấc mơ kéo đến hàng vài năm."
Trong giấc mơ, khoảng vài năm có thể được thấy trong
một khoảnh khắc. Thang thời gian của cuộc sống mơ là khác.
Nếu, sau khi tỉnh ra từ giấc mơ, người mơ không có cách nào
biết được khi nào mình đi ngủ, thế thì cũng sẽ khó mà xác
định chiều dài giấc ngủ của người đó. Điều đó có thể được
biết chỉ bằng chiếc đồng hồ. Chẳng hạn, trước khi tôi được
đánh thức là mười hai giờ, và bây giờ khi tôi được đánh thức
dậy sau khi ngủ, mới chỉ mười hai giờ một phút. Bằng không
tôi chỉ có thể biết bởi vì bạn đã ở đây nữa; không có cách
nào khác để biết. Cho nên chỉ theo cách này mới xác định
được rằng bẩy trăm năm đã trôi qua.
Và một điều khác bạn đã hỏi tôi là liệu tôi có được sinh
ra với hiểu biết đầy đủ hay không. Liên quan tới điều này, có
vài điều cần được hiểu mà cũng quan trọng.
Có thể nói rằng tôi đã được sinh ra với tri thức gần đầy
đủ. Tôi nói gần đầy đủ chỉ bởi vì một vài bước đã bị bỏ lại
một cách có cân nhắc, và việc cân nhắc đó có thể được làm.
Trong mối liên quan này nữa, suy nghĩ của người Jaina
là rất khoa học. Họ đã phân chia tri thức thành mười bốn
bước. Mười ba bước là trong thế giới này còn bước thứ mười
bốn là ở cõi bên kia. Trong số những bước này gunasthana -
mười ba bước này - một số trong chúng là có thể được bỏ lại;
chúng là tuỳ chọn. Không nhất thiết người ta phải trải qua
toàn bộ chúng. Những tầng như vậy tất cả đều có thể được
trải qua, nhưng người nhảy qua chúng có thể chẳng bao giờ
giữ teerthakara bandh nguyên vẹn.
Bất kì cái gì là tuỳ chọn cũng đều phải được thầy giáo
biết tới. Các chủ đề tuỳ chọn cũng phải được thầy giáo
nghiên cứu. Với học trò, bất kì cái gì phải được biết để vượt
qua kì thi là đủ. Nhưng thầy giáo phải hiểu mọi thứ, kể cả
những cái tuỳ chọn.
Trong mười ba bước này của tự hiểu, có vài điều là tuỳ
chọn. Có những chiều hiểu nào đó mà về nó không nhất thiết
phải biết để trở nên chứng ngộ. Người ta có thể đi thẳng tới
moksha. Nhưng với người định là thầy giáo, những chiều đó
cũng phải được biết.
Một điều quan trọng khác cần được chú ý là ở chỗ sau
một giai đoạn phát triển nào đó, chẳng hạn, sau khi đạt tới
mười hai bước, chiều dài thời gian cần để đạt tới các bước
còn lại có thể bị kéo dài ra. Chúng có thể được đạt tới hoặc
trong một lần sinh, hai lần sinh hay trong ba lần sinh. Mục
đích lớn có thể được làm thành việc trì hoãn.
Như tôi đã nói trước đây, sau khi đạt tới việc hiểu đầy đủ
không có khả năng thêm nữa để lấy việc sinh nhiều hơn một
lần nữa. Người chứng ngộ như vậy không thể góp phần hay
có ích cho nhiều hơn một lần sinh thêm. Nhưng sau khi đạt
tới mười hai bước, nếu hai bước có thể bị gạt sang bên, thế
thì người như vậy có thể có ích cho nhiều lần sinh nữa. Và
khả năng có đó để gạt chúng sang bên.
Khi đạt tới mười hai bước, cuộc hành trình đã gần đi tới
chỗ chấm dứt. Tôi nói gần đi tới: điều đó có nghĩa là tất cả
mọi bức tường đã sụp đổ; chỉ một tấm màn trong suốt mà
qua đó mọi thứ có thể được nhìn thấy. Tuy nhiên bức màn có
đó. Sau khi nâng nó lên, không khó khăn gì đi ra bên ngoài.
Sau khi đã vượt ra ngoài bức màn, bất kì cái gì bạn thường
có khả năng thấy đều có thể được thấy từ phía bên kia của
bức màn nữa. Không có khác biệt chút nào.
Cho nên đây là lí do tại sao tôi nói là gần: bằng việc lấy
thêm một bước nữa, người ta có thể đi ra ngoài bức màn.
Nhưng thế thì không có khả năng nào cho chỉ một lần sinh
nữa, trong khi nếu người ta vẫn còn ở phía bên này bức màn
người ta có thể lấy bao nhiêu lần sinh tuỳ ý. Sau khi đi vào
cõi bên kia, không có đường nào quay lại nhiều hơn một lần
để sang phía bên này của bức màn.
Người ta có thể hỏi liệu Mahavira và Phật có biết điều
này không. Có, điều này là rõ ràng với họ, và nó có thể đã
được họ sử dụng nữa. Nhưng có khác biệt cơ bản về hoàn
cảnh.
Điều đáng quan tâm là chú ý rằng sau khi đạt tới việc tự
hiểu đầy đủ, thì việc hiểu đó chỉ có thể được dạy cho những
học viên rất tiến bộ, không phải cho tất cả mọi người. Với
những người mà Phật và Mahavira đã làm việc trong nhiều
lần sinh của họ, với những người đã bước đi bên cạnh họ
trong nhiều hình dạng, với họ, một lần sinh nữa là đủ. Đôi
khi chuyện xảy ra đến mức thậm chí một lần sinh nữa cũng
không cần thiết. Nếu trong cuộc sống hiện tại của mình,
người ta đạt tới việc hiểu và độ tuổi hai mươi, và nếu người
ta còn sống tới độ tuổi sáu mươi, nếu người đó có thể hoàn
tất công việc trong bốn mươi năm còn lại, thì vấn đề chấm
dứt; không cần quay lại nữa.
Nhưng bây giờ tình huống rất kì lạ. Những người có thể
được gọi là các sadhak đã phát triển như người tốt gần bằng
không. Để làm việc trên những sadhak như vậy, thầy giáo
tương lai sẽ phải làm việc trong nhiều lần sinh. Chỉ thế thì
công việc mới có thể được hoàn tất; không có điều ngược lại.
Với Mahavira hay Phật tình huống có khác bởi vì khi họ
sắp rời bỏ kiếp sống cuối cùng, họ không thể tìm ra vài
người quanh mình mà họ có thể tin cậy giao phó cho công
việc tiếp theo. Tình huống đó bây giờ không tồn tại nữa.
Ngày nay con người hoàn toàn là người hướng ngoại. Đó
là lí do tại sao ngày nay thầy giáo có khó khăn mà trước đây
còn chưa có. Không chỉ thầy phải làm việc vất vả hơn với số
lượng lớn những người chưa phát triển lớn hơn, mà cũng còn
có nỗi sợ rằng lao động của thầy có thể bị phí hoài. Lần nữa,
không thể tìm ra những cá nhân thích hợp mà qua người đó
công việc có thể được tin cậy giao phó. Điều này đã xảy ra
trong trường hợp của Guru Nanak của tín ngưỡng Sikh.
Mãi cho tới Gobind Singh, mãi cho tới guru Sikh thứ
mười, vẫn có thể tìm ra người tiếp. Nhưng Gobind Singh
phải chấm dứt việc công phu đó. Gobind Singh đã cố gắng
rất vất vả, đến mức chưa từng ai trước ông ấy đã làm, để tìm
ra người thứ mười một để giữ cho chuỗi được nguyên vẹn.
Nhưng ông ấy không thể tìm ra được ai cả. Ông ấy đã phải
kết thúc việc tìm, và chấm dứt chuỗi. Bây giờ không thể có
người thứ mười một bởi vì điều đó chỉ có thể xảy ra trong sự
liên tục kín. Một khi đã có một hơi chút sứt mẻ hay lỗ hổng,
không thể nào truyền tiếp điều định được truyền tiếp.
Bồ đề đạt ma, một đệ tử đã chứng ngộ của Phật, phải đi
từ Ấn Độ sang Trung Quốc, bởi vì ở Trung Quốc có một
người mà với người đó có thể truyền trao hiểu biết của ông
ấy. Bản thân tín ngưỡng phật giáo đã đi ra khỏi Ấn Độ xem
như hậu quả. Mọi người đã hiểu từ điều này rằng vài sư phật
giáo đã đi sang Trung Quốc để lan truyền Phật giáo, nhưng
khái niệm này là sai. Đây là hiểu biết của những người thấy
các biến cố lịch sử từ bên ngoài.
Huệ Khả là tên của người ở Trung Quốc mà có thể được
truyền trao tri thức, và điều thú vị là để ý rằng ông ấy không
sẵn sàng đi sang Ấn Độ. Khó khăn của thế giới này thường
rất đáng ngạc nhiên. Huệ Khả không sẵn sàng đi bởi vì ông
ấy còn không nhận biết về tiềm năng của mình. Do đó, Bồ đề
đạt ma phải làm cuộc hành trình dài cả con đường tới Trung
Quốc. Thế rồi lần nữa thời gian lại tới khi những bí mật của
tín ngưỡng Phật giáo phải dịch chuyển sang Nhật Bản, với
cùng việc truyền trao tri thức.
Lỗ hổng bẩy trăm năm này là một thời kì có nhiều khó
khăn cho tôi. Những khó khăn là thế này: Trước hết, ngày
càng trở nên khó lấy việc sinh. Với bất kì người nào đạt tới
một giai đoạn phát triển nào đó, khó để tìm ra bố mẹ thích
hợp cho lần sinh nữa. Trong thời của Mahavira và Phật
không có khó khăn như thế. Hàng ngày, bụng mẹ đều có sẵn
qua đó những linh hồn cao cấp như vậy có thể lấy việc sinh.
Trong thời của Mahavira, đã có tám người hoàn toàn
chứng ngộ ở Bihar - tất cả đều cùng mức độ như Mahavira.
Họ đã làm việc theo tám con đường khác nhau. Hàng nghìn
người gần đạt tới tình huống này. Không phải có vài người,
mà hàng nghìn người, với họ công việc có thể được tin cậy
giao phó để có sự chăm nom đúng đắn và truyền trao thêm
nữa.

[chautran]

Ngày nay, nếu ai đó ở mức độ cao đó mà muốn lấy việc
sinh, người đó có thể phải đợi vài nghìn năm. Khó khăn khác
là ở chỗ trong khoảng thời gian này công việc mà người đó
có thể đã làm có thể bị mất đi. Tại khoảng giữa, các cá nhân,
mà người đó có thể đã làm những việc nào đó, đã lấy thêm
mười lần sinh nữa, và sẽ khó mà cắt qua hết tầng nọ tới tầng
kia của mười lần sinh ấy.
Ngày nay, bất kì bậc thầy nào cũng sẽ phải trải qua thời
gian chuẩn bị dài hơn nhiều trước khi cuối cùng nâng tấm
màn lên và đi ra ngoài. Người đó sẽ phải tự đẩy mình lại.
Một khi người đó đã vượt ra ngoài tấm màn rồi, người đó sẽ
không sẵn sàng hay không sẵn ý định lấy lần sinh nữa.
Người đó sẽ có chọn lựa liệu có lấy hay không một lần sinh
nữa, nhưng người đó sẽ nghĩ điều đó là vô ích. Có lí do cho
điều này. Người đó có thể lấy một lần sinh nữa, nhưng để
cho ai? Trong một lần sinh, không thể đạt được nhiều lắm.
Nếu tôi biết rằng bởi việc tới trong phòng này tôi có thể
hoàn thành công việc của mình trong một giờ, thế thì đáng
đến lắm. Nếu công việc không thể được thực hiện, chẳng ích
gì mà đến. Theo khía cạnh này, từ bi có mục đích kép. Thứ
nhất, nó muốn cho bạn cái gì đó; thứ hai, nó cũng biết rằng
nếu nó chỉ lấy cái gì đó khỏi bạn và không thể cho bạn được,
thế thì bạn sẽ trong nguy hiểm lớn. Khó khăn của bạn sẽ
không giảm mà sẽ tăng lên. Nếu tôi có khả năng chỉ ra cho
bạn cái gì đó, điều đó là tốt và nên. Nhưng nếu tôi không có
khả năng chỉ cho bạn và bạn trở nên mù với bất kì cái gì tôi
trước đây đã có thể thấy, thế thì tình huống còn tồi tệ hơn.
Liên quan tới bẩy trăm năm này, vài điều khác có thể
cũng được lưu ý. Thứ nhất, tôi đã không có bất kì ý tưởng
nào rằng việc nói chuyện như vậy sẽ phát sinh. Đôi lúc quay
lại thời gian, bỗng nhiên ở Poona vấn đề này nảy sinh ra. Mẹ
tôi đã tới. Mẹ tôi đã được Ramlal Pungalia hỏi liệu bà ấy có
nhớ vài sự kiện đặc biệt thời kì đầu về tôi không và liệu bà
ấy có sẵn lòng kể lại điều đó cho anh ta không.
Tôi đã bị ấn tượng rằng không có khả năng nào cho vấn
đề như vậy tới. Tôi cũng đã không biết khi nào họ nói với
nhau. Gần đây, anh ta đã công bố điều này trong một cuộc
họp, rằng mẹ tôi đã nói với anh ta rằng tôi đã không khóc
trong ba ngày sau khi sinh, và tôi đã không bú sữa trong ba
ngày đó. Đây là việc nhớ lại đầu tiên của mẹ tôi về tôi.
Điều này là đúng. Bẩy trăm năm trước, trong kiếp trước
của tôi, đã có một công phu tâm linh trong hai mươi mốt
ngày, phải được thực hiện trước khi chết. Tôi đã định từ bỏ
thân thể mình sau việc nhịn ăn toàn bộ hai mươi mốt ngày.
Có những lí do cho điều này, nhưng tôi đã không thể nào
hoàn tất hai mươi mốt ngày đó. Ba ngày vẫn còn lại. Ba ngày
này tôi đã phải hoàn tất trong cuộc sống này. Cuộc sống này
là sự liên tục từ đó. Thời kì chen giữa không có ý nghĩa gì
trong khía cạnh này. Khi chỉ còn ba ngày trong kiếp sống đó,
tôi đã bị giết. Hai mươi mốt ngày đã không thể được hoàn tất
bởi vì tôi đã bị giết chỉ ba ngày trước đó, và ba ngày này đã
bị bỏ mất.
Trong kiếp sống này, ba ngày đó đã được hoàn tất. Nếu
hai mươi mốt ngày đó mà có thể đã được hoàn tất trong kiếp
đó, thế thì có lẽ đã không có khả năng để lấy thêm một lần
sinh nữa. Bây giờ trong hoàn cảnh này, nhiều điều đáng chú
ý.
Đứng trước tấm màn đó và không đi qua nó là rất khó.
Thấy tấm màn đó và vẫn không nâng nó lên là rất khó. Thật
là khó để thường vẫn còn nhận biết về vấn đề khi nào tấm
màn sẽ được nâng lên. Gần như một nhiệm vụ không thể
được là đứng ngay trước tấm màn đó và vẫn không nâng nó
lên. Nhưng điều này có thể xảy ra chỉ bởi vì ba ngày trước
khi hoàn tất việc nhịn ăn đó, tôi đã bị giết.
Do đó, tôi đã nói nhiều lần trong những việc thảo luận
khác nhau rằng cũng hệt như Judas đã thử trong một thời
gian dài để giết Jesus, mặc dầu Judas không có thù hận với
Jesus, người giết tôi đã không có thù hận gì với tôi, mặc dầu
người đó đã bị coi là, và đã bị xử lí như, một kẻ thù.
Việc giết người đó lại trở thành có giá trị. Vào lúc chết,
ba ngày đó bị bỏ lại. Sau tất cả những cố gắng hăm hở của
tôi về chứng ngộ trong kiếp đó, tôi đã có khả năng đạt tới
trong cuộc sống này, sau một thời kì hai mươi mốt năm, điều
đáng đã có thể đạt được trong ba ngày đó. Với mỗi ngày
trong ba ngày trong kiếp sống đó, tôi đã phải mất bẩy năm
trong kiếp sống này. Đó là lí do tại sao tôi nói từ kiếp sống
trước của mình, một mình tôi đã không đi tới việc hiểu đầy
đủ. Tôi nói thay vì thế tôi đã tới với việc hiểu gần hoàn
chỉnh. Bức màn có thể đã được nâng lên, nhưng thế rồi lại có
thể có chỉ một lần sinh nữa.
Bây giờ tôi vẫn có thể lấy lần sinh nữa. Bây giờ có khả
năng thêm một lần sinh nữa. Trong toàn bộ cuộc sống này tôi
sẽ cứ cố gắng để xem liệu một lần sinh nữa sẽ cần dùng hay
không. Thế thì cũng đáng nói về việc sinh; bằng không vấn
đề qua rồi và chẳng ích gì mà làm thêm bất kì nỗ lực nào.
Cho nên việc giết người đó cũng có giá trị và hữu dụng.
Như tôi đã kể cho các bạn, việc đo thời gian trong khi
trong thân thể là khác với việc tính thời gian trong các trạng
thái khác của tâm thức. Vào lúc sinh, thời gian trôi rất chậm.
Vào lúc chết, thời gian đi rất nhanh. Chúng ta đã không hiểu
tốc độ của thời gian bởi vì trong hiểu biết của chúng ta thời
gian không có tốc độ. Chúng ta chỉ hiểu rằng theo thời gian
mọi thứ đều chuyển động.
Mãi cho tới giờ, ngay cả những nhà khoa học lỗi lạc nhất
cũng không có ý tưởng gì rằng thời gian cũng có vận tốc. Lí
do cho điều này là ở chỗ nếu chúng ta ấn định hay quyết định
vận tốc của thời gian, thế thì sẽ khó để đo tất cả các vận tốc
khác. Do đó, chúng ta đã giữ cho thời gian đều đặn. Chúng ta
nói rằng trong một giờ ai đó đã bước ba dặm. Nhưng nếu
trong ba dặm mà giờ cũng bước đi bằng cách nào đó, điều đó
sẽ tạo ra nhiều khó khăn. Do đó chúng ta đã làm cho giờ
thành đều đặn và tĩnh tại; bằng không mọi thứ sẽ thành lẫn
lộn. Vậy, chúng ta đã làm cho thời gian thành tĩnh tại. Nhưng
sự kiện thú vị nhất là ở chỗ thời gian không tĩnh tại, và nó lại
còn hay thay đổi và chuyển động hơn bất kì cái gì khác. Thời
gian có nghĩa là thay đổi. Chúng ta đã giữ nó cố định, chốt
lại như cái cọc lều. Điều đó được làm một cách chính xác với
lí do là không giữ cho nó cố định, việc đo về tất cả các
chuyển động khác sẽ thành không thể được. Tốc độ thời gian
này cũng chạy ít nhiều tương ứng với trạng thái tâm trí của
người ta.
Tốc độ thời gian của trẻ con là chậm, nhưng tốc độ thời
gian của ông già lại rất nhanh, gọn và cô đọng. Trong một
khoảng ngắn, thời gian đi rất nhanh cho người già, trong khi
với đứa trẻ thời gian lại chuyển động rất chậm, trong một
khoảng lớn. Với mọi con vật cũng vậy, thời gian đi khác
nhau. Trẻ con loài người cần mười bốn năm để lớn lên chỉ
như con chó lớn trong vài tháng. Con cái của một số con vật
lớn lên còn nhanh hơn.
Một số con vật được sinh ra đã gần đủ kích cỡ. Khoảnh
khắc chúng đặt chân lên mặt đất thì đã không có gì khác biệt
giữa chúng và con lớn thuộc loài chúng. Chúng đã hoàn
chỉnh. Đó là lí do tại sao con vật không có nhiều cảm giác về
thời gian. Chuyển động là rất nhanh với chúng. Nó cũng
nhanh đến mức ngay khi con ngựa non đặt chân lên mặt đất
nó đã bước được rồi. Nó không thể quan niệm được rằng có
lỗ hổng thời gian giữa việc được sinh ra và việc có khả năng
bước.
Con cái con người có thể quan niệm được lỗ hổng thời
gian đó, và do vậy con người là con vật bị thời gian gây rắc
rối. Con người, nói đại loại, bao giờ cũng trong căng thẳng,
chạy đua với thời gian cứ dường như nó liên tục chạy qua và
chạy tiếp, bỏ lại con người chạy lê đằng sau.
Trong những khoảnh khắc cuối của kiếp sống trước của
tôi, công việc còn lại có thể đã được làm chỉ trong ba ngày
bởi vì thời gian là rất sít sao. Tuổi tôi đã là một trăm linh sáu.
Thời gian đi rất nhanh. Câu chuyện về ba ngày đã tiếp tục
trong thời trẻ con của tôi vào lúc sinh này. Trong kiếp trước
của tôi nó đã là lúc cuối, nhưng để kết thúc công việc đó ở
đây trong kiếp sống này phải mất hai mươi mốt năm.
Nhiều thời gian, nếu cơ hội bị bỏ lỡ, có thể cần phải mất
đến bẩy năm cho mỗi ngày. Cho nên trong cuộc sống này tôi
đã không đi tới hiểu biết hoàn toàn, nhưng đã tới với gần
hiểu biết hoàn toàn. Nhưng bây giờ tôi sẽ phải làm việc thu
xếp của mình khác đi.

[chautran]

Như tôi đã nói với các bạn, Mahavira phải trù liệu một
tapascharya, một hệ thống các cách khổ hạnh, qua chúng ông
ấy có thể cho. Phật phải trù liệu các phương pháp khác để
làm cho mọi cách khổ hạnh thành sai - hết cách nọ tới cách
kia. Đây cũng là một kiểu khổ hạnh. Điều Mahavira và Phật
đã không phải làm, tôi phải làm. Chẳng vì cái gì, thế mà tôi
phải đọc đủ mọi thứ có đó trong thế giới này. Nó tất cả đều
vô dụng; tôi chẳng dùng gì nó. Nhưng với thế giới hiện đại
này, cái thế giới chẳng bận tâm gì về người cứ nhịn ăn hay
người ngồi với mắt nhắm nghiền, không thông điệp nào có
thể được trao qua việc thực hành khổ hạnh cả. Nếu bất kì ai
có thể đạt tới bởi bất kì việc khổ hạnh nào, đấy chỉ là qua cái
mà tôi đã lĩnh hội về sự tích luỹ lớn lao tri thức trí tuệ cứ mỗi
ngày một lớn lên mãi.
Đó là lí do tại sao tôi đã dành cả đời mình với sách vở.
Tôi nói rằng Mahavira đã không bị rắc rối nhiều bởi vẫn còn
nhịn ăn, nhưng tôi đã phải nhận rắc rối của việc đọc nhiều
đến mức chẳng có ích gì cho tôi cả. Tuy nhiên, chỉ sau khi
nhận rắc rối đó, tôi mới có thể trao đổi và làm cho thông điệp
của tôi thành hiểu được cho thế giới này; bằng không, không
làm được. Thời đại khoa học hiện đại chỉ có thể hiểu ngôn
ngữ của riêng nó.
Nếu những điều này trở nên rõ ràng cho bạn, nó không
khó với bạn thì bạn cũng bắt đầu có ý tưởng nào đó về các
lần sinh trước của mình. Tôi mong rằng tôi có thể sớm làm
cho các bạn nhớ lại những điều như vậy, bởi vì nếu bạn có
thể nhớ nó thì sẽ tiết kiệm được nhiều thời gian và năng
lượng. Thông thường, điều rất thường xảy ra là bạn bắt đầu
cuộc sống của mình không phải từ nơi bạn đã bỏ lại trong
kiếp sống trước, mà trong mọi lần sinh bạn đều bắt đầu lại
gần như từ ABC. Nếu bạn có thể nhớ quá khứ của mình, thế
thì bạn không phải bắt đầu từ ABC, bạn có thể bắt đầu từ chỗ
bạn đã bỏ lại. Và chỉ thế thì mới có khả năng tạo ra tiến bộ,
không có cách khác.
Bây giờ điều này đáng để hiểu: Con vật đã không có tiến
bộ chút nào. Các nhà khoa học đều phân vân rằng con vật cứ
tái tạo lại bản thân chúng mà không có tiến hoá thêm. Khỉ
chỉ có bộ não hơi không phát triển bằng con người, nhưng
khác biệt tiến hoá lại lớn hơn là khác biệt trong bộ não. Vấn
đề là gì? Khó khăn có thể là cái gì? Tại sao khỉ không thoát
ra khỏi cái vòng lặp lại của chúng? Chúng ở đúng chỗ chúng
đã ở từ hàng triệu năm trước đây.
Chúng ta đang nghĩ rằng tiến trình tiến hoá diễn ra khắp
mọi nơi, nhưng tất cả đều rất không chắc chắn. Giả thuyết
của Darwin là rất lẫn lộn bởi vì trong hàng trăm và hàng
nghìn năm khỉ vẫn ở chỗ chúng bao giờ cũng ở; chúng không
phát triển. Sóc vẫn còn là sóc và không phát triển. Bò vẫn
còn là bò chẳng phát triển thêm gì. Cho nên phát triển không
phải là tự động; có cái gì đó khác đang tạo ra khác biệt.
Mọi con khỉ đều phải bắt đầu từ nơi bố nó bắt đầu. Con
không thể bắt đầu từ nơi bố kết thúc. Bố không có khả năng
trao đổi; nó không có khả năng làm cho con nó bắt đầu từ
nơi nó bỏ lại trong kiếp sống của nó. Làm sao có thể có bất
kì tiến bộ nào được? Mỗi lần con lại bắt đầu từ cùng một
điểm.
Tương tự thế là tình huống liên quan tới việc phát triển
của linh hồn. Nếu bạn bắt đầu cuộc sống này từ nơi bạn đã
bắt đầu trong kiếp sống trước, bạn không thể phát triển được.
Theo nghĩa tâm linh, sẽ không có tiến hoá cho bạn. Trong
mọi lần sinh bạn sẽ bắt đầu từ cùng một điểm nơi bạn đã bắt
đầu trước đó. Nếu điểm bắt đầu vẫn còn như cũ, thế thì
không có tiến hoá.
Tiến hoá hay phát triển có nghĩa là điểm kết thúc trước
đây nên là điểm bắt đầu; bằng không sẽ không có tiến hoá.
Con người có thể tạo ra tiến bộ bởi vì con người đã phát
minh ra ngôn ngữ cho trao đổi. Điều bố biết thì bố có thể dạy
cho con mình. Giáo dục có nghĩa là điều này, rằng cái mà thế
hệ của bố đã đi tới biết ra thì có thể được trao cho thế hệ con.
Nhưng con sẽ không phải bắt đầu từ nơi bố đã bắt đầu.
Nếu con có thể bắt đầu từ nơi bố đã bỏ lại, thế thì sẽ có tiến
bộ. Thế thì chuyển động sẽ không dưới dạng hình tròn, mà
dưới dạng xoắn ốc. Thế thì con sẽ không đi theo vòng tròn,
mà sẽ bắt đầu leo lên. Nó sẽ bắt đầu leo lên dường như nó
đang trên đồi. Điều là đúng cho tiến hoá con người nói chung
thì cũng đúng cho tiến hoá tâm linh của mỗi cá nhân.
Nếu bạn không có bất kì trao đổi nào giữa kiếp sống này
và kiếp sống trước, thế thì bạn đã không tìm hiểu chút nào
vào kiếp sống trước đây của mình. Bạn đã không tìm hiểu
vào nơi bạn đã bỏ lại để cho bạn có thể bắt đầu từ đó. Bởi vì
điều này có thể là bạn sẽ lại dựng lên cùng dinh thự từ móng
của nó, mà bạn đã xây dựng trong kiếp trước. Lần nữa bạn sẽ
đặt móng. Nếu bạn cứ đặt móng mãi, thế thì khi nào bạn sẽ
hoàn thành việc xây dựng toà nhà?
Do đó, chút điều nhỏ bé tôi đã kể cho các bạn về kiếp
sống trước của mình không phải bởi vì nó có giá trị gì hay để
bạn có thể biết điều gì đó về tôi. Tôi đã kể cho bạn điều này
chỉ bởi vì nó có thể làm cho bạn suy nghĩ về bản thân mình
và đặt bạn vào việc tìm kiếm các kiếp sống quá khứ của bạn.
Khoảnh khắc bạn biết kiếp sống quá khứ của mình, sẽ có
cách mạng và tiến hoá tâm linh. Thế thì bạn sẽ bắt đầu từ nơi
bạn đã bỏ lại trong kiếp sống trước của mình; bằng không
bạn sẽ bị lạc trong vô hạn kiếp sống mà chẳng đạt tới đâu cả.
Phải có móc nối, truyền trao, giữa cuộc sống này và kiếp
sống trước. Bất kì cái gì bạn đã đạt được trong kiếp sống
trước của bạn đền nên đi tới được biết, và bạn nên có khả
năng lấy bước tiếp tiến lên. Đó là lí do tại sao Phật và
Mahavira đã thảo luận về vấn đề các kiếp trước rất chi tiết.
Điều này đã không được thực hiện bởi các thầy giáo sớm
hơn.
Các thầy giáo của Veda và Upanishad đã nói mọi điều về
tri thức tối thượng, nhưng họ đã không gắn nó với khoa học
về việc biết về các lần sinh trước. Vào thời Mahavira lấy
việc sinh thành, nhu cầu cho điều này đã trở thành rõ ràng.
Rõ ràng là chỉ nói điều bạn có thể trở thành là không đủ.
Cũng cần phải nói bạn đã là gì, bởi vì không có hỗ trợ và
giúp đỡ của điều bạn đã là gì, tiềm năng của bạn không thể
nở hoa, bạn không thể trở thành cái mà bạn có thể trở thành.
Đây là lí do tại sao toàn bộ bốn mươi năm trong kiếp
sống của Mahavira và Phật đã được dành cho việc cố gắng
làm cho mọi người nhớ lại kiếp sống trước của mình. Chừng
nào mà một người còn không nhớ kiếp sống trước của mình,
người đó được bảo rằng người đó không cần bận tâm tới tiến
bộ thêm của mình. Người đó trước hết nên thấy rõ ràng con
đường của mình và điểm mà tại đó người đó đã đạt tới, thế
rồi tiến thêm bước nữa. Bằng không sẽ chỉ có chạy ngược
xuôi trên cùng con đường cứ đi đi lại lại mà chẳng ích lợi gì.
Đó là lí do tại sao việc nhớ lại các kiếp sống trước trở thành
bước đầu tiên tuyệt đối không thể nào tránh khỏi.
Ngày nay khó khăn là thế này: không khó lắm để làm
cho bạn nhớ các lần sinh trước của mình, nhưng điều đó cần
dũng cảm đã bị mất. Có thể làm cho bạn nhớ lại các lần sinh
trước của bạn chỉ nếu bạn đã đạt tới khả năng vẫn còn không
bị rối loạn trong đám sương mờ của chính những kí ức rất
khó khăn của cuộc sống này. Bằng không điều đó là không
thể được.
Kí ức về lần sinh này không thật là khó lắm để vượt qua,
nhưng khi kí ức về kiếp sống trước quật vào bạn, nó sẽ rất
khó khăn. Trong khi kí ức về kiếp sống này tới trong sự lần
lượt, thì kí ức về các kiếp sống trước quật vào bạn trong sự
toàn bộ của chúng.
Trong cuộc sống này, điều chúng ta chịu đựng hôm nay
sẽ bị quên đi vào ngày mai và điều chúng ta chịu đựng ngày
mai sẽ bị quên đi vào ngày kia. Nhưng kí ức về các kiếp
trước của bạn sẽ quật vào bạn trong tính toàn bộ của chúng,
không trong từng mẩu mảnh. Bạn liệu có khả năng chịu đựng
nổi nó không? Bạn thu được khả năng chịu đựng kí ức về các
kiếp quá khứ chỉ khi bạn có khả năng chịu đựng những điều
kiện tồi tệ nhất của cuộc sống. Bất kì cái gì xảy ra cũng vậy,
không cái gì tạo ra khác biệt cho bạn.
Khi không kí ức nào của cuộc sống này có thể gây cho
bạn lo âu, chỉ thế thì bạn mới có thể được đưa vào trong kí
ức của các kiếp quá khứ. Bằng không những kí ức này có thể
trở thành chấn thương lớn cho bạn, và cánh cửa tới những
chấn thương đó không thể được mở ra chừng nào bạn chưa
có khả năng và xứng đáng để đối diện với chúng.