Đệ nhất chương chúng diệu chi môn

Đạo khả đạo ,phi thường đạo ;danh khả danh ,phi thường danh 。Vô danh thiên địa chi thủy ,hữu danh vạn vật chi mẫu 。Cố thường vô dục dĩ quan kì diệu ,hữu dục dĩ quan kì khiếu 。Thử lưỡng giả đồng xuất nhi dị danh ,đồng vi chi huyền ,huyền chi hựu huyền ,chúng diệu chi môn 。


Chu tử vân :“đạo do lộ dã ,nhân chi sở cộng đồng dã ”。Kì thật sanh thiên sanh địa sanh nhân sanh vật chi lí ,cố vị chi đạo 。Thiên địa vị phán dĩ tiền ,thử đạo huyền vu thái không ;thiên địa kí tích dĩ hậu ,thử đạo kí chư thiên nhưỡng 。Thị đạo dã ,hà đạo dã ?Tiên thiên địa nhi trường tồn ,hậu thiên địa nhi bất tệ 。Sanh vu thiên địa chi tiên ,hỗn vu hư vô chi nội ,vô khả kiến 、diệc vô khả văn 。Cố thái thượng viết :dĩ ngôn hồ đạo ,phí nhi ẩn ,thật vô khả đạo ;sở khả đạo giả ,giai đạo chi phát kiến nhĩ ,phi chân thường chi đạo dã 。Dĩ ngôn hồ danh ,hư nhi vô vật ,thật vô khả danh ;sở khả ngôn giả ,giai đạo chi tao phách nhĩ ,phi chân thường chi danh dã 。Nhân bất tri đạo ,hạt quan chi 《thi 》hồ !Viết :“thượng thiên chi tái ,vô thanh vô xú ”——đạo bất khả hữu ngôn hĩ !Hựu viết :“duy thiên chi mệnh ,vu mục bất dĩ ”——đạo bất khả vô xưng hĩ 。Tu tri chí vô chi nội ,hữu chí hữu giả tồn ;chí hư chi trung ,hữu chí thật giả tại 。Đạo chân bất khả dĩ phương sở ngôn dã 。Thái thượng từ bi độ thế ,nghiễm vi thuyết pháp ,viết :hồng mông vị triệu chi tiên ,nguyên thị hồn hồn luân luân ,tuyệt vô bán điểm hình tượng ——tuy viết vô danh ,nhi thiên địa nhân vật hàm dục cá trung 。Thử sở dĩ vi thiên địa chi thủy dã 。Cập kì tĩnh chi kí cửu ,khí ky nhất động ,tắc hữu khả danh ,nhi nhân nhân uân uân ,nhất đoạn thái hòa nguyên khí ,lưu hành vũ trụ ,dưỡng dục quần sanh 。Thử sở dĩ vi vạn vật chi mẫu dã 。Thủy giả ,thiên địa vị khai chi tiền ,nhất đoàn nguyên khí tại bão dã ;mẫu giả ,thiên địa kí tích chi hậu ,hóa sanh vạn vật thị dã 。

Học nhân hạ thủ chi sơ ,biệt vô tha thuật ,duy hữu nhất tâm đoan tọa ,vạn niệm tất quyên ,thùy liêm quan chiếu 。Tâm chi hạ ,thận chi thượng ,phảng phật hữu cá hư vô quật tử 。Thần thần tương chiếu ,tức tức thường quy ,nhâm kì nhất vãng nhất lai ,đãn dĩ thần khí lưỡng giả ngưng chú trung cung vi chủ 。Bất khuynh khắc gian ,thần khí đả thành nhất phiến hĩ 。Vu thị thính kì hỗn hỗn độn độn ,bất khởi nhất minh giác tâm 。Cửu chi hoảng hoảng hốt hốt ,nhập vu vô hà hữu chi hương yên 。Tư thì dã ,bất tri thần chi nhập khí ,khí chi quy thần ,hồn nhiên nhất vô nhân vô ngã 、hà địa hà thiên cảnh tượng ,nhi hựu phi hôn hội dã ——nhược sử hôn hội ,thích thành khô mộc tử hôi 。Tu sĩ chí thử ,đương diệt động tâm ,bất diệt chiếu tâm 。Duy thị trí nhi nhược ngu ,tuệ nhi bất dụng 。Vu vô tri vô giác chi tế ,hốt nhiên nhất giác nhi động ,tức thái cực khai cơ 。Tu tri thử nhất giác trung ,tự tự nhiên nhiên ,bất do cảm phụ ,tài thị ngã bổn lai chân giác 。

Đạo gia vi chi huyền quan diệu khiếu ,chích tại nhất hô nhất hấp chi gian 。Kì hấp nhi nhập dã ,tắc vi âm 、vi tĩnh 、vi vô ;kì hô nhi xuất dã ,tắc vi dương 、vi động 、vi hữu 。Tức thử nhất tức chi vi ,diệc hữu diệu khiếu 。Nhân dục tu thành chánh giác ,duy thử nhất giác nhi động chi thì ,hữu cá thật thật tại tại 、đích đích xác xác 、vô niệm lự 、vô tra chỉ nhất cá bổn lai nhân tại 。Cố viết thiên địa hữu thử nhất giác nhi sanh vạn
Vạn vật ,nhân hữu thử nhất giác nhi kết kim đan 。Đãn thử nhất giác như điện quang thạch hỏa ,đương tiền tắc thị ,chuyển nhãn tức phi ,sở tranh chích hào li gian nhĩ 。Học giả vụ vu bình thì thẩm đắc thanh ,lâm ky phương bả đắc trụ 。Cổ lai đại giác như lai ,diệc vô phi thử nhất giác tích luy nhi thành dã 。

Tu sĩ hưng công ,bất tòng vô dục hữu dục 、quan diệu quan khiếu hạ thủ ,hựu tòng hà xử dĩ vi bổn hồ ?Tuy nhiên ,vô dữ hữu 、diệu dữ khiếu ,vô phi âm tĩnh dương động ,nhất khí phán vi nhị khí ,nhị khí nhưng quy nhất khí nhi dĩ hĩ 。Dĩ kì tĩnh cửu nhi động ,vô trung sanh hữu ,danh vi nhất dương sanh 、hoạt tử thì ;dĩ kì động cực phục tĩnh ,hữu hựu hoàn vô ,danh viết phục mệnh quy căn 。Yếu giai nhất thái cực sở phán chi âm dương dã 。Lưỡng giả tuy dị danh ,nhi thật đồng xuất nhất nguyên ——thái thượng vi chi nhất huyền 。Huyền giả ,thâm viễn chi vị dã 。Học giả dục đắc huyền đạo ,tất tĩnh chi hựu tĩnh ,định nhi hựu định ,kì trung hồn nhiên vô sự ,thị vi vô dục quan diệu 。Thử nhất huyền dã 。Cập khí ky nhất động ,tuy hữu tri ,khước hựu bất sanh nhất tri chi kiến ;tuy hữu động ,khước hựu bất tồn nhất động chi tưởng 。Hữu nhất tâm ,vô nhị niệm ,thị vi hữu dục quan khiếu 。Thử hựu nhất huyền dã 。Chí vu huyền chi hựu huyền ,thật vi quy căn chi sở ,phi chúng diệu chi môn nhi hà ?Sở tích giả ,phàm nhân hữu thử diệu khiếu ,bất tri trực dưỡng ,thị dĩ toàn khai toàn bế ,bất chí háo tẫn nhi bất dĩ 。Chí nhân vu huyền quan khiếu khai thì ,nhất nhãn thứ định ,nhất thủ nã định ,thao tồn hàm dưỡng ,bất sử tu du hoặc li ,sở dĩ trực tạo vô thượng căn nguyên ,nhi thành đại giác kim tiên 。

Hạ thủ công phu ,tại huyền quan nhất khiếu 。Thái thượng thủ chương tức tương vô danh hữu danh 、quan diệu quan khiếu chỉ xuất ,túc kiến tu đạo chi yếu ,trừ thử nhất cá huyền quan khiếu ,dư vô khả tiến bộ dã 。Cố khai đầu tứ cú ,thuyết đại đạo căn nguyên ,thật chúc vô hình vô trạng ,bất khả tư nghị cùng cứu 。Duy thiên địa vị khai chi sơ ,hỗn hỗn độn độn ,vô khả đoan nghê ,tức như nhân trực dưỡng vu tĩnh thì dã 。Thiên địa hốt tích chi tế ,tĩnh cực nhi động ,nhất giác nhi tỉnh ,tức nhân trinh khí vu động ,vi luyện đan chi thủy cơ 。Đệ thử chuyển nhãn chi gian ,phi hữu trí châu tuệ kiếm ,bất năng đắc dã 。Yếu chi ,niệm đầu khởi xử vi huyền tẫn ,thật vi khai thiên tích địa chi đoan 。Tự cổ thần tiên ,vô bất do thử nhất giác nhi động chi ky tạo thành 。Hựu viết vô dục quan diệu ,hữu dục quan khiếu ,lưỡng giả nhất động nhất tĩnh ,hỗ vi kì căn ,cố đồng xuất nhi dị danh 。Phàm hữu hình tượng giả ,khả đắc nhi tư lượng độ bặc ,nhược thử diệu khiếu ,vô nhi hữu ,hữu nhi vô ,thật bất khả dĩ phương sở danh trạng 。Túng thiệt như huyền hà ,diệc bất năng đạo kì nhất tự ,sở dĩ vị chi huyền huyền 。Học giả diệc bất hữu thị vi yểu minh ,hào bất cùng cứu nhất cá thật tế hạ lạc 。Quả vu thử tầm xuất đích đích xác xác xử ,tại nhân thị vi hoảng hốt ,tại ngã thật hữu bả bằng 。Cửu chi trứ thủ sanh xuân ,đầu đầu thị đạo hĩ