Vào thời điểm này của năm, khi ếch nhái kết thúc mùa ngủ đông dài, chim gõ kiến bắt đầu tìm kiếm loài sâu bọ trên cây, người dân làng ở Hadong lại vượt qua núi đồi, tìm kiếm một loại "thần dược": nhựa từ cây gỗ thích còn gọi là gorosoe.

Uống nhựa cây là một nghi lễ mùa xuân.

“Thời tiết thích hợp là điều rất quan trọng. Nếu trời mưa, hay nhiều mây hoặc lặng gió, loài cây này sẽ không sinh nhựa”, Park Jeom-sik, 56 tuổi, người đưa các chậu nhựa lên sườn dốc đứng cho biết.

Trong nhiều thế kỷ, những người dân làng ở Hàn Quốc như ông Park thường đi gom nhựa cây gỗ thích còn gọi là “thần dược của xương”.

Khác với người dân sống ở Bắc Mỹ, gom nhựa cây gỗ thích rồi cô đặc thành siro, người dân Hàn Quốc và các khách hàng sử dụng thích nhựa cây nguyên chất, bởi họ tin rằng nó có nhiều ích lợi cho sức khoẻ.

Và không chỉ có họ thích như vậy. Một số người ở Nhật Bản và bắc Trung Quốc cũng uống nhựa cây gỗ thích, còn nhựa bulô thì rất được ưa chuộng ở Nga và nhiều nơi khác tại bắc Âu. Nhưng, chưa có nơi nào lại chuộng nhựa cây gỗ thích như người dân Hàn với lượng tiêu thụ khổng lồ.

“Cách uống thích hợp nhất là mỗi lần uống chừng 20 lít”, Yeo Manyong, một nông dân 72 tuổi ở Hadong cho biết. “Đó là những gì chúng tôi làm, cũng là cách làm của những người bên ngoài thích dùng nhựa cây gỗ thích khi họ tới làng chúng tôi”, ông nhấn mạnh.

Khoan thân cây lấy nhựa.

Nhưng làm sao một lúc bạn có thể uống lượng chất lỏng tương đương với 50 hộp bia?

“Bạn cùng gia đình hay bạn bè sẽ vào một căn phòng được đốt nóng”, ông Yeo giải thích khi đang nghỉ ngơi dưới gốc cây gỗ thích tại Hadong, cách nam Seoul chừng 180 dặm. “Bạn uống nhựa cây và chơi bài, những đồ ăn nhẹ ướp muối như cá khô sẽ khiến bạn cảm thấy khát. Đồng thời, căn phòng đốt nóng sẽ giúp bạn thải loại những độc tố trong cơ thể qua tuyến mồ hôi và thay thế vào đó là nhựa cây”, ông giải thích.

Uống nhựa cây gỗ thích từ lâu còn là một nghi lễ mùa xuân với những người dân sống ở vùng đồi núi gập ghềnh, những người tin rằng, khi cây gỗ thích căng tràn nhựa sống cũng là dấu hiệu cho một mùa mới. Một số người thậm chí còn dùng nhựa cây, vị gần như trà xanh nhạt đường làm nước nấu ăn.

Và dẫn nhựa cây qua ống dẫn xuống bể chứa phía dưới.

Trong thập niên qua, nhờ có sự phát triển của công nghiệp đóng chai và những chiến dịch tiếp thị lớn từ chính quyền địa phương, nhựa cây gỗ thích đã trở nên phổ biến với người dân thành thị tại Hàn Quốc.

“Tôi đưa hầu hết lượng nhựa cây thu được của mình tới Seoul”, ông Park nói. Vào một mùa thu hoạch tốt, ông có thể gom được 5.000 lít nhựa.

Huyền thoại và ...

Theo giới sử gia, người Triều Tiên có thể đã uống loại nhựa cây này từ một nghìn năm trước. Theo huyền thoại, Doseon, một vị sư thế kỷ thứ 9, đã tu thành chánh quả sau nhiều tháng ngồi thiền, trầm tư suy nghĩ dưới bóng cây gỗ thích.

Thời gian dài ngồi suy tư, khi đứng dậy, chân ông tê cứng không thể hoạt động. Nhựa thân cây đã giúp ông, vì thế, cái tên của nó còn có nghĩa là tốt cho sức khoẻ.

Ông Yeo nói rằng, người dân làng thường rạch hình chữ V trên thân cây và gài vào đó một chiếc lá lớn dẫn nhựa cây tới những chiếc chậu bằng gỗ hoặc đất nung. Sau đó, họ mang những chậu chứa đầy nhựa cây sau lưng và trở về nhà.

Ngày nay, người dân thường khoan các lỗ trên thân cây và đặt vào đó ống dẫn bằng nhựa. Cả một hệ thống ống dẫn như mê cung sẽ đưa nhựa cây xuống các bể chứa phía dưới.

Mỗi năm, Hadong sản xuất chừng 317.000 gallon nhựa cây với giá 6-7USD/galon. Mặc dù hầu hết những người thu hoạch nhựa cây ở đây là nông dân trồng chè hay quả hồng, nhưng họ vẫn gom nhựa cây để kiếm thêm thu nhập, một số người trong làng thậm chí đã bắt đầu trồng hàng nghìn cây gỗ thích để khởi nghiệp kinh doanh.

Uống nhựa cây trở nên phổ biến ở các thành phố lớn như Seoul.

Nhiều chính quyền ở nông thôn đã tổ chức lễ hội gorosoe cho khách du lịch, với các hoạt động như thi uống nhựa cây, các nghi lễ tôn giáo vùng sơn cước.

Một trong những nơi phổ biến để uống nhựa cây là nhà tắm công cộng, nơi khách hàng có thể thưởng thức thuốc bổ lại được thư giãn như trong phòng tắm hơi xa hoa nơi đô thị.

Nhiều cuốn sách quảng cáo về tác dụng của nhựa cây được khách du lịch tìm mua. Sách nói, loại nhựa cây này tốt cho sức khoẻ từ chữa đau dạ dày tới cao huyết áp và cả tiểu đường.

Lee Jae-eung, một sĩ quan hải quân tham gia lễ hội gorosoe ở Koje, hòn đảo phía đông Hadong, cùng với hai cô con gái, cho biết, anh thích nhựa cây vì “nó làm dịu dạ dày khi cảm thấy khó chịu”.

Theo nhà nghiên cứu Kang Ha-young tại Viện Nghiên cứu Lâm nghiệp Hàn Quốc, chưa có điều gì được kiểm chứng. “Nhưng có một điều chúng tôi thấy rằng, nhựa cây có nhiều khoáng chất, như caxi đặc biệt tốt cho người loãng xương. Có lẽ vì thế, ông bà chúng tôi đã biết tác dụng của nó khi đặt tên cho nó”, ông nói.

Nhiệt độ dao động là điều cần thiết để cây tiết nhựa, vì nó tạo ra áp lực trong cây, khiến nhựa cây dễ dàng chảy thành dòng.

Gìơ đây, khi việc gom nhựa cây trở nên thương mại hoá hơn, nhiều nhà bảo vệ môi trường đã cho rằng, đó là việc làm tàn nhẫn. “Tôi phản đối việc rạch thân cây lấy nhựa”, Kim Jeong-yon, 46 tuổi, du khách tới thăm Koje nói.

Theo ông Kang, rạch cây lấy nhựa nếu làm cẩn thận thì sẽ vô hại. Để thực hiện việc này, cơ quan lâm nghiệp quốc gia gần đây đã yêu cầu giấy phép cho những người gom nhựa cây và quy định số lượng lỗ trên mỗi cây mà họ có thể khoan lấy nhựa.

Những nông dân có nguồn thu ổn định từ việc khai thác nhựa cây bán cho khách du lịch cũng thừa nhận, cần có sự kiềm chế trong thu hoạch. “Cây đã hiến máu cho chúng tôi. Nếu bạn hiến máu quá nhiều, bạn có thể yếu đi. Bởi thế, chúng tôi chỉ khoan từ một đến ba lỗ trên mỗi cây, phụ thuộc vào kích cỡ của nó”, Yang Heung-do, 51 tuổi khẳng định.

Le&Le (Theo Nytimes)