LỄ CÚNG THỔ CÔNG, TÁO QUÂN, THỔ KỲ
NGÀY 23 THÁNG CHẠP.
Thổ Công, Táo Quân, Thổ Kỳ. Là ba vị thần tiên được Trung ương Hoàng Đế phái xuống để làm các vị thần cai quản những gia đình ở hạ giới. Họ đều là nguyên thần của các vị thần tiên trên trời được nhận sắc lệnh của Hoàng Đế mà xuống cai quản ở trần gian. Họ là đại diện cho pháp thuật của đạo giáo thần tiên.
Dân gian vì không hiểu thiên cơ nên bịa ra câu chuyện nói về mối tình của Trọng Cao, Thị Nhi và Phạm Lang như sau:
Trọng Cao lấy vợ Thị Nhi
Bao năm chăn gối chẳng thì có con
Vợ chồng ai cũng rảnh son
Mỗi người một hướng lại còn cãi nhau
Trọng Cao đánh vợ rất đau
Thị Nhi uất ức về sau bỏ chồng
Lang thang qua những cánh đồng
Mùa đông năm ấy lấy chồng Phạm Lang
Từ ngày Vợ đi khỏi làng
Trọng Cao hối hận bàng hoàng ruột gan
Trọng Cao gom hết bạc vàng
Ra đi tìm vợ mùa màng bỏ bê
Ngày đêm, sớm tối lê thê
Tiền vàng cũng hết phải về ăn xin
Lang thang khắp nẻo đi tìm
Vô tình Cao đến xin nhà Thị Nhi
Nhận ra nhau biết nói gì
Thị Nhi chỉ biết ôm ghì Trọng Cao
Nhi đon đả mời Trọng vào
Hai người nói chuyện thì thào nhỏ to
Nhi rằng Cao hãy hiểu cho
Vì giận Chồng quá nên phò Phạm Lang
Lấy xong cảm thấy bàng hoàng
Nghĩ rằng mình đã vội vàng làm sao!
Nhi biết Phạm Lang sắp vào
Sợ chồng biết được thế nào cũng la
Bèn ngồi suy tính nghĩ ra
Giấu Trọng Cao ở sau nhà đống rơm
Lang vô tình đốt đống rơm
Làm tro bón ruộng cho thơm gạo nồng
Trọng Cao chết cháy khói bồng
Thị Nhi thương xót bỏ Chồng chết theo
Lang thấy vợ cháy quắt queo
Nhào vào đống lửa chết theo vợ hiền
Ba người chết biến thành Tiên
Thượng Đế thấy cả ba liền nghĩa chung
Phán cho làm Táo Quân cùng
Mỗi người một việc cùng chung một nhà
Định Phúc Táo Quân gọi là
Phạm Lang được phong chức là Thổ Công
Trông nom việc bếp nhà nông
“ Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân„
Trọng Cao làm Thổ Địa Thần
“ Thổ Địa Long Mạch Tôn Thần„ danh xưng
Thị Nhi Thổ Kỳ, danh xưng
“ Ngũ Phương Ngũ Thổ Phúc Đức Chánh Thần„
Từ xưa phong tục người dân
Hai ba tháng chạp thờ Thần Táo Quân
Ba con Cá Chép cúng Thần
Để cho ba vị thoát Trần về Thiên
Cầu cho gia chủ bình yên
Tài lộc đầy đủ, con hiền cháu ngoan
Năm mới gia tộc bình an
Đất nước tươi đẹp mở mang cõi bờ...
Nhưng câu chuyện này chỉ là truyền thuyết và hư cấu không có thật!
Ba vị thần được Hoàng Đế cử xuống chính là nguyên thần của:
1- Thổ Địa Long Mạch Tôn Thần. Là vị thần cai quản đất đai âm trạch và long mạch của gia đình. Ta hay gọi là " Thổ thần thổ địa"
2- Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân. Là vị thần cai quản toàn bộ mọi sinh hoạt và bếp núc của gia đình. Đây chính là vị thần tấu sớ lên Hoàng Đế. Ta hay gọi là "Thổ công táo quân"
3- Ngũ Phương Ngũ Thổ Phúc Đức Chính Thần. Là vị thần cai quản toàn bộ việc mua bán hàng hoá đồ ăn thức uống cho gia đình. Ta hay gọi là " Thổ kỳ".
Do vậy ta có thể làm ban thờ ba vị này chung một bát nhang.
Ta cũng không nên để bát nhang thổ thần thổ địa ở cùng với ban thờ gia tiên.
Nếu không có ban thờ, không có bát nhang cũng không sao vì các vị là nguyên thần của thần tiên họ không cần có ban thờ cúng. Họ làm việc theo lệnh của Hoàng Đế mà không đòi hỏi hay yêu sách với gia chủ.
Tuy nhiên kể cả không có ban thờ thì ta có thể làm lễ các vị trên một chiếc bàn riêng để ở ngoài sân, ngoài hành lang, hay ở giữa gian nhà mình ở. Trên bàn cúng các vị nên trải vải đỏ. Những ngày mùng 1 ngày rằm... ta nên cúng cho các vị thần bằng chính lương tâm của mình không đòi hỏi lễ lạt quá lớn có sao thì cúng như vậy.
Ngày 23 tháng chạp là ngày trọng đại để làm lễ tiễn Thần Táo Quân về Trời tấu sớ nên mọi nghi lễ cần làm bài bản và thịnh soạn.
Lễ nghi tốt nhất như sau:
Mâm lễ đặt ngoài trời giữa sân, hoặc nếu ở chung cư thì giữa nhà, mâm lễ đặt ở hướng Nam, nghĩa là ta quay mặt về hướng Nam mà hành lễ.
* Lưu ý:
Hướng Bắc là làm lễ cúng Thượng Đế và Ngũ Đế. Cửu Thiên Huyền Nữ, Thái Thượng Lão Quân, Huyền Thiên Trấn Vũ.
Hướng Đông là làm lễ cúng các vị Vua Việt Nam.
Hướng Nam là làm lễ cúng các vị Thần Tiên.
Hướng Tây là làm lễ cúng Phật.
* Lưu ý: không đốt tiền âm-phủ cho các-vị thần vì họ là thần-tiên, họ không phải là vong-hồn người-âm.
https://www.facebook.com/share/p/1FcYwyL2ts/