Phán Quan Mặt Xanh

Phán Quan Mặt Xanh

Chu Nhĩ Đán là học trò ở Lăng Dương, tính tình rất hào phóng nhưng kém thông minh nên học siêng mà vẫn không giỏi. Một hôm cùng bạn học ngồi uống rượu, có kẻ đùa với Đán:

Anh muốn nổi tiếng thì đêm nay đến đền Thập Vương cõng tượng ông Phán quan về đây, chúng tôi xin đãi rượu.

Ngôi đền Thập Vương ấy thờ các tượng thần bằng gỗ sơn son thếp vàng và tô vẽ y như người sống, phía Đông có pho tượng Phán quan đứng , mặt xanh râu đỏ trông rất hung dữ.

Bạn bè thách Đán vì trong vùng có lời đồn rằng ông Phán quan nầy rất thiêng, hằng đêm hành lang phía Đông vẫn nghe có tiếng tra khảo quát tháo, mọi người sợ hãi nên không ai dám đến gần.

Đán gật đầu nhận lời.

Nhóm bạn ngồi đợi một lát thì thấy Đán gọi cửa:

Tôi rước ngài Phán về đây rồi!

Ai nấy đều sửng sốt bàng hoàng. Đán ôm tượng Phán quan vào nhà, đặt ngồi trên ghế rồi rót rượu mời uống. Cả bọn sợ quá, năn nỉ Đán cõng trả tượng về đền.

Đán cứ mặc kệ nhóm bạn, cầm ly rượu khấn rằng:

Tiểu sinh vô lễ xin tôn sư dung thứ. Nhà tiểu sinh cách đền ngài không xa, nếu chứng giám lòng thành, kính thỉnh ngài ghé chơi.

Khấn xong Phán ung dung cõng tượng Phán quan về đền.

Nhóm bạn thua cuộc phải hùn nhau làm tiệc đãi Chu rất hậu. Chiều tối hôm ấy, khi đã ngà say Chu lảo đảo đi về nhà, nhưng tửu hứng vẫn còn nên Đán rót rượu uống một mình.

Đột nhiên có người xô cửa bước vào, nhìn kỹ thì là Phán quan.

Đán hốt hoảng đứng dậy:

Ngài đến xử tội vô lễ của tiểu sinh hôm qua chăng?

Phán quan mỉm cười:

Hôm qua cậu hẹn tôi đến chơi, cảm lòng tốt của cậu nên hôm nay rãnh việc đến đấy mà.

Đán mừng rỡ, vội vàng lấy thêm chén đĩa rồi hối vợ con mau kiếm thêm thức nhắm. Vợ Đán hoảng sợ níu lấy chồng khuyên đừng uống rượu với Phán quan nữa. Đán không nghe cứ chén tạc chén thù với người bạn mới.

Hỏi thăm tên họ, Phán quan đáp:

Chỉ cần biết tôi họ Lục là đủ.

Chuyện vãn một hồi, khi bàn đến văn chương chữ nghĩa, Lục đều làu thông kim cổ, ứng đối rất lưu loát. Đán hỏi:

Về văn chương trường thi ngài có sành không?

Cõi âm học không khác gì cõi dương nên tôi cũng biết đôi chút.

Tửu lượng của Phán quan rất cao, thường uống một hơi cạn mười chung lớn.

Riêng Đán suốt ngày đã uống với chúng bạn, giờ đây lại uống thêm nữa nên nhanh chóng say mềm, gục xuống bàn.

Lúc Đán tỉnh lại thì ngọn đèn trên bàn đã tàn, còn người bạn thần đã đi mất rồi.

Từ đó, khoảng vài ngày Lục phán quan lại ghé thăm Đán, tình bạn ngày càng thắm thiết, có đêm ngủ ở lại nằm gác lên nhau mà chuyện vãn.

Đán đưa văn bài của mình cho Lục phê duyệt, Lục thường chê là kém.

Một đêm, Đán say quá, đang uống rượu với Phán quan thì Đán vật ra nằm, mặc cho Lục một mình ngồi uống.

Trong lúc say mèm Đán mơ màng nằm ngủ, chợt chàng thấy ruột gan hơi nhói đau. Đán mở choàng mắt thì thấy Lục đã ngồi chồm hổm bên cạnh, và đang mổ bụng chàng, moi ruột gan của chàng ra xếp riêng từng bộ phận, Đán kinh sợ hỏi:

Là bạn bè, sao ngài nỡ hại tôi thế?

Lục cười đáp:

Đừng sợ, tôi thấy ông tối dạ quá nên đổi tặng ông trái tim sáng đây.

Nói rồi từ tốn xấp ruột gan của Đán vào bụng lại, lấy tay chà thịt cho dính liền với nhau rồi dùng vải bó quanh bụng.

Công việc xong rồi Đán nhìn lên giường thấy không dây một chút máu, chỗ bụng bị xẻ chỉ hơi tê tê. Thấy có cục thịt đỏ hỏn trên bàn Đán hỏi là cái gì. Lục đáp:

Chính là trái tim của ông. Sở dĩ văn bài ông kém vì trái tim này bị bế tắc. Gần đây dưới cõi âm tôi kiếm được trái tim rất sáng suốt nên đem về thay cho ông, còn trái tim cũ của ông, tôi phải đem về thế vào trái tim tôi đã lấy đi.

Nói xong Phán quan tạm biệt.

Sáng hôm sau, Đán tháo chỗ vải bó, chàng thấy vết mổ đã liền hẳn, chỉ còn lờ mờ vết đỏ.

Từ dạo đó, văn chương của Đán hay lên hẳn, chau chuốt lạ thường, phàm đọc sách chỉ cần Đán liếc qua một bận là đã nhớ. Đưa văn bài mới cho Lục xem, Lục khen:

Hay lắm. Nhưng ông không có số đại khoa, chỉ đậu đến cử nhân thôi.

Nhưng bao giờ thì tôi mới đậu?

Chỉ trong năm nay.

Mấy tháng sau có khoa thi, Đán lều chõng đi thi, quả nhiên khoa ấy trúng giải nguyên.

Các bạn học cũ xưa nay vẫn cười Chu học hành tối dạ, nay xem quyển thi của chàng đều kinh ngạc khen hay.

Họ nài ép Chu nói rõ nguyên do rồi đua nhau xin được làm quen với Lục.

Lục vui vẻ nhận lời cả.

Cả bọn liền làm một tiệc thịnh soạn, nhờ Đán mời Lục đến. Đầu canh một Lục đến thật, mặt xanh râu đỏ y như tượng mà hai mắt sáng như điện. Nhóm bạn nhìn bộ dạng sợ mất vía, không ai dám đùa giỡn câu gì, sau đó dần dần rút đi hết. Chỉ còn Đán với Lục phán ngồi đối ẩm với nhau.

Rượu vào ngà ngà, Đán mới nói:

Ơn ngài thay cho trái tim tôi xin ghi dạ nhưng vẫn lấy làm tiếc một việc, chẳng biết phiền ngài được không?

Lục chưa biết việc gì nhưng cũng hứa sẽ giúp, Đán thú thật:

Tim ruột thay được thì chắc mặt mũi cũng có thể thay. Không giấu gì ngài, trước đây tôi vẫn hận là vợ tôi không phải người xấu nết, tiếc mặt nàng không được đẹp. Phiền ngài giúp việc thay đổi ấy, ngài nghĩ sao?

Lục cười nhận lời nhưng xin hẹn thư thả.

Vài bữa sau Phán quan đến gõ cửa nhà Đán giữa đêm. Ông vội vàng mở cửa bước vào. Khi thắp đèn sáng Đán mới thấy Lục ôm theo một gói lớn, hỏi gói gì, Lục đáp:

Tôi vẫn nhớ việc ông nhờ. Kiếm mãi mấy bữa mới được cái đầu mỹ nhân, xin đem tới để đổi cho vợ ông.

Rồi Lục giở gói ra, bên trong là một cái đầu người đẹp còn tươi rói, máu ở cổ vẫn còn chảy giọt.

Lục hối mau bắt tay vào việc kẻo sáng khó lòng.

Đán dẫn vào phòng vợ, cửa phòng tự động mở như đã chờ sẵn.

Vợ Đán đang nằm ngủ nghiêng một bên. Lục đưa gói đầu cho Đán ôm rồi rút một lưỡi dao sáng mỏng như giấy, một tay đè lên cổ vợ Đán, một tay cắt nhẹ nhàng thuần thục như người chuyên nghiệp, thoáng cái đầu vợ Đán đã lìa ra khỏi mình.

Rồi chớp nhoáng Lục đã lắp đầu mới cho vợ Đán, lấy tay chà liền vết ráp chung quanh để da liền lại. Cái đầu cũ của vợ Đán, Lục sai Đán đem chôn ở nơi kín đáo.

Xong việc, Lục vội vã đi ngay.

Sáng hôm sau, vợ Đán tỉnh dậy thấy cổ hơi ngứa, sờ lên thấy máu đã đặc lại, vô cùng hoảng sợ nhưng vẫn không biết chuyện gì.

Đến khi lấy nước rửa mặt thấy chậu nước đỏ ngầu máu nàng lại càng kinh dị hơn. Sau đó nàng soi gương và thấy mặt mũi mình đã hoàn toàn đổi khác, mới kêu toáng lên. Đán phải giải thích cặn kẽ cho vợ biết, vợ yên tâm dần, rồi thấy mình đẹp như tiên nên rất vui vẻ.

Nguyên cái đầu ấy là của con gái viên quan họ Ngô, một hôm đi lễ đền Thập Vương gặp một tên du đãng, hắn thấy nàng quá đẹp liền sinh tà dâm theo dõi, biết nhà nàng, đang đêm hắn leo tường vào đòi làm chuyện bậy. Khi leo vào đến cửa phòng nàng, gặp một con tỳ nữ, nó bèn đâm chết rồi xông vào. Cô gái chống cự la hét dữ quá, nên thằng vô lại không còn đường nào khác bèn chém nàng một dao đứt đầu.

Cả nhà hốt hoảng thắp đèn chạy đến thì thấy đầu nàng đã rời khỏi cổ, đành khóc lóc mà phủ xác nàng trong phòng.

Sáng hôm sau họ mở tấm vải liệm thì thấy xác còn nguyên mà cái đầu đã biến mất. Mẹ nàng kêu khóc chửi mắng người nhà vì tội không coi sóc cẩn thận để bị chó tha đầu đi mất.

Quan trên cho truy lùng nhưng sau đã ba tháng vẫn không tìm ra thủ phạm.

Giữa lúc ấy chuyện thay hình đổi dạng của vợ Đán đồn đến tai viên quan họ Ngô.

Ngô sinh nghi sai gia nhân lén đến nhà Đán tìm hiểu, bọn gia nhân thấy mặt vợ Đán giống hệt con gái của họ Ngô nên kinh sợ về báo lại.

Ngô nửa tin nửa ngờ, nhưng không có chứng cớ nên chẳng biết quyết định ra sao, trong bụng chỉ nghi Đán dùng ma thuật giết con gái mình. Bèn đến tra vấn Đán, Đán đáp:

Tôi chưa hề gặp con gái ông, vậy làm sao bảo tôi thù oán giết nàng? Chuyện vợ tôi nằm mộng thấy bị thay đầu thì có liên quan gì đến con gái ông?

Ngô ức, kiện lên quan trên.

Cả nhà Đán phải ra trước công đường. Mọi người tình thật khai báo, nhưng quan không có chứng cớ gì để ghép tội Đán.

Ở công đường về, Đán mời Lục đến kể rõ sự tình, Lục bảo:

Khó gì việc ấy, để tôi khiến cho con gái họ tự nói sự thật thì ai mà không tin?

Ngay đêm đó Ngô nằm mộng thấy con gái về khóc nói:

Việc con chết không liên hệ gì đến họ Chu đâu, con bị tên Dương Đại Niên giết chết rồi Lục phán quan thấy con có nhan sắc nên lấy đầu con ráp vào vợ của Đán. Tuy chết rồi nhưng đầu con vẫn còn sống, như thế con cũng mãn nguyện rồi. Xin cha đừng kiện cáo mà oan cho người.

Ngô dậy kể giấc mộng cho vợ nghe, vợ bảo cũng nằm mơ giống như vậy. Ngô bèn trình quan, quan cho bắt liền tên Dương Đại Niên, hắn bị tra khảo chịu không nổi, khai ra sự thật.

Ngô lại tìm đến Đán xin được nhận vợ là con và Đán là con rể, lại xin cái đầu cũ của vợ Đán đem ráp vào mình con gái rồi tống táng rất trọng.

Ba lần sau Đán đi thi hội đều phạm trường quy không đậu.

Một đêm, Lục phán đột ngột đến nói với Chu:

Ông sắp mãn số rồi.

Còn bao lâu?

Năm ngày nữa.

Có cách cứu được không?

Lục bảo:

Mạng trời đã định, sức tôi làm sao được? Vả chăng, sống chết như nhau, chưa chắc sống là sướng mà chết là khổ.

Đán liền sắm trước quan tài, xong xuôi rồi lên giường nằm chờ chết.

Hôm ấy, vợ Đán ôm xác chồng khóc lóc thê thảm, bỗng thấy Đán lững thững ở cửa đi vào. Vợ Đán hoảng kinh thì chàng ôn tồn:

Tôi là ma đây, nhưng có khác gì người sống? Tôi đã chết rồi, nhưng lòng còn băn khoăn vì cảnh nhà vắng vẻ nên không sao đi hẳn được.

Vợ Đán khóc lăn ra chiếu, chàng phải vỗ về mãi. Vợ than:

Nghe ngài Lục phép tắc thần thông, sao ông không cầu xin cho sống lại với vợ con?

Đán trả lời:

Mạng trời ai dám cãi được?

Thế ông sẽ làm gì ở âm ty?

Lục phán quan có tiến cử tôi vào một chân quan nhỏ, nên cũng nhàn nhã, không có gì khổ cả.

Rồi Đán kêu lên:

Lục phán đi cùng với tôi về, hãy liệu lo cơm rượu.

Vợ chàng theo lời, dọn cơm rượu cho chồng rồi xuống nhà dưới. Nghe trên nhà có tiếng nói cười va chạm cốc chén như hồi chồng còn sống.

Lát sau nàng nhìn lên thì thấy cả hai đã biến mất từ lúc nào.

Đán cách vài ngày lại về một lần, sắp xếp việc nhà không khác gì lúc sống.

Khi con Đán được mười lăm tuổi, học trường quận Đán mới bớt về nhà. Đêm nọ Đán nói:

Từ nay tôi sẽ không về nữa.

Vợ hỏi tại sao, chàng đáp:

Thượng đế bổ nhiệm tôi vào chức mới cách xa đây vạn dặm, không thể về thăm được.

Vợ Đán than khóc, chàng nói:

Khóc chẳng được gì. Ở đời có gì tồn tại mãi đâu? Nay sinh kế ở nhà đã ổn, con cái trưởng thành rồi, tôi yên lòng mà đi xa.

Nói xong Đán ra cửa đi luôn.

Từ đó không bao giờ chàng trở về nữa.