Xao Hào Ca trực giải

Thuần Dương Đế Quân Lữ tổ sáng tác
Ngộ Nguyên Tử Lưu Nhất Minh giải thích

Tựa Xao Hào Ca trực giải
[Xao Hào Ca] là khẩu quyết liễu mệnh liễu tính , có thứ tự, thấu triệt từ đầu đến cuối trong Đan kinh của Lữ tổ, không như thi từ luận thuyết khác mới chỉ nói đại lược, vì bài ca này là sau khi Lữ tổ thành đạo mới sáng tác, đem công trình, hỏa hậu, thứ tự mà tự mình trải qua bày tỏ rõ ràng cho mọi người. Kẻ chú giải ở đời, phần nhiều là không có chân truyền, hoặc lấy Khuê Đan giải thích, hoặc lấy Lô Hỏa giải thích, hoặc lấy ban vận giải thích, đều không hợp với chính lí của Tính Mệnh. Thảng hoặc có kẻ lấy chính lí để giải, thì lại không phân thứ tự; hoặc có kẻ cưỡng phân thứ tự, thì lại không rõ về thủ tượng , toàn dựa vào ý kiến cá nhân, tự phân ra các nhánh, làm mê hoặc nhân tâm, đã vô ích lại còn tổn hại, đem tấm lòng từ tâm phổ độ của tổ sư năm xưa, đặt vào chỗ vô dụng. Ta từ bé mộ đạo, thường hay đọc bài ca này, lấy lời giải của các nhà, xem xét cẩn thận, nghi là Khuê Đan, lại như Lô Hỏa, nghi là Lô Hỏa, lại như ban vận, lúc thế này lúc thế kia, lúc tin lúc ngờ, cuối cùng chẳng có ý kiến chắc chắn, đến lúc được ý kiến của Kham Cốc lão sư, mới biết không phải là Khuê Đan, không phải là Lô Hỏa, chẳng phải là vận chuyển, mà là diệu đạo vô thượng chí chân vậy. Sau gặp được Tiên ông Lưu Trượng Nhân, thì với thứ tự trước sau, dược vật phân số, mới có thể quán thông rộng rãi, vì thế mà than các vị chú giải, đều là lấy coi chim là loan, chỉ hươu nói ngựa, chẳng phải là giảng giải thánh đạo, mà thực là hủy hoại thánh đạo; không phải là làm rõ thánh đạo, thật là làm loạn thánh đạo, lòng muốn giải thích đã lâu, mà không dám hạ bút, vài chục năm gần đây mong là giải rõ, cuối cùng vẫn không được. Bởi thế vào năm Gia Khánh thứ sáu, đốt hương tắm gội, thành tâm cáo mệnh, giải thích từng đoạn rõ ràng, cái trước thì đặt ở trước, cái sau thì đặt ở sau, câu câu đều thật, chữ chữ đều chân, ba loại đan Hoàn Đan, Kim Đan, Thần Đan, đều phân ranh giới; Sơ Thừa, Trung Thừa, Thượng Thừa, tam thừa này phân rõ từng bậc. Cho đến Long Hổ Diên Hống, chu sa thủy ngân, Anh Nhi Xá Nữ, Kim Hoa Tiên Vật, Hoàng Bà Thổ Phủ bao nhiêu pháp tượng dị danh , đều giải thích hết, bóc vỏ thấy nhân, vì đại chúng nhất nhất nói thẳng, tuyệt không có giấu giếm, khiến người đọc nhìn qua là hiểu, thường không bị kẻ trộm thánh đạo làm lầm lẫn, đây là bản tâm của ta, cũng là bản tâm của tổ sư. Sau khi chú xong, đặt tên là [Xao Hào Ca trực giải], chỉ vì giải thích thẳng những chỗ ý nghĩa ẩn bên trong bài ca này.
Năm Gia Khánh thứ sáu nhà Đại Thanh, năm Tân Dậu ngày Đông Chí, Ngộ Nguyên Tử tự viết tựa trong Tự Tại Oa.

Xao Hào Ca trực giải
Hán chung Đường quốc phiêu bồng khách, sở dĩ xao hào bất khả trắc.
Túng hoành nghịch thuận một già lan, tĩnh tắc vô vi động thị sắc.
Hán chung Đường khách phiêu bồng khách, vì vậy động hào không thể dò.
Tunh hoành ngược xuôi không ai cản, tĩnh thì vô vi động là sắc.

Tổ sư họ Lữ tên Nham, tự là Đồng Tân, hiệu Thuần Dương Tử, nguyên quán Sơn Tây, người dốc Bồ ở Bồ Châu, nay là huyện Bồ Thành tỉnh Thiểm Tây. Sinh vào năm thứ 14 niên hiệu Thiên Bảo đời Đại Đường, giờ Tị, ngày 14, tháng tư, đỗ đạt khoa cử được giao chức huyện lệnh huyện Đức Hóa ở Giang Châu. Ông đến Lư Sơn, gặp Chính Dương Đế Quân, trải qua giấc mộng hoàng lương mà giác ngộ, được truyền chân quyết về Kim Đan Hỏa Phù, tu luyện mà thành đạo. Sau khi đạo thành, không dám tự giấu thiên bảo, liền làm ra bài ca này, thuật lại toàn bộ Dược Vật Hỏa Hậu tự thân đã trải qua, cùng chân lí thực tiễn công phu, để dẫn dắt kẻ hậu học. Bài ca này không giống với những câu nói, suy nghĩ lúc chưa thành đạo. Cho nên bài ca này từ đầu đến cuối dựa vào việc thân thể cố gắng thi hành mà bày tỏ với người. Phiêu bồng là cánh buồm no gió đẩy thuyền đi. Buồm no gió là vật thừa gió đẩy thuyền đi. Thuyền đi trên nước, đông tây nam bắc, tuyệt không có gì ngăn trở. Tu chân mà đắc quyết, thì giống như thuyền gặp gió. Đắc quyết hành đạo, co duỗi ứng đối mọi vật, chìm nổi tùy tâm, làm gì cũng thuận lợi, giống thuyền đi trên nước, mượn lực của cánh buồm no gió, tuyệt không có gì ngăn trở. Vì không gì ngăn trở, nên khách tu chân là khách phiêu bồng. Hào là hào của quẻ. Một quẻ có sáu hào, có vị trí cương nhu, có hình tượng trước sau; có cương nhu là có biến hóa, có trước sau là có tiến thoái. Phiêu bồng khách lúc có thể cương thì cương, có thể nhu thì nhu, có thể trước thì trước, có thể sau thì sau, cũng như hào động mà thi hành, biến hóa tùy thời, tiến thoái vô thường, nên hành tàng hư thực người ta không thể dò được. Người không thể dò thì cổng trời ở tay, trục đất theo tâm, tung hoành ngược xuôi không bị ngăn trở, tĩnh thì vô vi động là sắc. Tĩnh vô vi là tịch nhiên bất động; động là sắc là cảm động mà liền thông. Sắc không phải là nữ sắc, cũng không phải là toàn bộ các thứ sắc hữu hình hữu tượng, mà là sắc của diệu hữu. Tịch nhiên bất động là chân không, cảm động mà liền thông là diệu hữu. Chân không diệu hữu, sắc tức thị không, không tức thị sắc, thường tĩnh thường ứng, thường ứng thường tĩnh, tạo hóa không thể giữ, vạn vật không thể lay chuyển, vì thế mà là khách phiêu bồng, vì thế mà là không thể dò vậy.

Dã ẩm tửu, dã thực nhục, thủ định yên hoa đoạn dâm dục.
Hành thiện xướng vịnh yên phấn từ, trì giới tửu nhục thường sung phúc.
Cũng uống rượu, cũng ăn thịt, gần chốn yên hoa đoạn dâm dục.
Hành thiền ca hát lời son phấn, trai giới rượu thịt thường đầy bụng.

Kẻ sĩ tu chân ở thế gian, phần nhiều giới rượu thịt tránh yên hoa, vào núi dưỡng tĩnh, mong muốn thành đạo. Thật không biết rằng, khách phiêu bồng cũng uống rượu, cũng ăn thịt, giữ chắc yên hoa đoạn dâm dục. Cái gọi là gần chốn yên hoa đó, không phải là ăn yên hoa, bởi vậy có chỗ gần, mà định yên hoa, đoạn dâm dục, không để yên hoa làm mê mờ, nên hành thiền ca hát lời ca son phấn mà thấy sắc không phải là sắc, đối cảnh vong tình vậy. Cái gọi là uống rượu ăn thịt đó, không phải là phá giới mà tham rượu thịt, mà là tùy duyên mà giữ giới, rượu thịt đầy bụng mà tâm không tính toán. Đoạn dâm giữ giới, thân tại nơi tửu sắc, tâm tại nơi tửu sắc, mà có vướng bận gì tửu sắc.

Sắc thị dược, tửu thị lộc, tửu sắc chi trung vô câu thúc.
Chỉ nhân hoa tửu ngộ trường sinh, ẩm tửu đái hoa thần quỷ khốc.
Sắc là dược, rượu là lộc, ở trong tửu sắc mà không bị câu thúc.
Chỉ vì hoa tửu mà hiểu nhầm trường sinh, uống rượu đội hoa quỷ thần khốc.
Vì có thể đoạn dâm, nên thấy sắc không phải là sắc, liền có sắc của Chân Linh, nên nói “Sắc là dược”. Vì có thể giữ giới, nên gặp rượu không phải là rượu, mà ngoài ra còn có rượu kéo dài mệnh, nên nói “Rượu là lộc”. Vì sắc là dược, rượu là lộc, mượn giả tu chân, lấy chân hóa giả, nên ở trong nơi tửu sắc mà không bị câu thúc. Kẻ không biết sắc của Chân Linh là dược, rượu để kéo dài mệnh là lộc, tham luyến cái tửu sắc giả dối bên ngoài, mà bỏ mất chân tửu sắc bên trong, bỏ chân nhận giả, nên tự hiểu lầm về trường sinh đâu đâu cũng vậy. Nếu hiểu được trong giả sắc có chân sắc, trong giả tửu có chân tửu, tại nơi lửa lớn trồng sen, tại nơi bùn lầy kéo thuyền, trộm Âm Dương, đoạt tạo hóa, chuyển then chốt, hồi khí cơ, cảnh mệnh ở kia, gặp gỡ do ta, việc trộm cơ này, thiên hạ không thấy được, không biết được, nên nói là đội hoa uống rượu quỷ thần khốc.

Bất phá giới, bất phạm dâm, phá giới chân như tính tức trầm.
Phạm dâm hoại thất trường sinh bảo, đắc giả tu do đạo lực nhân.
Không phá giới, chẳng phạm dâm, phá giới Chân Như Tính liền trầm.
Phạm dâm hỏng mất Trường Sinh Bảo, muốn vậy là người có đạo lực .

Đạo tu chân, đầu tiên là giới tửu sắc đội hoa uống rượu. Người ta hoặc vì nghi ngờ mà dùng tửu sắc để tu đạo, thì rơi vào thuật ngự nữ khuê đan, không tránh được phạm giới phá dâm vậy. Thật không biết không phá giới không phạm dâm, nếu hơi tham tửu phá giới, thì Chân Như Tính liền chìm đắm mà không thấy được; nếu hơi tham hoa phạm dâm, thì Trường Sinh Bảo liền bị mất không thấy đâu. Sinh sống trong cái môi trường tửu sắc đó, thì chỉ có người có đạo lực mới có thể làm được, nếu là kẻ không có đạo lực, sao có thể không bị tửu sắc mê hoặc đây?

Đạo lực nhân, chân tán hán, tửu thị lương bằng hoa thị bạn.
Hoa nhai liễu hạng mịch chân nhân, chân nhân chỉ thị hoa nhai ngoạn.
Đạo lực nhân, người rất nhàn, rượu là bạn tốt hoa là bạn.
Phố hoa ngõ liễu tìm chân nhân, chân nhân chỉ là dạo phố hoa.

Vàng thật đủ sắc, cần nung ra từ trong lửa lớn; hoa sen thanh khiết, còn sinh thành ở trong bùn nhơ. Không có lửa thì không biết được vàng thật hay không, không có bùn thì không rõ được sự trong sạch của hoa sen. Chỉ người có đạo lực, mới thường coi hoa tửu là bạn bè, vì ở phố hoa ngõ liễu, là chỗ nhanh chóng dễ dàng mê hoặc con người, mới thấy bộ mặt thật của con người. Nếu không qua được phố hoa ngõ liễu, thì không phải là người chân, không phải là người có đạo lực. Cho nên chân nhân chỉ dạo chơi ở phố hoa, tuyệt không bị tửu sắc làm mê hoặc. Nếu tửu sắc không thể mê hoặc, thì chẳng vật gì trên thế gian mê hoặc được. Nếu bị tửu sắc mê hoặc, thì không vật gì trên thế gian mà không mê hoặc được. Hai thứ tửu sắc là thứ thử vàng đá nghiệm ra người chân hay giả.

Trích hoa đái ẩm trường sinh tửu, cảnh lí vô vi đạo tự xương.
Nhất nhậm quần mê đa tiếu quái, tiên hoa tiên tửu thị tiên hương.
Hái hoa đội, uống rượu trường sinh, trong cảnh vô vi đạo tự hay.
Mặc kệ bọn mê cười là lạ, tiên hoa tiên tửu là đồ tiên.

Chỉ người có đạo lực, không bị tửu sắc ở thế gian làm mê mờ, nên có thể đội tiên hoa, uống tiên tửu, có thể ở trong cảnh phàm trần mà vạn hữu giai không, không nhiễm một duyên, thì cái đạo vô vi tự tốt đẹp vậy. Người cô tịch thủ tĩnh ở thế gian kia, không biết diệu dụng của đội hoa uống rượu, mà ngờ là tham hoa luyến tửu, hành vi kỳ lạ. Nên biết đội hoa này không phải phàm hoa, uống rượu này không phải rượu phàm, mà là tiên hoa tiên tửu, là đồ tiên vậy.



Đáo thử hương, phi thường khách, Xá Nữ Anh Nhi sinh hỉ nhạc.
Động trung thường thái tứ thì hoa, hoa hoa kết tựu trường sinh dược.
Đến nơi đó là kẻ phi thường, Xá Nữ Anh Nhi sinh vui sướng.
Trong động thường hái bốn mùa hoa, hoa hoa kết thành thuốc trường sinh.

。
Đội tiên hoa uống tiên tửu, là thấy được đất tiên vậy. Có thể đến được đất tiên, tức là tiên khách, mà không phải là thường khách vậy. Khách phi thường thì không thích Âm Dương giả tạo bên ngoài, mà tự có Chân Âm Dương ở bên trong. Vì cái Giả không nhiễm, nên cái Chân liền hiện, nên nói “Xá Nữ Anh Nhi sinh vui sướng”. Xá Nữ là Linh Tri. Vì là Linh Tri, nên ngoài sáng mà trong tối, là Âm trong Dương, nên gọi là Xá Nữ. Anh Nhi là Chân Tri vậy. Vì là Chân Tri nên ngoài tối mà trong sáng, là Dương trong Âm, nên gọi là Anh Nhi. Linh Tri Chân Tri vui vẻ, Âm Dương hòa hài, thì Khí Tiên Thiên hồi phục, trong động thường có bốn mùa hoa, tiện tay hái giữ, thu nhập vào trong tạo hóa lô, bồi dưỡng nó, không để lậu tiết, tích ít thành nhiều, từ non thành cứng, thì hoa hoa kết thành thuốc trường sinh vậy. Nói là thường hái trong động, là trong vườn nhà tự có, không cần cầu bên ngoài, không phải là toàn bộ các loài hoa hữu hình hữu tượng ở ngoài thân, mà là thứ hoa chí thánh chí thần rất bí mật.

Trường sinh dược, thái hoa tâm, hoa nhị tằng tằng diễm lệ xuân.
Thì nhân bất đạt hoa trung lí, nhất quyết thiên ki trị vạn kim.
Thuốc trường sinh hái nhụy hoa, nhụy hoa tầng tầng diễm lệ sao.
Người nay chẳng hiểu lý trong hoa, một quyết thiên cơ giá ngàn vàng.

Thuốc trường sinh, đã là do hoa hoa kết tựu, thì hái hoa kết đan, không được chậm trễ. Nhưng hái hoa thì chỉ hái Khí của nó, không hái chất của nó, chỉ hái tâm hoa, không hái cánh hoa. Tâm hoa là vật trung hoàng, là do Tinh Thần của hoa tụ lại, mà gọi là nhụy hoa vậy. Nhụy hoa đó, là Tâm của trời đất, bên trong có sinh khí ẩn tàng. Hái được sinh khí, thì gốc lớn đến tay. Gốc lập thì đạo sinh, có đủ lí mà ứng vạn sự, chỗ nào cũng hiểu, lấy mà không hết, dùng mà không kiệt, nhụy hoa tầng tầng, diễm lệ như Dương Khí ngày xuân, không đâu không thông vậy. Cái lí trong hoa đó, thuận nó thì sinh người sinh vật, nghịch nó thì thành Tiên thành Phật, người người có phận, người người chẳng thông. Nếu mà thông được, lập tức lên thánh vị, nên nói “Một bí quyết về thiên cơ giá ngàn vàng”. Ở trên đều nói về đại nghĩa của phiêu bồng tại trần xuất trần , ở dưới phần rõ hỏa hậu của Xao Hào.

Tạ thiên địa cảm hư không, đắc ngộ tiên sư thị tổ tông.
Phụ nhĩ đê ngôn nguyên diệu chỉ, đề thượng bồng lai đệ nhất phong.
Tạ trời đất cảm hư không, gặp được thầy tiên là tổ tông.
Truyền dạy tận tình huyền diệu chỉ, đưa lên trên đỉnh núi Bồng Lai.

Trên có nói một khẩu quyết về thiên cơ trị giá ngàn vạn vàng, vì riêng Kim Đan chân quyết, có thể đoạt thiên địa tạo hóa, trộm Khí số của Âm Dương, kẻ được nó thì xuất tử nhập sinh, lên thẳng bờ Đạo, nếu không phải người đại trung đại hiếu, thì không thể biết, không phải là người đại hiền đại đức, thì không được nghe. May mắn mà cảm được trời đất, thần minh âm thầm phù hộ, gặp được thầy Tiên, liền hiểu sinh tử thiên cơ, như từ biển khổ lên đỉnh Bồng Lai vậy. Trời đất có thể sinh ra ta, mà không thể làm toàn vẹn ta; cha mẹ có thể nuôi dưỡng ta, mà không thể hoàn thành ta. Được thầy chỉ dạy tận tình ý nghĩa huyền diệu, có thể khiến người chết thành bất tử, kẻ không sống thành trường sinh, đó là ân đức hoàn thành toàn vẹn cho ta, hơn cả cha mẹ trời đất, là thầy Tiên thành toàn cho chân tổ tông của ta, thề phải thành đạo, làm rạng rỡ tổ tông, để báo đáo ơn thầy, mà không được phụ lại ơn đức đó. Một đoạn này là tổ sư tự nói về việc gặp được Chính Dương Đế Quân mà mới được nghe về đạo vậy.

Đệ nhất phong, thị tiên vật, duy sản kim hoa sinh hoảng hốt.
Khẩu khẩu tương truyện bất kí văn, tu đắc Linh Căn kiên tủy cốt.
Đỉnh cao nhất, là vật Tiên, chỉ sinh Kim Hoa sinh hoảng hốt.
Chỉ truyền qua miệng không viết văn, cần được Linh Căn cứng xương tủy.

Đỉnh cao nhất ở Bồng Lai, cao vượt ngoài mây, trần ai chẳng tới, phong ba chẳng chạm. Ví như việc được nghe chí đạo, thoát li khổ hải, không bị trần duyên trói buộc, nên nói “là vật Tiên”. Kim Hoa là ánh sáng của Chân Linh. Vì Chân Linh trải qua các kiếp mà không bị hoại, nên tỉ dụ gọi là Kim; vì ánh sáng của Chân Linh thường tồn, nên tỉ dụ gọi là Kim Hoa. Trăm hoa ở thế gian đều có nở có tàn, chỉ có ánh sáng của Kim trải qua thời gian lâu dài mà không giảm. Hoảng hốt là nói về phi sắc phi không. Đạo Kim Đan chỉ là lấy một vị thuốc Chân Linh vốn có, chứ chẳng có vật gì khác, được chân quyết của thầy, ra tay tu luyện, chỉ sinh Chân Linh, Kim Hoa phản bản hoàn nguyên vậy. Chân Linh đó, ẩn tàng trong nơi hoảng hốt, phi sắc phi không, tức sắc tức không, chí vô mà hàm chứa chí hữu, chí hư mà hàm chứa chí thực, người hiểu nó lập tức lên sinh lộ, người mê mờ thường ở quỷ quật. Các bậc Tiên Chân xưa nay, khẩu khẩu tương truyền, bất lập văn tự, vì Chân Linh Kim Hoa này, nếu được nó thì có thể vững chắc xương tủy, mà thành tấm thân Kim Cương Bất Hoại, là bí mật của thượng thiên vậy. Kim Hoa, hoảng hốt, Linh Căn, tóm lại là một vật Chân Linh, chẳng qua là tùy tiện lấy làm hình tượng, chứ không phải là có ba thứ.

Kiên tủy cốt, luyện Linh Căn, phiến phiến đào hoa động lí xuân.
Thất thất Bạch Hổ song song dưỡng, bát bát Thanh Long tổng nhất cân.
Cứng xương tủy, luyện Linh Căn, phiến phiến đào hoa trong động xuân.
Bẩy bẩy Bạch Hổ cùng nhau dưỡng, tám tám Thanh Long đủ một cân.

Ở trên nói Linh Căn có thể làm cứng chắc xương tủy, có thể thấy muốn cứng chắc xương tủy, đầu tiên cần phải luyện Linh Căn. Linh Căn là lương tri lương năng vốn có của ta, Tiên Thiên Nhất Điểm Chân Linh Chi Khí, tên là Chân Chủng Tử, không cần cầu nơi khác, tự ta vốn có rồi. Đã có thể biết được Linh Căn này, cần nhanh nung luyện Linh Căn này. Linh Căn được lửa nung luyện càng luyện càng sáng. Ánh sáng tăng gấp bội, tự nhiên phiến phiến đào hoa trong động xuân. Nhưng Linh Căn sinh ra điều kỳ diệu của mùa xuân này cần phải có Âm Dương bồi đắp, nếu có Âm mà không có Dương, có Dương mà không có Âm, thì không thành Linh Căn được. Dương cứ bẩy ngày thì phục , Âm cứ bẩy ngày thì cấu , là thất thất-hai cái bẩy vậy. Mùng tám trăng Thượng Huyền, được tám lạng Dương Quang trong Âm; ngày 23, trăng Hạ Huyền, được tám lạng Âm Tinh trong Dương, là hai cái tám vậy. Bạch Hổ, bạch thuộc Kim, là Chân Tình. Thanh Long, thanh thuộc Mộc, là Chân Tính. Bẩy bẩy Bạch Hổ song song dưỡng là Âm Dương của Chân Tình hợp nhất vậy; Tám tám Thanh Long đủ một cân là Âm Dương của Chân Tính hỗn thành vậy. Chân Tính Chân Tình hai vật đó vốn từ Linh Căn mà ra, vì giao tiếp với Hậu Thiên, mà Tính Tình chân giả hỗn tạp, liền đó Linh Căn cũng ẩn trốn mà không lộ ra. Muốn luyện Linh Căn, đầu tiên phải điều hòa Tính Tình, Bạch Hổ hai bẩy, Thanh Long hai tám, đều quay về Chân, mới có thể làm Linh Căn hiện hình. Mà nói “Yếu đắc Cốc Thần trường bất tử, tu bằng Huyền Tẫn lập căn cơ – Muốn được Cốc Thần trường bất tử, cần nhờ Huyền Tẫn lập căn cơ”. Cốc Thần là Linh Căn, Huyền Tẫn là Chân Tính Chân Tình. Linh Căn sinh Tính Tình là đạo tự nhiên thuận hành; Tính Tình tạo thành Linh Căn là đạo biến hóa nghịch vận vậy, thuận thì thành người, nghịch thì thành Đan; nên muốn luyện Linh Căn, thì đầu tiên phải điều hòa Tính Tình vậy.

Chân phụ mẫu tống Nguyên Cung, Mộc Mẫu Kim Công tính bản ôn.
Thập nhị cung trung Thiềm Hồn hiện, thời thời Địa Phách hàng Thiên Hồn.
Chân phụ mẫu vào Huyền Cung, Mộc Mẫu Kim Công tính vốn ôn.
Trong mười hai cung Thiềm Hồn hiện, thời thời Địa Phách giáng Thiên Hồn.

Trên nói Linh Căn phải dùng Chân Tình Chân Tính, mới có thể tu luyện thành tựu, là Chân Tình Chân Tính mới sinh ra Chân phụ mẫu của Linh Căn. Đem Chân phụ mẫu này đưa vào Huyền Cung của tạo hóa, Tình không vọng động, Tính không vọng phát, thì Mộc Mẫu Kim Công phối hợp một chỗ, đây kia luyến nhau, hai tính ôn hòa mà không trái nhau vậy. Thiềm Hồn, Địa Phách đều là biệt danh của Chân Tri, Thiên Hồn là biệt danh của Linh Tri. Nếu được Chân Tình Chân Tính, hai vật này tính ôn, thì trong mười hai giờ, lúc nào cũng có Chân Tri thường hiện, Linh Tri không tối, Chân Tri trùm Linh Tri, Linh Tri thuận Chân Tri, phu xướng phụ tùy, cương nhu song hành, gọi là Địa Phách giáng. Thiên Hồn giáng không phải là miễn cưỡng chế phục, Linh Tri gặp Chân Tri tự nhiên nhu thuận, không giáng mà giáng. Vì là đồng thanh tương ứng, đồng khí tương cầu, Âm Dương theo loại vậy.

Diên xuất tựu, Hống sơ sinh, Ngọc Lô Kim Đỉnh vị kinh phanh.
Nhất phu nhất phụ đồng thiên địa, nhất nam nhất nữ hợp Càn Khôn.
Diên đã xuất, Hống mới sinh, Ngọc Lô Kim Đỉnh chưa đun nấu.
Một chồng một vợ đồng trời đất, một nam một nữ hợp Càn Khôn.

Diên thì bên ngoài đen mà bên trong trắng, là hình tượng Chân Tri, bên ngoài Âm mà bên trong Dương; Hống thì bên ngoài sáng mà bên trong tối, là hình tượng Linh Tri, bên ngoài Dương mà bên trong Âm. Lúc Kim Tinh Mộc Tính tương hợp, Chân Tri Linh Tri mới hội, gọi là “Diên mới tựu, Hống mới sinh”. “Mới tựu mới sinh”, càng chưa qua việc nấu luyện trong Đỉnh Lô, Tính nó chưa định, nếu hơi lơ là, thì Diên bay Hống chạy, gặp rồi lại tan, giống như chưa tựu chưa sinh vậy, dù trông thấy Thiên Bảo, mới là có thể của ta thôi. Cần đem hai vậy này dùng lửa nấu luyện, biến thành một khối, mới có thể xong việc. Lô mà gọi là Ngọc, vì Lô có tính ôn nhu; Đỉnh mà gọi là Kim, vì Đỉnh có tính cứng rắn. Đỉnh cứng rắn thì dược không lậu; Lô ôn nhu thì lửa không quá mạnh, Diên của Chân Tri, Hống của Linh Tri, được cương nhu Lô Đỉnh tu trì, không gần không xa, không nhanh không chậm, cuối cùng tất thành công. Một chồng một vợ đồng trời đất, Chân Tri Linh Tri, vợ chồng đẹp đôi, phải như trời cao đất thấp, mãi mãi xứng đôi, mới thành kiên cố. Một nam một nữ hợp Càn Khôn, Chân Tri Linh Tri, nam nữ giao hợp, phải như Càn mạnh Khôn theo, giao hợp vĩnh viễn, mới gọi là ổn thỏa; như trời đất, như Càn Khôn, Chân Tri Linh Tri, hai cái không rời nhau vậy. Nhưng nếu chưa qua nấu luyện, thì không thể đến cảnh giới tốt đẹp này.


Canh yếu sinh, Giáp yếu sinh, sinh Giáp sinh Canh đạo thủy manh.
Bạt thủ thiên căn tịnh Địa Tủy, Bạch Tuyết Hoàng Nha tự trưởng thành.
Canh cần sinh, Giáp cần sinh, sinh Giáp sinh Canh đạo nảy mầm.
Rút lấy Thiên Căn cùng Địa Tủy, Bạch Tuyết Hoàng Nha tự trưởng thành.

Trên nói luyện Linh Căn, cần phải luyện Kim Mộc Diên Hống. Nhưng muốn luyện chúng, đầu tiên phải sinh ra chúng, nên nói “Canh cần sinh, Giáp cần sinh, sinh Giáp sinh Canh đạo nảy mầm”. Canh là Dương Kim, là tượng của Chân Tình; Giáp là Dương Mộc, là tượng của Chân Tính. Chân Tình Chân Tính sinh ra, thì Chính Khí dần hồi phục, Tà Khí dần thoái lui, mà Linh Căn liền nẩy mầm trong đó vậy. Chân Tình sẵn có Tổ Khí để sinh ra vật, tên gọi là Thiên Căn; Chân Tính vốn có Hậu Đức để nuôi dưỡng vật, tên gọi là Địa Tủy. Đương lúc Chân Tình lộ mà không để nó tan rã, đương lúc Chân Tính hiện mà không để nó hôn mê, gọi là rút lấy Thiên Căn cùng Địa Tủy. Rút lấy Thiên Căn Địa Tủy vào tay, nhất động nhất tĩnh đều là Chân Tình Chân Tính thi hành, vật bên ngoài không vào được, niệm bên trong không sinh được, thì trong hư vô có Bạch Tuyết bay, trong tịch tĩnh sinh ra Hoàng Nha, tự nhiên như thế. Bạch Tuyết Hoàng Nha đều là tên khác của Kim Đan.

Diên diệc sinh, Hống diệc sinh, sinh Hống sinh Diên nhất xử phanh.
Phanh luyện bất thị tinh hòa dịch. Thiên địa Càn Khôn nhật nguyệt tinh.
Diên cũng sinh, Hống cũng sinh, sinh Hống sinh Diên nấu một chỗ.
Nấu luyện không phải Tinh và Dịch. Thiên Địa Càn Khôn Nhật Nguyệt tinh.

Chân Tri sinh ở Chân Tình, Linh Tri sinh ở Chân Tính. Lúc Canh Tình Giáp Tính đã sinh, Thiên Căn Địa Tủy tương hợp, thì Diên của Chân Tri, Hống của Linh Tri, cũng theo đó mà sinh. Nhanh chóng hái lấy Chân Tri Linh Tri này, đưa về một chỗ, dùng lửa nấu luyện thành khối, kì diệu vĩnh viễn không tán mất. Kẻ mê ở thế gian kia, không biết Đại Đạo nấu luyện Chân Diên Chân Hống, mà ngờ Diên là Âm Tinh trong Thận, Hống là huyết dịch trong tim, mà liền vận Tinh Dịch giao hợp, vọng tưởng kết đan, mong cầu trường sinh, ngược lại càng nhanh chết. Thật không biết cái mà Kim Đan Đại Đạo nấu luyện, không phải là Tinh trong Thận, dịch trong tim, mà là Tinh của Thiên Địa Càn Khôn Nhật Nguyệt. Tinh của Thiên Địa Càn Khôn Nhật Nguyệt là Tinh gì, là Tinh của Chân Âm Chân Dương, cũng là Tinh của Chân Tri Linh Tri. Vì Tinh này vốn từ Thiên Địa Càn Khôn Nhật Nguyệt, không phải là vật do cha mẹ sinh sản ảo thân xuất ra, nên nói là Tinh của Thiên Địa Càn Khôn Nhật Nguyệt. Vì nấu luyện Tinh của Thiên Địa Càn Khôn Nhật Nguyệt, nên sau khi thành Đạo sẽ cùng trường cửu với Thiên Địa Nhật Nguyệt.

Hoàng Bà thất phối đắc đoàn viên, thời khắc vô soa khẩu phó truyện.
Bát quái tam nguyên toàn tạ hống, ngũ hành tứ tượng khởi li Diên.
Hoàng Bà đẹp đôi được đoàn viên, giờ phút không sai miệng chân truyền.
Bát Quái tam nguyên toàn nhờ Hống, ngũ hành tứ tượng há rời Diên.

Trên nói sinh Hống sinh Diên cần phải nấu ở một chỗ. Nhưng Diên của Chân Tri, Hống của Linh Tri đây đó xa cách, làm sao có thể nấu ở một chỗ đây? Tất phải có vật điều hòa, mới có thể đưa hai nhà quay về một chỗ. Vật điều hòa là vật gì? Là Hoàng Bà vậy. Hoàng Bà có nhiều tên khác nhau, một tên là Chân Ý, một tên là Chân Thổ, một tên là Chân Tín, một tên là Thổ Phủ, một tên là Huỳnh Đình, một tên là Trung Cung. Dựa vào điều hòa thì nói là Hoàng Bà, dựa vào hành trì thì nói là Chân Ý, dựa vào sinh ra vật thì nói là Chân Thổ, dựa vào trì thủ thì nói là Chân Tín, dựa vào dưỡng hỏa thì nói là Thổ Phủ, dựa vào Âm Dương thì nói là Trung Cung, dựa vào kết đan thì nói là Huỳnh Đình, kì thực đều là một vật, là theo lúc dùng nó mà thôi. Chân Tri, Linh Tri được Hoàng Bà ở giữa, điều hòa truyền tin tức, mới có thể xứng đôi mà đoàn viên, giờ phút không sai. Nên nói “Hoàng Bà thất phối đắc đoàn viên, thì khắc vô soa khẩu phó truyện - Hoàng Bà đẹp đôi được đoàn viên, giờ phút không sai miệng chân truyền”. Truyền là truyền tin tức, khiến chúng đoàn viên vậy. Kim Đan phải điều hòa Diên của Chân Tri, Hống của Linh Tri, vì Hống Tính của Linh Tri có Chân Hỏa tồn bên trong. Bát quái tam nguyên, không có Chân Hỏa nung luyện thì không thể thành vật, Diên Tình của Chân Tri, có Chân Thủy tàng ở đây. Ngũ hành tứ tượng, nếu không có Chân Thủy ôn dưỡng thì không thể sinh ra vật, nên nói “Bát quái tam nguyên toàn tạ Hống, ngũ hành tứ tượng khởi li Diên - Bát quái tam nguyên toàn nhờ Hống, ngũ hành tứ tượng há rời Diên”. Diên Hống được Hoàng Bà điều hòa, thì Chân Linh không tán, mà bát quái tam nguyên, ngũ hành tứ tượng, cũng đều hợp nhất. Hai vật Diên Hống là thứ thuốc cần thiết để tu Đan vậy.

Diên sinh Hống, Hống sinh Diên, đoạt đắc Càn Khôn tạo hóa quyền.
Yểu yểu minh minh sinh hoảng hốt, hoảng hoảng hốt hốt kết thành đoàn.
Diên sinh Hống, Hống sinh Diên, đoạt được Càn Khôn tạo hóa quyền.
Yểu yểu minh minh sinh hoảng hốt, hoảng hoảng hốt hốt kết thành đoàn.

Chân Tri, Linh Tri được Hoàng Bà ở trong điều hòa, thì Mộc Tính yêu Kim là thuận nghĩa, Kim Tình luyến Mộc là nhân từ, Chân Tri trùm Linh Tri, Linh Tri dưỡng Chân Tri, là nói “Diên sinh Hống, Hống sinh Diên”. Diên Hống sinh ra nhau, thì Diên không chạy, Hống không bay, Âm Dương không thể sai khiến, vạn vật không thể di chuyển, then chốt của trời trong tay, có thể đoạt được quyền của tạo hóa vậy. Có thể đoạt quyền tạo hóa, thì tự tạo tự hóa, Chân Tri không rời Linh Tri, Linh Tri không rời Chân Tri, chân không mà bao hàm diệu hữu, diệu hữu mà tàng giấu chân không, gặp nhau nơi hoảng hốt, trong yểu minh có biến, Chân Linh ngưng kết thành đoàn vậy.

Tính tu không, ý yếu chuyên, mạc khiển viên hầu thủ thứ phàn.
Hoa lộ sơ khai thiết kị xúc, tỏa cư thổ phủ vật trừu thiêm.
Tính cần không, Ý cần chuyên, đừng để khỉ vượn lũ lượt leo.
Hoa kia mới nở tránh tiếp xúc, khóa trong Thổ Phủ chẳng bớt thêm.

Lúc Diên Hống kết đoàn, Chân Tri, Linh Tri giao hợp, hai Khí mịt mờ, xung hòa hoàn đan, lờ mờ có hình tượng. Lúc này cần phải Tính không Ý chuyên, vật vong vật trợ, luôn phòng nhân tâm thừa cơ, mượn linh sinh vọng, nên nói “Mạc khiển viên hầu thủ thứ phàn - Đừng để khỉ vượn lũ lượt leo”. Khi Chân Linh mới kết, Linh Căn của Tiên Thiên lương tri, lương năng mới sinh, như hoa mới nở, khí chất còn non yếu, không chịu được va chạm. Nếu không biết dừng lại, nếu dùng công phu tăng giảm ngoài Lô, thì không tránh khỏi nhân tâm khởi lên trong đạo tâm. Nhân tâm mà khởi, thì đạo tâm liền tối, Linh Căn được rồi lại mất, việc lớn hỏng vậy. Nên nói “Hoa kia mới nở tránh tiếp xúc, khóa trong Thổ Phủ chẳng bớt thêm”. Thổ Phủ là trung ương chính vị, vị trí không lệch không nghiêng. Trừu thiêm – thêm bớt, là làm công việc tăng giảm. “Trừu – rút ra” là giảm cái dư, “Thiêm - thêm” là tăng cái chưa đủ. Công phu tăng giảm này, phàm là vì Chân Tri Linh Tri cương nhu không ứng nhau, Âm Dương không hòa nhau, nên tăng giảm nó. Còn nếu Chân Tri Linh Tri kết đoàn, thu về khóa trong Thổ Phủ, đặt ở trung ương chính vị, cẩn thận khóa nhốt, một điểm mầm Linh, Nguyên Khí không tán, tự sinh tự trưởng, mà không cần làm cái việc tăng giảm bên ngoài Lô.
Ngọc lô trung, văn hỏa thước, thập nhị thời trung duy thủ nhất.
Thử thời Hoàng Đạo hội Âm Dương, tam tính Huyền cung vô lậu tiết.
Trong Ngọc Lô, Văn Hỏa sáng, suốt mười hai giờ chỉ thủ nhất.
Lúc này Hoàng Đạo hội Âm Dương, tam tính Huyền Cung không lậu tiết.

Linh Căn mới hồi phục, khóa ở Thổ Phủ, không được trừu thiêm, vì Linh Căn vốn có Tổ Khí của Tiên Thiên để sinh ra vật. Tổ Khí hồi phục, Dược tức là Hỏa, Hỏa tức là Dược, không cần tiếp tục dùng Vũ Hỏa truy nhiếp, chỉ vận một điểm Văn Hỏa nhu hòa trong Ngọc Lô mà nung luyện, trong mười hai giờ, bão nguyên thủ nhất, thuận theo tự nhiên mà thôi. Vì lúc này Âm Dương hội vào Hoàng Đạo; Chân Tri, Linh Tri đều qua về trung ương; Tinh Khí Thần tam tính, ngưng tụ vào Huyền Cung. Để không lậu vô tiết, cần có thời gian Mộc Dục.

Khí nhược hành, Chân Hỏa luyện, mạc sử Huyền Châu li bảo điện.
Gia thiêm hỏa hậu thiết phòng nguy, sơ cửu tiềm long bất khả luyện.
Nếu Khí hành, Chân Hỏa luyện, không để Huyền Châu rời bảo điện.
Thêm vào hỏa hậu rất phòng nguy, sơ cửu tiềm long không được luyện.

Trên nói Âm Dương hội vào Hoàng Đạo, tam tính tự không lậu tiết. Nhưng tuy không lậu tiết, mà công phu phòng nguy lự hiểm không được thiếu. Phòng nguy lự hiểm là đề phòng Dược Khí đi ra ngoài. Hơi thấy Khí đi, liền lấy Hư Linh Chân Hỏa luyện nó, không để Huyền Châu rời khỏi bảo điện vậy. Huyền Châu là ánh sáng của Chân Tri Linh Tri hợp nhất, cũng là Linh Căn vốn có của lương tri lương năng. Bảo điện là Hoàng Đạo Trung Cung, cũng là Huyền Tẫn Chi Môn. Dùng Văn Hỏa chiếu, là khiến sinh khí tự trưởng dưỡng Linh Căn. Dùng Chân Hỏa luyện, khiến sinh khí không tán, vững chắc Linh Căn vậy. Nuôi dưỡng nó củng cố nó, Linh Căn tự nhiên thường ở trong Trung Cung, nhưng không được gia thêm Vũ Hỏa mà tự gọi tai ương, nên nói “Gia thiêm hỏa hậu thiết phòng nguy, sơ cửu tiềm long bất khả luyện - Thêm vào hỏa hậu rất phòng nguy, sơ cửu tiềm long không được luyện”. Tiềm Long là Dương mới sinh, tức là hình tượng Linh Căn mới nhú mầm. Nếu dùng Vũ Hỏa để nung luyện, thì ngược lại làm bị thương sinh khí, đã vô ích lại bị tổn hại. Đây là cửa ải quan trọng của Đan Đạo, Đan còn là do đây, Đan mất cũng do đây, quyết không thể không phòng được.

Tiêu tức hỏa, Đao Khuê biến, đại địa Hoàng Nha đô trường biến.
Ngũ hành sổ nội nhất dương sinh, nhị thập tứ khí bài châu yến.
Tiêu tức hỏa, Đao Khuê biến, khắp đất Hoàng Nha đều lớn lên.
Trong số Ngũ hành Nhất Dương sinh, hai mươi tư khí bày châu yến.

Trên nói “Sơ cửu tiềm long bất khả luyện – Sơ cửu tiềm long không được luyện”, vì là Linh Căn mới nhú mầm, sinh cơ đã động, không dùng công việc nhân lực gia thêm, tự có Thiên Nhiên Chân Hỏa lên xuống biến hóa, một điểm Dương Quang, dần sinh dần lớn, không đâu không có, nên nói “Tiêu tức Hỏa, Đao Khuê biến, đại địa Hoàng Nha đô trường biến - Tiêu tức hỏa, Đao Khuê biến, khắp đất Hoàng Nha đều lớn lên”. Đao Khuê là một phần mười cái dao một tấc, là hình tượng của Linh Căn rất nhỏ bé tinh vi. Linh Căn tuy nhỏ bé tinh vi, mà được Chân Hỏa lên xuống tuần hoàn, thì từ bé nhỏ tinh vi trở thành rõ ràng, không lí gì không có, không đạo gì không đủ, thuần là sinh cơ, như Hoàng Nha đầy đất, vạn tượng canh tân vậy. Hoàng Nha đầy đất, đều là công phu của Linh Căn, Dương Khí hồi phục. Dương Khí hồi phục, sinh cơ phát tán, toàn bộ thiên lí, lưu hành không ngừng, tự nhiên Thủy sinh Mộc, Mộc sinh Hỏa, Hỏa sinh Thổ, Thổ sinh Kim, Kim sinh Thủy, ngũ hành tương sinh, thay nhau làm cha mẹ, Âm rồi Dương, Dương rồi Âm, hai mươi tư khí liên tiếp không gián đoạn. Nên nói “Ngũ hành số nội nhất dương sinh, nhị thập tứ khí bài châu yến - Trong số Ngũ hành Nhất Dương sinh, hai mươi tư khí bày châu yến”. Hai mươi tư khí là khí của ngũ hành vậy. Vận Linh Căn trùm Khí của ngũ hành, là Tổ Khí của ngũ hành. Tổ Khí sinh rồi, hai mươi tư khí của ngũ hành liên tiếp tương sinh, cứ tự nhiên như thế.

Hỏa số túc, dược phương thành, tiện hữu long ngâm hổ khiếu thanh.
Tam Diên chỉ đắc nhất Diên tựu, kim quả tiên nha vị hiện hình.
Số Hỏa đủ, dược mới thành, liền có long ngâm hổ khiếu thanh.
Tam Diên chỉ được một Diên tựu, Kim Quả Tiên Nha chưa hiện hình.

Lúc Hoàng Nha lớn lên, ngũ hành nhất khí, Hỏa đã đủ, Dược mới thành. Long ngâm Hổ khiếu là Âm Dương tương ứng; Tình Tính luyến nhau mà Chân Linh thường tồn; không biết không hay, thuận đế chi tắc, Linh Căn của lương tri lương năng hiện hình, quay về sinh sơ bản lai diện mục của ta. Quay được về sinh sơ bản lai diện mục, gọi là quy căn phục mệnh, cũng gọi là hoàn nguyên phản bản, tên gọi “Hoàn Đan”, cũng gọi “Chân Diên”. Nhưng Chân Diên này, là trong Hậu Thiên quay ngược về Tiên Thiên, vì ở trong giả hái lấy chân, nên nói “Chân Diên”, không giống với Diên lúc Đan chưa hoàn. Diên lúc Đan chưa hoàn, là một điểm Tình của Chân Tri phát hiện ra trong Hậu Thiên. Diên của Đan đã hoàn là Linh Căn của Chân Tri Linh Tri hợp nhất. Diên của Linh Căn này tuy chân, nhưng từ trong Hậu Thiên quay ngược về, thì mang theo khí chất của Hậu Thiên, phải đem khí chất của Hậu Thiên hóa hết, rút đi chủng tử luân hồi qua các kiếp, mới gọi là Thuần Dương không có Âm, Thất Phản Cửu Hoàn, Kim Dịch Đại Hoàn Đan. Hoàn được Linh Căn vốn có, là chỉ xong việc của nhân đạo, còn chưa hoàn công phu tiên đạo, mới là sơ thừa của tu đạo thôi, nên nói “Tam Diên chỉ đắc nhất Diên tựu, Kim Quả Tiên Nha vị hiện hình - Tam Diên chỉ được một Diên tựu, Kim Quả Tiên Nha chưa hiện hình”. Tam Diên là Diên của Hoàn Đan, Diên của Kim Đan, Diên của Thần Đan. Tam Diên này là đầy đủ từ đầu đến của của đạo tu đan. Nếu có một Diên chưa thành tựu, thì Tính Mệnh không liễu-rõ được. “Hỏa sổ túc, dược phương thành - Số Hỏa đủ, dược mới thành”, là nói Dược của Hoàn Đan mới thành. “Tam Diên chỉ đắc nhất Diên tựu – Ba Diên chỉ được một Diên tựu”, là nói Diên của Hoàn Đan mới tựu, không phải là nói Dược thành Diên tựu của Kim Đan và Thần Đan. Dược của Hoàn Đan thành, là rõ về nhân đạo vậy. Dược của Kim Đan, Thần Đan mà thành, là rõ về tiên đạo vậy. Nếu đã rõ về nhân đạo, mà ngộ nhận là đã rõ về tiên đạo, là do hành đạo mà chưa ra được cửa lớn, thường quanh quẩn trong vườn thôi, tiên quả tiên nha làm sao mà có thể hiện hình đây! Đoạn này là lời thừa trên khởi dưới, trên nói việc sơ thừa Hoàn Đan, dưới nói việc trung thừa Kim Đan, độc giả cần để mắt vào chỗ này.

còn tiếp