Giác bát giác nói việc bao đồng
Giác thời hết giác cái lòng hết trơn
Giác hết giác ơn chẳng thấy ơn
Oán thời thấy oán nhiều hơn bảy phần
Kể từ năm kỷ dậu lần lần
Tiểu khê qua khỏi sau lần đại giang
Chí lâm bền bịnh hoạn cầu an
Hết cơn bỉ cực giàu sang hầu gần
Lời nói ra có Thánh có Thần
Thiên tri địa chiếu gia bần nhứt tâm
Chữ cơ thâm thì họa diệt thâm
Trí mưu quân tử minh tâm để lời
Chữ tử sanh phú quý tại trời
Hết cơn bỉ cực tới thời thới lai

.../.
Tích oán chi ai hại đặng ai
Xem trời ngó đất bồi hồi ruột gan
Từ tạ thị sanh dạ dọc ngang
Mượn đao Thần Huệ xử tan phản thần
Tội phản chúa khó hưởng huê phần
Vong sư phản đạo một lần nầy tiêu
Gió phất đông thổi mát hiu hiu
Nhờ hồi Đế Thuấn vua Nghiêu lập đời
Sao chẳng kiêng có lịnh ông trời
Soi trong bá quốc thay đời đế vương
Tồn thập bác quốc tổng an lương
Xử tiêu một hội nhà Thương tẩy trần

.../.
Trời ngài khiến hậu phú tiền bần
Nam bang Tần quốc Thánh Thần hội an
Ăn cháu bí sau đặng làm quan
Trà phe thuốc bịt không an xác phàm
Xanh hơn chàm há dễ hơn chàm
Nghe quan lớn thượng lại làm Long Xuyên
Xưa bất thủ nay lại đầu phiên
Bình thời mới có Phật Tiên ra đời
Bất húy tử dầu tử tại Trời
Tham sanh dầu sống đời nầy làm chi
Sống rạng tiết sống dại nhiều khi
Con Trời cháu Phật khả vi châu trần
Phật thương ai thời Phật định phần
Tây thời cận Phật người gần đi xa
Lòng tưởng Phật Phật độ lòng ta
Lòng nào tưởng quỷ quỷ ma lộn vào
Sống làm chi nhớ tiếc anh hào
Thác nương theo Phật cõi nào hội ân
Cổ hà nhơn kim diệc hà nhơn
Quân thần đạo lý tối tân đại tình
Ép gan son vọng cáo Thiên đình
Soi gương thấy mẹ con hình bỏ thây
Nằm tưởng Phật thấy Phật phương tây
Kinh dương cứu khổ đổi thay con mèo
Có ai giàu đem đổi việc nghèo
Khác nào bông bí đám bèo gió đưa
Tình mặc dầu bửa sớm bửa trưa
Xà lâm trận hỏa chuột mưa lên gò

.../.
Chốn rừng nho biển Thánh khó dò
Dễ mà chẳng học khó mò sao ra
Ra mé biển ngó thấy ba ba
Con Phật Phật biết con cha cha tường
Cảnh nhị ngươn lập lại vi thường
Thượng kim trung cổ cang cường nhơn dân
Bất bịnh hoạn hồn bất ly thân
Ngày đêm không ngủ nhơn dân minh tình
Tôi chết trước đổi thửa dạng hình
Còn y như thế bất bình bá gia
Cầu hội lành nhờ lịnh mẹ cha
Phước ai nấy gặp Diêm la Thiên Đình
Cõi trung thiên đa ngữ tâm hình
Gian nan nhiều thuở Thiên đình xét soi

.../.
Đời nhiều dụng bạc đúc vàng thoi
Nghĩa nhân chẳng xét chẳng coi chỗ nào
Nghĩ tới đâu ruột thắt gan bào
Trời thời thấy đó Phật thời thấy đâu
Ngồi nghĩ nghị việc thế khó âu
Đứt đầu đứt đít con trâu xổ chuồng
Hết cơn vui ngó thấy cơn buồn
Người đời khác thể tơ cuồn rối thêm
Nhiều chỗ động chỗ Phật thì êm
Phú tạo tật đố gây thêm oán thù
Vị bất vị thì lại ở tù
Hư nên thần khẩu oán thù hạ sanh
Người nói lành lành lại khôn lanh
Người nào nói dữ dữ đoanh vào lòng
Giục dương gian cho kẻ mang cồng
Thác về âm phủ đổi lòng quỷ ma
Trên phưởng phất lòng thiệt Phật ta
Cõi âm phưởng phất quỷ ma báo đời
Đời bất chánh ma chẳng sợ Trời
Khiến xuôi việc thế rã rời tiêu tan
Khổ thậm khổ chớ khá kêu oan
Người nào luận việc khôn ngoan ở đời
Lòng muốn cho tứ hải thuận lời
Chư châu chư quận gặp thời chiều mai
Của hoạnh tài bất phú hoạnh tai
Bất như tích đức chiều mai thanh nhàn

.../.
Sợ chòm ong vỡ ổ ba tràng
Kiết hung hung kiết xóm làng chẳng an
Triều dĩ trị dĩ loạn hiệp tan
Huống người phú quý dọc ngang Sao đời
Chim có cánh bay khắp trong trời
Người đời sao khỏi đổi dời thịnh suy
Phú tứ hải vương đế khả vi
Bực người sánh đặng lòng khi Phật Trời
Mẹ dạy con tích thiện ở đời
Lâm cơ nguy biến Phật Trời độ cho
Chốn Tây Phương ít kẻ âu lo
Sa đường địa ngục nằm co kêu trời
Sách minh tâm Phật dạy hết lời
Phật sai ác thú trên trời xuống răn
Họa phước nầy dấp với lăng xăng
Chờ ngày trả quả như trăng khuyết dầy
Nghĩ bắc địa lòng tưởng ơn Thầy
Phật còn mắc nạn người rày khỏi tai
Tội ai làm nầy chịu hởi ai
Phật Trời soi xét chiều mai dân nhờ
Trước ai cho lập tự nhà thờ
Bắt cha chém đạo bây giờ tội đây
Giác cuộc đời cho tỏ vạy ngay
Hai đường tội phước tên bay cửa thiền
Tội về ai nấy chịu chớ phiền
Dương gian âm phủ qui tiền thượng thiên
Tam giái hội xử việc bất miêng
Thay hồn đổi xác cõi tiên đem về
Một cõi âm sau xử phân lìa
Dương khai thượng cảnh đem về nhứt đoan
Cộng tồn thập bát quốc hội an
Xử tiêu ma quỉ dị đoan tiêu điều
Chúa xa Tề ruột thắt chín chiều
Tôi còn xa Sở càng nhiều dắng cay

.../.
Phụ bất từ tử hiếu khó thay
Phụ từ tử hiếu thiệt nay trọn bề
Một lời nói kết nghĩa nguyền thề
Báo ân báo oán trọn bề quân thân
Cha lập nghĩa con lại lập nhân
Phật Trời soi xét cầm cân công bình
Nào biết sao việc thế ép tình
Buồn thì tưởng Phật vui mình quỉ ma
Phật trần thế Phật ở đâu xa
Tây phương vọng Phật tại gia chứng rày
Lòng niệm Phật niệm tháng niệm ngày
Bình thời không biết Phật rày ở đâu
Có biển trước lặng lẽ biển sau
Ngàn trùng nước yếu chảy âu một bề
Nghĩ thân tôi như thể thằng hề
Vui đâu chúc đó chưa bề nào an
Nhiều kẻ dọc cũng nhiều người ngang
Dọc ngang ngang dọc tan hoang cửa nhà
Mặc ý ai khi trẻ trối già
Đường chim dấu ngựa chắc mà ở đâu
Vàng bao đành sánh lộn với thau
Đúc chì thiếc bạc giả thau thì nhiều
Của bao lâu sung sướng Ngư Tiều
Quán thông tạm đở chín chiều công danh
Dò kẻ dại cho biết người lanh
Thơm tho chẳng dụng hôi tanh sắc tài
Đua chen chi trâm giắc lược cài
Tốt xinh chi bấy được ngoài mất trong
Người tu núi kẻ lại tu sông
Tu non tu thị xét trong đạo mầu
Đạo nào chánh thời đạo làm đầu
Đạo nào bất chánh qua cầu Diêm Vương
Sáu ngã quỉ tăng hội nhà Thương
Ra đường tội phước âm dương trung trần
Thánh minh Thánh Thần tự minh Thần
Xem trong Nam Việt họa gần phước xa
Phật hữu Phật sao lại nói ma
Ma ma cho đó mới ra đổi nầy

.../.
Trâu Nhựt Bổn Nam Việt bắt cày
Gay go chó sủa bằng ngày sủa giai
Thấy người ta, ta lại tưởng ai
Ngậm ngùi thế sự phân hai Phật Trời
Bảy việc hại ba việc lại đời
Nhiều dư ít thiếu kêu trời chi dân
Thuận ở đời Phật lại sanh nhân
Hà nhân sanh Phật muôn dân chớ phiền
Tố hà nhơn vong hậu phế tiền
Vui chi một cuộc bạc tiền khoe khoan
Chốn nam triều quân chánh an bang
Nực cười thế sự con hoang không nhà
Xiết kể chi chúa trẻ tôi già
Lão lai tài tận ông bà xin thương
Phụ tích tài để khổ oan ương
Tử lai phá thế nhà Thương tan tành
Khá thôi thôi bớt dữ làm lành
Rồi đây tới đó Phật hành khổ thay
Chim không lồng mặc sức chim bay
Hẹp hòi nước cạn không cây hiệp bầy

.../.
(còn tiếp ...)