KHÁI NIỆM LINH HỒN

Nếu như khái niệm Ma Quỷ có tên gọi rõ ràng, rất phổ biến và có thể tìm được rất nhiều ca dao tục ngữ dân gian về Ma Quỷ như đã phân tích trong bài Tại Sao Có Ma.

Tham khảo:
http://www.thegioivohinh.com/showthread.php?t=752

Trong khi đó, khái niệm Linh Hồn có rất nhiều tên gọi khác nhau:
Vong Linh (Vong linh Anh hùng Liệt sĩ)
Hương Linh (Hương linh về cõi Phật)
Linh Hồn (Linh hồn Tượng đá)
Hương Hồn (Hương hồn nơi chín suối)
Âm Hồn (Âm hồn dưới Âm phủ)
Vong Hồn (Vong hồn Linh thiêng)
Hồn Phách (Hồn bay Phách lạc)
Hồn Vía (Hú hồn Hú vía)

Nhiều tên gọi như vậy chứng tỏ ông bà chúng ta chưa có một khái niệm rõ ràng về Linh Hồn, chưa thống nhất quan điểm Linh Hồn là gì. Nếu như Ma là một khái niệm sử dụng phổ biến rộng rãi trong dân gian, thì ngược lại, Linh Hồn có vẻ là một khái niệm của sách vở, kinh kệ, là đối tượng nghiên cứu của các học giả. Muốn hiểu khái niệm Linh Hồn, thường cần phải có kiến thức cơ bản về tự nhiên, về xã hội, do đó trong dân gian ít sử dụng khái niệm Linh Hồn hơn so với khái niệm Ma Quỷ.

MÔ HÌNH LINH HỒN

Trong khi chưa có kiến thức đầy đủ về bản chất Linh Hồn, chúng ta có thể dựa vào kiến thức hiện tại để diễn giải khái niệm Linh Hồn một cách đơn giản như mô hình sau đây:

Có một búp bê đồ chơi rất xinh xắn, tóc nâu, mắt đen, da trắng, đi giày da, mặc áo quần môđen. Các bé gái mà có được búp bê này sẽ rất thích, nhưng nếu chỉ có phần xác như vậy thì mãi chỉ là một búp bê vô hồn.

Nếu gắn vào búp bê một cục pin 9V, sẽ tạo ra dòng điện làm cho búp bê hoạt động, biết cử động tay chân, múa hát, biết lắc lư cái đầu, nếu ngã sẽ khóc oe oe, nếu đặt nằm sẽ nhắm mắt ngủ, búp bê bây giờ sống động và rất có hồn. Như vậy các bé gái sẽ thân thiện hơn với búp bê và có thể chơi chung như một người bạn thân.

Những trường hợp sau đây có thể xảy ra với búp bê:
1. Khi tắt nguồn pin: búp bê ngủ.
2. Khi thay pin cũ bằng pin mới đúng quy định: búp bê được xả xì trét.
3. Khi pin còn mạnh, nhưng búp bê không hoạt động: búp bê bệnh.
4. Lấy pin ra ngoài: búp bê bị choáng, ngất xỉu.
5. Nếu thay pin ngoại lai không đúng quy định, búp bê hoạt động bất thường: búp bê bị ma nhập.
6. Mượn pin của búp bê khác dùng tạm: nhập hồn.
7. Khi sử dụng thời gian dài hết tuổi thọ sử dụng: búp bê chết. Nếu pin hết: búp bê siêu thoát. Nếu pin vẫn còn và dùng cho thiết bị khác: búp bê đi đầu thai.

ĐỊNH NGHĨA LINH HỒN

Khi nói về nền khoa học tiên tiến nhất thế giới, không ai phủ nhận thành tựu khoa học của các nước Âu Mỹ. Do vậy chúng tôi thử tìm hiểu định nghĩa về Linh Hồn trong hai cuốn từ điển lớn nhất, uy tín nhất của hai nền văn hóa lớn nhất hành tinh là Anh và Mỹ. Một điều bất ngờ thú vị như sau:

Từ điển Websters 2007 của Mỹ định nghĩa LINH HỒN (spirit) là phần vật chất siêu hình nhưng có thể được nhìn thấy (hoặc nghe thấy) bởi con người (incorporeal supernatural being that can become visible (or audible) to human beings).

Từ điển Oxford 2007 của Anh định nghĩa LINH HỒN (spirit) là phần hồn thoát ra khỏi xác được tin rằng tiếp tục sống sau khi chết (the soul thought of as separate from the body and believed to live on after death).

Không nghi ngờ gì nữa, Linh Hồn là một thực tế đang tồn tại, và thú vị hơn nữa đó là Linh Hồn tồn tại như một dạng vật chất SỐNG. Sự sống của Linh Hồn sẽ còn là đề tài hấp dẫn để chúng ta còn tiếp tục nghiên cứu sau này.

TỤC NGỮ CA DAO VỀ LINH HỒN

Hết hồn hết vía
Hồn bất phụ thể
Hồn bay phách lạc
Hồn lìa khỏi xác
Hồn phi phách tán
Hồn vía lên mây
Hồn xiêu phách lạc
Hồn xuống suối vàng
Oan hồn hồn hiện
Chẳng thiêng ai gọi là Thần
Thần hồn nát thần tính
Sự tử như sự sinh, sự vong như sự tồn

Sống gởi thác về
Sống khôn thác thiêng

Sống là gửi thác là về
Sống chơi trần thế thác về âm ty

Sống mỗi người một nết
Chết mỗi người một tật

Dầu em có thác suối vàng,
Oan hồn em cũng theo chàng báo oan

Hồn rằng hồn thác ban ngày,
Thương cha nhớ mẹ hồn này thác đêm

Thương thay thập loại chúng sanh,
Phách đơn hồn chiếc lênh đênh suốt đời

Chết ba năm sống lại một giờ
Để xem người cũ phụng thờ ra sao

Chết ba năm, anh cũng hiện hồn
Đầu thai chim điểu xem em thờ ra sao?

Dốc lòng niệm Phật không lơi
Cầu cho cha mẹ thác thời siêu sinh

Anh đau tương tư nằm trên bộ vạc,
Hồn anh thất lạc xuống dưới Diêm đình

Hai bên gió núi ù ù,
Tưởng oan hồn của dân phu gọi về

Nhớ lời phụ thân khôn ngăn nước mắt,
Tiếc hồn cha phương Bắc phương Nam.
Mỗi năm đến lễ Vu Lan,
Cầu cho thân phụ Lạc bang được về

Con cò chết tối hôm qua
Có hai hạt gạo với ba đồng tiền
Một đồng mua trống mua kèn
Một đồng mua mỡ đốt đèn thờ vong
Một đồng mua mớ rau rong
Đem về thái nhỏ thờ vong con cò