Bóc trần đường dây buôn thi thể người

TT - Tạp chí Spiegel đã lật tẩy đường dây chuyên róc xương, xẻ thịt thi thể người từ Ukraine chuyển sang Đức. Một thi thể có thể đem lại 250.000 USD.



Giá các bộ phận cơ thể người do Tutogen chi trả


Anatoly Korzhak qua đời tại Kiev ngày 5-8-2004. Lúc 2g sáng, thi thể của ông được đưa đến một viện pháp y trong thành phố. Cũng trong đêm đó, con gái ông là Lena Krat nhận được một cú điện thoại. Người gọi yêu cầu cô đến viện pháp y ngay sáng hôm sau.

“Khi đó tôi rất buồn và không thể suy nghĩ sáng suốt” - cô Lena kể. Khi đến viện, một người đàn ông từ một công ty Ukraine tới nói với cô một tràng về phẫu thuật cấy ghép da. Cô không muốn nói chuyện nhưng người đàn ông cứ bám riết cô và cuối cùng đưa cô một mẫu đơn.

Ông ta thuyết phục rằng cô sẽ giúp đỡ rất nhiều nạn nhân bỏng cần cấy ghép da nếu cô đồng ý hiến tặng da của cha mình và Lena đã ký vào đơn. Sau này, khi tạp chí Spiegel liên hệ, Lena mới biết công ty Ukraine đó đã gửi các bộ phận cơ thể của cha cô đến Công ty Tutogen Medical GmbH (Đức), hãng cung cấp hàng cho thị trường bộ phận cơ thể Mỹ. Ngoài ra, công ty đó còn cắt từ cơ thể cha cô gân, xương và sụn. “Tôi quỵ đi vì sốc - Lena kể - Nếu biết họ xẻ cơ thể cha tôi như vậy, tôi đã không bao giờ đồng ý”.

61 USD một xương đùi

Vụ việc xảy ra tại Kiev chỉ là một phần trong chuỗi công việc hằng ngày của một chi nhánh bí mật nhưng cực kỳ lợi nhuận trong ngành công nghiệp y tế, nơi các công ty xẻ thi thể người để sản xuất “phụ tùng” y tế. Các công ty này sử dụng gần như mọi bộ phận cơ thể người: xương, sụn, gân, da, giác mạc, túi màng tim, van tim... Tất cả được gọi chung là mô.

Xương và gân, hai sản phẩm được Công ty Tutogen quan tâm nhất, được xử lý cực kỳ kỹ lưỡng. Tutogen khử mỡ, làm sạch xương rồi cắt, cưa hoặc nghiền thành hình dạng mong muốn rồi khử trùng, đóng gói và bán sản phẩm cho hơn 40 quốc gia trên thế giới. Với đơn thuốc của bác sĩ, người bệnh thậm chí có thể đặt hàng sản phẩm của Tutogen qua mạng.

Mở cuộc điều tra mới

Tại Ukraine, năm 2005 cơ quan tư pháp Kiev không xem xét vụ việc của cha cô Lena Krat. Các cuộc điều tra của chính phủ nhắm vào đối tác của Tutogen ở Krivoy Rog, Kiev và Dnipropetrovsk bị đình hoãn. Tuy nhiên, gần đây công tố viên Krivoy Rog đã mở một cuộc điều tra mới.

Thị trường mô tại Đức khá nhỏ, nhưng ở Mỹ đó là một ngành kinh doanh đem lại lợi nhuận khổng lồ. Theo Viện Chỉnh hình Mỹ, mỗi năm các bác sĩ phẫu thuật cấy ghép tại Mỹ dùng hơn 1 triệu mẩu xương. Chỉ một cơ thể người được cắt thành nhiều mảnh, qua xử lý và đem bán sẽ thu về 250.000 USD. Doanh thu ngành công nghiệp mô Mỹ hằng năm lên đến 1 tỉ USD - theo nhà báo Martina Keller, tác giả cuốn sách Xẻ thịt: thi thể người là nguồn tài nguyên.

Tutogen trả cho các đối tác “đồ tể” bên Ukraine mức giá cố định cho mỗi bộ phận cơ thể người. Tháng 1-2002, Tutogen chi 61,4 USD cho một xương đùi hoặc xương cánh tay, 19-23,4 USD cho mỗi túi màng tim tùy theo kích thước. Nhiều lúc Tutogen còn có thể thương lượng giá cả. Ví dụ khi các bác sĩ pháp y Ukraine xẻ dưới 40 phần gân xương bánh chè đi kèm khúc xương (BTB), Tutogen trả 20 USD/phần. Nhưng nếu số lượng BTB lớn, mức giá sẽ vọt lên 32,8-37,3 USD/phần. Với mỗi bác sĩ pháp y ở Ukraine có mức lương tháng chỉ khoảng 287 USD, những mức giá này đã khuyến khích họ xẻ càng nhiều bộ phận cơ thể người càng tốt.

Thông thường, các bộ phận cơ thể được chở bằng máy bay từ Ukraine tới Frankfurt hoặc Nuremberg. Từ đó chúng được chuyển đến trụ sở của Tutogen ở Neunkirchen am Brand, một thị trấn nhỏ 8.000 dân ở phía bắc Bavaria. Trụ sở của Tutogen bao gồm vài tòa nhà thấp giống như nhà kho. Tại đây có khoảng 140 nhân viên làm việc.

Kẻ trung gian đầy quyền lực

Tutogen thuê một người trung gian tại Ukraine là bác sĩ Igor Aleshenko, một bác sĩ pháp y, để tổ chức thu mua bộ phận cơ thể. Trong suốt mười năm qua, ông Aleshenko chịu trách nhiệm liên lạc với các viện pháp y khắp Ukraine. Tháng 11-2001, trong một chuyến đi thăm trụ sở Tutogen ở Bavaria, Aleshenko đã gặp giám đốc Tutogen Karl Koschatzky để bàn chuyện làm ăn. Theo tài liệu Spiegel thu thập được, Tutogen đã trả cho Aleshenko 350.000 euro (500.000 USD) từ tháng 1 đến tháng 8-2001. Aleshenko đã chuyển một phần số tiền này cho các bác sĩ pháp y tại nhiều thành phố ở Ukraine.

Hiện bác sĩ Aleshenko đã trở thành một người cực kỳ giàu có và thường xuyên sống luân phiên ở hai biệt thự sang trọng tại Kiev (Ukraine) và Matxcơva (Nga). Ở Ukraine, Aleshenko không chỉ là đầu mối liên lạc địa phương của Tutogen. Ông ta là giám đốc Hãng Bioimplant, một công ty chuyên làm nhiệm vụ khai thác mô từ thi thể người. Do có quan hệ mật thiết với Bộ Y tế Ukraine, Bioimplant dễ dàng đưa các kiện hàng mô qua biên giới bất chấp các vòng kiểm tra ngặt nghèo của nhà nước.

Tại Ukraine, hầu như không ai hiểu rõ công việc kinh doanh của Bioimplant. Trên trang web của hãng, Bioimplant miêu tả hoạt động chủ yếu của công ty là “sản xuất mô ghép sinh học”. Năm 2004, Tutogen đã ký hợp đồng năm năm với Bioimplant.

Hoạt động xẻ xương róc thịt của Bioimplant diễn tiến như sau: bằng các trò cưỡng ép, lừa đảo, nhân viên của Bioimplant tìm cách đảm bảo thân nhân những người đã qua đời ký vào đơn hiến bộ phận cơ thể. Sau đó, nhân viên Bioimplant đến viện pháp y các thành phố để lấy các bộ phận cơ thể. Nhân viên các viện pháp y hỗ trợ hoạt động này và nhận được một số tiền. Một khi các bộ phận cơ thể bị cắt, nhân viên Bioimplant sẽ gài các thanh gỗ vào cơ thể người chết để chúng giữ được hình dạng cũ lúc chôn cất.

“Khi người chết nằm trong quan tài, các thành viên gia đình chỉ nhìn thấy gương mặt của họ. Họ không hề biết rằng xương tay hoặc chân của thi thể đã bị cắt” - bác sĩ Vladimir Bondarenko, cựu giám đốc Viện Pháp y thành phố Krivoy Rog ở miền nam Ukraine, tiết lộ sự thật kinh hoàng.

HIẾU TRUNG (Theo Spiegel)