Kinh Pháp Cú (bàn về vấn đề dịch thuật)

[Itdepx]

Lướt Tiktok, vô tình thấy một số bản dịch thuật khác nhau, nên tôi đã tìm hiểu 1 chút. Và không ngờ cái tôi tìm thấy không phải là 1 chút.

Kinh Pháp Cú (Sư Liễu Tham dịch từ Pali sang Hán Văn, HT. Thích Thiện Siêu dịch từ Hán Văn sang Việt)

Trong các pháp, tâm dẫn đầu, tâm[3] làm chủ, tâm tạo tác tất cả.


Kinh Pháp Cú (HT. Thích Minh Châu dịch từ Pali sang Việt)

Ý dẫn đầu các pháp,
Ý làm chủ, ý tạo.

Kinh Pháp Cú (bản biên soạn song ngữ HT Thích Phước Thái)

Phần tiếng Anh: Mind precedes all mental states. Mind is their chief; they are all mind wrought.

(Mind: Tâm trí, trí tuệ, khả năng suy nghĩ, nhận biết.)

Kinh Pháp Cú (Sư Thiện Hảo (Bhik. Vāyāma) song ngữ Việt Pali)
https://theravada.vn/lop-kinh-phap-c...-su-thien-hao/

1.
“Manopubbaṅgamā dhammā, manoseṭṭhā manomayā;
Manasā ce paduṭṭhena, bhāsati vā karoti vā;
Tato naṃ dukkhamanveti, cakkaṃva vahato padaṃ.”

Văn xuôi: Các pháp có tâm ý dẫn đầu, có tâm ý là chủ đạo, được tạo bởi tâm ý. Nếu nói hay làm với tâm ý ô nhiễm, thì khổ (sẽ) theo sau người ấy ngay sau đó, như bánh xe (theo sau) chân của (con vật) kéo (ách).

Ngữ vựng:

• manopubbaṅgamā = mano, manas (trut) tâm ý/trí, ý nghĩ, sự nhận thức + pubbaṃ (tt như trt) trước, đằng trước + gama (tt) đi, dẫn đến

Chú Giải Kinh Pháp Cú Quyển I – Phẩm Song Đối: Tích Trưởng Lão Cakkhupāla
https://theravada.vn/chu-giai-kinh-p...ao-cakkhupala/

Tâm đi trước các Pháp,
Tâm chủ, duy tâm tác,

-----
Ý: gồm Ý căn và Ý thức, một phần của Lục Thức, Lục Trần.

Tâm: Tâm trong Phật giáo nguyên thủy do đức Phật Thích Ca thuyết là cái biết của 6 căn: mắt,tai, mũi, miệng, thân và ý thức. Nguồn: https://vi.m.wikipedia.org/wiki/T%C3...ADt_gi%C3%A1o)

=> Phạm vi nghĩa của Ý hẹp hơn Tâm.

‐--------

Tâm: Trong thiền phái Trúc Lâm: Đối cảnh vô Tâm mạc vấn thiền.
Trong thiền phái Lục tổ Trung Hoa:
- Xin Ngài an Tâm cho con
- Đưa Tâm đây ta an cho.

Vậy, bạn suy nghĩ gì về các bản dịch thuật này. Theo bạn, sự diễn giải như vậy có ảnh hưởng gì không.