kết quả từ 1 tới 4 trên 4

Ðề tài: Nhà thơ bút tre

Threaded View

Previous Post Previous Post   Next Post Next Post
  1. #1

    Mặc định Nhà thơ bút tre

    Tôi sưu tầm bài viết về nhà thơ Bút Tre để cả nhà biết thêm một lối thơ vui:

    Nhà thơ Bút Tre

    Nhà thơ lấy bút danh Bút Tre tên thật là Đặng Văn Đăng, còn gọi là Đặng Văn Quang, quê xã Đồng Lương, huyện Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ. Ông sinh năm 1911, mất năm 1987. Ông đỗ tú tài triết học dưới thời Pháp thuộc, viết báo dưới thời đó với bút danh Lục Y Lang.[1]
    Ông từng làm công tác ngoại giao với chức danh bí thư thứ hai sứ quán Việt Nam tại Rumani. Sau đó ông về làm Trưởng ty (bây giờ gọi là Giám đốc sở) Văn hoá Phú Thọ. Người ta nhớ Bút Tre, không phải vì những bài thơ trữ tình, cũng không vì thơ ông gần với những bài ca dao, mà vì cách làm thơ, gieo vần của ông thật bất ngờ, thường mang đến cho những người nghe sự sảng khoái sau những giờ lao động mệt nhọc căng thẳng. Câu lục bát nổi tiếng nhất mà có rất nhiều người thuộc khi nhắc đến ông là câu nói về Đại tướng Võ Nguyên Giáp:


    Hoan hô đại tướng Võ Nguyên
    Giáp ta thắng trận Điện Biên trở về...


    Thơ của ông rất buồn cười:

    Làng ta có cái núi voi
    Đủ cả đầu đuôi, đủ cả vòi
    Voi cũng hăng say đua sản xuất
    Đầu thì trồng sắn đít trồng khoai.


    từ đó thơ Bút Tre dân gian sáng tác thêm theo lối Hoan hô:

    "Hoan hô đồng chí Hà Đăng
    Ẩn cho tàu chạy băng băng như rùa..."


    Nhiều người không gọi thơ Bút Tre là thơ. Chỉ gọi là vè. Nhưng dẫu sao, lối thơ (hay vè) của Bút Tre đã cùng tồn tại với rộng rãi người dân Việt Nam suốt nửa cuối thế kỷ 20 và có thể sẽ còn lâu hơn nữa trong cách sống lạc quan mang lại niềm vui ngày thường cho nhiều người Việt Nam. Một trong những câu sau cùng Bút Tre nhắn lại cho hậu thế là:

    Mai sau kẻ đoái, người hoài, mặc
    Hạnh phúc hôm nay mát dạ người.


    Thơ kiểu Bút Tre trong dân gian

    Người Việt thích cách nói có vần điệu, các câu tục ngữ, các lời hát đối từ xưa đã thế. Từ một số bài của Bút Tre, người ta cười, rồi bắt chước thành một phong trào quần chúng và gán cho Bút Tre nhiều câu theo lối của Bút Tre mà một số nhà nghiên cứu gọi là lối thơ Bút tre như:

    Anh đi công tác Pơ-lây-
    cu dài dằng dặc biết ngày nào ra?
    Còn em em vẫn ở nhà
    Cửa (nhà) mình em mở người ra kẻ vào.
    Chị em du kích tài thay
    Bắn tàu bay Mỹ rơi ngay cửa mình.
    Phụ nữ thường rất hay lười
    Riêng em anh thấy là người cần... (cù)
    Bắc Ninh có cậu Nguyễn-Trùng-
    Dương, vật khỏe quá cả vùng thất kinh.

    Và nhiều đoạn thơ mang trường phái Bút Tre:

    Liên Xô rất đỗi tự hào
    Anh Ga ga rịn bay vào vũ tru.
    Hoan hô đồng chí Phạm Tuân
    Bay vào vũ trụ một tuần về ngay
    Quê hương tôi đẹp tuyệt vời
    Ở dưới có nước trên trời có mây.
    Xin mời các bạn về đây
    Để thăm quê tớ mỗi ngày một sang.
    Con đò dịch đít sang ngang
    Xa xa có một cái làng thò ra.
    Đằng kia là một vườn na
    Đằng này thì có mấy bà chổng mông.
    Cây lúa cao sản ngoài đồng
    Đến mùa thu hoạch nhà nông vui cười.
    Quê tôi thế đấy bạn ơi
    Nhờ có đổi mới nên đời thêm xuân.
    Con gái giờ chẳng mặc quần…
    Mà mặc váy ngắn hở chân hở đùi
    Ngày hội mới thật là vui…
    Hoan hô đại tướng Vő Nguyên
    Giáp ta thắng trận [Điện Biên]] trở về
    Hoan hô anh Tạ Đình Đề
    Trước đi theo địch nay về với ta
    Hoan hô anh Lê Quảng Ba
    Trước đi theo phỉ nay ra hàng mình
    Hoan hô đồng chí Trường Chinh
    Trước thân Trung Quốc nay hình như thôi
    Hoan hô chị Nguyễn Thị Bình
    Được mời ngồi với bác Chinh bác Đồng
    Hoan hô bác Vő Chí Công
    Cho làm khoán hộ ruộng đồng tốt tươi
    Hoan hô bộ trưởng Đỗ Mười
    Tác phong chậm chễ mọi người vẫn khen.
    Hoan hô đồng chí Trần Hoàn
    Lên làm Bộ trưởng chiếu toàn phim hay.
    Hoan hô anh Nguyễn Chí Thanh
    Anh về phân bắc, phân xanh đầy đồng.
    Hoan hô cục trưởng Hà Đăng
    Ấn cho tàu chạy băng băng như rùa
    Hoan hô anh La Văn Cầu
    Cánh tay bị đứt nhưng đầu vẫn nguyên.
    Chị em nô nức đặt vòng
    hoa mộ liệt sĩ tỏ lòng biết ơn.
    Tiễn anh lên bến ô tô
    Đêm về em khóc ... tồ tồ cả đêm
    Chợ Đồng Xuân có tiếng đồn
    Có chị bán trứng vịt lộn rất to.
    Ba bà đi chợ cầu đông
    Vừa đi vừa nhổ lông....mày ra xem.
    Anh đi công tác Pờ Lây
    Cu dài dằng dặc biết ngày nào vê
    Họp xong anh ghé Buôn Mê
    Thuột xong một cái rồi về với em
    Anh đi công tác Cam Pu
    Chia chiến lợi phẩm ở tù ba năm
    Anh đi công tác bản Muờng
    Tè xong một cái lên đường về quê
    Trung thu là tết thiếu nhi
    Mà sao người lớn lại đi là nhiều
    Đi nhiều rồi lại làm liều
    làm liều rồi lại có nhiều thiếu nhi
    Bà con toàn thể xã ta
    Ðồng tâm phấn khởi giồng cà dái dê
    Dái dê to mập dài ghê
    Nãm sau ta cứ dái dê ta trồng
    Bướm đồng động đến thì bay
    Bướm nhà động đến lăn quay ra giường
    Chim đồng bóp cái chết ngay
    Chim nhà mà bóp càng ngày càng to
    Chưa đi chưa biết Ðồ Sơn
    Ði về mới biết chẳng hơn đồ nhà
    Ðồ nhà tuy xấu tuy già
    Nhưng là đồ thật hơn là Ðồ Sơn
    Chưa đi chưa biết Cà Mau
    Đi rồi mới thấy chẳng hơn gà nhà
    Gà nhà tuy có hơi già
    Nhưng mà cà chậm hơn là Cà Mau
    Không vô không biết bút tre
    Vô rồi mới biết muốn tè ra ngay
    Chưa ăn chưa biết cu đơ
    Ăn rùi mới biết nó đờ cu ra
    Chưa đi chưa biết Cửa Ông
    Đi rồi mới thấy toàn mông với giò
    Chưa đi chưa biết Cửa Lò
    Đi rồi mới thấy toàn giò với mông.
    Chưa đi chưa biết Sài gòn
    Đi rồi mới biết chẳng còn một xu
    Về nhà mới biết là ngu
    Mồm tiêu thì ít thằng cu tiêu nhiều
    Không đi không biết Tam Đao (Tam Đảo)
    Đi thì không biết chỗ nào mà ngu (ngủ)
    Một giường nó nhét hai cu (cụ)
    Thôi thì cố nhịn đến chu nhật về...
    Số tôi số chẳng ra gì
    Vợ thì đời cũ, ti vi đời đầu
    Đời đầu nên chẳng có râu
    Xoa mông vỗ đít mà mầu chẳng lên
    Ti vi hàng xóm nhà bên
    Chưa sờ đến núm đã rên ầm ầm
    Ước gì trời nổi cơn giông
    Để tôi sang đó ôm nhầm ti vi.
    Xưa kia gương vỡ lại lành
    Thi đi thi lại cũng thành kỹ sư
    Bần tăng chẳng xin cơm chay
    Chỉ xin thí chủ “ba ngày ba đêm”
    Chị em phụ nữ chơi cầu
    Lông bay vùn vụt lên đầu thanh niên.
    Chồng người du kích sông Lô
    Chồng em ngồi bếp nướng ngô cháy quần
    Ở trong hang đá đi ra
    Vươn vai một cái rồi ta đi vào
    Sông Cầu nước chảy lơ thơ
    Có đôi trai gái ngồi hơ quần đùi
    Tiễn anh lên bến ô tô
    Đêm về em khóc tồ tồ cả đêm
    Lâu rồi mình chẵng yêu ai
    Lâu rồi cũng chẳng có ai yêu mình
    Ta đi bầu cử tự do
    Chọn người xứng đáng mà cho vào hòm
    Hội trường yên ắng ngủ say
    Thuyết trình vừa dứt, vỗ tay ra về.
    Nhớ quê ra đứng đỉnh đèo
    Bỗng đâu thấy một chú mèo gâu gâu
    Dừng chân đứng lại trên cầu
    Bỗng đâu thấy một con trâu vàng vàng
    Anh em chuẩn bị ra đồng
    Chị em đã vội đi trồng dưa leo
    Hôm nay đài nói vui thay
    Người ở dưới đất, chó bay lên trời
    Hôm nay trên quốc lộ hai
    Thể nào cũng có một vài ô tô.
    Nào đâu có thích vần ồn
    Cơ mà yêu quá cái “hồn” chị em
    Nên thơ cứ mãi lem nhem
    Quanh đi quẩn lại toàn em với “hồn”.
    Nghệ An nổi tiếng gió Lào
    Trẻ già trai gái người nào cũng đen
    Thằng nhỏ mặc quần hở mông
    Vẫn hơn con nhỏ còn không mặc quần.
    Trẻ em thường thích ở trần,
    Nhưng mà người lớn có phần thích hơn.
    Rừng xanh núi đỏ um tùm
    Thương anh địa chất cưỡi hùm lên non
    Chiều về ngựa phóng bon bon
    Tay anh nắm chặt hai hòn thạch anh.
    Tình yêu đâu phải phân trâu,
    Mà anh lại sợ để lâu hóa bùn.
    Tình yêu đâu phải con lươn
    Mà anh lại sợ nó trườn khỏi tay.
    Em như một cái sập vàng
    Anh như manh chiếu nhà hàng bỏ quên
    Cầu trời cho gió nổi lên,
    Cho manh chiếu rách nằm trên sập vàng
    Cuộc đời như bát phở gà,
    Thiếu chanh, thiếu ớt chắc là mất ngon.
    Hôm qua anh đến chơi nhà
    Thấy mẹ chăn vịt, thấy cha chăn ngồng (ngỗng)
    Thấy em hát nhạc Trịnh Công
    Sơn xanh, sơn đỏ, anh không dám vào.
    Con gái ai cũng biết xinh
    Con trai tuy xấu, không xinh nhưng liều
    Anh đi giường chiếu lặng câm
    Anh về giường chiếu reo ầm cả lên
    Chọn mãi mới được một ngày
    Gặp em để quyết giãi bày yêu thương
    Hai đứa ngồi trên bờ mương
    Công nông thì chạy trên đường, bụi ghê!
    Cứ thế mà buôn dưa lê
    Mãi không đề cập vấn đề trọng tâm
    Anh liền nói chuyện lòng vòng
    Đợi em sơ ý là cầm tay luôn.
    Ngờ đâu anh chộp đã nhanh
    Em rút tay lại còn lành nghề hơn
    Mất đà anh lộn xuống mương
    Bò lên đã thấy em chuồn từ lâu.
    Vừa về anh vừa lầu bầu:
    “Biết thế bố bỏ từ lâu cho rồi!”
    Em đi phố Huế chiều mưa
    Anh về mài lại cái cưa đã mòn
    Đi đâu mà hổng lấy chồng
    Người ta lấy hết chổng mông kêu trời
    Thu đi để lại lá vàng
    Anh đi để lại cho nàng thằng con
    Ra đường sợ nhất xe ben
    Về nhà sợ nhất vợ rên “không tiền”
    Anh đi công tác Sông Đà
    Vướng phải tai nạn ở phà sông Gianh
    Tay chân thì vẫn nguyên lành
    “Cần tăng dân số” tan tành khói mây
    Tiến lên, ta quyết tiến lên
    Tiến lên, ta quyết tiến lên hàng đầu
    Hàng đầu không biết đi đâu
    Đi đâu không biết hàng đầu cứ đi
    Nhà máy sản xuất nhiều mu (mũ)
    Để đem đi bán các chu (chú) đội đầu
    An toàn ta nhắc nhở nhau
    Hễ đi xe máy hàng đầu là mu (mũ)


    Giai thoại

    Theo Ngô Quang Nam trong "Lối thơ Bút Tre", NXB Văn Hoá 2000, khi ông Đăng (Bút Tre) làm trưởng ty văn hóa, ông ký quyết định cho ông Nguyễn Lộc-ở HTX Phùng Nguyên đi học về bảo tàng, ông Lộc không muốn đi, Bút Tre đã gửi cho ông Lộc hai câu:

    Chú sang công tác bảo tàng
    Đó cũng là việc cách màng giao cho.


    Khi chủ tịch Hồ Chí Minh mất, Bút Tre cảm thán:

    Nghe tin mà bỗng bàng hoàng
    Bác Hồ đang sống, chuyển sang từ trần.


    Bút Tre tên thật là Đặng Văn Đăng, khi ký tên thường không đánh dấu các chữ tiếng Việt nên viết là Dang Van Dang, mọi người đọc không dấu là Giăng-Van-Giăng, đồng âm với tên nhân vật chính trong "Những người khốn khổ" của Victor Huygo. Từ đó những người cùng cơ quan gọi ông là Giăng Văn Giăng.
    Nhà Bút Tre nghèo, ông ngủ trên một cái chõng tre, nhà không cánh cửa, chỉ che bằng phên liếp lá cọ, nghe tin người bạn mất trộm, ông đùa:

    Cứ như tớ hoá lại hay
    Chẳng lo giữ của cả ngày lẫn đêm
    Cửa ngõ không phải cài then
    Ai thăm cứ việc đẩy phên mà vào.


    (theo tuoitre.com.vn)
    Last edited by trungnguyen0123; 15-05-2009 at 11:36 AM.

Thread Information

Users Browsing this Thread

There are currently 1 users browsing this thread. (0 members and 1 guests)

Bookmarks

Quyền Hạn Của Bạn

  • You may not post new threads
  • You may not post replies
  • You may not post attachments
  • You may not edit your posts
  •