Nguyên thần và thức thần khác biệt rõ ràng nhất là vô niệm và hữu niệm. Nguyên thần vô tư vô lự, còn thức thần ý niệm suy nghĩ. Chính bởi vậy một khi khởi ý là chẳng phải nguyên thần, do đó không thể dùng ý nghĩ để thủ những chỗ quan trọng. Bởi vậy những pháp như thủ ý đan điền, tiểu chu thiên dùng ý dẫn khí toàn là hậu thiên ý thức. Đây là cơ sở để phân biệt đan đạo và khí công thị trường phổ truyền ở bên ngoài. Với một số người cơ thể tốt họ dùng ý thức vẫn có tác dụng khí, vẫn có thể khởi phát công năng. Nhưng giới hạn chỉ dừng ở kích động khí bản thân, không thể thu được tiên thiên bên ngoài giống như đem nguyên thần mà tu luyện