Những lời nguyền khủng khiếp

[XUANDIEN70]

Thưa chư vị
Sau nhiều năm ngao du đây đó, đi qua nhiều vùng đất, gặp gỡ nhiều kỳ nhân, tôi có được nghe những lời nguyền ghê gớm. Cuối năm, xin được hầu chuyện các vị về 4 lời nguyền “Tứ vật”(bốn điều chớ làm) còn gọi là “tứ vật” mà tôi được nghe truyền miệng trong dân gian. Trước là hầu chuyện, sau là để các vị bổ sung các “tứ vật” nữa mà các vị được biết, hoặc các cách lý giải khác về các “tứ vật” dưới đây:

1. Bắc Ninh tứ vật:

Vật giao Phù Lưu hữu
Vật thú Đình Bảng thê
Vật ẩm Đồng Kỵ thuỷ
Vật thực Cẩm Giang kê

(Chớ đánh bạn với người Phù Lưu
Chớ lấy con gái Đình Bảng làm vợ
Chớ uống nước làng Đồng Kỵ
Chớ ăn thịt gà Cẩm Giang)

2. Ứng Hoà (tên huyện, thuộc Hà Tây cũ) tứ vật:

Vật thú Vân Đình thiếp
Vật giao Hoà Xá hữu
Vật thực Tử Dương kê
Vật thính Bài Lâm thuyết

(Chớ lấy con gái Vân Đình làm vợ bé
Chớ kết bạn với người Hòa Xá
Chớ ăn thịt gà Tử Dương
Chớ nghe lời người Bài Lâm)

3. Sơn Tây tứ mạc:

Mạc tranh Đại Đồng trưởng
Mạc thú Tảo Thượng thê
Mạc giao Đông Sàng hữu
Mạc thực Mỹ Lương kê

(Chớ tranh trưởng với dân Đại Đồng
Chớ lấy con gái Tảo Thượng làm vợ
Chớ kết bạn với người làng Đông Sàng
Chớ ăn thịt gà Mỹ Lương)

4. Nghi Xuân (Hà Tĩnh) tứ vật:

Vật hành Cương Gián lộ
Vật giao Mỹ Dương nho
Vật thú Tả Ao thê
Vật bằng Cộng Khánh hữu
(Chớ đi đường Cương Gián

Chớ giao du với nhà Nho ở Mỹ Dương
Chớ lấy con gái làng Tả Ao làm vợ
Chớ kết bạn với dân Cộng Khánh)

[angelofhell]

tai sao the ban

[mapbe]

Xin phép các bác, cho E xóa bài này đi! Lạc đề.

[XUANDIEN70]

Thừa Thiên tứ bất:

Bất giao Nguyệt Biều hữu

Bất thú Dạ Lê thê

Bất ẩm Thạch Hàn thuỷ

Bất thực Lương Quán kê

(Chớ kết bạn với dân Nguyệt Biều,

Chớ lấy con gái Dạ Lê

Chớ uống nước ở Thạch Hàn

Chớ ăn thịt gà Lương Quán)


Quảng Nam tứ bất:

Bất giao Thừa Thiên hữu

Bất thú Quảng Nghĩa thê

Bất thương Bắc Hà khách (cổ)

Bất đấu Bình Định kê

(Chớ kết bạn với dân Thừa Thiên

Chớ lấy con gái Quảng Nghĩa (Ngãi) làm vợ

Chớ buôn bán với khách buôn Bắc Hà

Chớ chọi gà với dân Bình Định)

[mapbe]

Bác Xuân Diện giải thích thế nào ạ???

[XUANDIEN70]

Bác Xuân Diện giải thích thế nào ạ???

Thưa, hiện tôi vẫn đang tập hợp các cách giải thích, khi nào chỉnh lý xong sẽ hầu chuyện chư vị

[habinguyen]

TRời ơi bác viết ra lời nguyền này làm cháu hơi buồn bạn bè cháu Nam có Bắc có Trung cũng có, nguời nào cũng vậy có ưu và khuyết điểm riêng ở rất nhiều địa danh như Bác nêu nhưng nói chung mình sống biết điều thì học cũng rất tốt.Cháu chả lấy làm tin vào những lời nguyền này đâu. Hy vọng bác đừng giận không thể đánh mất tình bạn vì những chuyện có hơi là vô lý này được.

[XUANDIEN70]

TRời ơi bác viết ra lời nguyền này làm cháu hơi buồn bạn bè cháu Nam có Bắc có Trung cũng có, nguời nào cũng vậy có ưu và khuyết điểm riêng ở rất nhiều địa danh như Bác nêu nhưng nói chung mình sống biết điều thì học cũng rất tốt.Cháu chả lấy làm tin vào những lời nguyền này đâu. Hy vọng bác đừng giận không thể đánh mất tình bạn vì những chuyện có hơi là vô lý này được.

Ồ! Xin cám ơn lời dạy của bạn. Nhân một ngày cuối năm, tôi mở sổ tay ra và đưa lên để mọi người cùng đọc. Kể từ câu đầu tiên được ghi đến câu cuối cùng là tròn trong 20 năm. Phải tích góp lâu thế đấy bạn ạ. Mỗi lần được ai đó đọc cho 1 cái "Tứ bất" là lại ghi vào sổ tay.
Những lời nguyền đó chỉ có tính lịch sử, và đến nay đã trở thành dĩ vãng, do nhiều điều kiện tác động từ bên ngoài.
Nay, entry này làm bạn không vui, tôi thành thật xin lỗi, và xin dừng loạt bài này ở đây. Phần lý giải tại sao, xin sẽ không viết tiếp nữa. Mong được gắng làm đẹp lòng bạn!

[Thanhbinh123]

cám ơn bài viết của Huynh và hy vọng một ngày được hiểu rõ thêm

TB có nghe qua như Sư tử Hà Đông hihihi:04:

cũng như lưu luyến qua câu: CẦN THƠ gạo trắng nước trong ai đi đến đó lòng không mún vìa.

NAM VANG đi dễ khó về trai đi có vợ mà gại về có con.

còn có một câu để khen con gái miệt TÀ NIÊN Huyện KIÊN THÀNH thuộc tỉnh KIÊN GIANG
Tà Niên là xóm dệt chiếu nổi tiếng.Có bài thơ diễn tả nét đẹp người con gái dệt chiếu đất Tà Niên mỹ miều , rất tiếc đã lâu rồi không nhớ, huynh tỷ nào biết xin viết lên , có lẽ một nhà thơ hay một chàng trai nào đó cảm hứng viết lên bài thơ Gái TÀ NIÊN

[mapbe]

Em xin đính chính lời bác Xuân Diện, đây là những đúc kết trong cuộc sống, những câu ca dao tục ngữ để phê bình thói hư tật xấu của người địa phương chứ ko phải những lời nguyền ạ!

Thú thật là Em hơi tò mò, bằng trí hiểu biết của mình và bằng tư liệu Em có được, Em xin được góp vui một vài chi tiết nhỏ để minh họa.

Thưa bác Xuân Diện, tuổi Em ít hơn tuổi bác nhiều, trình độ Em cũng thuộc hàng dân ngoại đạo, xin phép bác hai chữ mạo phạm. Theo tìm hiểu, về Bắc Ninh tứ bất, người Đồng Kỵ xưa vốn có một thói quen rất xấu, đó là ... đi tè bậy. Con gái Đình Bảng rất xinh, họ buôn bán giỏi, con gái 16 tuổi trong làng đã biết đi đây đó buôn bán kiếm sống..., vì thế chuyện trinh tiết ... Còn vì sao ko kết bạn với ng Phù Lưu và ko ăn thịt gà Cẩm Giang thì Em chịu,

Về Ứng Hòa tứ vật, theo một bác ở Ứng Hòa, Hà Tây, câu thành ngữ, ... sư tử Hà Đông vốn được xuất phát từ Vân Đình, vì thế người ta bảo nhau ko nên lấy con gái Vân Đình về làm thiếp. Không nên kết bạn với người Hòa Xá vì họ ăn nói khéo, nói một đằng, làm một nẻo. Theo hiểu biết của Em, con gái Vân Đình rất đẹp, người ta dựng một cái quán cho con gái tắm. Không hiểu sao, con gái Vân Đình lại thường thích tắm tiên, ...

Về Quảng Nam tứ bất, theo một số tài liệu, đây là câu nói của cụ Trần Quý Cáp. Em có kiếm được một đoạn giải thích như sau: Không buôn bán với xứ Bắc vì dân Bắc kỳ khôn ngoan, lọc lõi, buôn bán với họ dễ bị lừa. Không đá gà với dân Bình Định, vì dân Bình Định giỏi võ, mà dân Quảng Nam hay cãi, đá gà cãi nhau, đánh nhau, mình đánh không lại họ. Không kết bạn với Huế, vì dân Huế là xứ cung đình, từ lâu họ tự cho họ là dân thượng đẳng, coi thường dân xứ khác, nhất là dân Quảng Nam, cái xứ của nền văn hóa khai khẩn, ăn to nói lớn, kết giao với họ dễ bị họ coi thường và chơi gác.

- Thế còn Quảng Ngãi, vì sao không lấy vợ Quảng Ngãi? – Tôi tò mò hỏi.

Câu tôi bảo:

- Lớn lên sẽ biết..

Tại một số nơi ở miền Trong, người ta vẫn thường dạy con cháu điều này,

Đương nhiên, địa phương nào cũng có người thế này, ng thế kia cũng như bàn tay có ngón dài ngón ngắn.

Trong bài viết Đi tìm một tính cách người HN trên báo HN mới cuối tuần cũng có đề cập đến vấn đề này, Link chi tiết đây ạ: http://www.vanchinh.net/index.php?vi...tent&Itemid=57. Có thể đọc để tham khảo thêm

Không biết cách giải thích của bác Xuân Diện như thế nào ạ!

[Thanhbinh123]

Mapbe@ rất hay , càng đọc càng hiểu rõ thêm, rất cám ơn bạn.

[NguyetSinh]

Nguyet Sinh đề nghị nên mở mục đặc sản các vùng của đất nước cho mọi thành viên nếu có dịp thưởng thức. Như thế có lẽ hay hơn.
Ví dụ : Cam Đồng Dụ, gà Văn Cú, vú Đồ Sơn

[XUANDIEN70]

Nguyet Sinh đề nghị nên mở mục đặc sản các vùng của đất nước cho mọi thành viên nếu có dịp thưởng thức. Như thế có lẽ hay hơn.
Ví dụ : Cam Đồng Dụ, gà Văn Cú, vú Đồ Sơn

Oh! Nếu CAM, GÀ thì ok rồi. Nhưng vú Đồ Sơn, thì e rằng có người lại cho rằng là gây mất đoàn kết đấy!

[mapbe]

Hí hí, cũng phải có ng thế này, ng thế kia chứ Anh (Thôi, gọi thế cho thân mật bác nhé :023:). Cái thắc mắc của Em hôm nào đẹp trời bác trả lời cho E được bít nhá,
Trai khôn kén Vợ chợ đông
Gái khôn chọn Chồng giữa chốn ba quân

[XUANDIEN70]

Dưới đây là bài viết trong Blog Đông Ngàn:

BẮc Ninh quê tôi lắm chuyện hay nhiều chuyện dở. Mỗi lần về quê, tôi hay ngồi trò chuyện với ông Nguyễn Khắc Quýnh người làng. Có lẽ người như ông cũng hiếm gặp ở một làng : biết nhiều lại viết được. Ông đã dành ra hơn hai thập kỉ để sưu tầm văn hóa Nành, có vài ngàn trang bản thảo sưu tầm những câu chuyện từ dân gian đến bác học. Bởi có ông mà “ chuyện cũ làng Nành”(*) dày 350 trang đã kịp ra mắt bạn đọc khi ông còn sống để mọi người biết đất Nành chỉ có vài dặm vuông mà là cái kho báu khổng lồ chứa bao nhiêu là giá trị văn hóa đặc sắc.

Chuyện dở Bắc Ninh có tứ vật tôi được nghe từ ông: Vật giao Phù Lưu hữu/ Vật thú Đình Bảng thê/ Vật ẩm Đồng kị thủy/ vật thực Cẩm Giang kê. Ông Quýnh giải thích thế này :

Câu thứ nhất, Vật giao Phù Lưu hữu ( không kết bạn với người Phù Lưu) vì người Phù Lưu có cách sống đãi bôi. Đến chơi họ không mời vào nhà mà cứ đứng chắn trước cửa hết chuyện nọ chuyên kia như rất thân tình, khi khách quay lưng ra về lại chèo kéo rất thân thiết: hôm nào bác lại chơi ạ. Hoặc khách đến nhà quá trưa nhưng không bao giờ mời ở lại ăn cơm như thói quen của người nông thôn Bắc bộ. Nhưng khi khách nhổm đít đứng dậy thì lại đãi bôi: hay là để em nấu cơm bác ăn.

Câu thứ hai : Vật thú đình Bảng thê (không lấy vợ người Đình Bảng)vì hai lẽ: con gái Đình Bảng tháo vát, có nghề buôn chợ buôn chuyến., nên thường làm chủ về kinh tế, có vị thế ở trong nhà, không dễ gì để cho ông chồng lên mặt, điều đó rất kị với thói gia trưởng của dân Kinh Bắc. Còn điều thứ hai mới quan trọng: đi buôn chuyến thì phải ăn đường nằm chợ dễ chung chạ với giai. Nên tốt nhất là tránh xa gái Đình Bảng.

Câu thứ ba : Vật ẩm Đồng Kỵ thủy ( không uống nước Đồng Kỵ) vì người Đồng Kỵ xưa có nghề đi nhặt phân, gọi là Kẻ cời(*). Họ đem về trữ làm phân bón, nên môi trường bị ô nhiễm dễ làm bẩn nước ăn( là người thiên hạ nghĩ thế), nên cứ nói để cảnh báo cho mọi người cùng biết mà tránh. Còn có câu chế giễu tệ hại dân Kẻ Cời “ Kẻ cời gắp cứt đồng xa/ đến ba mười tết cả nhà cùng ăn/ kẻ cời gắp cứt đồng gần /Để ba mươi tết làm nhân bánh giầy”.

Câu thú tư : Vật thực Cẩm Giang kê ( không ăn thịt gà ở Cẩm giang), theo giải thích thì người Cẩm Giang hay đãi khách bằng gà ăn trộm của hàng xóm, nên có khi vừa ăn lại phải vừa nghe chửi mất gà, vậy tránh đi là hơn.

Đó là những câu chuyện xưa để lại vạch ra đặc tính của từng làng xã, không hẳn chính xác nhưng chắc cũng có chút dây dưa. Chẳn ai dám đưa chuyện này vào sách cả vì nó đụng đến một địa danh cụ thể dễ gây mâu thuẫn vì là chuyện xấu mà chỉ tồn tại trong nhân gian. Dầu vậy cũng nên ghi lại không phải là để bêu diếu, mà chỉ nhằm để hiểu một thời ông cha ta đã suy ngẫm gì về lối sống, cách sống, ứng xử khi đi ra ngoài của một thời đã xa. Điều đó thiết nghĩ cũng là cần lắm thay.26/12/2008


(*)Nxb Văn hóa dân tộc-2004

(**)cời: cái kẹp để gắp, còn gọi là cái cời
Nguồn: http://blog.360.yahoo.com/blog-4kTqc...=1692#comments

[khaiphamkhac]

Có còn điều kiêng kị gì thì XuanDien cùng các Huynh Đệ đưa lên hết đi để những người như tụi Tui hay đi đây đó khỏi (Đụng Hàng) chứ.
Chứ vô phúc mà dính vô mấy thứ Cấm kị đó thì :
Nhẹ thì như mó D... Ngựa
Nặng thì quên đường về quê vợ... như chơi. Thân ái.:023:

[mapbe]

Cảm ơn bác Xuân Diện.
Vậy còn cách giải thích cho những câu tứ bất còn lại như thế nào ạ

[Ammpu]

Tuyệt vời..
đọc 1 tí mà đã tìm hiểu dc rất nhiều về cái tính người của từng vùng miền
Hy vọng các vị tiếp tục đàm luận.

[dieuthach]

vậy là bác xuân diện đã dừng ở đây???

[mykhang_88]

Cháo bác Xuân Diện. Em là người ở Ứng Hòa, gần làng Vân Đình nhưng thực sự hôm nay em mới biết đến Ứng Hòa tứ vật. hehe. Nhưng thực sự em cung không hiểu điều đó xuất phát từ đâu. Em thấy con gái Vân Đinh cũng bình thường mà, Gà Tử Dương (thuộc xã Sơn Công) sao lại không nên ăn? Người Hòa Nam buôn bán từ nhỏ nên khả năng ăn nói đúng là rất khéo léo. Nếu bác sự tích của những câu nói trên thì viết ra để em hiểu thêm về Quê Hương nhé! Cảm ơn bác!