TÁO QUÂN ( 竈君 )

[phoquang]

[phoquang]

sớ táo quân bằng nôm

( Nguồn: http://yume.vn/tchucxuan/article/so-...m-35A523A6.htm )

23 tháng Chạp- Ngày Ông Công ông Táo23 tháng Chạp là ngày ông Công ông Táo về chầu trời. Nhà nào cũng sắm sửa lễ cúng tiễn. Bắt đầu từ quãng thời gian này, không khí Tết trở nên nhộn nhịp sôi động khắp các miền quê.
Ở đây, xin không trình bày về phần Nghi Lễ, chỉ nêu bài văn khấn cho ngày này

Văn khấn Lễ ngày 23 tháng Chạp tiễn Thổ Công, Táo Quân lên Thiên đình tâu các việc thiện ác của gia đình ở dưới hạ giới

Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt nam(*)
năm thứ... là năm
Ngày 23 tháng Chạp tại tỉnh...., quận(huyện).....,phường(xã)....., phố(thôn)....., tổ(xóm)...., số nhà.....
Theo quy định của Hoàng Thiên hàng năm, cứ ngày 24 tháng Chạp, Thổ Công Táo Quân phải có mặt chầu Thượng Đế để tâu những điều hiếu thuận hay bạc bội, những điều thiện hay việc ác, thật thà hay gian tham của mọi người trong nhà, để Thiên Tào định việc: ban phúc hay giáng họa cho thế nhân.
Vì vậy, hôm nay, ngày 23 tháng Chạp năm.....
Con là chủ nhà, tên là.....
Vợ con là....
Con trai là....
Con gái là....
Các cháu cùng ở nhà này là....
Toàn gia chúng con có lòng thành kính sắp: đèn sáng, hương thơm, hoa ngát, quả ngọt, cau tươi trầu tốt, rượu trong, tiền vàng, mũ mã và lễ vật tiến cúng !

Cung thỉnh
Thành Hoàng thần linh bản xứ chứng minh.
Kính mới chư vị:
Thổ Công thổ chủ vạn phúc phu nhân
cùng Đông Trù tư mệnh, Táo phủ thần quân và Thần tài tiến lộc tại gia đồng chứng giám !

Trong Kinh Táo vương đã dạy: "các ngài là bậc tối linh tối hiển, được Thiên đình chỉ định xuống ở nhà với thế nhân, có quyền theo dõi người sống và cai quản vong linh gia tiên trong nhà, còn có nhiệm vụ theo dõi sự việc người đối xử với người, trong nhà có sự bất hòa hỗn độn là bị giáng tai họa. Nếu người làm việc ác với người thì bị cắt bớt tuổi thọ hoặc bị "thất tự". Các ngài là bậc chí nhân, chí từ, là đại đức vô tư, đã phát lời nguyền là "cứu khổ chúng sinh, luôn theo dõi người đối xử với súc vật, thường xuyên theo dõi bếp nuc và giám sát việc sát sinh. Bếp núc có mùi gây tanh và hôi thối xông lên là bị giáng tai họa". Các ngài là tai mắt của tiên đế vậy

Thiết nghĩ
Chúng con là người trần mắt thịt ở thế gian, tránh sao khỏi lỗi lầm trong đối nhân xử thế, tránh sao được sự sát sinh sát hại súc vật, dù từ nhỏ như những con ruồi, muỗi, kiến, gián...cho đến lớn hơn như tôm tép, cá, gà, chim muông, dù vô tình hay hữu ý, dù trực tiếp hay gián tiếp sát hại, đều mắc phải tội lỗi !
Vậy chúng con xin sám hối và kính mong các chư vị mở lượng hải hà mà bỏ qua lỗi lầm. Chúng con trông cậy lượng từ bi của các ngài mà che chở giúp đỡ chúng con được tai qua nạn khỏi, được hưởng hồng ân của các ngài !
Nay, chúng con chỉ biết lấy lời nôm na kêu khấn, không chắc đã lọt tai các ngài. Vì vậy chúng con có lá sớ viết bằng chữ Hán theo văn cổ kèm theo đây để các Ngài soi xét
Chúng con thực kính, thực tín cúi đầu bái lạy
Cẩn bạch


(*) Tên nước bắt buộc phải có, tùy theo quốc gia mà mình sinh sống

Sớ Thổ công cúng ngày 23 tháng Chạp

Phục dĩ
Tiết thuộc tuế chu, nguyệt lâm lạp quý.
Lai nhật Thổ Công, Táo Quân triều thiên tấu thiện ác thế nhân
dục cát khang lai hồng hưu
kính sự tải trần, lễ bạc tuệ nhỡn chứng minh.

Viên hữu lễ sám hối, khất xá quá khiên vưu
Dĩ kỳ phù hộ gia nội bình an, lộc tài vượng tiến, nhân khang vật thịnh, diên sinh thọ trường
Việt nam quốc, Hà nội thành,.....quận,.....phường,.....
Thượng phụng
Tôn thần hiến cúng, đương thiên tiến sớ
Lễ tiến Thổ công, táo quân
dĩ kỳ gia nội bình an, trường thọ sự
Kim thần tín chủ mỗ mỗ (*), hành canh(**).... tuế,
Thê mỗ mỗ (*)...., hành canh(**)....tuế,
Nam tử mỗ mỗ (*)...., hành canh(**)....tuế,
Nữ tử mỗ mỗ (*)...., hành canh(**)....tuế,
...
đồng gia đẳng kỳ vì. Minh thiên Thổ công, táo quân triều thiên tấu thế sự.
Do thử, kim nhật cẩn thiết hương đăng hoa quả, phù lang thanh tửu, kim ngân mã mạo, phẩm vật lễ nghi, tâm thành tiến cúng nhi bái tiễn

Cung vọng
Thành Hoàng thần linh bản xứ chứng minh

Cung kỳ
Thổ địa thổ công, phúc đức chính thần
dữ bản gia đông trù tư mệnh, táo phủ thần quân
cập thần tài gia nội đồng chứng giám

Ngưỡng vọng
Tôn thần dĩ từ bi, tâm khải lượng hải hà, đại xá khiên vưu quá cữu, nhi độ trì toàn gia tín chủ, tự tư hướng hậu, miễn tai ương, vô bệnh tật, đắc nhân khang vật thịnh, lộc tài gia tăng, diên sinh trường thọ

Thần đẳng
Thiết khủng phương ngung cấm kỵ, do cữu phạm dĩ nan thông
cư xử hành tàng, mạc thức ác hung, nhi xu tỵ
Tư phùng lạp quý tiết
thiết lễ tiễn thổ công, táo quân triều thiên
Dĩ kỳ an giải, nhất thiết chi tai ương
nhạ hà sa chi cát khánh
Do thị, kim nguyệt cát nhật
đầu thành ngũ thể, tịnh tâm
cụ hữu sớ văn thượng tấu

Cung duy
Thành hoàng thần linh bản xứ vị tiền
Tôn thần bản gia thổ công, thổ chủ, ngũ phương vạn phúc phu nhân vị tiền
Đông trù tư mệnh, táo phủ thần quân, bản xứ thổ địa, phúc đức chính thần, ngũ phương long mạch, tiếp dẫn thần tài vị tiền

Phục vọng
Tôn thần đỗng thùy chiếu giám

Phục nguyện
Vị trấn phương ngung, quyền chi chiêu tịch, linh thông hữu hách
át phục thi cố khí, khẳng xử bằng lăng, chính trực vô tư
bình ngoại yêu tà, quỷ, bất dung xung đột
hằng thi âm lực, tĩnh trấn dương môn
Sở cư chi Nam, Bắc, Đông, Tây vô ngu thoán
nhất thiết quyết xử chi bạch thiều, nam nữ hàm toại yến an
Đãn thần hạ tình bất thăng cảm hà, chi chí cẩn sớ

Thiên vận mỗ mỗ(*) niên, thập nhị nguyệt, nhị thập tam
tín chủ khấu thủ thượng sớ

(*)-Điền tên của gia chủ, của năm hiện thời
(**)- Điền số tuổi của những người trong nhà
__________________
Nhân gian vạn sự
Hữu cát hữu hung!

[phoquang]

sớ táo quân

( Nguồn: http://yume.vn/tchucxuan/article/so-...n-35A52231.htm )

Táo Quân gồm ba vị Thần: Thổ Công, Thổ Địa, Thổ Kỳ.
Ba Thần Táo nầy gọi chung là: Định Phúc Táo Quân.
(Ba vị Thần Táo định đoạt phước đức cho gia đình, phước đức nầy do việc làm đúng đạo lý của gia chủ và những người trong nhà).
Danh hiệu của 3 vị Táo Quân là:
● Thổ Công: Đông Trù Tư Mệnh Táo Phủ Thần Quân.
● Thổ Địa: Thổ Địa Long Mạch Tôn Thần.
● Thổ Kỳ: Ngũ Phương Ngũ Thổ Phúc Đức Chánh Thần.
Bài vị thờ Táo Quân, phải viết bằng chữ Hán: trên hết là hai chữ BẢN GIA, kế dưới là danh hiệu của ba vị Táo Quân.

本家東廚司命
灶府神君
土地龍
脈尊神
五方五土
福德正神


Hai bên bài vị thờ Táo Quân thường có đôi liễn:
Hữu đức năng tư hỏa,
有德能司火
Vô tư khả đạt Thiên.
無思可達天
Nghĩa là: Có đức trông coi việc lửa,
Vô tư có thể lên Trời.
Theo tục lệ của người Việt Nam, hễ đến ngày 23 tháng chạp (tháng 12 âm lịch) hằng năm, nhà nhà đều lập một mâm cúng gồm: nhang, đèn, rượu, trà, bông, bánh, trái cây, đặt nơi giữa sân nhà để cúng đưa Ông Táo chầu Trời.
Khi Ông Táo chầu Trời, Ông Táo sẽ đem các việc xảy ra trong nhà trong một năm báo cáo lên Thượng Đế, để Thượng Đế phán xét, ban phước hay gieo họa cho nhà đó (!).
Sau đó, đến đêm Giao thừa, cũng làm một mâm cúng tương tợ như vậy để cúng rước Ông Táo trở về nhà.
Tục lệ nầy hiện nay nhiều nhà còn giữ.
Đạo Cao Đài chỉnh đốn tục lệ nầy bằng cách gọi là Lễ Đưa Chư Thánh Triều Thiên, thiết lễ cúng Tiểu đàn tại Thánh Thất và Điện Thờ Phật Mẫu vào lúc 12 giờ khuya đêm 23 rạng 24 tháng chạp hằng năm.
Sau đó đến giờ Giao thừa, tức là lúc 0 giờ ngày mùng 1 đầu năm, thiết lễ cúng Tiểu đàn: Rước Chư Thánh.
Lễ Đưa Chư Thánh Triều Thiên là lễ cúng đưa tất cả chư Thần, Thánh, Tiên, Phật có nhiệm vụ điều độ nhơn sanh nơi các cõi phàm trần, sau một năm làm việc nơi cõi trần, nay trở về Ngọc Hư Cung cõi thiêng liêng để trình tấu với Đức Chí Tôn tất cả các việc, và định chương trình cho năm sắp tới.
Lễ Đưa Chư Thánh Triều Thiên có dâng sớ lên Đức Chí Tôn, với lòng sớ chép ra như sau:
Kim vì chung niên ...(Giáp Tý)... chi lễ, chư Phật, Tiên, Thánh, Thần, qui chầu Thượng Đế tại Ngọc Hư Cung.
Chư Thiên phong hiệp dữ thiện tín đẳng, nghiêm thiết đàn tràng, hương đăng hoa trà quả, thanh chước chi nghi, thành tâm hiến lễ.
Ngưỡng vọng các Đấng thiêng liêng, từ bi minh tấu, Đức Chí Tôn bố hóa hồng ân, chuyển họa vị phước, tập kiết nghinh tường, chuyển cuộc thế giới chiến tranh tão đắc hòa bình, độ tận chúng sanh, giải thoát tai nạn đao binh thống khổ, phục hưng Quốc Đạo, tiến hóa thạnh hành, phổ độ nhơn sanh, nhập vi môn đệ, vĩnh sùng chánh giáo, vạn loại hòa bình, an cư lạc nghiệp, lập thành Minh đức, Tân dân, cộng hưởng Nghiêu thiên Thuấn nhựt.
Chư đệ tử đồng thành tâm khấu bái cẩn sớ thượng tấu,
Dĩ văn.
Dịch nôm:
Nay vì lễ hết năm ...(Giáp Tý)..., các Đấng Phật Tiên Thánh Thần trở về chầu Đức Chí Tôn tại Ngọc Hư Cung.
Các Chức sắc Thiên phong hiệp với các tín đồ, nghiêm trang lập đàn cúng tế gồm: nhang đèn bông trà trái cây, rượu tinh khiết, lập nên nghi thức, lòng thành dâng lễ.
Ngưỡng vọng các Đấng thiêng liêng, từ bi tâu rõ lên Đức Chí Tôn ban bố hồng ân, đổi họa làm phước, gom điều tốt, đón điều lành, xoay cuộc chiến tranh thế giới, sớm được hòa bình, cứu giúp tất cả chúng sanh, giải thoát khỏi các tai nạn đau khổ do chiến tranh gây ra, phục hưng nền Quốc Đạo Cao Đài, tiến hóa thạnh hành, phổ độ nhơn sanh, nhập môn vào làm môn đệ, vĩnh viễn sùng bái chánh giáo, muôn loài hoà bình, an cư lạc nghiệp, lập thành đời Minh đức Tân dân, cùng hưởng trời Nghiêu ngày Thuấn.
Chư đệ tử đồng thành tâm cúi lạy kính cẩn dâng sớ tâu lên. Kính trình.

Ngày 23 tháng Chạp ( Tức ngày 12 Âm lịch), theo tục lệ truyền thống của nhân dân ta "tiễn" Táo quân về chầu trời. Đây cũng chính là thời điểm không khí ngày tết bắt đầu rộn ràng trên quê hương Việt Nam.

Theo tục cổ truyền của người Việt thì Táo quân gồm hai ông và một bà, tượng trưng là 3 cỗ, "đầu rau" hay "chiếc kiềng 3 chân" ở nhà bếp. Vào ngày này, Táo quân sẽ lên thiên đình để báo cáo mọi việc lớn nhỏ trong nhà của gia chủ với Thượng Đế (hay Ông Trời). Táo quân cũng còn gọi là Táo công là vị thần bảo vệ nơi gia đình mình cư ngụ và thường được thờ ở nhà bếp, cho nên còn được gọi là Vua Bếp. Vị Táo quân quanh năm chỉ ở trong bếp, biết hết mọi chuyện trong nhà, cho nên để Vua Bếp "phù trợ" cho mình được nhiều điều may mắn trong năm mới, người ta thường làm lễ tiễn đưa ông Táo về chầu Trời rất trọng thể. Lễ vật cúng Táo công gồm có: mũ ông Công ba cỗ hay ba chiếc: hai mũ đàn ông và một mũ đàn bà. Mũ dành cho các ông Táo thì có hai cánh chuồn, mũ Táo bà thì không có cánh chuồn. Những mũ này được trang sức với các gương nhỏ hình tròn lóng lánh và những giây kim tuyết màu sắc sặc sỡ. Để giản tiện, cũng có khi người ta chỉ cúng tượng trưng một cỗ mũ ông Công (có hai cánh chuồn) lại kèm theo một chiếc áo và một đôi hia bằng giấy. Màu sắc của mũ, áo hay hia ông Công thay đổi hàng năm theo ngũ hành. Thí dụ:

+ Năm hành kim thì dùng màu vàng

+ Năm hành mộc thì dùng màu trắng

+ Năm hành thủy thì dùng màu xanh

+ Năm hành hỏa thì dùng màu đỏ

+ Năm hành thổ thì dùng màu đen

Những đồ "vàng mã" này (mũ, áo, hia, và một số vàng thoi bằng giấy) sẽ được đốt đi sau lễ cúng ông Táo vào ngày 23 tháng Chạp cùng với bài vị cũ. Sau đó người ta lập bài vị mới cho Táo Công.

Theo tục xưa, riêng đối với những nhà có trẻ con, người ta còn cúng Táo quân một con gà luộc nữa. Gà luộc này phải thuộc loại gà cồ mới tập gáy (tức gà mới lớn) để ngụ ý nhờ Táo quân xin với Ngọc Hoàng Thượng Đế cho đứa trẻ sau này lớn lên có nhiều nghị lực và sinh khí hiên ngang như con gà cồ vậy!

Ngoài ra, để các ông và các bà Táo có phương tiện về chầu trời, ở miền Bắc người ta còn cúng một con cá chép còn sống thả trong chậu nước, ngụ ý "cá hóa long" nghĩa là cá sẽ biến thành Rồng đưa ông Táo về trời. Con cá chép này sẽ "phóng sinh" (thả ra ao hồ hay ra sông sau khi cúng).

Ở miền Trung, người ta cúng một con ngựa bằng giấy với yên, cương đầy đủ. Còn ở miền Nam thì đơn giản hơn, chỉ cúng mũ, áo và đôi hia bằng giấy là đủ.

Tùy theo từng gia cảnh, ngoài các lễ vật chính kể trên, người ta hoặc làm lễ mặn (với xôi gà, chân giò luộc, các món nấu nấm, măng...v...v) hay lễ chay (với trầu cau, hoa, quả, giấy vàng, giấy bạc..v...v..) để tiễn Táo công.

Tiễn táo quân về trời ngày 23 tháng Chạp Khắp Việt Nam mọi nhà thờ táo quân tại nhà bếp nhưng đặc biệt chỉ ở Hà Tiên, Táo Quân được thờ rất trân trọng, ngay phía sau bức bình phong ngó ra nhà bếp. Bàn thờ Táo Quân được treo trên cao có đủ bình hoa, lư hương với bức giấy thờ bằng giấy hồng đơn có pha kim óng ánh trên đó viết bằng chữ Hán: "Công bình hữu đức năng tư hoá
Chính trực vô tư khả đạt thiên"
Trong lễ tiễn Táo Quân về trời đêm 23 tháng chạp, người Hà Tiên cũng cúng khác. Ngoài hương đèn hoa quả, xôi, chè, họ còn cúng thêm món cổ truyền "Mì sợi nấu đường" có nêm thêm nước gừng giã. Tại Hà Tiên con có tục bán con nít cho Táo Quân và có lệ trả lễ vào những năm đứa trẻ được ba tuổi, bảy tuổi. Ðến năm 10 tuổi thì làm lễ xin chuộc con về. Tục lệ này chỉ dùng cho con trai mà thôi, đây cũng là thói trọng nam khinh nữ mà người Việt chịu ảnh hường của Trung Quốc. Ðặc điểm khác trong tục lệ thờ cúng Táo quân ở Hà Tiên không tin truyền thuyết một bà hai ông nên không cúng hia, áo, ngựa giống như các nơi khác

1) Giấy Ngũ sắc (Xanh, Đỏ, Vàng, Đen, Trắng) tượng trưng cho những thần linh theo Ngũ Hành (Kim, Mộc, Thủy, Hỏa , Thổ) quảng phiếm bàng bạc trong bốn phương tám hướng của đất trời. Người đốt giấy Ngũ sắc tin tuởng rằng những thần linh vũ trụ sẽ đóng vai trò của những "Quí Nhân Chỉ dẫn"," Quí nhân đắc lực", " Quí nhân phù trì" như những chữ Hán ghi chép trên đó.
2) Cúng Thần Tài người ta cũng đốt giấy tương tực với giấy Ngũ sắc gọi là Thất Thái sắc chỉ ( Giấy 7 mầu)
3) Giấy cúng Thổ địa Cửa ( Bái môn khẩu thần) với câu chữ Hán khấn cầu là Quả thị niên cao đa phúc đức, Duy tòng tâm chính tập trình tường , đại ý là: Thành quả ,sống lâu nhiều phúc đức; Gìn giữ lòng ngay gập vận may.
4) Giấy cúng Bách giải để cúng cầu tai qua nạn khỏi với giòng chữ Thiên giải tứ phúc trình tường ( Cầu Trời giải trừ tai ách và ban sự tốt lành)
5) Giấy Bái tống Táo quân : cúng đưa ông Táo
6) Giấy Bái Đại Tuế : Cúng vào năm tuổi khỏi tai ương với lời cầu : Thần linh tì hữu, Phật quang phổ chiếu ( Thần linh phù hộ, ánh Phật chiếu soi)
7) Giấy Áo Bà Bổn mạng cầu cho sung túc tháng ngày ( Nhật Nguyệt Phong), đặc biệt trong bịch áo cúng Bà có vẽ hình xe hơi, TV, máy speaker, cell phone, đồng hồ, dollars...

8) Giấy Cúng Tổ tiên với câu :
Ưu chất sản phẩm phụng mục ân Tổ công Tông đức
Trực tài quí liệu tồn tâm vi Tử hiếu Tôn hiền.(Cúng thượng phẩm biết ơn công đức Tổ Tông, Tiêu bạc vàng tỏ lòng hiếu hiền con cháu)
9) Giấy cúng Quan Công với câu ca tụng là Trung Nghĩa vô dư địa, Xuân Thu bất lão thiên (Trung Nghĩa dư đầy khắp chốn, Danh thơm vang dậy ngàn thu)
10)Giấy cúng Phật Quan Âm
11) Giấy Vãng sanh
12) Giấy Cúng Giao Thừa
13) Giấy cúng ngoài trời

CHÚC XUÂN

釋祝春

[phoquang]

[phoquang]

Đông Trù Tư Mệnh Cửu Linh Nguyên Vương
Định Phước Thần Quân

( Nguồn: http://hocthuatphuongdong.vn/index.php?topic=958.45 )

　　
Táo Thần nếu gọi đầy đủ là :-「Đông Trù Tư Mệnh Cửu Linh Nguyên Vương Định Phước Thần Quân 」, tục xưng 「Táo Quân 」, hoặc xưng 「Táo Quân Công 」、「Tư Mệnh Chân Quân 」、「Cửu Thiên Đông Trù Yên Chủ 」、「Hộ Trạch Thiên Tôn 」hoặc 「Táo Vương 」, miền BẮC gọi Ngài là 「Táo Vương Gia 」.Người ở Đài Loan tôn Ngài là một trong ba “Ân chủ”, là vị thần của nhà bếp. Ngọc Đế sắc phong cho Ngài là ：「Ngọc Thanh Phụ Tướng Cửu Thiên Đông Trù Tư Mệnh Táo Vương Chân Quân 」. Lại có hiệu 「Đông Trù Tư Mệnh Định Phước Chân Quân 」hoặc 「Cửu Thiên Tư Mệnh Hộ Trạch Thiên Tôn 」. Đông trù là chỉ chung cho tất cả các nhà bếp.

*Thờ Táo Thần là một tập quán có từ xa xưa của nước ta (TQ). Nó có nguồn gốc rất sớm, từ đời nhà Thương trong dân gian đã thờ phượng rộng khắp. Trong sách Chu Lễ đã ghi tên Ngài Tử Lê ở Dụ Tỏa là Táo Thần rồi. Đến đời Tần, Hán thì được đưa vào làm một trong đối tượng thờ phụng. Gồm:- Môn Thần(thần giữ cửa nhà), Tỉnh Thần (thần giếng), Xí Thần (thần nhà cầu), Thần Trung Lựu (giữ nhà) và Táo Thần. Năm vị thần linh nầy phụ trách việc gìn giữ sự bình an hạnh phúc cho một gia đình, thuộc về “thần gia đình”. Cho nên, tại các đình miếu không thờ Táo Thần, nên không thấy miếu đình nào có chỗ thờ Táo Thần cả.

*Đời Đông Hán, ông Khổng An Quốc trong quyển “Cháu mười ba đời Khổng Tử” có viết :- “Táo Thần có chức trách ghi chép công và tội của người trong nhà để tâu lên thiên đình, thờ phụng Ngài để có phước lành”. Như vậy, nhiệm vụ của Táo Thần rất quan trọng, ngoài việc quản lý về bếp núc tức sự ăn uống để sống của con người , còn có thêm nhiệm vụ theo dõi việc thiện ác của con người nữa !
Đa số gia đình thường treo một tấm hình Ông Táo ngay trên vách bếp, hoặc một bài vị bằng gổ viết “Đông Trù Tư Mệnh Định Phước Táo Quân Chi Thần Vị” hay “Định Phước táo Quân”. Hai bên có hai câu liễn:- Thượng thiên ngôn hảo sự--Hạ giới bảo bình an” (Lên trời tâu việc tốt—Xuống phàm hộ bình an). Hình ảnh Táo Thần tùy nơi mà vẽ khác nhau. Thường thì vẽ hình hai vợ chồng gọi là “Táo Vương Gia” (ông vua táo) và “Táo Vương Nãi Nãi” (mẹ táo). Lại có những nơi chỉ họa một vị thôi, gọi là “Độc Tọa táo Vương” (một vua Táo ngồi).

*Ở nông thôn thưở xưa, nhà nào cũng có thờ Ông Táo, bởi vì “Dân lấy ăn làm trời” mà . Trong xã hội nông nghiệp, có những nhà ba đời , bốn đời thậm chí năm đời cùng sống chung (ngũ đại đồng đường). Mỗi ngày có đến ba bửa cơm đều từ nhà bếp cung ứng, làm sao không giữ địa vị quan trọng cho được ?
Vì thế, NGỌC HOÀNG ĐẠI ĐẾ phải cho Táo Thần hạ phàm nhận nhiệm vụ “Quản lý việc bếp núc trong nhà” là đúng rồi !
Từ lúc Đạo giáo hưng thịnh, thì họ cho rằng Táo Thần ở trên Cửu Thiên giữ sổ sách xuất sanh của con người , nên tôn là “Cửu Thiên Tư Mệnh Chân Quân”.
*Sinh nhật hàng năm của Tư Mệnh Táo Quân là ngày mùng ba tháng tám, dân gian có tục cúng Ngài bằng “mì chay và trà”, đốt giấy tiền vàng bạc.
Táo Thần là vị nào ? Thân thế của Ngài có nhiều truyền thuyết rất mê li hấp dẫn. Khảo cứu trong các sách từ xưa đến nay, có ít nhất là bảy truyền thuyết về “Vua bếp” . Có thuyết thì nói Táo Thần có tên là TÔ CÁT LỢI, thuyết nói là TRƯƠNG THIỆN tự TỬ QUÁCH . Còn trong sách “Dậu Dương Tạp Trở” thì nói :-“…ông tên là NGỖI, đẹp như con gái. Hoặc là ông họ Trương tên Thiện, tự Tử Quách, vợ tên là KHANH KỴ, có khi gọi Ngài là NHƯỠNG TỬ. Trong ca dao dân gian có câu:-
“Táo Thần vương gia bổn tính Trương—Nhất uyển thanh thủy tam táo hương”
(ông Táo vốn là người họ Trương, cúng một chén nước ba cây hương)
*Có thuyết lại cho rằng , Ông Táo chính là Viêm Đế thuộc họ Thần Nông khi xưa, chết được Ngọc Đế phong làm Táo Thần. Trong sách “Hoài nam Tử” ghi “Viêm Đế giữ chức Hỏa Quan, chết làm Táo Thần”.
Có thuyết thì nói Ngài là TOẠI NHÂN, bởi vì xưa kia Toại Nhân đã dạy người kéo cây lấy lửa.
Có thuyết nói Táo Quân là con trai của Chuyên Húc đời Tam Hoàng Ngũ Đế. Sách “Chu Ký” viết:- “Chuyên Húc có đứa con trai tên LY , tự Chúc Dung, được thờ làm Táo Thần”.
*Lại có thuyết nói rằng Táo Thần vốn là một thiên thần, vì không làm tròn bổn phận nên bị giáng xuống phàm trần, coi sóc việc bếp núc của mỗi nhà , lần lựa bận bịu không thể trở về trời được.

Việc một người sau khi chết được trở thành “Thần” là một tiền lệ xưa nhất của văn hóa Trung Quốc.
Chuyện chép rằng, ngày xưa có một người quá nghèo, đến nổi phải cho vợ con đi ở mướn , sau đó trở thành người ăn xin của vợ con ba bửa cơm hàng ngày. Quá hổ thẹn nên ông ta nhảy vào lửa mà chết. Bà vợ tưởng niệm chồng bằng cách đặt một bài vị thờ ông ta ngay ở chỗ khuôn bếp, sớm chiều cúng kính. Có ai hỏi thì đáp là “thờ vua bếp”. Người đời bắt chước làm theo nên thành ra tập tục như ngày nay.
-Cũng có một truyền thuyết khác, thưở xưa có gia đình vợ chồng người họ Trương, vì nhà nghèo mà lại gặp năm mất mùa, bất đắc dĩ phải cho vợ cải giá (lấy chồng khác) làm thiêp cho một người giàu có. Ông nhà giàu nầy rất tốt bụng, thường hay tổ chức các buổi “tế bần”, giao cho các tì thiếp phụ trách. Ngày đầu của buổi chẩn tế ấy, có mặt người chồng cũ đến xin, nhưng rủi thay đến thứ tự của ông ta thì đã hết cơm.Ngày hôm sau bà vợ thay đổi cách phát cơm là từ người cuối phát tới , nhưng đến người chồng thì cũng lại hết cơm. Qua ngày thứ ba, bà vợ định thay đổi cách phát là phát từ ở giữa trước, nhưng chẳng thấy người chồng đâu cả. Bà vợ đi tìm, mới hay là người chồng đã chết ngày hôm qua rồi ! Quá đau xót, bà vợ liền tự ải theo. Ngọc Đế biết chuyện, thương cảm tình sâu nghĩa nặng của đôi vợ chồng nầy, nên phong cho họ Trương làm “Táo Thần”, cho vợ chồng cùng cai quản việc lửa khói của nhân gian.
*Cũng có truyền thuyết, Táo Thần có tánh tình không bình thường, cho nên phải hết sức thờ phụng Ngài mới không bị quở phạt. Trong “Quí Dĩ Tiêm Cảo” có nói rằng, Táo Thần là Thần Lửa, vốn là một vị tiểu thư quí tộc, có đến 36 người thị nữ theo hầu, bình thường thì cô chỉ mặc những quần áo màu lợt nhạt, nhưng khi cô tức giận ai đó, thì lại mặc quần áo đỏ chói. Cô trước kia đã từng làm đầu bếp cho Ngọc Đế, phụng lệnh Ngài cho xuống trần gian để phục vụ cho con người. Vì thế, cô hay bất mãn dễ nổi giận, dân gian phải hết sức thờ phụng để tránh sự nổi cơn thịnh nộ của cô.
*Lại có truyền thuyết, Táo Quân họ Trương tên Ngỗi, tự Tử Quách, dáng người anh tuấn, dung mạo như mỹ nữ, nhưng lại có tính lười biếng, hay tìm chỗ trốn lánh ngơi nghỉ. Ăn thì phải có món ngon, lại rất hiếu sắc. Vốn là đầu bếp của thiên đình,
một hôm nấu cho Tây Vương Mẫu đãi tiệc, vì cứ mê nhìn ngắm sắc đẹp của những tiên nữ thị tỳ của Vương Mẫu nên để cháy mất món ăn , bị phạt giáng xuống trần gian làm Táo Quân, đầu bếp của trần gian toàn là đàn bà con gái, tha hồ cho Ngài nhìn !!!



*Đại đa số hình tượng Táo Quân đều rất trung hậu đoan chính, mặt mày to mập, có màu đỏ chói . Điều đó ngầm ý nói rằng Ngài thích ăn nhiều và coi về “lửa” nên mới như thế.

*Táo Thần được phong chức sau khi chết, lúc trước rất nghèo khổ, sau thành một vị thần tài hỗ trợ việc “tống tài chiêu phước” (đưa tiền góp phước).
Bếp ăn , từ ngàn xưa đã được người cổ đại sùng bái, sau trở thành biểu trưng của sự no ấm thịnh vượng của mỗi gia đình, là đà phát triển tất yếu của con người. Việc cầu Táo Quân ban cho phước lộc cũng là điều dễ hiểu thôi !
*Sở dĩ Táo Thần được nhân gian kính trọng là vì, ngoài bổn phận cung cấp thức ăn để nuôi sống con người, Ngài còn có chưc trách theo dõi sinh hoạt tốt xấu của người trong nhà nữa. Thế nên, Ngài có hai vị phụ tá, một vị là “Thiện Quán” (xem xét việc tốt), một vị là “Ác Quán” (xem xét việc xấu) của con người để ghi chép lại. cuối năm tổng kết cho Táo Quân về trình tấu với NGỌC HOÀNG ĐẠI ĐẾ . Ngày hai mươi bốn tháng chạp (12) thì Táo Thần sẽ lìa thế gian trở về thiên đình để tâu trình kết quả của mỗi nhà trong năm đó. Cho nên, dân gian có tục “Đưa Ông Táo” vào chiều ngày 23 tháng chạp.
*Trong sách “Kính Táo Toàn Thư” nói, “Táo Thần hưởng nhang khói của một nhà, gìn giữ sức khỏe cho người trong gia đình, theo dõi việc thiện ác của nhà đó, tâu trình công hay tội của nhà đó” (thụ nhất gia hương hỏa, bảo nhất gia khang thái, sát nhất gia thiện ác, tấu nhất gia công quá) . Theo thuyết nói rằng, nếu bị Táo Thần cử tội lên thì NGỌC HOÀNG ĐẠI ĐẾ giảm thọ cho người đó, nếu nặng thì bị giảm thọ ba trăm ngày, nhẹ thì giảm thọ một trăm ngày.

Click this bar to view the full image.

(Táo Quân Đường)
*Việc cúng tiễn Táo Thần dựa vào qui tắc : “Quan tam, dân tứ, đặng gia ngũ”.
Quan là chỉ cho những nhà quan chức quyền quí, tập quán cúng tiễn vào ngày 23.
Dân là chỉ cho bá tánh bình thường, cúng tiễn ngày 24.
“Đặng gia” là chỉ cho giới cao cấp thượng lưu, cúng tiễn ngày 25.
Nhưng thường trong dân gian lại dùng ngày 23 để cúng tiễn, là vì hy vọng “lấy hơi quan” để nhà mình được phát đạt.
-Phẩm vật để cúng tế Táo Thần thường là những thức vừa ngọt vừa dẽo như là:- dưa hấu, kẹo mạch nha, kẹo kéo, bánh da lợn…Dụng ý là để cho thức ăn còn dính vào miệng của ông Táo, khi Táo Thần về trời chỉ tâu những điều tốt lành “ngọt ngào” của người nhà thôi ! Thế nên có câu:-
“Ngật điềm điềm—Thuyết hảo thoại” (ăn ngọt ngọt, nói việc tốt)
và câu:- “Hảo thoại truyền thượng thiên—Hoại thoại đâu nhất biên” (Nói tốt trình lên trời, việc xấu tránh qua bên). Ngoài ra, cũng để “trám miệng” ông Táo, người ta cũng thường cho ông uống một loại rượu đặc sản, dùng riêng cúng ông Táo, gọi là “Túy Tư Mệnh” ( ông Táo say). Mục đích là cho ông Táo say mèm, quên đầu quên đuôi, chẳng nhớ gì mà tâu trình !!! Do đó, cúng tế Táo Thần có ý nghĩa là “cầu phước tránh họa” vậy.

*Khi cúng tiễn Táo Quân, dọn bày phẩm vật ra, đốt hương để cúng, châm rượu lần thứ nhất, khấn vái cầu xin điều gì, tiếp theo châm rượu lần thứ hai, rồi lần thứ ba. Xong, gở tấm tượng Táo Quân cũ xuống, kèm với hình con ngựa và giấy tiền vàng bạc đốt chung, hoàn thành lễ đưa tiễn Táo Quân về trời. Cần nhớ là vì đốt con ngựa cho Táo Quân cỡi, thì phải nhớ kèm theo cỏ khô và đậu nành để làm thức ăn cho ngựa. Như vậy thì Táo Thần và ngựa đều có đầy đủ lương thực và thực phẩm cho cả hai, đủ sức đi về trời. Ngoài ra, cần nhớ khi đốt hình tượng ở ngoài trời xong rồi, phải nhặt lấy ít tro của đặt vào bình, mang đến trước bàn thờ ông Táo van vái:- “ Thượng thiên ngôn hảo sự--Hồi cung giáng bình an” (lên trời tâu việc tốt—trở về hộ bình an), đại khái là những lời vái như thế , ý cầu xin Ngài đừng tâu việc xấu và khi trở về phù hộ độ trì cho toàn gia đình được bình an may mắn, tránh khỏi những việc không hay cho gia đình mình.

*Sau lễ tiễn đưa ông Táo rồi, đến ngày mùng bốn tháng giêng phải nhớ làm lễ rước Ngài về. (có nơi cúng vào đêm giao thừa) gọi là lễ “Tiếp Táo” hay “Tiếp Thần” (đón thần Táo). Lễ nầy rất đơn giản, treo hình tượng mới của Táo Quân và hình con ngựa mới, tượng trưng là Ngài đã trở về đến nhà, trấn thủ trong gia đình để tiếp tục phù hộ và giám sát việc thiện ác.
*Việc đưa tiễn Ông Táo thì không nên làm trước ngày 14 tháng chạp, chọn được ngày tốt theo lịch Thông Thắng (ngày nào có ghi nên:- tế lễ, cầu phước là được. Hoặc là chọn ngày có Thiên đức, Nguyệt đức, Tam hợp, Thiên hỉ …)

*PHẨM VẬT CÚNG TẾ:- Gồm có:-

- 3 cây nhang trầm hương hoặc hổ phách (loại nhang nầy có mùi thơm đậm,cúng thần rất tốt, truyền thuyết nói rằng mùi thơm của nó có thể bay thấu lên trời)
- 3 chung rượu hâm nóng (vì trời lạnh)
- 2 cây đèn cầy đỏ
- 3 chung hồng trà
- 3 đôi đũa
- 3 cái chén
- 1 dĩa rau
- 8 miếng mức hoặc một bình mạch nha.
- 8 dĩa trái cây hay đường miếng (phương đường)
- 1 khổ thịt luộc (nếu là Phật tử thì miễn cúng thịt, giới sát)
- 8 miếng xôi vị (thang hoàn 湯丸=?) (tương truyền khi ông Táo ăn xôi vị thì tiếng nói không còn trong trẻo, nên Ngài ngại không dám nói nhiều để tâu trình Ngọc Hoàng)
- áo mão Táo Quân, giấy tiền vàng bạc , giấy vàng khối …

*Nghi thức cúng:-

- bày phẩm vật trước bàn thờ Táo Quân.
- đốt đèn, xá ba xá, cặm đèn lên bàn.
- đốt nhang, xá ba xá cắm lên lư hương
-quì xuống chấp tay lên ngực, miệng khấn vái ba ý:- cảm tạ ơn Ngài phù hộ suốt năm ----Kính tiễn Ngài về trời (đừng tâu việc xấu)---Khi trở về xin phù hộ sức khỏe dồi dào, công việc làm ăn thuận lợi v.v…　　
- ở chỗ lư hương có đặt miếng đường hoặc miếng nhỏ xôi vị
- đốt áo mão và giấy tiền vàng bạc như trên…
*Việc thắp hương cho ông Táo thường thì vào hai lần sáng chiều, có nơi chỉ thắp vào buổi chiều tối.
-Chỗ thờ Ông Táo tốt nhất là đặt vào vách tường phía Nam của nhà bếp. Có chỗ nói là “đông trù” nên đặt ở vách tường phía Đông.
-Táo Quân là vị thần gần gũi và rất quan trọng trong gia đình, cần phải thờ phụng nghiêm chỉnh, cúng bái thành tâm, chứ không nên xuề xòa bắt chước theo người cho có lệ. Nhất là đứng quá dễ dãi mua đại tấm bài vị thờ Táo Quân rồi đặt chỗ nào tùy thích thì không được.
-Bàn thờ Táo Quân phải ở chỗ khang trang, sạch sẻ, cao hơn đầu mình. Cung kính lễ bái theo ý “kỉnh thần như thần tại” thì Ngài Định Phước Táo Quân mới phù hộ độ trì cho bản thân và gia đình được bình an mạnh khỏe, tăng long phước thọ.


(Táo Quân Điện)

*NHƯỢC THỦY dịch
(từ http://www.fushantang.com)

[phoquang]

( http://thantienvietnam.com/khan-le/1...-ram-tuan.html )

[phoquang]

ĐÔNG TRÙ TƯ MỆNH TÁO PHỦ THẦN QUÂN BỬU CÁO
[ TƯ MỆNH TÁO QUÂN BỬU CÁO ]
( Dịch âm )

*Chí tâm quy mệnh lễ:

Tự tại Hồng-Quang phủ
Tiêu dao Bích-Diệm cung
Vi Ngũ-Tự chi Linh-kỳ
Tác Thất-Nguyên chi Sứ-Giả
vận dụng nhi uy Phân Hỏa Đức
Huy hoàng nhi đạo hợp âm dương
Danh ứng Thượng Thiên
Công tuyên Hạ Thổ
Hữu chuyển họa vi Tường chi lý
Thiện phục Ma khư Quái chi năng
Hóa chu Nhân Vật, nhi phúc cập cổ kim
Vận hội linh thông, nhi âm triêm hải vũ
Thần uy võng trắc, diệu dụng vô cùng
Chí thánh, Chí thần, Chí linh, Chí ứng

ĐÔNG TRÙ TƯ MỆNH ĐỊNH PHÚC TÁO QUÂN
HÓA SANH ĐỊNH LỘC THIÊN TÔN

[phoquang]

ĐÔNG TRÙ TƯ MẠNG TÁO PHỦ THẦN QUÂN BỬU CÁO
[ TƯ MẠNG TÁO QUÂN BỬU CÁO ]
( Dịch Nghĩa )

*Dốc lòng theo mạng lễ:

Ở tại phủ Hồng Quang
Thung dung cung Bích Diệm
Làm thần Linh Kỳ trong Ngũ Tự
Lãnh chức Sứ Giả của Thất Nguyên (7 vị sao Bắc Đẩu)
Biến hóa mà giương oai của Đức Hỏa
Chói lọi mà hiệp đạo với vừng Hồng
Danh ứng trên Trời
Công truyền dưới Đất
Có phép chuyển Họa làm Lành
Hay tài dẹp Ma trừ Quái
Đức hóa khắp Nhơn Vật mà Phước nối xưa nay
Vận hội gặp linh thông mà ân nhuần bốn biển
Uy nghi thần thông lường chẳng xiết
Công dung huyền diệu kể không cùng
Chí thánh, chí thần, chí linh, chí ứng

ĐÔNG TRÙ TƯ MẠNG ĐỊNH PHƯỚC TÁO QUÂN
HÓA SANH ĐỊNH LỘC THIÊN TÔN

[phoquang]

ĐÔNG TRÙ TƯ MẠNG TÁO PHỦ THẦN QUÂN BỬU CÁO
[ TƯ MẠNG TÁO QUÂN BỬU CÁO ]
( Việt Nghĩa )


BỬU CÁO LÀ HÀM-ÂN
THƯỢNG-ĐẾ SẮC PHONG CHỨC NGÀI

Ở tại phủ Hồng-Quang là Lò Lửa Đỏ, thung dung cung Bích Diệm là Khói Xanh. Làm đầu thần Ngũ-Tự, thông thương với Sao Thất-Tinh, là 7 Vì Sao Bắc- Đẩu, tại Đền Thượng-Đế. Dùng theo Hỏa-Tinh hợp với Khí Dương của Trời. Danh cả trên Trời, Công khắp Dưới Đất. Dạy đời đổi Họa ra Phước, có oai trừ Tà trị Yêu. Thương Người thương Vật, Đức hạnh từ thượng cổ đến nay. Bởi linh hiển nên ơn bủa khắp thế giới. Oai thần lường chẳng xiết, giúp đỡ không cùng; đáng Bậc Thánh Thần lớn, oai linh cảm ứng, nên sắc phong chức...V..V...

ĐÔNG TRÙ TƯ MẠNG ĐỊNH PHƯỚC TÁO QUÂN
HÓA SANH ĐỊNH LỘC THIÊN TÔN

[phoquang]

TƯ MẠNG TÁO QUÂN CHƠN KINH
[ Kinh Táo Quân Tóm Gọn ]
( Dịch âm )



NA MÔ ĐƯƠNG NHIÊN ĐĂNG CẢNH TƯ MẠNG TÁO QUÂN - LỤC PHỦ THỔ - NGŨ TỰ TRỢ TRẠCH THỔ THẦN LIỆT VỊ MÃN THIÊN CHÂN TỂ

Khấu Bái Cửu Thiên Đông Trù, Tư Mệnh Táo Quân; Nhất Gia Chi Chủ, Ngũ Tự Chi Thần; Từ Hậu Thiệt Ư, Bắc Đẩu Chi Trung; Sát Thiện Ác Ư, Đông Trù Chi Nội; Tứ Phúc Xá Tội, Di Hung Hóa Cát; An Trấn Âm Dương, Bảo Hựu Gia Đường; Họa Tai Tất Diệt, Hà Phúc Tất Tăng; Hữu Cầu Tất Ứng, Vô Cảm Bất Thông; Đại Bi Đại Nguyện, Đại Thánh Đại Từ; Cửu Thiên Đông Trù, Tư Mệnh Lô Vương; Nguyên Hoàng Định Quốc, Hộ Trạch Thiên Tôn.

NA MÔ A MI ĐÀ PHẬT

=======

#CHÚ THÍCH:

Kinh này đọc 12 lần: Gia đạo bình an, làm ăn phát đạt, giải trừ xui xẻo, bá sự hanh thông.

[phoquang]

TƯ MẠNG TÁO QUÂN CHƠN KINH
{ Kinh Táo Quân Tóm Gọn }
[ Thần Chú Thỉnh Táo Quân ]
( Dịch Nghĩa )


NA MÔ ĐƯƠNG NHIÊN ĐĂNG CẢNH TƯ MẠNG TÁO QUÂN - LỤC PHỦ THỔ - NGŨ TỰ TRỢ TRẠCH THỔ THẦN LIỆT VỊ MÃN THIÊN CHÂN TỂ

Bái Thỉnh Cửu Thiên, Tư Lệnh Táo Quân, Chủ 1 Nhà, Thần Của Năm. Trong Bếp Đông, Ban Phúc Xá Tội, Dời Hung Hóa Cát, An Trấn Âm Dương, Bảo Hộ Gia Đình. Vận Hạn Tất Diệt, Phúc Đức Tất Tăng, Có Cầu Có Ứng, Vô Cảm Không Thông, Đại Bi Đại Nguyện, Đại Thánh Đại Từ. Cửu Thiên Đông Trù, Tư Lệnh Táo Quân, Nguyên Hoàng Định Quốc, Hộ Trạch Thiên Tôn, Mau Mau Như Luật Lệnh !

NA MÔ A MI ĐÀ PHẬT

=======

#CHÚ THÍCH:

Kinh này đọc 12 lần: Gia đạo bình an, làm ăn phát đạt, giải trừ xui xẻo, bá sự hanh thông.

[phoquang]

TƯ MẠNG TÁO QUÂN CHƠN KINH

( Trích từ Sách " Bùa Chú Giảng Giới " của Thầy KimCangTrí )

TƯ MẠNG TÁO QUÂN. TÁNH TRƯƠNG , HÚY ĐƠN , TỰ TỬ QUÁCH , BÁT NGOẠT , SƠ TAM NHỰT (vía mùng 3 tháng 8 âm lịch ), THÁNH DIÊN THỊ NHỰT NGHI THIẾT TRAI CÚNG DƯỜNG. THẬP NHỊ NGOẠT THẬP TỨ NHỰT TÝ THỜI THƯỢNG TẤU THIÊN TÀO , NGHI TIÊN Ư NHỊ NGOẠT THẬP TAM NHỰT KIỀN THÀNH TRAI CÚNG KỈNH TỐNG CHÍ , TAM THẬP NHỰT HỒI VỊ VỤ , NGHI CHÍ THÀNH NGHINH TIẾP TRAI CÚNG TÁO THẦN . NẢI NHỨT GIA TƯ MẠNG CHI CHỦ CẢM ỨNG CHÍ LINH , MỖI NGOẠT THẬP TAM NHỰT , TƯƠNG NHỨT GIA SỞ VỊ THIỆN ÁC , LỤC TẤU THIÊN TÀO HÀO BẤT ẨN QUÍ GIÁNG TƯỜNG GIÁNG ƯƠNG , BÁO NHƯ ẢNH HƯỞNG , CẬN HỬU NAM NỮ ĐỘ HẢI PHẦN HƯƠNG ĐĂNG SƠN ĐẢO MIẾU BẤT GIA TRI HỬU TÁO QUÂN TƯ MẠNG TỐI HIỂN TỐI LINH , NHI BẤT ÂN CẦN KHÂM KỈNH , SỞ VỊ XÁ CẬN CẦU VIỄN , NHƯỢC NĂNG THÀNH TÂM KĨNG PHỤNG KINH HÀNH , THIỆN SỰ TẤT HỘ KIẾT KHÁNH , PHÀM NHƠN GIA KHẨU BẤT AN SỰ BẤT TOẠI Ý GIẢ VIỆC NHƠN QUÁT QUA THIÊU CHỬ , HỬU ĐỘC TÁO QUÂN NHI BẤT TRI GIÁC , CẬN NGỘ CAO NHÂN TRUYỀN THỌ TẠNG KINH , SỞ TẠI NGHI KỴ SỞ KHOẢN CƯ GIA TRIỀU TỊCH , PHẦN HƯƠNG TÁO TIỀN THƯỜNG GIÁO HƯ HOÀNG ĐẠI ĐẠO , KIẾP KIẾP HÓA SANH , BIẾN HÓA THÀNH HÌNH , MINH MINH DẠ DẠ , SANH SANH HÓA HÓA , THÁNH THÁNH HIỀN HIỀN , PHẬT PHẬT TIÊN TIÊN , NHƠN NHƠN QUỶ QUỶ , HỬU TÀ HỬU XÍ , HỬU ÔN HỬU TINH , DỊCH LỆ LƯU HÀNH , TỬ SANH BỊNH KHỔ. CHUYỂN VIẾT THƯỢNG CỔ , HẠ CHÍ NHƠN GIAN , KIẾT HUNG THIỆN ÁC , OAN HỒN TẠO TÁC , NHIỂM HOẠN THÂN TRUNG , TẬT BỊNH NAN THÔNG , TỨ THỜI HÀN NHIỆT , PHONG KHÍ CHI HUYẾT , TÀ MA XÂM LĂNG , KẾT THÀNH OAN TRÁI , CỪU THÙ CHẤP ĐỐI , NAM THƯƠNG YỂU TỬ , DỊCH LỆ ÔN HOÀNG , HÓA VI BÁ QUỈ , CHUYỂN VẬN THIÊN ĐỊA , TRỪ TÀ QUI CHÁNH , CHUYỂN THẦN VI THÁNH , CHUYỂN PHẬT VI TIÊN , CHUYỂN THIÊN VI ĐỊA , CHUYỂN SƠN VI THỦY , CHUYỂN ÔN VI QUỈ , CHUYỂN TÀ VI CHÁNH , CHUYỂN TỬ VI SANH , CHUYỂN HUNG VI KIẾT. TỐNG ÁC NGHINH TƯỜNG , TAM BÀNH LỤC TẶC , HÓA VI THÁNH TIÊN ...... CHUYỂN THIÊN THIÊN ĐỘNG , CHUYỂN ĐỊA ĐỊA KINH , CHUYỂN NHỰT NHỰT MINH , CHUYỂN NGUYỆT NGUYỆT HIỆN , CHUYỂN PHONG PHONG CHÍ , CHUYỂN VỎ VỎ ĐÌNH , CHUYỂN SƠN SƠN TẨU , CHUYỂN LÔI LÔI OANH , CHUYỂN THỦY THỦY KIỆT , CHUYỂN HẢI HẢI BÌNH , CHUYỂN PHẬT PHẬT HIỆN , CHUYỂN TƯỚNG TƯỚNG HÀNH , CHUYỂN BỊNH BỊNH TẨU , CHUYỂN TẬT TẬT KHINH , TỨ CHI CỬU KHIẾU , BÁT MẠCH TAM TINH , NGỦ TẠNG LỤC PHỦ , THÂN THỂ AN NINH , TẢ PHỤ HỬU BẬT , TIỀN TỐNG HẬU KHINH , VẬN CHUYỂN THIÊN ĐỊA NHƠN VẠN VẬT HÓA SANH , TAM HOÀNG NHẤT LÝ , HỖN HIỆP ĐỒNG HÌNH , TÀ MA BÔN TẨU , TÍN CHỦ AN NINH , PHẬT THUYẾT THỊ KINH VĨ GIA TRÌ , CHUYỂN VẠN VẬT QUỶ DIỆT TÀ KINH , VẠN SANH HOAN DUYỆT ĐẠI CHÚNG MẪN CỤ TÍN THỌ PHỤNG HÀNH ĐƯƠNG KIẾT TỊNH , SÓC , VỌNG MINH ĐĂNG MỖI NGOẠT TAM THẬP NHỰT , VÃNG KIỀN THIỀN LỂ KÍNH TÁO THƯỢNG , THIẾT VẬT XAO QUA ĐẢO THIẾT CƯƠNG QUẾ THÔNG TÁN TÁO TIỀN THIẾT VẬT CA KHỐC CHÚ MẠ , TÁO NỘI BẤT KHẢ PHẦN HÓA TỰ CHỈ VẬT DỈ UẾ SÀI KÊ MAO THÚ CỐT , NHẬP TÁO VẬT VĨ , HÀI LÝ Y PHỤC HỒNG TÂM VẬT TÚC ĐẠP TÁO MÔN GIA PHỦ TÁO THƯỢNG TẢO BẢ HƯỚNG TÁO VẬT THỰC NGƯU KHUYỂN NHỊ NHỤC TỰ NHIÊN THẦN AN GIA VƯỢNG PHƯỚC TẬP TIÊU TAI HỶ. (tụng 3 LẦN )

=======

#CHÚ THÍCH:

Ai tụng Kinh này được phước , gia đạo bình an , không bịnh tật , làm ăn phát đạt , giải trừ xui xẻo , bá sự thuận lợi.

[phoquang]

kinh chung

tiểu táo quân kinh



nam vô phật thuyết táo quân kinh nhất gia chi chủ nhĩ vi tôn vi nhân sở tố thiện ác sự

nhất nhất tấu thượng ngọc hoàng tôn phát từ bi ẩn ác dương thiện lão hòa thiểu nam nữ chiêm ân

bát nguyệt sơ tam thị tôn thần cá cá cầu hà nhất gia tôn tam kì mạt kiếp đại nan đáo

đương kim cứu độ chúng sanh linh cầu tử thiên tứ sanh quý tử cầu phúc hữu đắc phúc mãn môn

cầu quan tứ nhĩ vi quan tố cầu thọ hữu đắc thọ trường xuân nam giả truyện tụng táo quân kinh

tử hậu bất tiến địa ngục môn nữ giả truyện tụng táo quân kinh tử hậu bất tọa huyết hà khanh

đương gia truyện tụng táo quân kinh nhất gia đại tiểu miễn tai tinh lão giả truyện tụng táo quân kinh

hộ pháp vệ đà khẩn hộ thân tà quỷ cản xuất thiên môn ngoại ác quỷ bất cảm tiến môn đình

trù phòng mỗi nhật yếu khiết tịnh hỏa tinh lạc địa hóa hôi trần chân thần thổ địa ám bảo hữu

phúc lộc tài thần tiến môn đình táo quân bồ tát ma ha ấn thiện lương tự hữu thần tri âm

giá thị nhất bổn táo quân kinh vạn cổ truyện lưu đáo như kim

nhất tâm đính lễ lễ bái

cửu thiên đông trù ti mệnh táo vương phủ quân tam xưng tam bái


( Nguồn: http://hatvan.vn/forum/showthread.php?t=1676 )

[phoquang]

QUYỂN SÁCH NÀY NÓI VỀ ÔNG TÁO
(Tiểu Sử Về Ông Táo)
( Nguồn: https://vi-vn.facebook.com/tuthienva...985489332310:0 )

THAY LỜI TỰA

Quyển Sinh Mạng Chi Quang (Nguồn Sáng Của Sinh Mạng) còn được xem là quyển sách của mọi gia đình, trong sách có ghi chép những việc thường thức trong nhà, phương pháp gìn giữ sức khỏe, các thức hòa hợp giữa vợ chồng cùng những lý luận chân thật mà mọi người chưa từng bàn luận sâu sắc.

Quyển sách này được trình bày theo hình thức hỏi đáp dùng những hiện tượng của xã hội thời đại để giải thích tư tưởng đạo giáo từ ngàn xưa, thích hợp với phong cách sống trong gia đình hiện nay.
Từ lâu Táo Quân - vị thần nuôi dưỡng bảo vệ của mọi gia đình bị những vở hài kịch diễn sai lệch chức năng và công đức cống hiến cho con người trong mọi gia đình. Do đó làm cho người ta có tâm lý khinh thường vị Xích Tinh Hỏa hay gọi là Hỏa Đức Tinh Quân.

Người xưa luôn trọng Táo Quân, khoa Bát Trạch Phong Thủy xây cất nhà rất chú trọng phương hướng đặt vị trí của Thần Táo có ảnh hưởng lớn đến cuộc sống hạnh phúc yên vui trong gia đình.
Quyển sách này làm ra chỉ để tặng không cho mỗi gia đình, mọi người già trẻ nam nữ đều đọc được để có ý thức trong đời sống, phát huy sự từ thiện hài hòa làm cho gia đình thêm hạnh phúc, phát huy tinh thần lễ giáo tu tạo phước đức góp phần an toàn cho xã hội và sự thịnh vượng của quốc gia.

Kính mong những người có hằng tâm từ thiện góp phần công đức để in quyển sách có thể đến các gia đình thân hữu của mình, cải thiện phong khí tốt lành cho xã hội và xây dựng củng cố tinh thần đạo đức của mọi người trong cuộc sống ngày nay.
Trân trọng.

*
* *

九天司命真君
CỬU THIÊN TƯ MẠNG CHÂN QUÂN
GIÁNG BÚT

Thơ rằng:
世 間 户 户 有 人 煙
Thế Gian Hộ Hộ Hữu Nhơn Yên
飲 食 三 餐 延 壽 年
Ẩm Thực Tam San Diên Thọ Niên
只 拜 廳 中 老 福 德
Chỉ Bái Sảnh Trung Lão Phước Đức
那 知 土 地 管 農 田
Na Tri Thổ Địa Quần Nông Điền
Lại viết thêm rằng:
新 書 奉 命 述 根 由
Tân Thư Phụng Mạng Thuật Căn Do
火 德 救 人 數 萬 秋
Hỏa Đức Cứu Nhơn Sổ Vạn Thu
婦 女 廚 房 炊 料 理
Phụ Nữ Trù Phòng Xuy Diệu Lý
可 憐 不 識 令 神 憂
Khả Liên Bất Thức Lậnh Thần Ưu


Tạm dịch:

Trong thế gian, nhà nhà đều có người và khói
Uống ăn ba bữa kéo dài tuổi thọ
Chỉ biết bái lạy lão nhân phước đức ở nhà trên
Nào biết Thổ Địa quản lý ruộng đất mà thôi?
Vâng mạng làm sách mới nói rõ ngọn ngành
Cái đức của lửa đã cứu người mấy ngàn năm
Người phụ nữ nấu ăn trong nhà bếp
Đáng thương không biết đến những âu lo của vị Thần Táo.


Khởi duyên:

Ta vâng lệnh viết ra quyển sách mới Sanh Mạng Chi Quang, đêm nay giáng lâm tại Bửu Cung Thánh Đức kể rõ cái nhân duyên làm nên quyển sách này.

Ta là Tư Mạng Chân Quân (Thần nuôi dưỡng sinh mạng). Người thường gọi nôm na là Táo Công (Ông Táo) hoặc kính trọng gọi là Cửu Thiên Tư Mạng Hộ Xá Thiên Tôn hay Hỏa Đức Tinh Quân. Những người phụ nữ thời trước đều biết danh hiệu của ta và đếu sùng bái, đến ngày nay thời đại đã đổi thay, lò đất và củi chụm đều bị đào thải, lò nấu bằng dầu, lò dùng điện đã thay thế hình thức nấu ăn cũ xưa. Đó là cái phước của chúng sanh.

Nhưng chúng sanh không biết trong cõi mù mờ ai là chủ thể của cái hiện tượng tiến bộ đó? Ban đầu vốn là một chân thần gọi la Xích Tinh Hỏa Thần đã tu luyện trên hỏa thạch thành công trải qua nhiều kiếp bất hoại vì cứu độ dân sanh nên hòa thân thành muôn vạn ức, nhà nhà đếu có Táo Quân thì có người và có khói nấu ăn mới có thể sanh tồn.

Khi ta xuống trần thế, thấy đời sống của chúng sanh rất khốn khổ phải soi cây đập đá để lấy lửa, khi nhen lửa phải dùng củi chụm, thời ấy cách làm rất đơn sơ, người phụ nữ nấu một bữa ăn rất cực khổ, mất thời giờ làm ra lửa, lửa cháy lên rồi thì bị xông lên cay nồng mắt mũi, trẻ con đứng một bên là khóc. Ta lãnh chức vụ Táo Thần thấy cảnh tượng đó rất bất nhẫn nên khải tấu với Thượng Đế trên Thiên đình xin cho người thông minh trí tuệ giáng trần, phát minh ra nguồn năng lượng mới để cải thiện nhà bếp.

Ngày nay, trí tuệ của người được mở rộng, xã hội văn minh, khoa học kỹ thuật và nhân tài sản sanh rất nhiều, cuối cùng đã hoàn thành tâm niệm của ta đối với đời sống người dân, táo lò cổ xưa phải bỏ, không dùng nữa, mà dùng lò nấu bằng dầu, lò điện, lò khí đốt. Những dụng cụ này đều xuất hiện tại mỗi nhà, do đó bài vị thờ Tư Mạng Chân Quân (Thần Táo) trước kia tại nhà bếp cũng bị đào thải, đổi lại nhà nhà đều thờ cúng Thổ Địa Công tại nhà trên, xem như vị thần phước đức.

Những người làm ăn buôn bán cũng thờ cúng Thổ Địa công (Ông Địa) chỉ quản lý nhà nông, báo hại Thổ Địa ngoài việc coi sóc việc trồng tỉa trên địa bàn ban ngày, về đêm lại phải trắng mắt đánh bàn toán. Người ta thấy Thổ Địa Công cầm trên tay mấy thỏi vàng trên bức vẽ liền tôn kính thờ phượng. Còn ta lấy cái đức của lửa ban cho người có được ba bữa ăn ngon lành thì bị con người quên lãng.

Hôm nay ta đến để yêu cầu chúng sanh phải thờ cúng Táo Quân và chỉ muốn nói lên cái lẽ công bằng, mục đích của ta là đốt lên cho chúng sanh điểm sáng của con đường sinh mạng. Ta là người nuôi dưỡng sanh mạng và thân thể con người, thuận theo sự sống, không nên làm cho sanh mạng tiêu tan.

XEM TRỌN BỘ CUỐN SÁCH NÀY TẠI ĐÂY: http://www.mediafire.com/view/alm2cc...G_T%C3%81O.pdf

[phoquang]

Táo Quân
( Nguồn: http://rongmotamhon.net/mainpage/tinhtuyen_23586_8.html )

(灶君・竈君): vị thần của nhà bếp, chuyên giám sát mọi việc trong nhà và báo cáo lên Thiên Đình. Trong truyền thuyết thần thoại cổ đại Trung Quốc, Táo Quân hay Táo Thần (灶神) là vị thần trông coi việc ăn uống, sau thời nhà Tấn thì được liệt vào vị thần chuyên giám sát việc thiện ác của con người. Từ khi nhân loại thoát ly khỏi thời kỳ ăn lông, uống máu, phát minh ra lửa để nấu ăn, tùy theo sự phát triển sinh sản của xã hội, Táo Quân có mối quan hệ rất mật thiết với sinh hoạt của nhân loại. Vào thời cổ đại, Trung Quốc đã có việc tế tự Táo Thần rồi; từ thời nhà Ngụy, Tấn về sau, Táo Thần đã có tên họ. Trong Ngọc Chúc Bảo Điển (玉燭寶典) của Đỗ Vương Khanh (杜王卿) nhà Tùy, có nêu phần Táo Thư (灶書) và cho biết rằng: “Táo Thần, tánh Tô, danh Cát Lợi, phụ danh Bác Giáp (灶神、姓蘇、名吉利、婦名搏頰, Tháo Thần, họ Tô, tên Cát Lợi; vợ tên Bác Giáp).” Theo Tạp Ngũ Hành Thư (雜五行書) do Lý Hiền (李賢, 654-684) nhà Đường chú dẫn, có giải thích rằng: “Táo Thần danh Thiền, tự Tử Quách, y hoàng y, phi phát, tùng táo trung xuất (灶神名禪、字子郭、衣黃衣、披髮、� ��灶中出, Táo Thần tên Thiền, tự là Tử Quách, mặc áo vàng, đội tóc, từ trong bếp ra).” Ban đầu, Táo Quân là nữ thần, nên được gọi là lão bà, có khi là mỹ nữ, v.v., có nhiều thuyết khác nhau. Sau này, trong Kính Táo Toàn Thư (警灶全書), thư tịch xuất hiện khoảng thời nhà Thanh, có giải thích là Táo Thần được gọi là Táo Quân (灶君), họ Trương (張), tên Đơn (單), tự là Tử Quách, thuộc nam thần. Hiện tại trong dân gian vẫn thờ phụng Đông Trù Ty Mạng Định Phước Táo Quân (東廚司命定福灶君), là hình vẽ hai lão già phu phụ, hay hình một nam hai nữ, tức là Táo Quân và phu nhân. Táo Thần gọi cho đủ là Đông Trù Ty Mạng Cửu Linh Nguyên Vương Định Phước Thần Quân (東廚司命九靈元王定福神君); thế gian thường gọi là Táo Quân, Táo Quân Công (灶君公), Táo Vương Gia (灶王爺), Ty Mạng Chơn Quân (司命眞君), Ty Mạng Đế Quân (司命帝君), Cửu Thiên Đông Trù Yên Chủ (九天東廚煙主), Hộ Trạch Tôn Thiên (護宅尊天), Táo Vương (灶王). Đặc biệt, phái nữ tôn kính ông như là vị thần của nhà bếp. Nguồn gốc về Táo Quân có từ rất sớm, từ khi nhà Thương khai sáng cơ đồ, người dân đã bắt đầu thờ phụng vị thần này rồi; trước thời nhà Tần, Hán, ông được liệt vào 5 vị thần thờ phụng chủ yếu, cùng với Thần Cửa, Thần Giếng, Thần Nhà Xí, Thần Phòng Ốc, chịu trách nhiệm trông coi trong gia đình; cho nên, ông thường được mọi người ái kính và biết ơn. Ngoại trừ chưởng quản việc ẩm thực, đem lại mọi sự tiện lợi về mặt sinh hoạt, chức trách của Táo Quân còn được Ngọc Hoàng Thượng Đế phái xuống giám sát việc thiện ác trong gia đình. Về hình tượng của Táo Quân, hai bên ông có hai vị thần đứng hầu, một vị cầm cái “lọ thiện” và vị kia “lọ ác”; tất cả hành vi của gia đình trong năm đều được ghi vào trong hai lọ này, đến cuối năm thì tổng kết lại và đem báo cáo cho Ngọc Hoàng Thượng Đế. Hằng năm vào ngày 23 tháng 12 âm lịch là ngày Táo Quân rời dương gian về chầu Trời, cho nên mới có tục Đưa Ông Táo Về Trời. Có khá nhiều truyền thuyết khác nhau về vị thần nhà bếp này. Trước hết, có thuyết cho rằng ông là đế vương hay hậu duệ nhà vua thời Thượng Cổ. Tác phẩm Sự Vật Nguyên Hội (事物原會) cho rằng Hoàng Đế làm ra bếp, chết đi thành Thần Bếp. Hoài Nam Tử (淮男子), phần Phiếm Vật Luận (氾物論) có đoạn: “Viêm Đế tác hỏa nhi tử vi Táo (炎帝作火而死爲灶, Viêm Đế chế ra lửa, nên khi chết làm Táo)”; nhân đây Cao Dụ (高誘) chú giải rằng vua Viêm Đế lấy đức của lửa để quản lý thiên hạ, nên sau khi chết thì lấy thân phận Táo Thần để được tế tự. Chu Lễ Thuyết (周禮說) lại cho rằng dòng họ Chuyên Húc (顓頊) có người con tên Lê (黎), tức Chúc Dung (祝融) được thờ làm Táo Thần. Trong Lã Thị Xuân Thu (呂氏春秋), phần Mạnh Thu (孟秋) có câu: “Kỳ thần Chúc Dung (其神祝融, Thần đó là Chúc Dung)”; Cao Dụ chú giải rằng “Chúc Dung là hậu duệ của dòng họ Chuyên Húc, con của Lão Đồng, sau khi chết làm Thần Hỏa Quan.” Hơn nữa, lại có thuyết cho rằng Táo Quân là quỷ thần. Lễ Ký (禮記) có đoạn: “Áo giả, lão phụ chi tế dã (奧者、老婦之祭也, Bên trong thờ bà lão).” Trịnh Huyền (鄭玄, 127-200) chú rằng: “Lão phụ, Tiên Xuy giả dã (老婦、先炊者也, Lão bà chính là Tiên Xuy)”; Khổng Dĩnh Đạt (孔穎達, 574-648) lại giải thích thêm rằng “Ở đây cúng Tiên Xuy, không phải cúng Thần Lửa”. Theo đó, Táo Quân cũng chẳng phải là Thần Lửa, cũng không phải là người phát minh ra nhà bếp. Trong Văn Hiến Thông Khảo (文献通考), phần Giao Xã (郊社) 19 có nêu danh hiệu của Táo Thần là Ty Mạng (司命); từ đó có tên là Đông Trù Ty Mạng Định Phước Táo Quân. Cũng có thuyết cho rằng ông là Sao Táo Thần; vì người dân cho việc ăn uống là Trời, muốn có ăn thì nhà bếp phải đầy khói; cho nên cúng tế Thần Bếp là nhằm ngày 23 tháng chạp, ngưỡng vọng ông lên trời cáo trình những việc tốt, rồi xuống trần gian ban cho điều tốt lành, khiến cho gia đình mỗi năm được bình an. Thời gian cúng tế vị thần này cũng có khác nhau, đa số các nơi đều cúng vào ngày 24 tháng chạp, nhưng cũng có nơi thuộc thiểu số lại cúng vào ngày 23; do vì có thuyết là “quan tam dân tứ (官三民四)”, tức là đối với quan thần thì cúng vào ngày 23, còn dân thường là ngày 24. Ngoài ra, Táo Quân còn được xem như là Bồ Tát giữ gìn cho bá tánh được “ngũ cốc phong nhiêu, tài nguyên vượng tấn (五穀豐饒、財源旺進, ngũ cốc phong phú, tài nguyên thịnh vượng).” Ngày sinh nhật của ông là mồng 3 tháng 8. Tuy nhiên, hiện tại ở Trung Hoa người ta thường cúng ông vào ngày ông đi báo cáo hơn là ngày sinh nhật. Về nội dung báo cáo, từ thế kỷ thứ 3 đến thứ 9, nội dung ấy chỉ tập trung vào những việc làm không tốt, xấu ác của gia đình. Thế nhưng, gần đây nội dung ấy không phải nhắm vào các thành viên trong gia đình, mà chủ yếu là những lời nói việc làm của bà chủ nhà. Có điều, đối với tín ngưỡng dân gian Việt Nam, Táo Quân có nguồn gốc từ 3 vị thần: Thổ Công (土公), Thổ Địa (土地) và Địa Kỳ (地祇), nhưng được Việt hóa thành huyền tích “hai ông một bà”, gồm Thần Đất, Thần Nhà và Thần Bếp. Trên cơ sở của thuyết Tam Vị Nhất Thể (三位一體, ba ngôi vị cùng một thể), dân gian vẫn gọi chung là Táo Quân hay Ông Táo. Theo Wikipedia Tiếng Việt, trang Táo Quân có tóm tắt về nội dung chính sự tích của vị Thần Bếp này là: “Trọng Cao có vợ là Thị Nhi, ăn ở với nhau đã lâu mà không có con, nên sinh ra buồn phiền, hai người hay cãi cọ với nhau. Một hôm, Trọng Cao giận quá đánh vợ. Thị Nhi bỏ nhà ra đi, sau đó gặp và bằng lòng làm vợ người thợ săn tên Phạm Lang. Khi Trọng Cao hết giận vợ, nghĩ lại mình cũng có lỗi nên đi tìm vợ. Trong lúc đi tìm vì tiền bạc đem theo đều tiêu hết nên Trọng Cao đành phải đi ăn xin. Khi đến xin nhà Thị Nhi, hai bên nhận ra nhau. Hai bên hàn huyên chuyện cũ và Thị Nhi tỏ ra ân hận vì đã trót lấy Phạm Lang làm chồng. Khi Phạm Lang trở về, Thị Nhi giấu chồng cũ mình vào trong đống rơm ngoài vườn để tránh hiểu nhầm. Vừa về đến nhà, anh thợ săn liền ra đốt rơm để lấy tro bón ruộng. Trọng Cao không dám chui ra, nên bị chết thiêu trong đống rơm. Người vợ chạy ra thấy người chồng cũ đã chết thui thê thảm, nên liều mình nhảy vào để chết theo. Phạm Lang thấy vậy cũng nhảy vào cứu vợ, cuối cùng cả ba đều tử mạng. Quá thương tâm trước tình cảnh như vậy, Thượng Đế sắc phong cho làm Táo Quân, nhưng mỗi người giữ một việc; Phạm Lang làm Thổ Công, trông coi việc nhà bếp, hiệu là Đông Trù Ty Mạng Táo Phủ Thần Quân (東廚司命灶府神君); Trọng Cao làm Thổ Địa, trông coi việc nhà cửa, hiệu là Thổ Địa Long Mạch Tôn Thần (土地龍脉尊神); Thị Nhi làm Thổ Kì, trông coi việc chợ búa, hiệu là Ngũ Thổ Phước Đức Chánh Thần (五土福德正神).” Ở Việt Nam, phong tục thờ Táo Quân cũng rất thịnh hành từ xưa cho đến nay với cùng ý nghĩa như trên. Hơn thế nữa, người ta còn cho rằng vị thần này có trách nhiệm chăm sóc những em bé sơ sinh, vì vậy khi đứa bé bị cảm mạo, đau bụng, v.v., gia đình thường cầu Táo Quân gia hộ cho chóng lành bệnh. Đó là lý do vì sao ngay nơi nhà bếp người ta thường thiết bàn thờ Táo Quân, bất kể tín đồ Phật Giáo hay không. Tại Trung Quốc, người ta thờ Táo Quân bằng hình vẽ, nhưng ở Việt Nam thì thờ bằng thỏi đất nung, có hình 3 trụ đứng. Sau khi cúng tiễn đưa Ông Táo về Trời xong vào ngày 23, người dân thường đem Ông Táo ra bỏ ở các gốc cây đa đầu làng, và thay vào Ông Táo mới. Tương truyền ngày mồng 3 tháng Giêng đầu năm là ngày Ông Táo từ Thiên Đình trở về, nên vào ngày này người ta cũng tổ chức lễ rước Ông Táo.

[phoquang]

Tạ Quốc Tuấn: KHẢO CỨU VỀ TÁO QUÂN TRUNG QUỐC
( Nguồn: http://hoangduckientruc.blogspot.com...1_archive.html )

TÁO-QUÂN TRUNG-QUỐC
Tạ - Quốc-Tuấn

9.2.2015
Kính thưa Lâm Khang chủ nhân,
Đọc bài Tết Ông Táo: Truyền Thuyết và Nghi Lễ đăng trên Blog Tễu thấy có nói tới Táo quân Trung-quốc, tôi mạo muội gửi hầu ông bài Táo-quân Trung-quốc của tôi để ông đọc cho vui.

Tôi xa Hà-nội 61 năm rồi (và xa Sài-gòn 49 năm) nên chẳng còn được hưởng những ngày lễ, ngày tết cổ truyền Việt-nam, chỉ còn biết đọc sách hay các bài trên các mạng điện tử để học hỏi hiểu biết thêm thôi. Đó cũng là lý do từ nhiều năm nay tôi hàng ngày vẫn đọc những bài trên mạng điện tử của ông.

Nhân dịp năm mới, kính chúc ông và bảo quyến một năm Ất-mùi an mạnh, hạnh phúc và vạn sự như ý.
Kính thư,
Tuấn
Thưa Ông Tạ Quốc Tuấn,
Xin cảm ơn Ông đã gửi cho chúng tôi bài khảo cứu rất công phu của Ông về Táo Quân Trung Quốc. Tôi xin Ông cho phép được chia sẻ bài này tới đông đảo bạn đọc xa gần nhân dịp Tết cổ truyền Ất Mùi đang đến rất gần.

Nhờ đọc bài khảo cứu công phu này, đối chiếu với các nghi thức và tư liệu về truyền thuyết và nghi lễ Táo Quân ở Việt Nam ta, tôi hiểu thêm nhiều điều, và thấy thật sự việc thờ Táo Quân giữa ta và người Trung Quốc là khác nhau lắm. Và tôi thấy truyền thuyết và nghi lễ thờ Táo Quân ở Việt Nam rất nhân văn, rất dung dị và hướng thiện.

Nhân năm mới sắp đến, kính chúc Ông và quý quyến năm mới An khang - cát tường như ý!
Thưa Ông, chúng tôi mong được đọc nhiều bài của Ông!
Trân trọng
Hậu học Lâm Khang bái thư!
.
Quyển Bát Dật 八佾 trong sách Luận Ngữ 論語 (q. 3, ch. 12, tiết 1) thuật chuyện Vương Tôn-giả 王孫賈, đại thần nước Vệ 衛(1), một hôm hỏi Khổng-tử 孔子 (550-479 TCN) là: "Tại sao lại bảo thà nịnh hót thần áo hơn là nịnh thần bếp?" (dữ kỳ mị ư áo, ninh mị ư táo, hà vị dã? 與其 媚於奧, 寧媚於竈, 何謂也)(2) và Khổng-tử đã đáp rằng: "Không đâu, kẻ có tội với trời không còn có ai có thể cầu xin cho được." (Bất nhiên, hoạch tội ư thiên, vô sở đảo dã. 不然, 獲罪 於天, 無所禱也). Lúc đó họ Vương đang nắm quyền chính trong tay, nên tuy hỏi Khổng-tử ý nghĩa câu người ta thường nói với nhau, nhưng thực ra ông có ý muốn bảo Khổng-tử là tốt hơn hết nên xu mị ông ta thì hơn. Biết rõ thâm ý của họ Vương, Khổng-tử mượn câu chuyện thần bếp để răn đe Vương Tôn-giá.

Thần bếp nói ở đây chính là Táo-thần 灶神 (từ “táo” 灶 nguyên viết là 竈), mà người Trung-quốc bắt đầu thờ cúng từ năm 133 TCN đời vua Hán Vũ-đế Lưu-Triệt 漢武帝劉徹 (tại vị năm 140-86 TCN), người rất sùng Lão giáo 老教 (còn gọi là Đạo giáo 道教) và có liên quan đến thuật luyện kim đan để mong được trường sinh bất tử. Ngoài ra, vị thần này còn được gọi bằng nhiều tên khác nữa, như là: Táo-quân 灶 君, Táo-quân Bồ-tát 灶君菩薩, Táo-vương 灶王 hay Táo-vương-da 灶王爺, Hộ Trạch Thiên Tôn 護宅天尊, Nhất Gia Chi Chủ 一家之主, Cửu Thiên Tư Mệnh Định Phúc Táo-quân 九天司命定福 灶君 (gọi tắt là Tư Mệnh Táo Quân), Đông Trù Tư Mệnh Cửu Linh Nguyên Vương Định Phúc Chân Quân 東廚司命九靈元王定福真君 (gọi tắt là Đông Trù Tư Mệnh Chân Quân), v.v.

I. Táo-quân Là Ai?

Các tài liệu xưa không nhất trí về điểm ai là Táo-quân. Vì vậy có nhiều thuyết về Táo-quân.

Truyền thuyết cho rằng Táo-quân là con trai của Ngọc-hoàng đại đế 玉皇大帝 (tục gọi là Thiên lão da 天老爺), có nhiệm vụ chủ trì mọi sự bình an phúc lợi cho một gia đình cùng là giám sát hành vi thiện ác của mọi người trong gia đình.

Theo sách Châu Lễ 周禮 (nguyên tên là Châu Quan 周官, còn gọi là Châu Quan Kinh 周官經), tương truyền do Châu-công Ki-Đán 周公姬旦 (?-1105 TCN), em trai của Châu Vũ-vương Ki-Phát 周武王 姬發 (tại vị năm 1122-1115 TCN) biên soạn, thì “Thị tộc Chuyên-húc có một người con trai tên là Lê, là Thần Lửa, được thờ làm Táo-thần.” (Chuyên-húc thị hữu tử viết Lê, vi Chúc-dung, tự dĩ vi Táo-thần. 顓頊 氏有子曰犁, 為祝 融, 祀以為灶神).

Mặt khác, sách Hoài-nam-tử 淮南子 (tương truyền soạn giả là Hoài-nam vương Lưu-An 淮南王劉安, nhưng thực ra là do các môn khách của Vương biên soạn) khi phiếm luận về huấn tắc đã nói rằng “Viêm-đế thuộc hỏa, lúc chết thành Táo-[quân].” (Viêm-đế ư hỏa, tử nhi vi Táo 炎帝於火, 死而為灶). Sau có Cao-Dụ 高誘, người thời nhà Đông-Hán 東漢 (còn gọi là Hậu-Hán 後漢, 25-220), chú giải câu này nói là “Viêm-đế Thần-nông lấy hỏa đức mà được làm vua thiên hạ, thác làm Táo-thần.” (Viêm-đế Thần-nông, dĩ hỏa đức vương thiên hạ, tử thác tự vu Táo-thần. 炎帝 神農, 以火德 王天下, 死託祀于灶神)

Có thuyết lại cho rằng Táo-quân chính là Hoàng-đế Ki Hiên-viên 黃帝姬軒轅 (tại vị năm 2698-2598 TCN), vị vua (đúng ra phải gọi là cộng chủ 共主) đầu tiên của người Hán tộc và cũng là tổ tiên của Châu-công và Châu Vũ-vương nói trên, vì ông đã phát minh ra bếp lò để nấu nướng.

Trên đây là truyền thuyết rất xưa, biểu hiện cho việc người ta phát hiện ra lửa khiến không còn phải ăn thịt sống, cá sống, rau sống nữa. Người phát minh ra lửa đã được sùng bái, thần thánh hóa thành Táo-quân để tế tự. Tuy nhiên, về sau người ta lại đã nhân hóa Táo-quân.

Chẳng hạn sách Ngũ Kinh Thông Nghĩa 五經通義 của Hứa-Thận 許慎 (? - 121) chép rằng:

“Táo-thần họ Tô, tên Cát-lợi. Hoặc nói họ Trương, tên Đan, tự Tử-quách, vợ họ Vương, tên Bác-giáp, tự Khanh-kỵ.”

(Táo-thần tính Tô, danh Cát-lợi. Hoặc vân tính Trương, danh Đan, tự Tử-quách, kỳ qui (thê) tính Vương, danh Bác-giáp, tự Khanh-kỵ. 灶神姓蘇, 名吉利. 或云姓張, 名單, 字子郭, 其歸(妻)姓王, 名搏頰, 字卿忌)

Mặt khác, sách Tây-dương Tạp Trở 西陽雜俎 của Đoàn Thành-thức 段成式, người thời nhà Đường 唐 (618-907), nói rằng:

“Táo-thần tên Ngỗi, dáng người như mỹ nữ. Lại nói họ Trương, tên Đan, tự Tử-quách. Vợ tên là Khanh-kỵ, có sáu con gái, tất cả đều tên Sát-trị, thường lên trời ngày cuối tháng tâu trình tội trạng người ta, lớn thì bị đoạt kỷ (ba trăm ngày), nhỏ thì bị đoạt toán (một trăm ngày), vì thế được làm đốc sứ của thiên đế xuống trần gian làm địa tinh.”

(Táo-thần danh Ngỗi, trạng như mỹ nữ. Hựu vân tính Trương, danh Đan, tự Tử-quách. Phu nhân viết Khanh-kỵ, hữu lục nữ, giai danh Sát-trị, thường dĩ nguyệt hối nhật thướng thiên, bạch nhân tội trạng, đại giả đoạt kỷ [tam bách nhật], tiểu giả đoạt toán [nhất bách nhật], cố vi thiên đế đốc sứ hạ vi địa tinh. 灶神名隗, 狀如美女. 又云姓 張, 名單, 字子郭. 夫人曰卿忌, 有六女, 皆名察治, 常以月晦日上天, 白 人罪狀, 大者奪紀 [三百日], 小者奪算 [一百日], 故為天帝督使下為地 精.)

Ngoài ra, theo truyền thuyết, Táo-quân còn là tộc trưởng một tộc đa đinh, có tới 9 đời sống chung với nhau trong một khu nhà ở tỉnh Sơn-đông 山東. Ông quản lý gia đình và tộc họ rất khéo, khiến mọi người sống hòa thuận với nhau, ai nấy đều biết thích nghi đời sống riêng của mình với đời sống của mọi người khác, nên trong nhà ít khi có những cuộc tranh chấp, những vụ cãi lộn. Ngay cả nếu một người chưa kịp đến ăn thì tất cả những người khác đều chờ, chứ không chịu ăn ngay. Một hôm, nhà vua trong lúc đi tuần thú địa phương này nghe tiếng rất lấy làm hài lòng và đã ghé thăm gia đình họ Trương. Sau khi ông chết, nhà vua phong cho ông làm Táo-vương.

Sau hết, có một tác giả người Nhật-bản tên là Linh-mộc Thanh-nhất-lang 鈴木清一郎, viết trong tài liệu Đài-loan Cựu Quán Tập Tục Tín Ngưỡng 臺灣舊慣習俗信仰, mô tả Táo-quân một cách khác. Theo ông, phụ nữ Đài-loan chiều nào cũng dùng thùng tắm để tắm rửa mà ông cho là một thói quen vệ sinh rất tốt. Nguyên lai là nhà ở Đài-loan không có xây phòng tắm riêng, nên mỗi buổi chiều phụ nữ trong nhà đều đun một nồi nước nóng để ở bên cạnh bếp lò và đặt thùng tắm cũng ở bên cạnh bếp lò, rồi bước vào thùng nước đun sôi mà tắm. Trong khi đó, Táo-quân là một vị thần háo nữ sắc, thích ngắm đàn bà lõa thể. Ngọc-hoàng đại đế bổ nhiệm quan chức cho các thần đều căn cứ theo tài cán và hứng thú của các thần. Vì Táo-thần có thị hiếu ngắm cái đẹp lõa thể nên Ngọc-hoàng đại-đế mới cử ông làm Tư Mệnh Táo-quân để mỗi buổi chiều có thể tận tình thưởng ngoạn cái đẹp lõa thể.

Tuy nhiên, đây có lẽ chỉ là quan điểm riêng của một người Nhật háo sắc thôi, chứ không thấy một sách vở nào khác nói như vậy cả.

II. Nơi Thờ Táo-quân

Cho đến những thập niên gần đây trong nhà bất cứ một người Trung-quốc nào cũng có một bức tranh Táo-quân (gọi là Táo-quân thần mã 灶君神禡), thường sơn màu sặc sỡ, dán ở trên tường, trên một tấm gỗ có giá, hoặc ở trong một cái khám gỗ, hai bên có dán hai câu đối, một câu là “Thượng thiên ngôn hảo sự” 上天言好事 (trên trời nói sự tốt) và một câu là “Hạ giới bảo bình an” 下界保平安 (dưới đất giữ bình yên). Dù dán ở trên vật nào, điều quan trọng là bức tranh đó phải được dán hay treo ở bên trên hay bên cạnh bếp lò, bởi vì Táo-quân vốn là vua bếp. Bếp được coi là chỗ quan trọng nhất, là chỗ tối thiểu phải có của mỗi nhà. Gia đình không thể nào phát triển nếu mọi người trong nhà bụng trống rỗng, không có miếng ăn. Vì thế đối với người Trung-quốc ăn uống là việc quan trọng hàng đầu, "dĩ thực vi tiên" 以食為先.

Ngoài ra, ở Hoa-lục, Táo-quân còn được thờ trong miếu riêng (như ở trong Tập Quân Miếu 皀君廟 bên ngoài cửa Sùng-văn 崇文 門(3) tại thành phố Bắc-kinh 北京 thuộc tỉnh Hà-bắc 河北 ngày nay), hoặc thờ chung với các thần khác trong một số điện đường (thí dụ Thiên Chủ Đường 天主堂 và Phúc Tế Quan 福濟觀 ở thành phố Tô-châu 蘇州 thuộc tỉnh Giang-tô 江蘇 có Táo-quân Điện 灶君殿).

III. Thần Vị Của Táo-quân

Hình thức thần vị của Táo-quân bất nhất. Có cái chỉ là bức tranh Táo-quân, như đã nói bên trên, hai bên có dán đôi câu đối, một câu là "Táo nãi nhất gia chủ " 灶乃一家主 (Táo là chúa một nhà) và câu kia là “Thần vi ngũ tự tôn” 神為五祀尊 (Thần là một trong năm thần được thờ).

Xin mở một dấu ngoặc ở đây. Về tên 4 vị thần được thờ kia xin xem phần IV bên dưới.

Lại có cái chỉ là một tấm mộc bài trên mặt viết một hàng chữ "Đông Trù Tư Mệnh Định Phúc Táo Quân Chi Thần" 東廚司命定福灶 君之神, hai bên có dán đôi câu đối nói trên, chứ không dán tranh.

Tướng mạo của Táo-quân trong tranh cũng bất nhất, hình thức khác nhau. Có bức vẽ hình Táo-quân râu tóc đen và trên đầu có hào quang đỏ. Có bức vẽ một nam tử râu ria lởm chởm. Lại có bức tranh ngoài Táo-quân (tục gọi là Táo-vương-da 灶王爺 hay Táo-thần-da 灶 神爺) ra, còn có thêm hình một vị phu nhân nữa (tục gọi là Táo-vương nãi-nãi 灶王奶奶 hay Táo-thần nương-nương 灶神娘娘). Cũng có bức tranh ở bên cạnh hai ông bà còn vẽ thêm nhiều bộ thuộc, có người cầm nghiên bút, có người cầm sổ sách, v.v. Tuy nhiên không có hình hai ông một bà như thường thấy trong các bức tranh Táo-quân Việt-nam.

IV. Nhiệm Vụ Của Táo-quân

Táo-quân chiếm một địa vị quan trọng trong gia đình Trung-quốc. Thần được coi là người làm trung gian giữa thiên đình và nhân gian. Có thể nói Táo-quân chính là một quản gia, vừa cai quản vừa giám sát mọi chuyện trong gia đình được ủy thác.

Táo-quân có phận sự ghi chép những việc thiện ác trong gia đình. Trong các bộ thuộc hầu hạ bên cạnh Táo-quân, có hai thần, một người cầm "thiện quán" 善罐 (cái vò thiện) và một người cầm "ác quán" 惡罐 (cái vò ác). Hễ ai trong nhà làm việc tốt, Táo-quân bảo người cầm "thiện quán" bỏ một đồng tiền hay một tờ giấy ghi việc ấy vào cái vò thiện; còn nếu có người làm việc xấu thì Táo-quân bảo người cầm "ác quán" bỏ đồng tiền hay tờ giấy ghi việc xấu vào cái vò ác. Căn cứ vào số đồng tiền hay tờ giấy ghi điều thiện, điều ác này, cuối năm Táo-quân sẽ làm một bảng kết toán để tâu trình lên Ngọc-hoàng đại-đế.




Truyện Hí Tì Thần Ký 戲婢神記 trong sách Nhật Ký Cố Sự 日 記故事 của Hùng Đại-mộc 熊大木 (người thời nhà Minh 明, 1368-1644) chép chuyện Táo-quân giám sát một thư sinh định cưỡng hiếp a hoàn. Chuyện kể rằng có một thư sinh (tác giả quên mất tên họ) học tập ở trong một thư xá. Đến canh ba có một a hoàn nhỏ tuổi mang trà tới. Chàng thư sinh động lòng tà, bèn nắm lấy tay a hoàn, định cưỡng dâm. May a hoàn chạy thoát được. Lúc đó vợ chàng thư sinh đã ngủ và mơ thấy Táo-quân cầm bút ghi chép việc thư sinh ghẹo a hoàn. Một bộ thuộc đứng bên cạnh hỏi Táo-quân là "Chúng ta nên cho nó tuyệt tự hay giảm thọ?" Táo-quân nói: "Phải chờ xem y sau này như thế nào đã." Người vợ giật mình tỉnh dậy, nói cho chồng hay. Chàng thư sinh cả sợ, mồ hôi toát ra đầm đìa như tắm, biết là lúc Táo-quân ghi chép sự việc đúng là lúc mình ghẹo a hoàn. Ngày hôm sau y bèn cưới ngay a hoàn làm thiếp. Từ đó y hết sức tự kiềm thúc mình, không dám động tà niệm nữa. Sau người vợ lại nằm mơ thấy Táo-quân bảo rằng: "Chồng ngươi đã biết sửa đổi lỗi lầm, lấy nữ tì như vậy là một việc âm đức, vì thế sẽ được sống lâu."

Táo-quân không phải chỉ là một vị quan giám sát mà còn là thần bảo hộ người trong nhà, bất kể lớn bé, già trẻ. Táo-quân cùng với bốn thần khác là Môn-thần 門神 (Thần Cửa), Tỉnh-thần 井神 (Thần Giếng), Xí-thần 廁神 (Thần Cầu Tiêu) và Trung-lựu-thần 中霤 神 (Thần Gian Nhà Chính), gọi chung là "Ngũ Tự" 五祀 (năm thần được thờ), tất cả phụ trách việc cai quản và giữ gìn sự an toàn cho mọi người trong nhà, không để cho tà thần dã quỉ quấy nhiễu.

Táo-quân lại có thể ban phúc cho người nhà nếu được họ cung kính thờ phụng.

Bộ sử Hậu-Hán Thư 後漢書 của Phạm-Diệp 范曄 (398-445), trong quyển Âm Thức Truyện 陰識傳 (q. 62), đã chép câu chuyện là trong đời Hán Tuyên-đế Lưu-Tuân 漢宣帝劉詢 (tại vị năm 73-48 TCN), có Âm Tử-phương 陰子方 sáng sớm ngày 8 tháng chạp âm lịch lúc thổi cơm thì thấy Táo-quân hiện hình, bèn đem con chó vàng duy nhất trong nhà giết để tế Táo-quân. Từ đó về sau, gia đình họ Âm càng ngày càng phát tích, ruộng nương có hơn 700 khoảnh 頃 (1 khoảnh = 100 mẫu 畝), ngựa xe, tôi tớ, sánh với vua một nước.

Câu chuyện này từ đó được lưu truyền và người đời sau cứ vào ngày 8 tháng chạp âm lịch lại giết chó vàng tế Táo-quân để mong được Táo-quân ban phúc. Chó vàng tế Táo-quân không gọi là “hoàng khuyển” 黃犬 theo thông lệ, mà là "hoàng dương" 黃羊 (dê vàng) hay "hoàng dương tự Táo" 黃羊祀灶 (dê vàng tế Táo).

Táo-quân lại còn có thể trừ tà. Trong hồi thứ 53 sách Kim Bình Mai Từ Thoại 金瓶梅詞話 của Lan-lăng Tiếu-tiếu sinh 蘭陵笑笑生 (người thời nhà Minh) có kể câu chuyện Tây-môn Quan-ca 西門官哥, con trai của Tây Môn-khánh 西門慶, bị bệnh nên vợ là Nguyệt-nương 月娘 sai gia đồng đi mời bà mụ họ Lưu (sách gọi là “Lưu bà tử ” 劉婆 子). Mụ Lưu bước thấp bước cao chạy te chạy tái lại. Vừa tới nhà bếp, bà mụ lấy tay sờ cửa bếp. Con a hoàn Nghênh-xuân 迎春 cười hỏi: "Lão bà, bà muốn lau sạch tà hả? Quan-ca ngã bệnh sao bà không xem, lại đi xuống bếp sờ cửa bếp làm gì?" Mụ Lưu bèn nói: "Tiểu nô tài, mày thì biết cái gì cơ chứ? Đừng có chẩu mỏ lên nói như vậy. Ta lão nhân gia, một năm cũng lớn hơn mày 360 ngày. Trên đường tới đây ta sợ có nhiều tà khí nên mới phải đi tới trước cửa bếp sờ cửa như vậy."

Chức chưởng của Táo-quân không phải chỉ có những gì kể ở bên trên. Nếu muốn biết trước vận số năm tới tốt xấu như thế nào người ta có thể đêm Trừ tịch tới trước mặt Táo-quân bói một quẻ, gọi là "chúc Táo" 祝灶 (cầu Táo).

Trong sách Quảng-đông Tân Ngữ 廣東新語 của Khuất Đại-quân 屈大均 (người đầu thời nhà Thanh 清, 1644-1911), quyển "Chúc Táo" (q. 9), có chép rằng đêm Trừ tịch năm Vĩnh-an 永安(4)đàn bà rắc muối và gạo lên trên bếp lò, lấy một cái bát đậy lại, rồi xem muối gạo tụ tán như thế nào mà bói được hay mất mùa, gọi là "chúc Táo". Còn đàn ông thì đặt một chõ nước ở bên cạnh, dán bốn chữ Đông 東, Tây 西, Nam 南, Bắc 北, rồi thả một miếng gỗ nhỏ trong nước, để xem miếng gỗ đó xoay về hướng nào mà thích ứng với phương đó, lại còn xét đoán thanh khí như thế nào để bói tốt xấu, gọi là "Táo quái " 灶卦 (quẻ Táo) hay "thính hưởng bốc" 聽響卜 (nghe tiếng vang mà bói).

Nếu trong nhà có người bị bệnh, khi mua thuốc ở tiệm thuốc về thì trước hết đốt hương khấu đầu trước tranh Táo-quân, bẩm báo mọi sự để xin Táo-quân phù hộ, rồi mới đem thuốc đi sắc cho con bệnh uống thì mới có linh nghiệm.

Sách Đắc Nhất Lục 得一錄 của Từ-Trị 徐治 (người thời nhà Thanh), trong quyển Dược Cục Lập Nguyện Ước 藥局立願約 (q. 4), nói trong điều thứ nhất rằng:

"Sách Bệnh Nhân Gia Thuộc Tướng dạy rằng khi mang thuốc về thì phải đốt hương khấu đầu trước Táo-quân, kiên trì lập lời thiện nguyện, sau đó mới cho bệnh nhân uống, chứng bệnh bên ngoài dán thuốc cao cũng được, trăm lần thử trăm lần hiệu nghiệm ."

(Bệnh Nhân Gia Thuộc Tướng dược vật phụng qui, tu hướng Táo-thần tiền phần hương khấu thủ, kiên lập thiện nguyện, nhiên hậu phục hạ, ngoại chứng thiếp cao diệc nhiên, bách thí bách hiệu hĩ. 病 人家屬將: 藥物奉歸, 須向灶神前焚香叩首, 堅立善願, 然後服下. 外症 貼膏亦然, 百試百效矣.)

Ngay cả đến trường hợp trong nhà lần đầu tiên mua lợn con, lúc mang lợn về tới cửa nhà thì cũng phải đốt hương khấu đầu trình báo với Táo-quân. Vạn nhất lợn có chạy đi mất thì cũng nhờ Táo-quân tìm kiếm hộ.

Sách Việt Nam Thần Thoại Nghiên Cứu 粵南神話研究 của Ngô Ngọc-thành 吳玉成 có một đoạn nói rằng:

"Nhà nông ở nam Việt chúng tôi đại đa số có nuôi lợn. Điều kỳ quái là lúc lợn về đến nhà, vừa vào cửa thì phải thắp hương nến, lấy tay ấn đầu con lợn cho lợn bái Táo-quân vài bái và chủ nhân còn phải đọc vài câu cầu nguyện. Rồi khi lợn lớn lên, đem bán đi, phải mua tam sinh để tế Táo-quân, gọi là ‘hoàn trư Táo’. Nếu chẳng may lợn bị thất lạc, không biết đi hướng nào tìm thì chủ nhân phải thắp hương nến vái Táo-quân để nhờ Táo-quân đi tìm hộ…"(5)

(Ngã môn Việt nam nông dân đại đô quân dưỡng trước trư, ngận kỳ quái đích, phàm thủy sơ, trư hồi gia thời, phủ nhập môn, tựu tất yếu trang trước hương chúc, dĩ thủ thế sử trư triều hướng Táo-thần bái liễu kỷ bái, chủ nhân hoàn niệm niệm hữu từ. Cập trư trưởng đại, xuất thụ khứ liễu, hựu yếu mãi trước tam sinh lai tế Táo, danh khiếu ‘hoàn trư Táo’, hữu thời bất hạnh trư thất lạc bất tri khứ hướng, chủ nhân hựu hướng Táo-thần tiến hương chúc, ý vị thỉnh Táo-thần khứ đại tầm đích… 我們粵南農民大都均養著豬很奇怪的� �始初豬回家時 甫入門就必要裝著香燭以手勢使豬朝� �灶神拜了幾拜主人還念念有詞及豬長� ��出售去了又要買著三牲來祭灶名叫還 豬灶有時不幸豬失落不知去向主人又� �灶神進香燭意謂請灶神去代尋的…)

Như vậy là Táo-quân cai quản chẳng những là nhân sự mà ngay cả lợn nữa. Chức quyền của Táo-quân thực không thẹn chút nào với phong hiệu "Nhất Gia Chi Chủ ".

V. Tế Táo

Việc tế Táo được cử hành vào ngày nào? Sách Bão-phác-tử 抱 朴子 của Cát-Hồng 葛洪 (hiệu là Bão-phác; người thời nhà Tấn 晉 265-420) nói rằng “Có thể cúng Táo vào tháng mạnh hạ.” (Mạnh hạ khả dĩ tự Táo. 孟夏可以祀灶). Tháng mạnh hạ là tháng 4 âm lịch.

Chuyện ông Trương được phong làm Táo-thần (đã nói ở phần I bên trên) còn cho chúng ta biết rằng ông sinh ngày mồng 3 tháng 8 âm lịch. Vì thế, trước thời Nhân dân Cộng hòa 人民共和 (trước năm 1949), vào ngày này người ta kéo nhau đến miếu thờ Táo-quân bên ngoài Sùng-văn-môn tại Bắc-kinh rất đông để cúng tế ông. Còn ở các nơi khác trong toàn quốc, đến ngày này nhà nào nhà ấy đều nấu một bát mì trường thọ 長壽麵 (nghĩa đen: mì sống lâu) đặc biệt để cúng ông. Người ta cho rằng dù là thần ông cũng phải ăn uống như người phàm trần, nên nếu người phàm trần ăn mì trường thọ vào sinh nhật của mình thì Táo-quân cũng vậy, cũng ăn mì trường thọ. Chỉ có điểm khác là mì cúng Táo-quân không nấu với thịt bò, xì dầu và giá sống như làm cho người phàm trần ăn mà phải nấu với đường. Chẳng hiểu đó là vì gia chủ muốn chứng tỏ cho Táo-quân biết là mình sống đời cần kiệm đạm bạc, hay vì cho rằng có cho Táo-quân ăn ngọt thì ông mới tâu những lời ngọt ngào về gia đình mình lên Ngọc-hoàng đại đế.

Tuy nhiên, lễ cúng Táo-quân vào ngày đản sinh của ông không được tổ chức linh đình như ngày “tống Táo” 送灶 (tiễn Táo), ngày 23 hay 24 tháng chạp âm lịch.

Theo sách Nhật Hạ Cựu Văn Khảo 日下舊聞考 của Vu Mẫn-trung 于敏中 (người thời nhà Thanh), người Bắc phương Trung-quốc tế Táo-quân ngày 23 tháng chạp âm lịch, còn người Nam phương tế ngày 24.

Đó là chưa kể trong dân gian có câu “quan tam, dân tứ, tao ngũ” 官三民四蚤五 (có tài liệu nói là “quân tam” 軍三), nghĩa là quan tế Táo ngày 23, dân tế ngày 24, còn những người sinh sống trên sông nước tế ngày 25.

Đó là ngày mỗi cuối năm Táo-quân phải làm một tờ tổng cáo về các sự việc xảy ra trong gia đình Táo-quân cai quản và các hành vi của từng người một trong gia đình rồi lên thiên đình bẩm cáo với Ngọc-hoàng đại đế.

Vì thế, đến ngày 23 tháng chạp âm lịch là ngày Táo-quân thăng thiên người ta cúng Táo-quân, gọi là "tế Táo" 祭灶 (tế Táo), hay "tự Táo" 祀灶 (cúng Táo), để "tống Táo" 送灶 (tiễn Táo) lên thiên đình. Lễ cúng được tổ chức một cách linh đình để mong Táo-quân sẽ "thượng thiên ngôn hảo sự, hạ giới bảo bình an" (đã nhắc tới ở phần II bên trên).

Việc cúng tế Táo-quân thì trên từ hoàng cung, vương phủ dưới xuống đến nhà thứ dân đều tế Táo vào ngày 23 tháng chạp (ngày này người Trung-quốc gọi là “tiểu niên” 小年, để đối với tháng giêng là “đại niên” 大 年).

Về đồ cúng tế, đại thể là đồ vừa ngọt vừa dính, nhất là kẹo mạch. Kẹo mạch được dùng để cúng Táo-quân chẳng qua chỉ là một thứ đút lót, để mong Táo-quân tránh không tâu trình những điều gì bất lợi cho gia đình, như là những vụ người nhà cãi cọ tranh giành nhau, những vụ tiêu pha phung phí, những việc xấu xa tồi bại, v.v. Muốn cho Táo-quân tâu ngọt trình bùi cho gia đình thì phải cho Táo-quân ăn kẹo, vì kẹo sẽ làm cho Táo-quân chỉ "hảo thoại truyền thướng thiên, hoại thoại đâu nhất biên" 好話傳上天, 壞 話丟一邊 (trình lên trời những chuyện hay, liệng một bên những chuyện xấu). Hơn nữa vì kẹo mạch dính nên khi lên tới thiên đình Táo-quân miệng dính khó mở ra tâu trình được, như vậy càng có lợi cho gia đình hơn.

Vì thế, trước hôm cúng Táo-quân nhiều ngày, chợ búa tràn ngập kẹo mạch. Lúa mạch được nấu đặc như keo (hồ) rồi trộn với mầm lúa tiểu mạch 小麥 (lúa mì). Chất tinh bột trong kẹo có phản ứng và trở thành một chất gọi là đường 糖. Kẹo làm bằng cách này là những thỏi hình chữ nhật, như những cục gạch, và màu trắng như ngà, gọi là Quan-đông đường 關東糖 (kẹo Quan-đông), có lẽ có ý chỉ kẹo này phát xuất từ phía đông, bên ngoài Sơn-hải-quan 山海關, và có thể cả ở Mãn-châu 滿洲 nữa. Từ những khối kẹo này, người ta mới cắt hay nặn thành nhiều hình khác nhau, như hình quả dưa, hình quả bầu, hình con vịt, v.v. Tuy nhiên chỉ có kẹo hình chữ nhật là được dùng vào việc cúng. Ngoài ra, còn có Nam đường 南糖 (kẹo Nam), một loại kẹo nho nhỏ, trộn với hạt vừng (mè), hạt dẻ, hạnh nhân hay đậu đen. Loại này được chuộng hơn vì ngon hơn kẹo mạch.

Mặt khác, phương thức và tế phẩm cúng Táo-quân mỗi thời, mỗi địa phương một khác, không nhất trí.

Sách Khách Tọa Chuế Ngữ 客座贅語 của Cố Khởi-nguyên 顧起 元 (người thời nhà Minh) trong quyển Ngũ Tự 五祀 (q. 4), nói rằng những người ở trong kinh đô (tức Nam-kinh 南京, nay là thành phố thuộc tỉnh Giang-tô 江蘇) từ sĩ đại phu đến thứ dân nhà nào cũng dùng kẹo, bánh, hoa quả, rượu tế Táo-quân vào đêm 24 tháng chạp âm lịch.

Còn người ở Bắc-kinh hơi khác. Trong quyển Xuân Trường 春 場 sách Đế Kinh Cảnh Vật Lược帝京景物略 (q. 2) của Lưu-Đồng 劉 侗 (cũng người thời nhà Minh) có đoạn nói là vào ngày 24 tháng chạp âm lịch, người ta lấy đường tề bính 糖劑餅 (bánh trộn đường), thử cao 黍糕 (bánh bột lọc làm bằng gạo nếp), tảo lật 棗栗 (hạt dẻ), hồ đào 胡 桃, đậu rang 炒豆 tế Táo-quân; lấy tao thảo 糟草 (một thứ cỏ) cho ngựa Táo-quân ăn, nói là để sáng hôm sau Táo-quân lên thiên đình bẩm báo sự việc một năm trong gia đình. Họ mong Táo-quân "hảo đa thuyết, bất hảo thiểu thuyết" 好多說, 不好少說 (nói nhiều điều tốt, nói ít điều không tốt).

Trong thời nhà Thanh, người Bắc-kinh tế Táo-quân giống như thời nhà Minh. Sách Yên-kinh Tuế Thời Ký 燕京歲時記 của Phú-sát Đôn-sùng 富察敦崇 (người thời nhà Thanh) chép rằng ngày 23 tháng chạp âm lịch tế tập 皀 (gạo thơm), ngày xưa dùng hoàng dương (chó vàng), nhưng sau nghe nói trong triều đình còn dùng, ngoài dân gian không thấy dùng nữa. Dân gian tế thì dùng Nam đường, Quan-đông đường, đường bính 糖餅 (bánh đường), và nước trong 清水, thảo đậu 草豆. Đường (tức là kẹo) dùng tế Táo-quân, còn nước trong và thảo đậu dùng tế ngựa của Táo-quân. Sau khi tế xong thì hạ bức tranh thần xuống đem đốt đi cùng với thiên trương 千張 (tiền giấy), nguyên bảo 元寶(6). Tới đêm Trừ tịch lại cúng một lần nữa.

Người Giang-nam 江南 cũng có chút không giống. Lệ Dịch-trai 厲惕齋 (người thời nhà Thanh) viết trong sách Chân Châu Trúc Chi Từ Dẫn 真州竹枝詞引 về người huyện Nghi-trưng 儀徵 tỉnh Giang-tô tế Táo-quân như sau: ngày 24 tháng chạp, bốn ngày tiễn Táo-quân, quân nhân ba ngày và thường dân hai ngày, tục gọi là "quân tam dân tứ" 軍三民四 (quân ba dân bốn). Ngày tế Táo-quân người ta cúng cơm gạo nếp, gọi là "Táo phạn" 灶飯 (cơm Táo), kẹo đắp cao 9 tầng như tháp, gọi là "Táo đường" 灶糖 (kẹo Táo), "Táo cao" 灶糕 (bánh bột lọc Táo), lại còn có cả "Táo man" 灶饅 (bánh bò Táo), "Táo quả " 灶果 (trái cây Táo). Tất cả bày trên "Táo đài " 灶臺 (bàn thờ Táo). Gia chủ dẫn con em tế bái. Như vậy, so sánh với người Bắc-kinh, người Giang-nam tế Táo-quân phong phú hơn.

Các tỉnh vùng Lĩnh-nam 嶺南 và vùng duyên hải đông nam Trung-quốc tế Táo-quân cũng không như nhau.

Sách Phúc-châu Phong Vật Tinh Hoa 福州風物精華 của Trương Lập-trung 張立中 (người sống đầu thế kỷ thứ 20) mô tả cách người dân thành phố Phúc-châu 福州 thuộc tỉnh Phúc-kiến 福建 tế Táo-quân như sau:

Tế Táo-quân, tục gọi là “Tống Táo-quân thướng thiên” 送灶君 上天 (tiễn Táo-quân lên trời), kéo dài hai ngày 23 và 24 tháng chạp âm lịch. Ngày 23 sắm đồ ăn mặn, như: rau, thịt, cá, v.v., còn ngày 24 sắm đồ chay, như: kẹo, bánh, hoa quả, để cúng tế Đông Trù Tư Mệnh, và đồng thời thêm cả tổ tiên các đời của ngưòi cúng tế. Vì thế, ngày 23 gọi là "tế huân Táo" 祭葷灶 (tế Táo đồ mặn) và ngày 24 "tế thái Táo" 祭菜灶 (tế Táo rau) hay "tế tố Táo" 祭素灶 (tế Táo đồ chay). Tế đồ chay thì có rất nhiều loại kẹo; trái cây tươi thì có quất (phúc kết 福桔), mía (cam giá 甘蔗), củ mã thày (bột tễ 荸薺); trái cây khô thì có dưa (qua tử 瓜 子), củ lạc (lạc hoa sinh 落花生), nhãn (quế viên 桂 圓), hồ đào 胡桃, chà là đen (hắc tảo 黑棗), chà là đỏ (hồng tảo 紅 棗), hạt dẻ (lật tử 栗子), quả hồng (thị hoàn 柿丸), hạt sen đường (đường liên tử 糖蓮 子), kẹo, bánh, v.v., không dưới mười loại. Sau khi tế xong, các thứ này được hạ xuống chia cho trẻ con để chúng ăn dần, có khi ăn đến sau tiết Nguyên tiêu 元宵 (rằm tháng giêng âm lịch) mới hết.

Người huyện Hải-phong 海豐 tỉnh Quảng-đông 廣東 tế Táo-quân ngày 23 tháng chạp âm lịch. Nhà nào nhà nấy dùng bột canh mễ 粳米粉 (lúa canh: thứ lúa chín muộn và ít nhựa) làm vỏ, dùng thịt thái hạt lựu, tôm nõn, rau cần, v.v., làm nhân, rồi bao lại thành bánh dài lối 15 phân tây, hình bán nguyệt. Sau khi chưng chín xong, trước hết giữ lại hai điã để cúng Táo-quân, kỳ dư đem biếu hàng xóm, bạn bè, và cũng để cho người nhà ăn. Buổi tối, đến giờ tế Táo-quân, mọi người huyện Hải-phong trước hết đem bếp lò rửa sạch, rồi đem ngũ sinh 五牲(7), hoa quả, bánh trái bày trên bàn kê ở cạnh bếp lò. Tế Táo-quân xong thì đốt minh cưỡng 冥鏹, vân mã 雲馬, tấu sớ 奏 疏, v.v. Minh cưỡng là tiền mã, để cho Táo-quân tiêu dùng khi đi đường, nhất là để Táo-quân đút lót hối lộ cho các quan viên trên thiên đình hầu nói tốt cho gia đình do Táo-quân cai quản. Vân mã là con ngựa làm bằng lồng tre bên ngoài phất giấy, đem cúng để Táo-quân cưỡi lên thiên đình. Tấu sớ đại ý kính nhớ ân đức của Táo-quân, và hối lỗi cùng Táo-quân, cầu xin Táo-quân chỉ tâu trình lên Ngọc-hoàng đại-đế những điều tốt lành.

Nói tóm lại, tế phẩm cúng tế Táo-quân các địa phương đều bất nhất, càng đi về phía nam Trung-quốc thì việc cúng tế càng phong thịnh hơn. Tuy nhiên, cũng có nhiều người nghèo khó đến nỗi ngay cả Quan-đông đường cũng không có nổi, nên chỉ đành tế Táo-quân một bát nước trong.

Ở huyện Loan-bình 灤平 thuộc tỉnh Nhiệt-hà 熱河 (nay là một bộ phận huyện và thành phố Thừa-đức 承德 thuộc tỉnh Hà-bắc 河北) còn lưu truyền một bài dân dao 民謠 (ca dao), nhan đề Tiểu Tử Khổ 小子苦, như sau:
.
灶王爺本姓張,
一碗涼水三炷香.
今年小子混得苦,
明年再吃關東糖.
.
Táo-vương-da, bản tính Trương,
Nhất oản lương thủy, tam chú hương;
Kim niên tiểu tử hỗn đắc khổ,
Minh niên tái ngật Quan-đông đường.

(Táo-vương-da, vốn họ Trương,
Một bát nước trong, ba nén hương.
Năm nay tiểu tử cùng cực khổ,
Sang năm lại ăn Quan-đông đường.)
.
Được cái là Táo-quân không phải là con người tham lợi. Chỉ cần người ta kính cẩn, thành tâm kính Táo-quân, nhất tâm hướng thiện thì Táo-quân sẽ âm thầm che trở, phù hộ.

Lữ Mông-chính 呂蒙正, người thời nhà Tống 宋 (960-1280), khi còn niên thiếu hết sức nghèo khổ. Đến ngày 23 tháng chạp tế Táo-quân cũng muốn theo thông tục sắm sửa tam sinh để cúng Táo-quân, nhưng vì quá nghèo túng đến ba bữa ăn còn không có thì làm gì có tiền mà mua đồ cúng tế. Sau ông ta nhớ mình có một người bạn cố tri lúc đó đang coi sóc công việc sổ sách giấy tờ cho một hiệu bán thịt lợn, nên mới tới đó mua chịu thịt lợn. Đâu ngờ chủ hiệu sau khi biết được Lã Mông-chính mua chịu thịt bèn phái tên giúp việc đến nhà Mông-chính lấy lại thịt lợn được nấu chín trong nồi đem đi và còn nói là: "Cái tên nghèo kiết xác Lã Mông-chính kia, mi làm sao có ngày phất lên để trả được nợ hả?" Lã Mông-chính không còn cách nào khác hơn là đem củi đã dùng để nấu thịt tạm thay thế hương, trước mặt Táo-quân cầu xin:
一炷清香一縷煙,
灶君皇帝上青天.
玉皇若問人間事,
為道文章不值錢.
.
Nhất chú thanh hương, nhất lũ yên,
Táo-quân hoàng đế thướng thanh thiên.
Ngọc-hoàng nhược vấn nhân gian sự,
Vị đạo văn chương bất trị tiền.

(Một nén hương thơm, khói một làn,
Táo Quân hoàng đế lên trời xanh.
Ngọc-hoàng nhược hỏi nhân gian sự,
Vì nói văn chương không đáng tiền.)

Sau khi Táo-quân cứ theo sự thực bẩm tấu Ngọc-hoàng đại đế, Ngọc-hoàng nhận thấy Lã Mông-chính là người có chân tài thực học, nên đã cho làm Tể tướng triều Bắc-Tống 北宋 (960-1127).

Giờ cúng Táo-quân luôn luôn định là 9 giờ tối. Cái khám bên trong có dán tranh Táo-quân được gỡ ra khỏi chỗ danh dự gần bếp lò và đặt trên một cái bàn kê ở trong bếp đằng trước chỗ trước đấy đã để cái khám. Tất cả các đồ cúng Táo-quân, như: kẹo, bánh, hoa quả, được đặt trên bàn. Theo truyền thuyết, Táo-quân cưỡi ngựa thần về thiên đình, có các bộ thuộc theo hầu, nên trên bàn còn bày một con ngựa mã để Táo-quân cưỡi và nhiều thỏi vàng, thỏi bạc làm bằng giấy thiếc để Táo-quân có tiền tiêu trong lúc đi đường. Ngoài ra còn bày cả một cái đĩa nhỏ đựng rơm và cỏ khô để cho ngựa ăn và một cái bánh tròn làm bằng lúa tiểu mạch cho các bộ thuộc của Táo-quân.

Tại một số địa phương người ta cho rằng việc tế Táo-quân là việc của đàn ông, không dính dáng gì đến đàn bà, cho nên ở những nơi đó chỉ có đàn ông con trai mới được phép dự lễ cúng Táo-quân thôi, còn đàn bà con gái không được tham dự.

Người gia chủ thắp hương, đốt nến và tất cả những người nam ở trong gia đình theo thứ tự lần lượt đến quì trước bàn thờ, khấu đầu lạy Táo-quân và khấn vái, cảm tạ Táo-quân đã gìn giữ cho gia đình, cho mình được bình an, hạnh phúc, may mắn trong năm qua, cùng sám hối về những việc làm xấu, và xin Táo-quân bẩm báo lên Ngọc-hoàng đại-đế bằng những lời hay, điều tốt cho gia đình. Để nhắc nhở khéo Táo-quân, người nhà còn viết đôi câu đối: "Thượng thiên tấu hảo sự, Hạ giới bảo bình an" để dán ở trên cái khám (đã nói ở phần II bên trên) nếu trước đây chưa có. Ngoài ra, người nhà còn đốt một bánh pháo vừa để tiễn đưa Táo-quân vừa để xua đuổi tà thần ác quỉ. Cúng tế xong, gia chủ gỡ bức tranh Táo-quân dán trong chiếc khám xuống mang đi đốt cùng với tiền mã, ngựa mã. Nếu người nhà có dâng “tấu sớ” 奏疏 hay "Táo thư" 灶書, tức là lá sớ cầu xin điều gì, việc gì cho gia đình, thì Táo thư cũng được đốt luôn.

Táo-quân đi vắng một tuần, cho tới đêm giao thừa mới trở lại nhân gian. Trong thời gian này, người trong nhà tha hồ muốn làm gì thì làm, không bị giám sát và không lo bị trừng phạt. Đúng là "vắng chúa nhà gà mọc đuôi tôm".

VI. Lễ Tiếp Táo

Đêm giao thừa, Táo-quân trở lại nhân gian. Trước đó người nhà đã mua một bức tranh Táo-quân mới. Tranh Táo-quân năm nào cũng giống nhau, chỉ có lịch năm mới in rất nhỏ trong bức tranh mỗi năm một khác thôi.

Để nghênh đón Táo-quân trở lại, người nhà làm một mâm cỗ chay toàn rau. Ngoài ra, còn có thêm bánh bột nhào để cúng. Vỏ bánh làm bằng bột gạo xay mịn. Nhân bánh không được làm bằng thịt vì sợ phạm tội sát sinh, mà chỉ làm bằng đậu phụ, mộc nhĩ, nấm hương, hoa huyên thảo khô(8), gần đây người ta thêm cả cà rốt, và vài đồ gia vị, hương liệu. Bánh được nặn thành những thỏi bạc nhỏ, tượng trưng cho sự giàu có sắp tới trong năm mới. Bánh này được dùng để cúng Táo-quân thay cho kẹo mạch, không cần nữa vì Táo-quân không còn phải lên thiên đình tâu trình Ngọc-hoàng đại đế nên không cần cho Táo-quân ăn đồ ngọt.

Đúng 12 giờ đêm giao thừa đốt một bánh pháo để vừa nghênh đón Táo-quân (gọi là "tiếp Táo" 接灶) vừa để cầu xin Táo-quân ban ơn lành trong năm mới. Sau đó người ta dán bức tranh mới lên trên cái khám.

Kết Luận

Việc cúng tế Táo-quân là một hình thức biểu hiện tâm thái "kính thiên, úy tổ " 敬天畏祖 (kính trời, sợ tổ tiên). Hơn nữa, nó bắt nguồn từ sự tin tưởng rằng bất cứ một cử chỉ, một hành động, một lời nói của bất cứ người nào trên thế gian này đều có thần minh giám sát, ghi chép. Nó cũng còn phát sinh từ quan niệm "thiện hữu thiện báo, ác hữu ác báo" 善有善報, 惡有惡報. Trong khi đó, chính tâm thái này, tin tưởng này, quan niệm này lại là những sức mạnh ràng buộc và an định xã hội. Nó hướng dẫn và đồng thời kìm chế cử chỉ, hành động, ngôn ngữ của con người, nhất là những người không có ý chí bền vững, những người có nhiều ham muốn dục vọng, những người ưa đố kỵ. Thiếu nó, xã hội sẽ dễ bị tan rã, phân liệt. Tuy sự cúng tế Táo-quân có chiều hướng mê tín, nhưng sự mê tín này có thể chấp nhận được vì nó không có ý làm hại bất cứ ai; trái lại, nó còn theo đuổi mục đích tốt là khuyến khích người đời làm việc thiện tránh việc ác và phải biết tự kìm chế mình. Vì vậy, việc cúng tế Táo-quân cho tới hiện tại vẫn còn tồn tại trong dân gian, ít nhất là ở những nơi con người được tự do theo đuổi, thực hiện những tin tưởng, những quan niệm của mình.

T.Q.T
________
.
Chú Thích

(1) Lãnh thổ nước Vệ là địa khu ngày nay bao gồm các huyện Đại-danh 大名 ở cực nam bộ tỉnh Hà-bắc 河北 và 17 huyện Nam-lạc 南樂, Thanh-phong 清豐, Đông-minh 東明, Trường-viên 長垣, Cấp 汲, Hoạch-gia 獲嘉, Kỳ 淇, Diên-tân 延津, Tấn 濬, Hoạt 滑, Phong-khưu 封丘, Lan-khảo 蘭考, Tu-vũ 修武, Vũ-trắc 武 陟, Mạnh 孟, Ôn 溫, Nguyên-dương 原陽, cùng 5 thành phố Bộc-dương 濮陽, Tân-hương 新鄉, Huy-huyện 輝縣, Thấm-dương 沁陽, Tế-nguyên 濟源 ở bắc bộ tỉnh Hà-nam 河南.

(2) Áo: góc tây-nam nhà, nơi được coi là ấm cúng nhất và cũng là chỗ danh dự nhất. Ngày xưa thờ thần ở góc tây-nam nhà, gọi là thần áo.

(3) Cửa Sùng-văn là tên một cửa ở phía nam nội thành Bắc-kinh. Vốn là cửa Văn-minh 文明門 thời nhà Nguyên 元 (1280-1368); đến thời nhà Minh đổi gọi là cửa Sùng-văn, còn gọi là cửa Hải-đại 海岱門.

(4) Đáng tiếc là tác giả không nói rõ là năm thứ mấy niên hiệu Vĩnh-an và niên hiệu Vĩnh-an nào. Trong lịch sử Trung-quốc có ba niên hiệu Vĩnh-an: (a) niên hiệu của Ngô Cảnh-đế Tôn-Hưu 吳景帝孫休 (tại vị năm 258-264); (b) niên hiệu (302-304) của Tấn Huệ-đế Tư-mã Trung 晉惠帝司馬衷 (tại vị năm 290-307); và (c) niên hiệu (528-529) của Hiếu-trang-đế Nguyên Tử-du 孝莊帝元子攸 (tại vị năm 528-530) triều Bắc-Ngụy 北魏 (386-535). Hơn nữa, Vĩnh-an còn là niên hiệu của hai triều ngoại tộc là: (a) niên hiệu (401-412) của Trương-dịch công Tự (còn đọc là Thư) Cừ Mông Tốn 張掖公沮渠蒙粽 (tại vị năm 401-433) nước Bắc-Lương 北涼 (397-439); và (b) niên hiệu (1099-1101) của vua Sùng-tông 崇宗 (?-?) nước Tây-Hạ 西夏 (còn gọi là Đại-Hạ 大夏, 1032-1227).

(5) (a) Việt Nam: ở đây chỉ nam bộ tỉnh Quảng-đông, chứ không phải là tên nước Việt-nam. (b)Tam sinh: 三牲, ba con vật dùng vào việc cúng tế là bò, dê và lợn. (c) Hoàn trư Táo: 還豬灶 có nghĩa là trả lợn cho Táo-quân.

(6) Nguyên bảo: thỏi bạc, nặng chừng 50 lượng, đúc thời nhà Nguyên. Tên này cũng dùng chỉ thỏi bạc mã, làm bằng giấy thiếc để cúng.

(7) Ngũ sinh: năm con vật dùng vào việc cúng tế: bò, dê, lợn, gà và chó.

(8) Huyên thảo: 萱 (còn viết là 萲) 草 là một thứ cây lá nhỏ dài, hoa vàng, tên khoa học là hemerocallis flava. Hoa và cánh hoa được phơi khô làm đồ ăn gọi là kim châm thái 金針菜. Cây này còn gọi là “hữu vong ưu” 有忘憂, “nghi nam” 宜男, “liệu sầu” 療愁.

[phoquang]

Định Phúc Táo Quân = Ông Táo định việc Phúc

( 定福灶君 / 定福竈君 )

[phoquang]

Cúng ông Táo

( Nguồn: http://www.daophatkhatsi.vn/van-hoc-...E1%BB%91c.html )

Cúng ông táo,người Trung Quốc gọi là 祭灶神, là một trong những tập tục ngày tết có sự ảnh hưởng rộng lớn trong dân gian.Người dân Trung Quốc, dường như nhà nhà đều có bàn thờ ông Táo. Truyền rằng, Táo được Ngọc hoàng Thượng đế phong chức “cửu thiên đông trù tư mệnh táo vương phủ quân”( 九天东厨司命灶王府君 ) phụ trách quản lí lửa bếp của các gia đình dưới trần gian. Táo còn được mọi người gọi là “Tư mệnh bồ tát” ( 司命菩萨) hay “táo quân tư mệnh” ( 灶君司命 ), còn được xem là vị thần bảo hộ của gia đình. Dân gian có câu “quan tam dân tứ thuyền gia ngũ” ( 官三民四船家五 ), nghĩa là quan phủ cúng ông Táo vào ngày 23, dân chúng ngày 24, thuyền gia cúng ngày 25 tháng chạp hằng năm. Đến ngày này, táo quân sẽ về trời tâu với Ngọc hoàng những chuyện tốt xấu một năm qua của gia đình nơi Táo đang cai quản, rồi Ngọc hoàng sẽ định đoạt phước họa của gia đình đó trong năm mới giao lại cho Táo quân. Đưa ông Táo, nhà nhà thường bày cúng đèn cầy đỏ, kẹo viên hình quả dưa, lễ nghi rất cung kính, mong rằng Táo sẽ “thượng thiên ngôn háo sự, hạ giới giáng kiết tường” ( 上天言好事,下界降吉祥 ), nghĩa là mong Táo sẽ về trời nói tốt với Ngọc hoàng, để Ngọc hoàng sẽ ban điều tốt lành cho gia đình mình.

[phoquang]

KINH HỘ CÚNG TÁO THẦN
( CHÚ CÚNG TÁO QUÂN ĐƯỢC PHƯỚC )

Nguyên tác: Trích từ Sách " Bùa Chú Giảng Giới " của Thầy KimCangTrí

Phục hồi Phạn Chú: Phổ Quảng

.唵。金。莎訶 ( 七遍 )

.Quy Mạng, Diệu Sắc, Quyết Định Thành Tựu (7 lần)

.Án Tu-Bạt-Nã Tóa-Ha (7 lần)

.OM SUVARNA SVAHA (7 lần)

.OM XU-QUA RANH-NU XOA-HA (7 lần)

[phoquang]

https://nguyendinhsinh.wordpress.com...mao-16-1-2012/

http://thantienvietnam.com/khan-le/3...-tho-cong.html

http://dichloinhac.blogspot.com/2013...-tao-quan.html