PHẬT GIÁO VÀ TRIẾT HỌC

Phật giáo là một tôn giáo hay triết học ? câu hỏi này được nêu ra và mãi đến trong khoảng thời gian gần đây ,khi khoa học tiến bộ ,nhất là khoa nhân chủng học (khoa học nhân văn) ,khoa-học-xã-hội ,tôn-giáo,xã hội-học…đã tìm ra được lời giải đáp cho vấn đề trên một cách thoả đáng .Phật giáo với kho tàng kinh điển phong phú gồm Kinh ,Luật,Luận gọi là tam tạng mà trong đó chỉ dẫn phương pháp tu tập rõ ràng rành mạch để giúp cho con người vượt ra khỏi cảnh giới tối tăm đau khổ của thế gian và đạt đến quả vị giải thoát an vui .Đối với muôn loài vạn vật trong các cõi ,nếu biết áp dụng đúng cách ,chúng sinh cũng đều được quả báo tốt đẹp trong kiếp tương lai .Như thế ,chúng ta có thể gọi Phật giáo là một tôn giáo như nhiều tôn giáo khác hẳn không được đúng .Vì sao ? Ngoài sự hiện hữu của muôn vật trong vũ trụ ra ,Phật giáo còn chủ trương có những cảnh giới khác nhau .Các cảnh giới đó ở trong 3 cõi : Dục giới ,Sắc giới và Vô sắc giới .Mỗi một cảnh giới đều có sự cấu tạo theo một chu kỳ qua 4 giai đoạn thành ,trụ ,hoại ,không (diệt) mà ngày nay khoa học đã khám phá ra được sự hình thành của những tinh thể quả đúng như chân lý mà đức Phật đã khám phá ra cách đây 25 thế kỷ .Điều này cho chúng ta kết luận được rằng Phật giáo là triết học .Đứng về mặt tu chứng và các quả vị để nhìn ,người ta cho rằng Phật giáo là tôn giáo cũng đúng ,còn đứng trên lý luận thành lập vũ trụ và các cảnh giới khác nhau để phân tích ,chúng ta có thể kết luận Phật giáo là triết học cũng không sai .

Riêng đối với ai ít có dịp nghiên cứu tới Kinh điển của đạo Phật ,có thể ngộ nhận cho rằng lối lập luận như thế nào có tính cách co giãn quá ,nhưng nếu đi sâu vào rừng giáo điển của Phật giáo và phóng cái nhìn ngay thật ,người ta sẽ không còn có điểm nghi ngờ và hiểu thiên lệch sự vật được . Tóm lại ,Phật giáo bao hàm cả triết học và tôn giáo .Tuỳ theo tầm nhìn của chúng ta mà Phật giáo được quan niệm như một tôn giáo hay như môn triết học cũng đều được cả .