Đôi mắt kỳ lạ của vua Quang Trung
Cập nhật lúc 23 AM, 03/08/2011
\
(ĐVO) Những dòng miêu tả kỹ lưỡng diện mạo, đặc biệt là đôi mắt lạ lùng của vua Quang Trung, là điều hiếm hoi trong sử Việt.


Nguyễn Huệ (1753 – 1792), còn được biết đến là Quang Trung Hoàng đế, vua Quang Trung hay Bắc Bình Vương, là vị hoàng đế thứ hai của nhà Tây Sơn (ở ngôi từ 1788 tới 1792). Ông là một trong những lãnh đạo chính trị tài giỏi với nhiều cải cách xây dựng đất nước, quân sự xuất sắc trong lịch sử Việt Nam với những trận đánh nội chiến và chống ngoại xâm chưa thất bại lần nào. Do có nhiều công lao, Nguyễn Huệ cũng được xem là người anh hùng áo vải của dân tộc Việt Nam.




Tượng đài Quang Trung hoàng đế.


Trong sử sách Việt Nam, vua Quang Trung – Nguyễn Huệ dường như là vị vua duy nhất được lưu lại những dòng miêu tả khá chi tiết về dung mạo, cụ thể là đôi mắt. Có thể do quan niệm phong kiến, ít ai dám trực diện nhìn kỹ “mặt rồng” nên trong sách sử nhiều đời để lại hậu thế cũng chỉ có thể biết khá sơ lược về hình dáng, thần thái của vua chứ không có miêu tả chi tiết đường nét gương mặt.

Ví dụ, trong Đại Việt sử ký toàn thư miêu tả vua Lê Thái Tổ có tướng Đại trượng phu, thần sắc tinh anh, hùng vĩ, bước đi như rồng như hổ, tiếng nói vang vang như tiếng chuông… Vua Lê Thái Tông cũng được miêu tả là mặt mũi sáng láng thông minh, vua Lê Nhân Tông “thần sắc anh tuấn, dáng điệu đường hoàng”…




Vua Quang Trung và vợ là Công chúa Ngọc Hân qua nét vẽ của hậu thế.


Duy chỉ có vị anh hùng áo vải – vua Quang Trung – Nguyễn Huệ là được các sử thần lưu lại những miêu tả chi tiết hơn về vóc dáng, thậm chí miêu tả cả đến làn da, mái tóc và đặc biệt là đôi mắt: "Quang Trung là người cao lớn, tóc quăn, da sần, tiếng nói sang sảng như chuông. Kỳ lạ nhất là cặp mắt “sáng như chớp, có thể nhìn rõ mọi vật trong đêm tối”, nó khiến nhiều người khi thấy đều run sợ, hãi hùng… “không một người nào dám nhìn thẳng vào mắt” (Hoàng Lê nhất thống chí). “Đôi mắt lập lòe như ánh điện” (Đại Nam chính biên liệt truyện), “con mắt nhỏ nhưng cái tròng rất lạ, ban đêm ngồi không có đèn, ánh sáng từ mắt soi sáng cả chiếu” (Tây Sơn thuật lược)…



Phác họa chân dung Quang Trung trên một tờ tiền giấy.
Trong một phác họa chân dung vua Quang Trung in trên một tờ tiền giấy, hậu thế có thể thấy đôi mắt của vua là một đôi mắt đẹp đặc trưng kiểu người Việt Nam, nghĩa là đôi mắt to, hai mí lớn, nhãn cầu hơi lồi và ánh nhìn ngay thẳng, chính trực. Có lẽ do quá ấn tượng về nhân cách, tài trí vô song của vị vua áo vải này mà các sử gia đã phần nào “thần thánh hóa” đôi mắt của vua, nhằm cho đời sau cảm nhận được uy lực lạ lùng của đôi mắt ấy. Việc miêu tả chi tiết đôi mắt, làn da cũng như mái tóc của vua Quang Trung càng cho thấy sự gần gũi của vị vua có xuất thân dân dã này.

Bình Minh