Huyền thoại “Nam Hải đại tướng quân”


Cứu người giữa biển khơi
09:06' 24/05/2008 (GMT+7)

Vào những ngày trung tuần tháng tư âm lịch, ngư dân ở nhiều vùng biển bắt đầu vào mùa lễ hội Nghinh Ông. Đây cũng là dịp để người ta nhắc chuyện cá voi cứu người với vẻ tôn kính, hàm ơn loài cá hiền hòa này

Biển cả có lúc hiền hòa, đem lại cho ngư dân những mùa màng bội thu, tạo nên cuộc sống trù phú cho nhiều người. Song, cũng nhiều lúc đại dương nổi giận. Không biết từ bao giờ, ngư dân đi biển mỗi khi gặp cảnh nguy nan ngấp nghé bên bờ cõi chết, ai cũng khấn niệm và trông chờ “ông Nam Hải” đến cứu giúp.

Những nhân chứng sống


Vợ chồng ông Nguyễn Phê, làng Phú Câu, Tuy Hòa-Phú Yên, người được cá ông cứu, hiện sống hạnh phúc cùng con đàn cháu đống. Ảnh: N.THẠNH

Mùa Nghinh Ông này ở Phú Yên, chúng tôi gặp ông Nguyễn Phê, 73 tuổi, ngụ làng Phú Câu, phường 6, TP Tuy Hòa, được cả vùng biết đến nhờ từng được “ông”- cách gọi thành kính của ngư dân đối với cá voi- cứu vớt. Nhiều ngư dân Tuy Hòa bảo: “Ông Phê là nhân chứng sống cho huyền thoại “ông Nam Hải”, làm cho chúng tôi càng có niềm tin mãnh liệt vào ông, nhất là mỗi khi ra biển”.

Dù tuổi cao sức yếu nhưng ông Phê vẫn nhớ như in ngày được cá voi cứu cách nay hơn 20 năm. Ông kể: “Tháng 3/1984, trong một chuyến đi câu ngoài khơi, khi vừa bủa câu xong, một cơn lốc đi qua nhấn chìm tàu chúng tôi. Toàn bộ thợ thuyền đều là thanh niên trai tráng nhưng không ai thoát chết. Năm đó tôi xấp xỉ 50 tuổi, tuy là dân đi biển nhưng bơi rất yếu, tưởng đâu cũng xong đời rồi. Vật lộn với sóng biển một lát, tôi đuối sức, miệng không ngớt khấn vái ông đến giúp.

Đến lúc gần như bất tỉnh, chỉ chực chìm lỉm xuống đáy biển, tôi chợt thấy mình được nâng lên mặt nước, người nhẹ tênh. Dù mơ mơ màng màng nhưng tôi vẫn có cảm giác rất rõ như mình đang được nằm trên một tấm ván trơn nhớt, rất êm ái, từ từ trôi đi. Cứ như vậy vài ngày đêm, đói quá tôi ngất lịm lúc nào không biết. Khi tỉnh dậy, tôi mới biết mình được một tàu đánh cá vớt lên. Những ngư dân tàu này khẳng định tôi được “ông” cứu, bởi họ thấy dáng “ông” ở xa xa đang đưa tôi đến gần tàu”. Dừng lại một lát như tưởng nhớ đến ơn cứu mạng của “ông Nam Hải”, ông Phê tâm sự: “Nhiều người bảo rằng nhờ tôi luôn luôn tôn kính và có duyên với “ông” nên khi lâm nguy mới được “ông” cứu, có lẽ vậy”.

Ở làng Phú Câu có hơn 20 người từng được cá voi cứu về từ cõi chết như các ông Lê Mau, Lê Dậu, bà Chài... Còn ở làng Đông Tác, phường Phú Đông - TP Tuy Hòa cách đó không xa, cũng có hơn 50 người được cá voi “hộ”.

Chúng tôi tìm gặp bà Lương Thị Trả, 70 tuổi, ở làng Đông Tác. Bà Trả bồi hồi nhớ lại: “Cách nay chừng gần 20 năm, trong một lần đi vớt củi lụt trên sông Đà Rằng, xuồng bị lật, mẹ con tôi bị cuốn trôi tuốt ra biển. Con trai tôi, 18 tuổi, khỏe mạnh, bơi giỏi nhưng không thoát chết. Trong khi đó, tôi không biết bơi, yếu đuối nhưng thoát nạn nhờ “ông” hộ”. Lúc người đang lơ mơ chỉ muốn ngất lịm, tôi thấy “ông” đến đưa cái lưng trơn lạnh nâng dìu tôi giữa mưa gió, sóng nước mù mịt, lạnh buốt. Chừng 10 giờ sau, tôi được “ông” đưa đến tận bờ trước khi ngất lịm đi”.

Ggược ra ngoài vùng biển Bình Định, chúng tôi được ngư dân chỉ đến gặp bà Nguyễn Thị Sơn, ở thôn Kim Giao, xã Hoài Hải, huyện Hoài Nhơn, trường hợp điển hình gặp cá voi cứu thoát nạn. Nhớ lại chuyện xưa, bà Sơn vẫn chưa hết bàng hoàng: “Năm 1966, tôi đi trên một chuyến tàu chở 63 người từ Sa Huỳnh tới cửa An Vũ. Gặp sóng lớn đánh tàu chìm, 62 người kia đều chết đuối. Riêng tôi, tuy không biết bơi, nhưng khi uống nước biển kiệt sức tưởng đâu bỏ xác ngoài khơi thì được “ông” đến “hộ” đưa vào bờ”.

Cõng tàu vượt nạn

Những ngày vào mùa Nghinh Ông này, đi đến đâu chúng tôi cũng nghe rất nhiều chuyện cứu người của “ông Nam Hải”. Nhiều chiếc tàu hàng chục tấn, chở vài chục người bị nạn ngoài khơi đã được cá voi đưa vào bờ an toàn.

Về vùng biển Rạch Giá - Kiên Giang, chúng tôi gặp ông Nguyễn Văn Hùng (37 tuổi, ngụ 370 An Hòa - Rạch Giá, chủ tàu KG 9116 TS). Nghe chúng tôi nhắc chuyện được cá voi cứu, ông Hùng khẳng định ngay: “Hôm đó đúng là ngày đáng nhớ nhất trong đời ngư phủ của tôi”. Ông kể, vào tháng 4-1996, khi đang đánh bắt cá tại vùng biển Hòn Chuối - Kiên Giang, tàu ông gặp bão, bị phá nước, các thủy thủ cùng nhau bơm, tát liên tục cũng không kịp. Ông Hùng lập tức quay mũi về hướng sóng, thả neo cầm cự và tiếp tục bơm, tát nước ra. Song, sóng to gió lớn khiến neo bị đứt, tàu quay ngang, nước vô lênh láng.

Ông Hùng hồi tưởng: “Lúc tàu sắp chìm, tôi chỉ biết khấn vái nhờ “ông” phù hộ, nếu còn sống được về đất liền thì sẽ cạo đầu, ăn chay. Lời khấn cầu của tôi như linh nghiệm. Chẳng bao lâu sau, tàu từ từ nổi lên như không có tải trọng, nhẹ tênh. Các thủy thủ không hiểu chuyện gì nhưng vẫn hì hục tát nước và tôi cho quay mũi tàu vào bờ chạy hết tốc độ. Cảm giác lúc đó rất lạ, tàu như đang cưỡi trên một tấm đệm. Sau 4 giờ, khi vô tới gần hòn Đá Bạc, tàu bị chuyển mạnh một cái từ dưới mạn. Tôi đưa mắt quan sát thì thấy một khối hình cầu đen bóng khổng lồ có bề ngang chừng 3 mét nổi lên và đi ra xa. Lúc này tôi mới biết tàu mình được “ông” áp tải vô bờ. Khi tất cả thủy thủ lên được trên hòn Đá Bạc, tàu liền va vào đá rồi vỡ tan, chìm dần”.

Ở vùng biển Nha Trang, chúng tôi gặp ông Nguyễn Sơn và được nghe ông kể về chuyện được cá voi cứu cách nay hơn 20 năm. “Năm 1982, khoảng 40 người chúng tôi đang đi trên một chiếc tàu thì bị phá nước, đắm dần, tưởng chắc đều phải bỏ xác giữa biển khơi. Giữa lúc hỗn loạn, ai đó chợt hét bảo người lớn tuổi nhất trên tàu đứng ra khấn vái “ông”. Lúc tàu sắp chìm hẳn, bỗng chúng tôi thấy xuất hiện hai khối hình cầu đen bóng kè hai bên mạn, nâng dìu tàu đi. Được một đoạn, chúng tôi gặp một tàu đánh cá và được họ cứu thoát” - ông Sơn nhớ lại.

Được phong tước “Nam Hải đại tướng quân”

Theo các lão ngư, cá voi - được ngư dân sùng kính gọi là “ông Nam Hải”- từng được vua Gia Long sắc phong tước “Nam Hải đại tướng quân”. Cũng có thuyết cho rằng vua Gia Long phong tước Càn khôn Quốc gia Nam Hải Cự tộc Ngọc Lân Trung đẳng thần cho cá voi.

Tương truyền vào khoảng năm 1799, Nguyễn Ánh trong lúc trốn chạy quân Tây Sơn định vượt biển sang Xiêm La thì gặp bão lớn. Sau lưng quân Tây Sơn đuổi theo, trước mặt thì dông gió bão bùng, Nguyễn Ánh nhìn trời, khấn nguyện: “Nếu trời còn tựa Nguyễn Ánh này thì xin phò hộ thoát qua cơn thập tử nhất sinh”. Ngay sau đó, từ dưới nước bỗng nổi lên cặp cá voi kẹp hai bên mạn thuyền đưa lưng đỡ dìu thuyền Nguyễn Ánh vào đất liền bình an. Đến năm 1802, sau khi lên ngôi, Gia Long có chỉ sắc phong cho cá voi là “Nam Hải đại tướng quân”.


Theo Nguyễn Thạnh - Trần Hoàng Nhân (NLĐ)