Người mang khát vọng biến Việt Nam thành cường quốc
19/07/2011 06:16
(VTC News) - Nhân vật nổi danh nhất đất Cảng, nhắc đến hầu như ai cũng biết, là ông Bùi Xuân Hải, tức Hải “đồ cổ”. Ông nổi tiếng vì từng là người không những giàu có nhất Hải Phòng, mà có thể còn giàu nhất Việt Nam.


Kỳ 1: Đại tỷ phú một thời


Nhân vật nổi danh nhất đất Cảng, nhắc đến hầu như ai cũng biết, là ông Bùi Xuân Hải, tức Hải “đồ cổ”. Ông nổi tiếng vì từng là người không những giàu có nhất Hải Phòng, mà có thể còn giàu nhất Việt Nam. Nhưng giờ đây, sau 4 lần đi tù, vị đại gia này đã biến thành “Chúa Chổm”. Có thể một ngày nào đó, ông phải ra đường vì không có nhà ở. Dù vậy, ông vẫn miệt mài ngày đêm viết hàng chục đề án gửi lãnh đạo cấp cao, những mong biến Việt Nam thành cường quốc như điều Bác Hồ mong ước khi còn sống.


Ông Bùi Xuân Hải trong resort Tiểu Đồ Sơn 7 năm trước.

7 năm trước, tôi về “Tiểu Đồ Sơn” gặp ông Bùi Xuân Hải. Giữa trưa hè nắng chang chang, trong bộ đồ trắng toát, với áo trắng, quần trắng, tất trắng và đôi giày cũng màu trắng, ông dẫn tôi đi dưới những tán cây rợp bóng. “Tiểu Đồ Sơn” của ông khách ra vào nườm nượp ăn nhậu, vui chơi, bơi lội. Bể bơi rộng mênh mang nằm giữa khu resort là địa chỉ nổi tiếng thu hút người Hải Phòng đến giải nhiệt trong những ngày hè.

Ông Hải chỉ tay bảo: “Đây sẽ là khách sạn 6 tầng, trên nóc khách sạn là cung điện thần Vệ Nữ. Trung tâm khu sinh thái là tượng Phật cao 27m, nặng 500 tấn. Phía góc phải sẽ là một lâu đài sứ dát vàng tầm cỡ kỳ quan thế giới”.


Và khu resort với cây cối um tùm, vắng tanh.

Cả một ngày trời, ông Hải “đồ cổ” dẫn tôi đi lòng vòng trong hệ thống trưng bày đồ gốm sứ. Phải nói rằng, tôi đã sững người trước vẻ đẹp vương giả của những đồ gốm sứ do ông tạo ra, những món đồ tưởng như chỉ có trong cung vua phủ chúa ở vương quốc Trung Hoa xa xưa.

Ông Hải trình bày khát vọng biến Hải Phòng thành “vương quốc gốm sứ” của thế giới, đánh bại nền gốm sứ hoa lệ nổi tiếng cả ngàn năm nay của Trung Quốc. Phải công nhận đồ gốm của ông đẹp, quá đẹp là đằng khác, nhưng ngay lúc đó tôi nghĩ, những thứ dát vàng đắt tiền ấy chỉ phục vụ giới giàu có, chứ người bình dân dùng làm sao được, nên để phát triển mạnh mẽ không phải là chuyện đơn giản.


Ông Hải với khu trưng bày đồ gốm vẽ bằng vàng ròng.

7 năm sau gặp lại, thứ không thay đổi ở con người ông, là trang phục trắng toát từ đầu đến chân, cùng một khát vọng lớn lao vẫn không ngừng chảy trong huyết quản. Nhưng cái resort từng tấp nập người ra vào thì cỏ mọc um tùm, vắng ngắt. Bèo nổi lềnh phềnh ở bể bơi. Hòn giả sơn khổng lồ nước chảy róc rách bị trùm kín bởi cỏ và dây leo. Gian nhà rộng lớn ngay mặt đường từng là nơi trưng bày một loại gốm dát vàng cao cấp giờ cửa đóng then cài. Đồ gốm sứ quý giá ông đã chuyển hết vào căn nhà cấp 4 bên trong và khóa kín. Phần lớn dãy nhà xưởng phía sau resort bỏ hoang, chỉ còn vài xưởng hoạt động cầm chừng.

Hẹn gặp ông Hải vào lúc 9h sáng, song ông còn đang tiếp khách. Tôi lang thang chơi trong resort một lát, thì ông ra gọi tôi bảo: “Cậu vào đây với tớ để chứng kiến nỗi khổ của doanh nghiệp khi Nhà nước thực hiện chính sách thắt lưng buộc bụng. Dù xấu hổ lắm, nhưng tớ muốn cậu biết để nói cho cả nước hiểu và thông cảm cho doanh nghiệp trong hoàn cảnh khó khăn, bi đát này”.


Đôi lộc bình tuyệt đẹp vẽ thủ công bằng bột vàng trị giá hơn 100 triệu đồng.

Trong căn phòng làm việc của ông, hai người phụ nữ thi nhau quát tháo gia chủ, thậm chí thóa mạ bằng ngôn từ bậy bạ. Ông Hải bảo: “Tớ từng coi cô ấy như đứa em gái, nhưng giờ, vì xiết nợ, mà cô ấy gọi tớ là thằng. Nhục lắm, nhưng không biết làm thế nào”.

Chuyện là, để có tiền trả lương cho công nhân, cán bộ, ông Hải vay nóng của người đàn bà này số tiền 500 triệu, tính lãi theo ngày. Để duy trì cái doanh nghiệp thoi thóp này, không muốn mất đi nghề vẽ gốm sứ bằng vàng ròng mà ông mất bao tâm huyết gây dựng, nên ông phải vay mượn khắp nơi và biến thành “Chúa Chổm”. Khoản vay nóng 500 triệu của người đàn bà này, chỉ 10 tháng sau, lãi mẹ đẻ lãi con, đã biến thành gần 5 tỷ đồng. Họ tróc nợ bằng cách đến tận nơi tổng xỉ vả ông Hải.


Để hoàn thiện bình gốm như thế này, một nghệ nhân phải vẽ trong 2 tháng trời.

Tôi thực sự rùng mình với cách cho vay nặng lãi kiểu giết người ở Hải Phòng. Ông Hải bảo, trong thời buổi Nhà nước thắt lưng buộc bụng này, các doanh nghiệp chết như ngả rạ, nhưng giới cho vay nặng lãi thì giàu sụ nhanh chóng. Giới cho vay nặng lãi chạy siêu xe đầy đất Cảng.

Hai người đàn bà này chỉ dừng tổng xỉ vả và ra về khi ông Hải viết cam kết sẽ thanh toán cả gốc lẫn lãi vào một ngày cố định.

Hai người đàn bà đòi nợ đi khỏi, ông Hải lại quay về tâm trạng bình thường. Có vẻ như chuyện ông đối đầu với dân đòi nợ quá quen rồi. Tôi bắt đầu mường tượng ra cảnh khốn cùng lại bắt đầu vây hãm vị đại gia từng giàu có nghiêng ngả đất Cảng này. Ở cái tuổi ngót 70, dù không phải đối mặt với cảnh tù đày nữa, song có thể ông sẽ rơi vào vòng vây của nợ nần, mà cái vòng vây đó, còn khủng khiếp hơn cả nhà tù.


Doanh nghiệp gốm của ông ngày càng thu nhỏ vì thiếu vốn.

Ngày mới ra tù, ông bán hết gia sản, đồ cổ để đầu tư vào dự án du lịch “Tiểu Đồ Sơn” nằm ngay cạnh con đường dẫn ra bãi biển Đồ Sơn, với khát vọng biến nó thành nơi ăn nghỉ hàng đầu của thành phố và là địa điểm triển lãm, giao lưu của giới buôn bán, sưu tầm gốm sứ hàng đầu thế giới. Dự án này được duyệt năm 1996 và ông đã đi tắt đón đầu bằng cách đầu tư vào đây tổng cộng 8 triệu USD. Thế nhưng, thủ tục về đất đai thì đến giờ vẫn chưa xong, và thế là, nó là nguyên nhân của một cuộc cưỡng chế, phá dỡ.

Sau cuộc cưỡng chế, tất nhiên số tiền đầu tư đổ xuống sông, xuống bể. Mảnh đất rộng 2 héc-ta giữa thành phố Cảng không có sổ đỏ nên không thể thế chấp vay vốn đầu tư, thế là resort biến thành bãi hoang, ông trở thành “Chúa Chổm”.


Dù còn nặng gánh lo toan, song ông Hải "đồ cổ" vẫn lo cho tương lai đất nước.

Dù sống trên đống nợ nần, có nguy cơ trở lại nhà tù bất cứ lúc nào, song ông Hải không quá bận tâm về điều đó. Tôi nhận thấy ở nhà kinh tế này một sự lãng mạn đến lạ. Ông dẫn tôi vào căn phòng chất ngất các loại sách báo. Ông sưu tầm giữ gìn cẩn thận bất cứ tờ báo nào viết về vấn đề đất đai, đường lối, chính sách pháp luật, chỉ số kinh tế trong nước và thế giới. Ông cắt những bài báo quan trọng và lưu giữ cẩn thận. Từ những bài báo, những con số, ông phân tích, tính toán và đưa vào các học thuyết của mình.

Ông Hải đeo cặp kính gọng vàng (thứ duy nhất trên người ông không phải màu trắng) lôi ra từng tập tài liệu dày cộp, là những dự án ông viết trong mấy chục năm nay. Trong số đó, có tới 11 dự án nhằm biến Việt Nam thành cường quốc hùng mạnh, thành con rồng của thế giới. Ông nắn nót con chữ “thân tặng” và một chữ ký khác người dài ngoằng, chiếm non nửa trang giấy.

Khát vọng biến Việt Nam thành cường quốc bắt đầu từ cuộc đời như một tấn bi hài kịch của ông.

Còn tiếp…

Phạm Ngọc Dương