Tố thư

[nhaply]

Tố thư

Hoàng Thạch Công

nhaply phiên âm


Nguyên thủy chương đệ nhất

Phu đạo、đức、nhân、nghị、lễ，ngũ giả nhất thể dã。Đạo giả，nhân chi sở đạo，sử vạn vật bất tri kì sở do；đức giả，nhân chi sở đắc，sử vạn vật các đắc kỳ sở dục；nhân giả，nhân chi sở thân，hữu từ huệ trắc ẩn chi tâm，dĩ toại kì sinh thành；nghị giả，nhân chi sở nghi，thưởng thiện phạt ác，dĩ lập công lập sự；lễ giả，nhân chi sở lý，túc hưng dạ mị，dĩ thành nhân luân chi tự。Phu dục vi nhân chi bổn，bất khả vô nhất yên。Hiền nhân quân tử minh ư thịnh suy chi đạo，thông hồ thành bại chi số，thẩm hồ trị loạn chi thế，đạt hồ khứ tựu chi lý，cố tiềm cư bão đạo，dĩ đãi kỳ thời。Nhược thời chí nhi hành，tắc năng cực nhân thần chi vị；đắc cơ nhi động，tắc năng thành tuyệt đại chi công。Kì bất ngộ，một thân nhi dĩ。Thị dĩ kì đạo túc cao，nhi danh trọng ư hậu đại。Hữu đệ nhất chương，ngôn đạo bất khả dĩ vô thủy。

Chính đạo chương đệ nhị

Đức túc dĩ hoài viễn，tín túc dĩ nhất dị，nghĩa túc dĩ đắc chúng，tài túc dĩ giám cổ，minh túc dĩ chiếu hạ，thử nhân chi tuấn dã。Hành túc dĩ vi nghi biểu，trí túc dĩ quyết hiềm nghi，tín túc dĩ sử thủ ước，liêm túc dĩ sử phân tài，thử nhân chi hào dã。Thủ chức nhi bất phế，xứ nghị nhi bất hồi，kiến hiềm nhi bất miễn，kiến lợi nhi bất đắc，thử nhân chi kiệt dã。Hữu đệ nhị chương，ngôn đạo bất khả dĩ phi chính。

Cầu nhân chi chí chương đệ tam

Tuyệt thị cấm dục，sở dĩ trừ lũy；ức phi tổn ác，sở dĩ nhương quá；biếm tửu khuyết sắc，sở dĩ vô ô；tị hiềm viễn nghi，sở dĩ bất ngộ；bác học thiết vấn，sở dĩ quảng tri；cao hành vi ngôn，sở dĩ tu thân；cung kiệm khiêm ước，sở dĩ tự thủ；Thẩm kế viễn lự，sở dĩ bất cùng；thân nhân hữu trực，sở dĩ phù điên；cận thứ đốc hành，sở dĩ tiếp nhân；nhậm tài sử năng，sở dĩ tể vụ；đản ác xích sàm，sở dĩ chỉ loạn；thôi cổ nghiệm kim，sở dĩ bất hoặc；tiên quỹ hậu độ，sở dĩ ứng tốt；thiết biến trí quyền，sở dĩ giải kết；quát nang thuận hội，sở dĩ vô cữu；quyết quyết ngạnh ngạnh，sở dĩ lập công；tư tư thục thục，sở dĩ bảo chung。Hữu đệ tam chương，ngôn chí bất khả dĩ vọng cầu。

Bổn đức tông đạo chương đệ tứ

Phu chí tâm đốc hành chi truật，trường mạc trường vu bác mưu，an mạc an ư nhẫn nhục，tiên mạc tiên ư tu đức，lạc mạc lạc ư hảo thiện，thần mạc thần ư chí thành；minh mạc minh ư thể vật；cát mạc cát ư tri túc，khổ mạc khổ ư đa nguyện，bi mạc bi ư tinh tán，bệnh mạc bệnh ư vô thường，đoản mạc đoản ư ? đắc，u mạc u ư tham bỉ，cô mạc cô ư tự thị，nguy mạc nguy ư nhậm nghi，bại mạc bại ư đa tư。Hữu đệ tứ chương，ngôn bản tông bất khả dĩ ly đức。

Tuân Nghĩa chương đệ ngũ

Dĩ minh thị hạ giả ám，hữu quá bất tri giả tệ，mê nhi bất phản giả hoặc，dĩ ngôn thủ oán giả họa，lệnh dữ tâm quai giả phế，hậu lệnh mậu tiền giả hủy，nộ nhi vô uy giả phạm，hảo trực nhục nhân giả ương，lục nhục sở nhậm giả nguy，mạn kì sở kính giả hung，mạo hợp tâm ly giả cô，thân sàm viễn trung giả vong，cận sắc viễn hiền giả ，nữ yết công hành giả loạn，tư nhân dĩ quan giả phù，lăng hạ thủ thắng giả xâm，danh bất thắng thật giả háo，lược kỷ nhi trách nhân giả bất trị，tự hậu nhi bác nhân giả khí，dĩ quá khí công giả tổn，quần hạ ngoại dị giả luân，ký dụng bất nhậm giả sơ，hành thưởng lận sắc giả thư，đa hứa thiểu dữ giả oán，ký nghênh nhi cự giả quai，bác thi hậu vọng giả bất báo，quý nhi vong tiện giả bất cửu，niệm cựu oán nhi khí tân công giả hung，dụng nhân bất đắc chính giả đãi，cường dụng nhân giả bất súc，vi nhân trạch quan giả loạn，thất kì sở cường giả nhược，quyết sách ư bất nhân giả hiểm，âm kế ngoại tiết giả bại，hậu liễm bác thi giả điêu。Chiến sĩ bần、du sĩ phú giả suy，hóa lộ công hành giả muội，văn thiện hốt lược、kí quá bất vong giả bạo，sở nhậm bất khả tín，sở tín bất khả nhậm giả trọc，mục nhân dĩ đức giả tập，thằng nhân dĩ hình giả tán。Tiểu công bất thưởng，tắc đại công bất lập，tiểu oán bất xá，tắc đại oán tất sanh。Thưởng bất phục nhân，phạt bất cam tâm giả bạn，thưởng cập vô công，phạt cập vô tội giả khốc。Thính sàm nhi mỹ、văn gián nhi cừu giả vong。Năng hữu kì hữu giả an，tham nhân chi hữu giả tàn。Hữu đệ ngũ chương，ngôn tuân nhi hành chi giả nghị dã。

An lễ chương đệ lục

Oán tại bất xá tiểu quá，hoạn tại bất dự định mưu。Phúc tại tích thiện，họa tại tích ác，cơ tại tiện nông，hàn tại nọa chức，an tại đắc nhân，nguy tại thất sự。Phú tại nghênh lai，bần tại khí thời。Thượng vô thường táo，hạ vô nghi tâm。Khinh thượng sanh tội，vũ hạ vô thân。Cận thần bất trọng，viễn thần khinh chi。Tự nghi bất tín nhân，tự tín bất nghi nhân。Uổng sĩ vô trực hữu，khúc thượng vô trực hạ，nguy quốc vô hiền nhân，loạn chánh vô thiện nhân。Ái nhân Thẩm giả cầu hiền cấp，lạc đắc hiền giả dưỡng nhân hậu。Quốc tương bá giả sĩ giai quy，bang tương vong giả hiền tiên tị。Địa bác giả đại vật bất sản，thủy thiển giả đại vật bất du，thụ ngốc giả đại cầm bất tê，lâm sơ giả đại thú bất cư。San tiễu giả băng，trạch mãn giả dật。Khí ngọc thủ thạch giả manh，dương chất hổ bì giả sức。Y bất cử lĩnh giả đảo，tẩu bất thị địa giả điên。Trụ nhược giả ốc khôi，phụ nhược giả quốc khuynh。Túc hàn thương tâm，nhân oán thương quốc，san tương băng giả hạ tiên huy，quốc tương suy giả nhân tiên tệ。Căn khô chi hủ，nhân khốn quốc tàn。Dữ phục xa đồng quỹ giả khuynh，dữ vong quốc đồng sự giả diệt。Kiến dĩ sanh giả thận tương sanh，ác kì tích giả tu tị chi。Úy nguy giả an，úy vong giả tồn。Phu nhân chi sở hành，hữu đạo tắc cát，vô đạo tắc hung。Cát giả bách phúc sở quy，hung giả bách họa sở công，phi kì thần thánh，tự nhiên sở chung。Vụ thiện sách giả vô ác sự，vô viễn lự giả hữu cận ưu。Đồng chí tương đắc，đồng nhân tương ưu，đồng ác tướng đảng，đồng ái tương cầu，đồng mỹ tương đố，đồng trí tương mưu，đồng quý tương hại，đồng lợi tương kị，đồng thanh tương ứng，đồng khí tương cảm，đồng loại tương y，đồng nghĩa tương thân，đồng nan tương tể，đồng đạo tương thành，đồng nghệ tương quy，đồng xảo tương thắng，thử nãi số chi sở đắc，bất hữu dữ lý vi。Thích kỷ nhi giáo nhân giả nghịch，chính kỷ nhi hóa nhân giả thuận，nghịch giả nan tùng，thuận giả dịch hành，nan tùng tắc loạn，dịch hành tắc lý。Như thử，lý thân，lý gia，lý quốc，khả dã。Hữu đệ lục chương，ngôn an nhi lý chi vị lễ