Bắn hạ B-52 và F-117A: Hai chiến công, một niềm tự hào

Cập nhật lúc 41 AM, 26/12/2009

Chiến thắng B-52 của Việt Nam năm 1972 và việc Nam Tư bắn hạ máy bay tàng hình F-117A (1999) cho thấy, con người vẫn là yếu tố quyết định trong chiến tranh.


37 năm trước, bộ đội Phòng không - không quân (PK-KQ) Việt Nam lập nên một chiến công lịch sử có tên “Điện Biên Phủ trên không”, đánh bại cuộc tập kích đường không chiến lược Linebacker II của đế quốc Mỹ nhằm vào Hà Nội và Hải Phòng (18 - 30/12/1972), quật ngã hàng chục pháo đài bay B-52 Stratofortress, biểu tượng sức mạnh không lực Mỹ, buộc Mỹ ký Hiệp định Paris 1973 rút quân khỏi Việt Nam.

27 năm sau chiến công của Việt Nam, trong 78 ngày đêm chiến đấu chống lại không quân Mỹ và NATO (27/3-10/6/1999), Nam Tư dũng cảm chiến đấu và lập thành tích chấn động, lần đầu tiên bắn hạ máy bay tàng hình (MBTH) F-117A Nighthawk của Mỹ.

Hai chiến công khẳng định một chân lý: con người vẫn là yếu tố quyết định trong chiến tranh, nếu có quyết tâm, cách đánh đúng và sự thông minh, mưu trí, sáng tạo, vẫn có thể đánh thắng kẻ thù vượt trội về vũ khí và công nghệ kể cả bằng vũ khí lạc hậu.
Điều lý thú là qua lời kể của đại tá Zoltán Dani, người chỉ huy đơn vị phòng không Nam Tư đã bắn rơi F-117A, có thể thấy thấy chiến công này mang đậm dấu ấn kinh nghiệm của các cuộc chiến ở Trung Đông và trên hết là của nghệ thuật phòng không Việt Nam.

F-117A Nighthawk (Chim ưng đêm), là máy bay chiến đấu tàng hình sản xuất loạt đầu tiên trên thế giới, do hãng Lockheed (Mỹ) phát triển theo chương trình bí mật Aurora năm 1974, thực hiện chuyến bay đầu ngày 18/6/1981, đưa vào trang bị cho không quân Mỹ ngày 15/10/1983 và loại khỏi trang bị ngày 22/4/1988.

Tổng cộng đến năm 1990, Mỹ đã chế tạo 64 máy bay loại này, 5 mẫu chế thử YF-117A và 59 chiếc sản xuất loạt F-117A.

Trong 25 năm, Nighthawk đã tham gia 5 chiến dịch: xâm lược Panama năm 1989, chống Iraq năm 1991 và 2003, không kích Nam Tư năm 1999, xâm lược Afghanistan năm 2001.

Điều thú vị người được coi là cha đẻ của công nghệ máy bay tàng hình hiện đại lại là nhà vật lý và nhà toán học của… Liên Xô P.Ya. Ufimtsev.

Chính Lý thuyết tán xạ của ông đã giúp các kỹ sư của Lockheed (Mỹ) trong thập niên 1970 xây dựng khái niệm máy bay có độ bộc lộ radar thấp và chế tạo F-117A (công nghệ tàng hình thế hệ 1), đặc biệt là phát triển máy bay ném bom chiến lược B-2 Spirit (công nghệ tàng hình thế hệ 2) của hãng Northrop.



F-117A Nighthawk. Nguồn: internet

Trong cuộc chiến chống Iraq năm 1991, F-117A trở thành ngôi sao sáng chói với hiệu quả chiến đấu rất cao. F-117A đã thực hiện 1.271 phi vụ dài 7.000 giờ và thả 2.087 quả bom dẫn bằng laser GBU-10 và GBU-27 tổng trọng lượng gần 2.000 tấn, gần 1% tổng số phi vụ của không lực liên quân (và dưới 4% tổng số phi vụ chiến đấu).

Hiệu quả (số lượng phi vụ/số mục tiêu chỉ định bị diệt) là 80-95%, đánh trúng 1.669 lần, chỉ đánh trượt 418 lần. Trong khi đó, lượng máy bay F-117A chỉ chiếm 2,5% số máy bay Mỹ và đồng minh tại vùng Vịnh, F-117A tiêu diệt gần 40% số mục tiêu mặt đất ưu tiên mà không bị tổn thất nào.

Tại Quốc hội Mỹ, trung tướng Charles Horner, tư lệnh không quân liên quân tuyên bố các máy bay tàng hình như F-117A và В-2 sẽ là không thể thay thế trong các cuộc xung đột tương lai như chiến tranh ở vùng Vịnh.

Trong cuộc chiến 78 ngày chống Nam Tư, 24 chiếc F-117A được triển khai đến châu Âu và đã thực hiện gần 850 phi vụ. Tuy nhiên, khác với Iraq, phòng không Nam Tư đã kiên cường đánh trả bắn rơi tại chỗ 1 F-117 ở gần làng Budanovci, ngoại ô Belgrade ngày 27/3/1999 (ba ngày sau khi chiến dịch được mở màn) và 1 chiếc khác bị bắn bị thuơng ngày 30/4/1999, phải hạ cánh xuống căn cứ Aviano, Italy.

Đánh trả chiến dịch Sức mạnh đồng minh (Operation Allied Force)

Ngày 24/3/1999, không quân NATO bắt đầu chiến dịch không kích dài 78 ngày chống Nam Tư, cuộc chiến tranh lớn đầu tiên ở châu Âu sau Thế chiến II và một cuộc chiến tranh công nghệ cao điển hình.

Trong cuộc chiến này, trước ưu thế gần như tuyệt đối của không quân đối phương, quân đội Nam Tư đã chiến đấu kiên cường và lập công xuất sắc. Thành công nhất là họ đã cơ bản bảo toàn được lực lượng và khả năng chiến đấu.

Bất chấp những cuộc đánh phá ác liệt của kẻ thù, các tên lửa của Serbia vẫn là mối đe dọa lớn trong suốt cuộc chiến, buộc máy bay NATO phải bay ở độ cao trên 4.500 m.



Tên lửa phòng không S-125 của Nam Tư. Ảnh: http://www.vs.rs

Theo NATO, trong thời gian không kích, tại Kosovo họ đã tiêu diệt: gần 60% pháo binh và gần 40% xe tăng Nam Tư và ở sân bay Slatina tại thủ phủ Pristina của Kosovo chỉ còn 4 MiG-21 của phía Nam Tư.

Vì thế, lực lượng NATO kinh ngạc khi đếm được 60.000 quân Serbia rút khỏi Kosovo (chứ không phải 40.000 quân như họ từng nghĩ), gần 250 xe tăng, ít nhất 450 xe bọc thép chở quân, gần 600 khẩu pháo các loại, các bệ phóng tên lửa.

Họ cũng sửng sốt chứng kiến 11 chiếc MiG-29 và 21 chiếc MiG-21 lần lượt bay khỏi sân bay Slatina ở Pristina về phía Bắc, tới Belgrade ngày 12/6/1999.

Một số nhà bình luận nói, các máy bay "tàng hình" trong cuộc chiến 78 ngày không phải F-117A của Mỹ, mà chính là MiG của Serbia. Trong chiến dịch ném bom tàn bạo, NATO chỉ tiêu diệt được ba MiG-29

Theo số liệu của Nam Tư, quân đội Nam Tư đã bắn rơi tổng cộng 128 máy bay, 14 trực thăng, 60 máy bay không người lái, 454 tên lửa hành trình. Theo thông tin của NATO, trong số hơn 1.000 máy bay tham chiến, chỉ còn lại hơn 80%.

(còn tiếp)