Thiền Sư Qui Sơn Linh Hựu

[lotus74]

THIỀN SƯ QUI SƠN LINH HỰU (771-853)

Thiền sư Qui Sơn Linh Hựu ở Đàm Châu là người Trường Khê Phước Châu, họ Triệu. Năm 15 tuổi sư từ giã cha mẹ xuất gia, xuống tóc nương học với luật sư Pháp Thường ở chùa Kiến Thiện tại bổn quận, sau đó thọ cụ túc giới ở chùa Long Hưng ở Hàng Châu, nghiên cứu kinh luật đại tiểu thừa. Năm 23 tuổi sư du hành Giang Tây tham vấn Thiền sư Bách Trượng Đại Trí. Bách Trượng vừa thấy sư liền cho vào hàng đệ tử ruột, đứng đầu các người tham học.

Một ngày kia, sư đang đứng hầu , Bách Trượng hỏi:
- Ai đó?
Sư đáp:
- Linh Hựu.
Bách Trượng bảo:
- Ông hãy khều lò coi còn lửa không?
Sư khều rồi đáp:
- Không còn lửa.
Bách Trượng đứng dậy khều sâu còn chút lửa gấp đưa sư coi nói:
- Cái này không phải lửa thì là gì?
Sư bỗng ngộ, bèn lễ tạ thầy, rồi nêu kiến giải của mình. Bách Trượng nói:

- Đây là đường lộ khúc khuỷu tạm thời. Trong kinh có ghi : ‘ Muốn thấy Phật tánh nên quán sát thời tiết nhân duyên. Thời tiết đã đến như mê vụt tỉnh, như quên vụt nhớ, tỉnh ngộ tự thân, không từ cái gì khác mà có được’, cho nên Tổ sư mới nói: ‘Khi ngộ rồi cũng giống như chưa ngộ, vô tâm đắc vô pháp’. Vô tâm đó là cái tâm không hư vọng phân biệt phàm thánh, bổn lai tâm và pháp vốn cụ bị đầy đủ. Ông nay được ngộ như thế hãy khéo mà hộ trì.

Lúc ấy có Tư Mã Đầu Đà ( giỏi phong thủy và tướng pháp) từ Hồ Nam đến, Bách Trượng bèn nói với ông ta:
- Lão tăng muốn dời về Qui Sơn được chăng?
Đầu Đà đáp:
- Núi Qui kỳ tuyệt có thể chứa 1500 người, nhưng không phải chổ mà Hòa thượng trụ được.
Bách Trượng hỏi:
- Sao vậy?
Đầu Đà đáp:
- Hòa thượng là người xương, còn núi ấy là núi thịt, nếu trụ thì đồ chúng không quá một ngàn người.
Bách Trượng nói:
- Trong đồ chúng của ta đây há chẳng có người trụ được sao?
Đầu Đà nói:
- Xin để xem cái đã.
Bách Trượng bèn bảo thị giả gọi đệ nhất tòa Hoa Lâm đến rồi hỏi:
- Người này được chăng?
Đầu Đà bảo đệ nhất tòa đằng hắng một tiếng, đoạn đi vài bước rồi đáp:
- Người này không được.
Lại gọi điển tòa đến Linh Hựu đến, Đầu Đà bảo:
- Người này đích thị là chủ núi Qui.
Ngay đêm đó, Bách Trượng triệu sư vào thất dặn dò:
- Ta từng hóa duyên nơi đó, Qui Sơn đúng là thắng cảnh, ông nên đến đó, nối dõi pháp ta, độ rộng người học.
Lúc đó Hoa Lâm nghe được nói:
- Con đây ở ngôi thượng thủ, ông Hựu sao lại được chon làm trụ trì núi Qui?
Bách Trượng nói:
- Nếu ông có thể trước đại chúng hạ một câu xuất cách thì ta sẽ cho ông làm trụ trì.
Nói đoạn chỉ tịnh bình nói:
- Không được gọi là tịnh bình thì ông gọi là gì?
Thủ tọa Ha Lâm nói:
- Cũng không thể gọi là mộc đốt.
Bách Trượng không đồng ý, bèn hỏi sư, sư liền đạp đổ tịnh bình. Bách Trượng cười nói:
- Đệ nhất tòa thua mất trái núi rồi.
Nói đoạn khiến sư đến trụ trì núi Qui.
Núi Qui cao chớn chở, vách núi sừng sững, mịt mù chẳng có khói người nấu cơm. Lúc sư đến núi chỉ làm bạn với khỉ vượn, hái trái giẻ, trái lật ăn đỡ lòng, sau đó dần dần mới được cư dân dưới chân núi biết đến. Cư dân dưới núi tánh tình chất phác, hè nhau lên núi cùng sư cất Thiền tự. Quan Liên súy Lý Cảnh Nhượng tâu lên vua, tứ hiệu chùa Đồng Khánh. Quan tướng quốc Bùi Hưu cũng từng đến chùa tham vấn Thiền lý ảo diệu. Do đó mà tên Qui Sơn Linh Hựu vang rền khắp thiên hạ, người học Thiền bốn phương ùn ùn kéo đến đạo tràng như mây tụ. sư thượng đường khai thị Thiền chúng:

- Tâm người tu đạo, chất phác không hoa hòe, ngay thẳng không gian trá, đã không phân biệt trước sau, mà cũng không trá vọng tâm hạnh. Tất cả mọi giờ trong ngày, nghe nhìn binh thường, tâm không quanh quẹo, mà cũng chẳng cần nhắm mắt bịt tai, tình bất nương gá vật. Chư Thánh từ xưa đến giờ chỉ nói đến những chổ dơ bẩn tai hại, chí tại tiêu diệt những vọng niêm ác tri, ác giác vô cùng tận. Ta nay nói thanh tịnh vô vi, bình thường vô sự, như nước thu trong vắt, điềm đạm vô ngại, ta gọi dạng đó là người đắc đạo, cũng gọi là người vô sự.

Lúc ấy có ông tăng hỏi:
-Người đốn ngộ có cần tu đạo chăng?
Sư đáp:

- Nếu chân ngộ được bổn tâm, thì người đó tự biết đạo, tu với chẳng tu chỉ là lời nói hai đầu. Còn đối với kẻ sơ tâm đốn ngộ mà nói, thì cái tâm sơ khởi của y ta nương theo một loại nhân duyên nào đó mà một niệm đốn ngộ, mà từ vô thỉ cho đến nay, trong muôn ngàn kiếp vẫn còn tích tụ một số tập khí chưa thể thanh tịnh trong phút chốc, thì cần dạy y ta tại thế hiện tiền dần dần tịnh trừ những hành nghiệp và lưu động trong ý thức tư tưởng. Theo điểm đó mà suy xét, kẻ sơ tâm đốn ngộ, không nên quăng bỏ tu hành, chọn đường lối và chứng ngộ mà chỉ nói là theo nghe nhập lý, nghe lý thâm diệu, tâm tự tròn sáng, không rơi chổ nghi hoặc. Cho dù có trăm ngàn diệu lý, phô ra trong nhất thời thì cũng là học nhân tự tâm lãnh ngộ, tự mình đứng lên khoác áo sinh hoạt. Nói một cách giản đơn, cần ngộ nhập chân như thật tướng, chẳng chứa một điểm bụi nhơ, mà trong tu hành cụ thể lại cũng nên chẳng bỏ một pháp nào. Cũng cần nói là nếu ‘đơn đao trực nhập’ tự tâm thì tuy siêu phàm vượt thánh, chân tánh lưu lộ, nhưng hành động ngày thường vẫn nên lý sự không hai, có như vậy mới có thể gọi là Phật Như Như.

Thiền sư Qui Sơn Linh Hựu hoằng dương Thiền tông khoảng 40 năm, trong hội của ngài người thông đạt Thiền lý không kể xiết, riêng đệ tử ruột có 41 người. Năm thứ bảy đời Đường Đại Trung(853) ngày mùng 9 tháng giêng, sư tắm gội sạch sẽ, ngồi kiết già an nhiên mà qua đời, thọ 83 tuổi, tưổi lạp là 64, thụy hiệu Đại Viên Thiền Sư, tháp tên Thanh Tịnh.


Trích từ ‘ CẢNH ĐỨC TRUYỀN ĐĂNG LỤC’- TÁC GIẢ : SA MÔN ĐẠO NGUYÊN ĐỜI TỐNG, DỊCH GIẢ HẬU HỌC LÝ VIỆT DŨNG. NXB TÔN GIÁO.
ĐÂY LÀ BỘ THIỀN SỬ TRỌNG YẾU, CHỨA NHIỀU TƯ LIỆU QUÍ MÀ NHỮNG AI NGHIÊN CỨU THIỀN TÔNG KHÔNG THỂ CHẲNG ĐỌC QUA. NỘI DUNG GHI CHÉP CÁC THẾ HỆ TỪ 7 PHẬT- 27 TỔ TÂY THIÊN- 6 TỔ ĐÔNG ĐỘ- 1661 THIỀN SƯ CỘNG CHUNG 1701 VỊ.

LOTUS74 KÍNH CÁC DUYÊN MÔN TÂM HỮU.