LễNhập Trạch (lễdọn vào nhà mới, có thểlà nhà tựxây cất hoặc ngôi nhà mới mua) là một nghi lễquan trọng trong nghi lễcổtruyền củangười Việt. Bởi vậy khi dọn vềnhà mới gia chủphải tuân thủcác qui định cổtruyền là:
- Chọn ngày giờtốt đểdọn đến nhà mới.
- Đồđạc phải do người trong gia đình tựtay dọn chuyển mang đến nhà mới.
- Bài vịcúng Gia Thần, TổTiên phải do gia chủtựtay cầm đến nhà mới. Còn những người khác trong gia đình thì đi theo sau, tay cầm tiền của mang đến nhà mới. Thời gian chuyển nhà tốt nhất là vào buổi sáng, giữa trưa hoặc lúc mặt trời mới bắt đầu lặn, tránh chuyển nhà vào buổi tối.
Sắm lễ:
Mâm lễdâng Thần linh, Gia Tiên ngày nhập trạch được bày biện trang trọng gồm: Trầu cau, hương, hoa, vàng mã, mùa nào quảấy, bánh kẹo và mâm lễmặn: rượu, thịt, xôi, gà…
Khi vào nhà mới, vật đầu tiên mang vào nhà là cái chiếu hoặc đệm đang sửdụng, sau đó là bếp lửa (bếp ga, bếp dầu), không nên mang bếp điện vì bếp điện có tinh và không có tướng (tức chỉcó nhiệt mà không có ngọn lửa), chổi quét nhà, gạo, nước…… lễvật đểcúng Thần linh trước đểxin nhập trạch và xin phép Thần linh rước vong linh Gia tiên vềnơi ởmới đểthờphụng.
Lễvật được đểlên bàn, mâm, kê theo hướng đẹp với gia chủ. Tựtay gia chủthắp nhang vào một bát nhang làm tạm thời. Thắp nhang và khấn lễThần linh xin nhập vào nhà mới, tiếp ngay sau đó gia chủchâm bếp và đun nước.
Đun nước mục đích là đểkhai bếp, pha trà dâng Thần linh và Gia tiên. Nếu có khách, có thểlấy nước đó mời khách.
Nếu chỉnhập trạch lấy ngày tốt chưa có nhu cầu ởngay thì gia chủphải ngủmột đêm ở nhà mới.
Sau khi khấn Thần linh xong, gia chủlàm lễcáo yết Gia tiên rồi nới dọn dẹp đồđạc.
Sau khi dọn xong, đểcầu bình yên, toàn gia phải tổchức lễbái tạThần Phật, các vịThánh thần và Tổtiên…
Người có chửa thì tốt nhất không nên dọn nhà. Trong trường hợp cấp bách không thểkhông dời nhà, nên mua một cái chổi mới tinh, đểđích thân người chửa quét qua các đồđạc một lượt rồi mới chuyển. Nhưvậy mới không phạm tội ”Thần thai”
Những người giúp dọn nhà không được là người cầm tinh con Hổ.