Phiếm đàm Minh Mạng tửu
14:02:00 07/03/2010

Để được khỏe như vua, ngày càng nhiều mày râu nốc rượu Minh Mạng được bày bán ở những nơi không tương xứng với những hũ rượu quân vương như quán thịt cầy bình dân, quán ốc lề đường, quán nhậu bờ kè…

Nhắc đến rượu, thiên hạ thường nghĩ đến câu nói bất hủ của bao đời tiền nhân "Nam vô tửu như kỳ vô phong" (đại ý, đàn ông mà không biết uống rượu như cờ không được tung bay trước gió). Và để mình không "như kỳ vô phong", ngày càng nhiều mày râu xem ruợu là tiêu chí cơ bản để luận anh hùng. Thế nên mới có chuyện ông say triền miên, ông tậu trong tư gia hàng chục hũ rượu, từ rượu nếp thang, rượu nho, rượu chuối hột, rượu Tây các loại đến rượu ngâm cơ phận các loài dã thú như gấu, rắn, bọ cạp, cọp, beo…

Trong hằng sa số chủng loại rượu từ bình dân đến thượng lưu kể trên, được giới lưu linh kết nhất chính là rượu Minh Mạng. Tin rằng Minh Mạng tửu "ông uống bà khen", uống đến đâu "sung" đến đó nên nhiều ông không tiếc tiền trăm bạc triệu hân hoan rinh siêu tửu về nốc vô tội vạ. Xâm nhập vào thế giới ngự tửu (rượu dành cho vua) mới biết ngoài chuyện sức khỏe bị tiêu hem, có đấng tu mi nam tử vì lạm dụng rượu Minh Mạng mà bị… toi mạng.

Chuyện về vị hoàng đế lắm con…

Sinh năm 1791, là con thứ 4 của vua Gia Long, năm 30 tuổi (1820) thái tử Nguyễn Phúc Đảm (thường gọi Thái tử Đảm) lên ngôi vị chí tôn ngay khi vua cha Gia Long băng hà, lấy niên hiệu là Minh Mạng. Theo sử sách, với tư chất thông minh, hiếu học, hay chữ, năng động, quyết đoán, cương nghị, tinh thông nho học và hết lòng chăm lo quốc chính, trong quá trình điều hành quốc gia, vua Minh Mạng đã có những cải cách lớn lao với những mong cho dân giàu, nước mạnh. Canh tân nền học hiệu thực dụng, dựng Quốc Tử Giám, mở lại thi hội Cả, thi Đình, rút ngắn khoa thi từ 6 năm xuống còn 3 năm, đổi trấn thành tỉnh và chia đất nước thành 31 tỉnh…. Năm 1840, sau một cơn bạo bệnh, vua Minh Mạng băng hà ở tuổi 50, trị vì ngôi vua đúng 21 năm.

Không chỉ nổi tiếng ở tài thao lược, vua Minh Mạng còn vang danh hậu thế nhờ có sức khỏe hơn người và đặc biệt là có số lượng con nhiều nhất trong 13 đời vua Nguyễn. Tương truyền để quân vương có sức khoẻ "phục vụ" tam cung lục viện, các ngự y đã ngày đêm nghiên cứu, bào chế những bài thuốc có tính năng tráng dương bổ thận cho thiên tử dùng. Không biết có phải do các ngự y thời bấy giờ thành công trong việc bào chế ra "thần tửu" mà vua Minh Mạng đã "giúp" các bà phi sinh được 142 người con (gồm 78 hoàng nam và 64 công chúa).

Từ "thành tích" này, tên tuổi của vua Minh Mạng đã đi vào huyền thoại, trở thành đề tài phiếm luận sôi nổi, nóng hổi qua nhiều đời mà đoạn kết thì luôn bỏ ngỏ vì đến nay, vẫn chưa ai có đủ năng lực phá vỡ kỷ lục này của đấng chí tôn Minh Mạng. Và cũng chính vì kỷ lục chưa bị phá vỡ này mà toa thuốc Minh Mạng thang tửu hay Minh Mạng tửu thu hút ngày càng nhều mày râu bị mắc chứng bệnh hiếm muộn, đang yếu muốn mạnh, vốn mạnh càng muốn mạnh hơn… đổ xô vào hành trình "ngự lãm".

Sở dĩ các ông kết thứ rượu vốn một thời chỉ dành cho bậc quân vương này vì cho rằng ngày xưa, vua Minh Mạng nhờ dùng thứ rượu này mà trở thành chiến binh dũng mãnh chốn phòng the. Lắm ông tin sái cổ vì tin rằng uống Minh Mạng tửu cũng sẽ có được "nội công" thâm hậu như vua Minh Mạng ngày nào.


…Cơn lốc không có điểm dừng

Đảo qua nhiều quán nhậu, mới thấy chưa khi nào mà cái món ngự tửu được đồn thổi lúc sinh thời vua Minh Mạng thường dùng được bày bán tràn lan như hiện nay. Tại quán nhậu thịt dê T.T. ở khu Thanh Đa (quận Bình Thạnh), ông chủ có gương mặt thâm rỗ dùng tay vỗ vỗ vào những hũ rượu có dán dòng chữ "Minh Mạng tửu" cao giọng: "Sau khi vua Minh Mạng băng hà, sợ bài thuốc quí bị thất truyền, một số vị ngự y lén sao chép lại. Được lưu truyền nội bộ từ đời này sang đời khác, đây là bài thuốc bí truyền mà không phải ai cũng may mắn trở thành truyền nhân của các cụ xưa. Nghe cụ cố kể lại, ông sơ tui vốn là ngự y chăm sóc sức khỏe cho vua Minh Mạng nên mỗi đời cháu đích tôn của họ nhà tui đều được truyền lại bí quyết của bài ngự tửu này. Tui là đời thứ 12 rồi đó!".

Chưa thể kiểm chứng thực hư trong lời kể của ông chủ quán nhậu, chỉ biết một điều hôm ấy có rất nhiều quí ông sau khi nghe ông chủ tán hươu tán vượn đã đâm mê và luôn miệng réo các cô phục vụ mặc váy ngắn cũn cỡn "Minh Mạng em ơi…", “Em ơi! Thêm một Minh Mạng tửu".

Người đàn ông tên Bình nghe đâu là chủ một salon xe máy trên đường CMT8 (quận Tân Bình) e hèm: "Gì chớ Minh Mạng tửu phải nói là quỷ khóc thần sầu. Ngày xưa vua Minh Mạng nhờ uống bài rượu này mà nhất dạ lục giao sinh ngũ tử đó! (Một đêm sáu lần giao hợp khiến năm bà thụ thai sinh con trai). Nghe nói ai mà yêu yếu nốc vào thì tình hình sẽ được cải thiện ngay. Nếu mà dùng thường xuyên, tốc độ thì dẫu có là le le mới ra ràng cũng dư sức trở thành đại bàng tung cánh"?!


Ngự tửu được bày bán lộ thiên với rượu chuối hột tại một quán nhậu lề đường ở quận Thủ Đức.


Tại một quán nhậu đặc sản chuyên đồ rừng trên đường Hai Bà Trưng, không chỉ phục vụ thượng đế Minh Mạng tửu được đựng trong những bình hồ lô bằng sứ trang nhã, chủ quán còn nhiệt tình "buôn" luôn các gói giấy với vô số lá cây, củ rễ được rêu rao "Minh Mạng thang tửu" bán với giá "một trăm ngàn đồng một thang".

Hỏi "Vì sao đã bán rượu còn chơi luôn thuốc ngâm" thì ông chủ ợm ờ: "Tại có nhiều anh em sau khi thưởng thức Minh Mạng tửu thấy chưa đã nên có nhã ý ngâm để dành, bởi vậy qua phục vụ anh em thôi".

Có vị khách tò mò hỏi "Bài thuốc này gồm bao nhiêu vị?" thì ông này ú ớ: "Đây là phương thuốc bí truyền, tui chỉ là bán hàng ký gửi nên không tường tận lắm! Nghe đâu gồm thục địa, sa sâm, bạch truật, vân qui, phòng phong, tràn bì, xuyên khung, tần giao, đỗ trọng, địa hồi, thục đoạn… nói chung toàn các vị thuốc quý".

Vừa trao thuốc vừa thu tiền, ông chủ nói như một cái máy: "Đem thuốc này ngâm với rượu nếp ngon trong 5 ngày 5 đêm, đến ngày thứ sáu nấu sôi 300 gam đường phèn cho tan ra, để nguội rồi đổ vô thẩu đậy nắp lại. Chờ đến ngày thứ 10 đem ra dùng được rồi. Dùng ngày 3 lần, mỗi lần một ly trà, dùng liên tục đảm bảo sẽ mạnh như hùm beo".

Uống rượu Minh Mạng: Coi chừng mất mạng!

Mến mộ sức mạnh của vua Minh Mạng, bỏ ngoài tai những cảnh báo về việc uống rượu ngâm thảo dược không rõ nguồn gốc, không đúng liều lượng sẽ bị tổn hại đến sức khỏe, để được khỏe như vua, ngày càng nhiều mày râu nốc rượu Minh Mạng được bày bán ở những nơi không tương xứng với những hũ rượu quân vương như quán thịt cầy bình dân, quán ốc lề đường, quán nhậu bờ kè…

Qua tham khảo ý kiến, sau bộc bạch "Tôi rất nhiều lần từ chối việc khách đến nhờ bốc cho những thang thuốc Minh Mạng về ngâm rượu", lương y Minh Đạm ở phố thuốc Hải Thượng Lãn Ông (quận 5) phân tích cặn kẽ từ những bất hợp lý có liên quan đến bài rượu ngự tửu này và lý giải nguyên do chối từ: "Những truyền tụng "nhất dạ lục giao", "lục giao sinh ngũ tử" chỉ là do người đời sau tự suy luận để ca ngợi tính năng của bài Minh Mạng thang tửu mà thôi. Trong toa thuốc Minh Mạng thang tửu, có một số vị thuốc như đương qui, tục đoạn, đỗ trọng, xuyên khung, ngưu tất… bắt buộc phải hái từ các vùng thổ sản như Tứ Xuyên, Lưỡng Quảng ở Trung Quốc nhưng tôi thấy nhiều lương y chẳng quan tâm đến điều này, họ thay thế bằng các vị thuốc có nguồn gốc từ các vùng khác sử sách ghi. Đã không theo đúng bài bản thì tác dụng tất nhiên hạn chế rồi".

Theo sử sách, vua Minh Mạng là người có thể chất bẩm sinh cường tráng. Vua sinh hoạt điều độ, thường xuyên tập luyện thể thao nên sức khỏe rất tốt. Lương y Đạm cho rằng, những toa thuốc vua dùng chỉ mang tính trợ lực chứ không phải đóng vai trò chủ trì quyết định.

So sánh giữa vua Minh Mạng với vua Tự Đức sẽ rõ. Dù có lắm cung tần mỹ nữ, dẫu được các ngự y ra sức bào chế các bài thuốc tăng lực nhưng vua Tự Đức chẳng để lại cho đời một cốt nhục nào.

Một đồng nghiệp với lương y Đạm khẳng định: "Những vị thuốc trong toa Minh Mạng thang tửu nói trên thì hiệu thuốc Bắc nào cũng có và hiệu lực của các vị thuốc này khi kết hợp với nhau theo y lý được xem là tư âm bổ dương, nâng đỡ thể trạng chứ không phải là thứ thuốc kích thích nhất thời. Cần nhấn mạnh bài thuốc Minh Mạng thang tửu được các vị lương y đương thời bào chế riêng cho vua Minh Mạng và chỉ vua Minh Mạng sử dụng mới phát huy hiệu dụng. Nếu phàm phu tục tử vốn liếng chẳng là bao không biết tự lượng sức mình thì quả là đại tai hại".

Theo lương y Đinh Công Bảy, Tổng Thư ký Hội Dược liệu TP Hồ Chí Minh, hiện nay các dị bản của Minh Mạng thang tửu có rất nhiều. Trong Minh Mạng thang tửu có vị thuốc tên là sa sâm nhưng nhiều người không biết cố ý hay vô tình thay thế bằng nhân sâm hoặc nhục thung dung làm thay đổi tác dụng và hiệu năng hấp thụ dược tính bài thuốc của người sử dụng.

Điều mà chúng tôi rất lấy làm buồn cười xung quanh cơn lốc Minh Mạng thang tửu là bài thuốc vốn qui tập những vị thuốc quí hiếm, nhiều vị phải cất công sang các vùng Tứ Xuyên, Vân Nam ở Trung Quốc mua về rất tốn kém nhưng không hiểu sao, trong các quán thịt cầy dã chiến và các quán nhậu bình dân theo kiểu me xoài cóc ổi ven đường, Minh Mạng tửu được bán la liệt, bán tràn lan với giá cả rẻ đến dân đạp xích lô, phụ hồ chiều nào cũng "tấp vô làm vài xị Minh Mạng cho má thằng Tí vui".

Rẻ thế chỉ có thể là rượu ngâm vài ba thứ rễ cây bậy bạ uống vào chỉ thấy lục phủ ngũ tạng ngày càng rệu rạo, để rồi Minh Mạng đâu chẳng thấy, chỉ thấy ngày toi mạng đang đến thật gần



Thành Dũng