Bi kịch từ “ma ngón” Thứ năm, 04 Tháng mười 2007, 12:32 GMT+7

Nếu ai đã từng lên vùng cao Tây Bắc, thì tôi tin, họ đều đã gặp những vạt núi vệ đường xanh ngợp cây lá ngón. Lá ngón nghe tiếng mưa tiếng gió gọi nhau về mượt xanh các triền núi, nhiều đến nỗi, có thể bạn đã mỉm cười đứng chụp ảnh với cái màu xanh ám ảnh ấy rồi mà không hề biết đó là cây tử thần. Loài cây này, mùa đến, khoe hoa rất đẹp, đẹp ma mị như hoa thuốc phiện vậy. Nhưng nó là thứ hoa, thứ cây "ăn thịt" nhiều người. Người ta gọi đó là "ma ngón".

Những câu chuyện hãi hùng

Bởi rất nhiều khi, hễ cơn tức tối, cơn buồn bã hay lúc ủ mưu giết người, người ta cứ thi nhau dùng lá ngón như một sự lựa chọn tối ưu.


Một vụ tự tử tập thể bằng lá ngón ở Tuần Giáo.


Có người đàn bà lừa giết chồng bằng lá ngón, bắt cả đàn con uống thuốc sắc bằng rễ cây lá ngón, rồi “thị” cũng đánh chén đôi ba lá và tất cả cùng thăng thiên. Có bà cụ giết cả hai ông chồng, giết cả con cả cháu bằng lá ngón, chỉ vì... bực mình chuyện vu vơ.

Có lúc hai, ba, bốn cô gái đẹp cùng ăn lá ngón rồi nắm tay nhau nằm chết bên lối mòn sim mua đầu bản.

Những con số thống kê làm người ta hãi hùng nhưng còn hãi hùng hơn nhiều nếu phải tận mắt nhìn thấy những thiếu nữ với trang phục sặc sỡ xuân thì, nằm chết thanh thản trên cỏ ở bìa rừng.

Có thế mới hiểu tại sao, ở nhiều vùng hoang sơ, bà con còn kể mãi về câu chuyện con “ma ngón” chuyên dụ dỗ người ta tìm đến cái chết cho mình và cho người khác bằng loài cây "ăn thịt" người. Mới buốt nhói cái khát khao diệt trừ con ma ngón.

Con "ma ngón" nằm ngay trong sự mông muội và cả tính thật thà thô mộc của người vùng cao.

Và đây là những câu chuyện có thật: một noọng (em gái) lấy chồng sớm, chồng mải đi học lớp 9 chả về chăn gối, tự tử. Con trâu ăn lúa, bị làm lý (bản phạt) 10 thúng thóc, tiếc của tự tử. Thằng ấy là "ma chài", chữa bệnh cho vợ tao chả khỏi: bắt nó ăn lá ngón, kéo xác cực hình, rồi ném xuống vực sâu nghìn mét. Con gái cãi mẹ đẻ, mẹ đẻ giết con gái bằng lá ngón rồi quay ra giết cả đứa cháu ruột 3 tháng tuổi của mình cũng bằng lá ngón cho bõ... tức.

Sự mông muội ấy có thể “cứu” được bằng tuyên truyền giáo dục. Âm mưu giết người ấy có thể ngăn chặn bằng việc làm tốt công tác hòa giải, bằng quản lý giáo dục nhưng đáng tiếc rằng, trận địa cứu người khỏi lưỡi hái tử thần - "ma ngón" còn bỏ trống để cho những thảm cảnh đã và đang tiếp tục xuất hiện. Đau là ở chỗ ấy.

Lực lượng Công an có làm nhiệm vụ thống kê và điều tra về các vụ tự tử, nhưng chả ai được giao trách nhiệm nghiên cứu chuyên đề về những cái chết vì “ma ngón” cả.

Nhưng, làm nhiệm vụ tổng hợp nhận tin các vụ án từ cơ sở, Trung tá Toản, Công an tỉnh Điện Biên (vốn là một chiến sĩ công tác tại Công an huyện Điện Biên Đông), giật mình: sao toàn những vụ chết vì lá ngón thế này nhỉ, sao nhiều thế nhỉ, thử làm một cái “sổ tử” cho những người "cưỡi lá độc bay lên trời" xem sao.

Từ năm 2001 đến 2004, anh Toản đã thống kê cả trăm vụ tự tử, giết người bằng lá ngón. "Ma ngón" sợ hơn "ma cà rồng". Anh Toản nói: "Riêng 10 tháng đầu năm 2004, Điện Biên Đông có tới 23 vụ với 27 người chết, một số vụ tự tử tập thể mà kể ra cho nhà báo nghe thì dễ bị hiểu là... gieo rắc điều kinh dị bất lợi cho thần kinh cảm giác!".

Có thể kể thêm hàng loạt những vụ tự tử bằng lá ngón rất bi thảm, mà lý do người ta tìm đến cái chết thì rất vu vơ, nực cười.

Tháng 6/2007, dân bản Pu Cai, xã Pú Nhi ngậm ngùi đưa tang chị Sùng Thị Pá (33 tuổi) vì cãi nhau với chồng mà ăn lá ngón chết, để lại 4 con nhỏ còi cọc, đói khát.

Chỉ trong 10 tháng của một năm, riêng xã Xa Dung có tới 11 vụ tự tử bằng lá ngón, cướp đi 14 sinh mạng.

Anh Lò Văn Tính, lãnh đạo Trung tâm Y tế huyện Điện Biên Đông cho biết: Tình trạng tự tử bằng lá ngón cứ gia tăng đến mức khó hiểu. Trong năm 2006, riêng địa bàn huyện Điện Biên Đông (một trong 8 đơn vị hành chính cấp huyện, thành phố của tỉnh Điện Biên) có 25 vụ tử vong do ăn lá ngón. Nhưng, riêng 6 tháng đầu năm 2007, con số này đã là 22.

Theo thống kê mới nhất mà Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội, Công an Điện Biên thì: năm 2005, tỉnh có 31 vụ tự tử, làm 32 người chết, thì trong đó có 26 vụ dùng lá ngón. Tương tự, năm 2006 có 30 vụ tự tử thì 29 vụ dùng lá ngón.


Một chiều mùa đông gió hanh làm nứt nẻ da thịt, người bản Xa Dung B, xã Xa Dung, huyện Điện Biên Đông, trên đường thăm nương, phát hiện 2 xác chết sặc sỡ váy áo Mông bên vệ cỏ. Người ta đến gần, thì thấy 2 cô gái tóc dài, tóc dày, vấn cạp gọn gàng nắm tay nhau nằm chết.

Quần áo các cô rất đẹp, chải chuốt, dọc hai cánh tay áo dài truyền thống của các cô là những vòng thêu tròn, đa sắc màu, uốn quanh chạy từ cổ tay lên cánh tay áo như một chuỗi vòng đều đặn. Như những ánh cầu vồng của trời đất.

Có người bảo, mỗi tuổi hoa của các cô đến, các cô lại thêu thêm một vòng tròn cầu vồng “xếp chuỗi” quanh hai bên tay áo.

Ông Lầu Giống Và sụp lạy trước cánh rừng rồi lạch bạch đi bằng hai đầu gối đến trước xác con gái. Ông ngất đi sống lại khi nhìn thấy thảm cảnh, con gái ông, cháu Lầu Thị Cho (17 tuổi) cùng đứa cháu ông là Lầu Thị Đớ (18 tuổi) đã chết vì lá ngón. Chết khi khóe miệng vẫn xanh lè lá ngón, máu ộc ra đã khô quánh cả.



Người dân hiếu kỳ đến xem một vụ tự tử tập thể bằng lá ngón ở Tuần Giáo, Điện Biên.







Cũng tại Xa Dung, chiến sĩ công an Sùng A Suốt đã từng phải giám định một vụ tự tử bằng lá ngón đau đớn hơn: 3 thiếu nữ Vừ Thị Xua, Vừ Thị Lia, Vừ Thị Lầu cùng rủ nhau “cưỡi lá chầu trời”, khi mà Lia mới bước sang tuổi 14 được có 1 ngày. Lý do các em tự tử tập thể là: vì bị bố mắng ức quá, chết đi cho bố biết tay.

Cũng tại xã Xa Dung, ở bản Nàn Sản B, cô thiếu nữ Lầu Thì Chứ ăn lá ngón tự tử chỉ vì cô em gái “đẹp duyên” lấy chồng trước, khiến Chứ tủi thân. Không tin được: cô bé Hà Thị Thu, 8 tuổi, ở bản Nà Sản 2 (Xa Dung) còn tìm đến lá ngón để chết chỉ vì bố mẹ cấm đi chơi, bắt lên nương chăn trâu!

Ba cháu bé ở Xa Dung đều mới chỉ 12 tuổi, tháng 6/2007, vì xem phim Tây trên tivi, thấy cảnh người ta tự tử lãng mạn, “mê” quá, mới rủ nhau cắt mái tóc dài chôn xuống đất, tế trời đất rồi ăn lá ngón tìm đến “cõi thần tiên”. Một cháu gái đã chết. Bà con kịp thời rửa ruột, cứu được 2 cháu, câu chuyện chôn tóc chôn mình ngu muội kia mới được kể lại.

Bản Pá Uổi cùng xã, người đàn bà Cháng Thị Dế ăn lá ngón rồi, trong cơn quằn quại sắp đứt ruột chết, còn ép đứa con 11 tháng tuổi của mình cùng ăn để chết theo mẹ cho tiện bề bú mớm. Phúc tổ, cháu bé vì sợ cái vị đắng của lá ngón mà nhè ra, bà con kịp thời cấp cứu.

Tại Pú Nhung, cậu bé Hạng A Chu vừa cưới được cô vợ trẻ con tên là Sùng Thị Sếnh (chưa đầy 16 tuổi), hai “đứa” cãi nhau xem có về thăm bà vãi hay không, chưa ngã ngũ thì Chu bực tức đi bứt lá ngón ăn và chết.

Những “phù thủy” biến lá ngón thành âm binh

“Ma ngón” đáng sợ hơn, khi nó là âm binh để những tên “phù thủy” lòng lang dạ sói, biến thành công cụ giết người hàng loạt. Lực lượng Công an nhiều năm qua đã phải đối mặt với những chuyên án “lá ngón” cực kỳ phức tạp và đau lòng.

Đau lòng tới mức, khi đọc bản án, với lời khai và dấu điểm chỉ nhoe nhoét mực vì hầu hết đối tượng đều mù chữ, tôi luôn rùng mình rồi chua xót nghĩ: chúng ta hãy làm một việc gì đó để cứu những người đã mê muội và sắp mê muội kia khỏi cái ác?

Năm 2005, Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội, Công an Điện Biên thực hiện lệnh bắt giam đối tượng Thào Thị Bia, người ở bản Háng Trợ B, xã Pú Nhi, huyện Điện Biên Đông vì tội giết người (nguyên văn: “dùng rễ cây lá ngón đầu độc nhiều người”).

Bia 67 tuổi, là người gốc ở Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái. Thị Bia đã liên tiếp giết chết chồng, con gái và cháu gái của mình bằng một “vũ khí” duy nhất: lá ngón. Tòa án đã xử Thào Thị Bia với mức án 20 năm tù giam vì tội giết người.

Đây là những lời khai rùng mình của Bia với Cơ quan điều tra:

“Thưa Cơ quan điều tra, tôi xin khai rõ: cách đây khoảng 4 năm, vào ngày tháng nào tôi không nhớ rõ, tôi đã dùng rễ cây lá ngón đầu độc chết chồng tôi là Hạng Chứ Dính. Lý do: Dính là chồng thứ hai của tôi. Tôi có lấy hai anh em của một nhà làm chồng.

Đầu tiên, tôi lấy thằng anh tên là Hạng Vả Chống. Sau khi Chống ốm chết thì anh em nhà chồng lại bắt tôi lấy thằng em tên là Hạng Chứ Dính. Dính ốm yếu nhiều bệnh tật, rồi vợ chồng không hạnh phúc, Dính suốt ngày mắng chửi tôi, tôi không thích như thế. Và tôi đã dùng nước rễ cây lá ngón (sắc lên) để đầu độc giết chết Dính (vào tháng 4/2003).

Người thứ hai tôi đầu độc chết là con gái tôi, tên là Thào Thị Mang, 25 tuổi, chưa có chồng, ở cùng với tôi. Lý do là Mang có 10 triệu đồng giấu trên lán nương, nó không cho tôi tiền để tôi mua thuốc phiện hút. Mang nó lại có mâu thuẫn với thằng con trai tôi là Hạng A Sú, Mang nó thường cầu khấn cho con trai tôi chết, vì thế tôi ghét nó. Và tôi đã có hành vi là dùng rễ cây lá ngón đầu độc chết con gái tôi vào cuối năm 2005.

Người thứ ba tôi giết chết bằng lá ngón là cháu nội tôi, con của đứa con trai duy nhất mà tôi đã đẻ ra, cháu Hạng Thị Lâu, sinh ngày 20/10/2005 (khi chết, cháu Lâu mới chưa đầy 2 tháng tuổi)”.

Những lời khai trần trụi với những dấu ngón tay điểm chỉ đen đúa ma quái của thị Bia dưới mỗi bản cung vì Bia mù chữ đã làm nhiều điều tra viên trực tiếp thụ lý vụ án kinh hãi.

Như Trung tá Hoàng Xuân Châu, anh đã mất ăn mất ngủ về sự mông muội, cũng như sức mạnh làm người ta “tẩu hỏa nhập ma” của “văn minh lá ngón” trong thị Bia. Kết luận của Cơ quan điều tra về chuyện Bia giết cháu nội của mình mới thật hãi hùng:

“Ngày 29/11/2005, Thào Thị Bia đã ra đồi cạnh nhà, cách 100m tìm được một cây lá ngón. Bia dùng dao cắt đứt phần thân cây để cho độc tố dồn ứ lại ở phần rễ, chờ thời cơ đầu độc cháu Lâu. Và đến ngày 2/12/2005 (4 ngày sau), chị Lầu Thị Ía, là mẹ đẻ cháu Lâu có gửi cháu Lâu cho Bia (bà nội) trông hộ để đi làm nương.

Nhắm lúc cháu Lâu đang ngủ, thị Bia cầm con dao ra đồi nơi có cây lá ngón đã bị Bia cắt ngọn hôm trước. Bia đào lấy một đoạn rễ, đem về, đập ra, thái nhỏ, sắc lên, cho vào cái bát sành. Bia bế cháu Lâu ra giường, dùng mồm ngậm nước cây lá ngón, mớm cho cháu Lâu uống một ít. (...) 3 phút sau, cháu Lâu chết”.

Vụ án của Thào Thị Bia đã đặt ra một vấn đề: Bia không bị tâm thần, Bia rất ranh mãnh. Vậy thì phải chăng ở vùng sâu vùng xa cam khó ấy, đã có nhiều kẽ hở trong quản lý, như Bia giết chết 3 mạng người rồi màn kịch vụng của thị mới bị lộ? Nếu tội ác của Bia bị phát hiện ngay từ lần đầu tiên khi Bia đầu độc chồng thì thị sẽ không còn cơ hội để gây ra 2 cái chết tiếp theo.

Theo Đỗ Doãn Hoàng (CANDO)

Kỳ tới: Làm thế nào để diệt trừ “ma ngón”?