Chùa Vĩnh Nghiêm (tiếp theo)
Bước ra phía sau, nơi để cốt. Ở đây để tương đối nhiều cốt. Tôi có đọc ở đâu đó trên một diễn đàn khuyên chúng ta nên ít lui tới nơi để cốt. Lời khuyên đó thật sự hữu ích và có lý của nó. Không phải ở nơi nào việc quản lý của phần vô hình cũng thật tốt. Vào thắp một cây nhang, đứng nói chuyện với mọi người một hai câu, rồi bước ra ngoài. Chợt có tiếng kêu tôi, xin thắp thêm một cây nhang nữa, lại trở vào đốt cho mọi người thêm một cây nhang. Hồi mới đầu, tôi không hiểu lắm tại sao mỗi lần tôi đi đến đâu, hoặc tiếp xúc với người vô hình, mọi người hay xin tôi thắp cho họ một cây nhang. Ban đầu thắc mắc ghê lắm. Sau mới hiểu ra rằng khi được một người có tâm hướng thiện thắp một cây nhang, mọi người vô hình sẽ được hưởng đại khái một cái gì đó giúp cho cuộc sống của họ tốt hơn. Tôi nhớ đọc một câu chuyện trên diễn đàn về những người làm lễ cầu siêu hay cúng cho phần vô hình mà trong tâm toàn nghĩ đến những điều không tốt. Rút cuộc phần vô hình cũng chẳng hưởng được gì nhiều. Cái này cũng giống như thế giới hữu hình chúng ta hay nói: Của cho không bằng cách cho. Cho ít mà tâm biết nghĩ đến người khác, biết cảm thông với nỗi khổ của người ta, vẫn tốt và có ý nghĩa hơn so với cho nhiều mà trong tâm chẳng thánh thiện.
Chùa có một gác chuông thật bự. Phía trước có một lư hương cũng thật bự. Chẳng cần phải biết nhiều về thế giới vô hình cũng có thể nhận ra rằng: đi đến đâu, mà ở góc nào có nhiều chân nhang là chỗ đó linh. Diến giải theo nghĩa vô hình là ở đó có người vô hình phù hộ hoặc giúp đỡ cho mọi người theo kiểu thành tâm cầu là được. Tôi không hiểu lắm tại sao trong nhiều chùa hay có người vô hình ở trong mấy cái chuông. Cứ tạm giải thích với bản thân mình rằng thay vì ở trong tượng thì người ta ở trong chuông vậy. Cũng vắng người, thế là kiếm một góc trong gác chuông ngồi chơi và nói chuyện, những câu chuyện thăm hỏi nhau bình thường.
Cũng như nhiều chùa khác, chùa Vĩnh Nghiêm cũng có tượng hai vị Kim Cang ở hai góc trước khi bước vào chính điện. Và cứ theo cái suy luận hồi nãy thì hai vị Kim Cang này cũng linh. Trong hai người, có một người rất thân với tôi. Cũng rất khó giải thích cặn kẽ tại sao trong rất nhiều người vô hình mà mình gặp, mình lại thấy thích hoặc thân thiết với người này hay người kia; trong rất nhiều ngôi chùa mình đã đi, mình lại thấy gắn bó với nơi này hơn nơi kia. Những lần đầu tiên đến chùa, cứ mỗi lần thắp nhang cho người bạn thân này, là lại bị tàn nhang bay vào làm phỏng tay. A, chọc tôi ha, tôi thường đùa lại, ra làm vài chiêu đi. Sau này, thân thiết với nhau rồi, ít chọc tôi như vậy hơn.
Mỗi lần đến chùa, đi thắp nhang cái vèo 1-2 phút là hết, cũng chẳng biết làm gì, thế là lấy kinh ra đọc. Chùa thường để một quyển đề là Kinh Nhật Tụng ở phía chính điện, kiếm một cái ghế gỗ để kinh ngồi đọc. Tôi thì không có căn tu lắm nên đọc kinh thấy bình thường, không có hứng thú lắm. Và cũng vì vậy nên một quyển kinh dày đọc vài phút là xong. Cứ đoạn nào thấy toàn chữ là khỏi đọc, có mấy đoạn chú ngắn ngắn là đọc, mấy đoạn hơi dài dài tí là làm biếng, cứ đọc nuốt chữ cho mau hết. Mỗi lần đọc, các bạn tôi cũng thường đọc theo. Ban đầu mấy bạn tôi cằn nhằn ghê lắm, vì tôi cứ đọc kiểu trên trời dưới đất. Sau này mỏi miệng quá, thấy nói tôi như không, cũng nhắm mắt đọc theo tôi luôn.
Chùa Vĩnh Nghiêm (tiếp theo và hết)
Thường đọc cuốn kinh này, chỉ nhớ nhất ba điều. Thứ nhất, có nêu tên của rất nhiều vị Phật và Bồ Tát. Thứ hai, đoạn kinh Phật duy nhất tôi thuộc, ba câu cuối trong bài kinh Bát Nhã: "Yết đế yết đế, ba la yết đế, ba la tăng yết đế, bồ đề tát bà ha". Có lần, lên mạng đọc được đoạn dịch ra tiếng Việt của mấy câu kinh này. Mới hiểu hết ý nghĩa của nó và việc tại sao trong nhiều câu kinh tôi lại chỉ thuộc duy nhất mấy câu này. Thứ ba, câu chú Phá Địa Ngục Càn Khôn. Đọc mấy câu chú khác không sao, cứ đến câu chú này là các bạn tôi bắt tôi phải đọc đàng hoàng, đọc chậm và rõ chữ, hít thở sâu, tập trung để câu chú đi vào ý nghĩ cũng như ra bằng miệng. Mà không phải lúc nào đọc cuốn kinh này các bạn tôi cũng cho tôi đọc câu chú này, 10 lần tôi đọc chừng 3-4 lần. Còn những lần khác, cứ tới đó là lại nghe nói: thôi khỏi đọc đi anh. Thế là thôi.
Mỗi lần đến chùa, lúc nào cũng nấn ná ở lại, mãi mới về. Nhiều lúc đói bụng hoặc buồn ngủ, hoặc vì công việc nói ghé qua chút rồi đi. Nhưng lần nào cũng vậy, cứ mỗi lần về là mọi người lại rủ ở lại chơi thêm chút nữa. Điều đó cũng khiến mình cảm thấy vui, vì tình cảm của mọi người đối với mình, cũng giống như tình cảm của mình đối với mọi người. Thế là lại ở chơi thêm chút nữa. Tôi không hiểu lắm về các mối quan hệ hay giao tiếp của mọi người vô hình ở trong cõi của họ thế nào, có giống như thế giới hữu hình hay không. Nhưng mà, ngoài những người bạn thân và các mối quan hệ thân thiết của tôi ở thế giới hữu hình, hàng ngày cứ phải chứng kiến những bon chen - giả dối - lọc lừa, thì những tình cảm chân thành của mọi người, tuy rằng ở một thế giới khác, cũng khiến tôi cảm thấy xúc động và trân trọng. Không biết, đối với mọi người ở cõi vô hình, suy nghĩ có giống như tôi hay không. Chắc là cũng giống hoặc là không khác nhau nhiều lắm.
Có một lần, lên trang web của chùa Vĩnh Nghiêm. Đọc được những hoạt động phật sự của chùa, trong đó có hoạt động cầu siêu ở Côn Đảo, Quảng Trị,... Thấy rất vui. Có lần đọc được đoạn tin về việc Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng ghé thăm và thắp nhang ở chùa. Thấy rất vui và tự hào lây, vì hồi đó giờ mình không nghĩ một trong những ngôi chùa mà mình gắn bó và cảm thấy thân thiết lại có những việc làm thật có ích, hoặc có vinh dự lớn như vậy. Bởi vì ngày đầu tiên đến chùa, hoặc khi đi bất cứ chùa nào, tôi cũng không quan tâm lắm chùa đó lớn nhỏ, nổi tiếng hay không, hoặc như thế nào. Chỉ là đọc được ở đâu đó rồi nói đi vậy thôi. Nhưng có lẽ cái đọc được ở đâu đó, và đi, nhiều khi cũng là cái duyên mà mình không biết.
Chùa Hoằng Pháp (tiếp theo)
Đang ngồi phía sau chính điện, chợt thấy một người con gái, một phật tử ở trong chùa đi ngang trước mặt. Người con gái này có một gương mặt rất nhân hậu, nếu mà lớn tuổi người ta hay kêu là phúc hậu, còn bên đạo Thiên Chúa hay kêu là thánh thiện. Chợt thầm nghĩ trong lòng giống như là bồ tát tái sinh. Sao có những người nhìn vào khuôn mặt là mình nghĩ ngay đến việc họ theo đạo Phật, giống như trên mặt hiện lên chữ tu. Chợt nghĩ tới khuôn mặt của mình, nhiều lúc rất mắc cười. Có khi tôi nói với ai đó: tôi là người đi tu nè. Là người ta phá lên cười, mày mà tu cái gì.
Chùa có đãi cơm chay buổi trưa vào lúc 11g, nhà ăn nhìn rất rộng và thoáng mát. Đáng tiếc là tôi vừa ăn sáng xong nên chưa thấy đói. Không có cơ hội được thưởng thức tài nấu ăn của các đầu bếp ở chùa.
Tôi đi ra phía tượng Quan Thế Âm Bồ Tát, thắp một cây nhang, và ngồi xem mọi người thắp nhang. Có người thắp nhang xong, xin nước uống. Hầu như ở rất nhiều chùa, nơi đặt tượng Quan Thế Âm Bồ Tát thường có khói hương nghi ngút, mọi người đến thắp nhang cầu xin Bồ Tát phù hộ cho mình.
Tôi ngồi xem, và nói chuyện với Bồ Tát.
Tôi hỏi: ủa, vậy ai đến thắp nhang mình cũng phù hộ, giúp đỡ người ta à. Không, cũng tùy người chớ, người có thiện tâm, làm nhiều việc phúc đức mới được giúp đỡ. Tôi định hỏi sao biết ai tốt ai xấu, nhưng cảm thấy hỏi vậy là thừa. Chuyện đó đối với Bồ Tát là quá nhỏ.
Tôi hỏi: ủa, vậy không công bằng lắm. Tự nhiên một người có chút phúc đức, rồi biết đến cửa Phật, biết đến thắp nhang cầu xin, thì lại được phù hộ. Còn những người tuy có nhiều phúc đức nhưng vì lý do gì đó, họ không biết đến để mà cầu xin, thì lại bị thiệt thòi. Không, cũng không hẳn việc giúp đỡ là một món quà từ bên ngoài ban cho. Nó gần như là lấy của chính họ cho chính họ. Tôi tự giải thích với lòng mình rằng: cũng giống như một người sắp chết đói, họ cầu xin và được giúp đỡ có người đem đến cho họ một gói mì tôm. Sau này, khi đã giàu có, họ đem gói mì tôm đó trả lại, ví dụ như ủng hộ đồng bào lũ lụt một thùng mì tôm. Chẳng qua là Bồ Tát lấy một mì tôm của họ trong tương lai để cho họ, chứ gói mì tôm đó chẳng phải của Bồ Tát. Nhưng mà ý nghĩa của nó tại hai thời điểm thì khác nhau rất nhiều. Cũng giống như câu nói: một miếng khi đói bằng một gói khi no.
Tôi nói: ủa, nếu vậy người đã có nhiều phúc đức mà biết tiếp tục làm phúc, rồi cầu xin, thì sẽ được rất nhiều lợi ích. Thì chính xác là vậy. Sau này, tôi vẫn thường nói vui rằng, đầu tư vào việc thiện và cửa Phật là cách đầu tư sinh lời nhiều nhất.
Ngồi xem Bồ Tát làm việc. Chỉ một lúc mà biết bao nhiêu người đến thắp nhang, phải xem họ tốt xấu thế nào, rồi xem họ cầu xin cái gì, rồi tùy vào đó mà giúp đỡ họ nhiều ít thế nào. Công việc thấy rất mệt. Tôi hỏi làm việc nhiều như vậy có thấy mệt không. Thì đó là công việc, và cũng là phát nguyện của Quan Thế Âm Bồ Tát lắng nghe và giúp đỡ mà. Tôi càng nhận ra một điều rằng, mọi người ở cõi vô hình, cho dù địa vị như thế nào đi nữa, vẫn có những buồn vui, tâm tư-tình cảm-suy nghĩ như mỗi con người chúng ta. Hiểu và cảm thông, càng thấy khâm phục suy nghĩ và phát nguyện hướng đến chúng sanh của mọi người. Lòng chợt nghĩ đến những câu chuyện đọc được ở đâu đó về những Bồ Tát bằng xương bằng thịt giữa đời thường.
Chùa Hoằng Pháp (tiếp theo và hết)
Ngồi nói chuyện một hồi, mệt và buồn ngủ, tôi vào hành lang nằm ngủ một giấc. Đến khi đói bụng mới tam biệt mọi người ra về.
Chùa rất đặc biệt là có rất nhiều khóa tu. Có khóa tu 1 ngày, 1 tuần lễ. Còn có khóa tu mùa hè 1 tuần lễ dành cho các thanh thiếu niên. Có một lần, tôi đến chùa vào ngày bắt đầu khóa tu mùa hè. Cửa chùa đóng kín mít, không cho mọi người vào. Thì ra trong 1 tuần, các em hoàn toàn tu học ở bên trong chùa. Bên ngoài thấy còn rất nhiều phụ huynh và các em nhỏ xin được vào học. Nhưng vì đã hết chổ nên không được cho vào. Nhìn khung cảnh mọi người năn nỉ để con mình được vào học, mới thấy còn có rất nhiều người mong ước bản thân và con cái hướng đến những điều thiện. Thấy rất ấm lòng.
Không được vào chùa thắp nhang và thăm mọi người, nhưng thấy lòng rất vui, đã không uổng công đi lên tận đây.
Nhà thờ Fatima Bình Triệu
Đọc trên các diễn đàn, nghe nói nhiều về sự linh của nhà thờ Fatima Bình Triệu, thế là tôi quyết định đi. Một buổi chiều cuối tuần, tôi chạy ra Bình Triệu. Hỏi đường đến nhà thờ, gửi xe rồi đi vào. Hai bên đường có nhiều chỗ giữ xe, bao nhiêu đó cũng cho thấy được bình thường có nhiều người đến đây. Sau này, tìm hiểu nhiều hơn, mới biết chuyện hồi Đức Mẹ khóc, người ta đến chật cả đường.
Khuôn viên nhà thờ tương đối rộng, khung cảnh buổi chiều cuối tuần trước khi buổi lễ bắt đầu rất mát mẻ và yên bình. Tôi bước vào thánh đường, hai bên phía trong cửa vào là nơi để thắp nến, cũng như tượng hai vị Kim Cang trong chùa. Buổi lễ chưa bắt đầu, chỉ có một ít người, tôi kiếm một chỗ và ngồi xuống. Ấn tượng đầu tiên đập vào mắt tôi là những lời cảm ơn Đức Mẹ được viết trên các tấm biển nhỏ gắn vào tường. Số lượng quá nhiều khiến tôi thấy choáng ngợp, chỉ bao nhiêu đó thôi đủ thấy sự linh ở nơi này.
Mọi người đi lễ bắt đầu vào nhiều hơn. Rồi buổi lễ bắt đầu. Cũng không phải là lần đầu tiên tôi đi đến nhà thờ nên tôi thấy quen thuộc và bình thường. Cũng không có nhiều kiến thức về đạo Thiên Chúa, nên những lời cha giảng tôi không hiểu lắm. Nhưng tựu chung đều hướng con người sống thiện, biết yêu thương nhau. Nói như ngôn ngữ của đạo Phật, là Vạn Pháp Quy Tâm. Cũng như tôi thường nói với mình rằng, đạo không có đúng sai tốt xấu, chỉ có người theo đạo tốt xấu mà thôi. Ngồi chẳng biết làm gì, tôi nói chuyện chơi với Đức Mẹ. Tôi chẳng biết gì về Đức Mẹ Fatima, nhưng cảm nhận của tôi Đức Mẹ giống hệt như Quan Thế Âm Bồ Tát, cũng yêu thương và giúp đỡ mọi người, giúp cho thế gian bớt khổ đau.
Rồi buổi lễ kết thúc. Tôi đi dạo ra phía sau. Nơi có đặt một bức tượng của Đức Mẹ. Điều làm tôi rất ngạc nhiên là phía trước lại có đặt một lư hương. Tôi thắp một cây nhang. Rồi trở vào thánh đường. Vẫn còn có người cầu nguyện với Đức Mẹ. Thôi thì tôi đành ngồi chờ vậy. Chờ mãi, vừa hết người này, định vào, thì lại có người kia. Cứ thế bắt tôi chờ mãi. Mà có việc phải đi, khiến tôi nóng ruột. Nhưng trong lòng vẫn biết và nhủ thầm, lại thử lòng tôi nữa rồi. Thôi thì ngồi chơi một chút vậy.
Nhà thờ Fatima Bình Triệu (tiếp theo và hết)
Cuối cùng thì cũng không còn ai, tôi vào nói chuyện với Đức Mẹ. Xong rồi bước qua nơi đặt tượng sát bên, tôi cũng chẳng biết là tượng của ai. Có vài người đang ngồi cầu nguyện ở đó. Tôi chào mọi người vô hình ở đây. Rồi bước ra khỏi thánh đường, chào tạm biệt mọi người ở cửa, xong ra lấy xe về.
Trên đường về, lòng tôi cứ nghĩ mãi. Hồi đó đến giờ, cũng có đi vài nhà thờ, cũng có chút xíu xiu kiến thức về đạo Thiên Chúa. Nhưng không nghĩ rằng nhà thờ ở đây, về sâu xa trong thế giới vô hình, có nhiều nét rất giống một ngôi chùa. Nếu diễn đạt theo hướng ngược lại, thì trong nhiều ngôi chùa tôi đã đi, về sâu xa trong thế giới vô hình, có nhiều nét giống nhà thờ ở đây. Rồi tôi đến thăm nhà thờ Fatima trên đường Nguyễn Trãi, có thể coi là một chi nhánh của nhà thờ Fatima Bình Triệu, rất ngạc nhiên là nhà thờ có một phòng để cốt, có lư hương và nhang. Cũng có người vô hình quản lý, và hướng dẫn tu tập. Vào thắp nhang, cứ ngỡ mình lạc vào một ngôi chùa.
Sau này, đi nhiều nơi nữa, tôi càng nhận ra rằng: pháp môn này hay kia, tôn giáo này hay kia, hay cái gì gì này hay kia đi chăng nữa, cũng chỉ có tính tương đối mà thôi. Nói chuyện với Đức Mẹ, sau này là với nhiều người ở nhiều hướng khác nhau nữa, càng thấy rõ một điều: mỗi con người, phần vô hình hay hữu hình, sinh ra, lớn lên, mất đi, và làm việc trên đất nước Việt Nam này, hoặc trên trái đất này, nếu mang trong mình một cái tâm thánh thiện, biết nghĩ đến người khác, biết nghĩ đến chúng sanh, biết nghĩ đến những người lao động hàng ngày khổ cực kiếm ba bữa cơm ở ngoài kia, thì sẽ không mê chấp cái này cái kia, tranh cãi cái này cái kia, chứ đừng nói tới lợi dụng tôn giáo hay tâm linh làm những việc xấu xa hại người hại mình.
Nhiều khi biết được những chuyện có những người lợi dụng tôn giáo hay tâm linh vào những mục đích không tốt đẹp gì cho lắm. Lòng cảm thấy rất mắc cười, buồn cười, và nực cười. Nhất là những có nhiều kiến thức về tôn giáo hay tâm linh, hiểu được nhân quả báo ứng. Nhiều lúc thầm nghĩ trong đầu, sao họ không nghĩ rằng, những suy nghĩ, dự định, hành động của họ có thể lừa được một vài người, chứ làm sao có thể lừa được rất nhiều người, làm sao lừa được phần vô hình. Họ cứ nghĩ trong đầu, tôi làm như vậy đó, sao vẫn giàu sang sung sướng, có thấy báo ứng gì đâu. Những hình phạt, báo ứng trong tâm họ ở kiếp này, và nhiều kiếp sau nữa, hoặc những hình phạt khác là đã quá đủ cho họ đau khổ rồi. Hổng lẽ họ muốn phần vô hình đến mức phải sai ma quỷ đi xô xe họ, nhập cho họ điên điên khùng khùng hay quậy cho tan nhà nát cửa mới chịu hay sao.
Chùa Bà Thiên Hậu (Tuệ Thành Hội Quán)
Chùa Bà Thiên Hậu (Tuệ Thành Hội Quán)
Di tích kiến trúc - văn hóa - lịch sử quốc gia
710 Nguyễn Trãi, P.11, Q.5, TP.HCM
Đọc các trang web về du lịch, hay thấy giới thiệu nơi này. Thế là tôi quyết định đi. Nhiều khi mình cứ nghĩ đi đến nơi này hay nơi kia, chỉ là những quyết định ngẫu nhiên, hay tình cờ. Nhưng mà mọi việc đều có duyên của nó, và được sắp đặt từ trước. Đối với tôi, điều đó lại càng đúng hơn. Chỉ có điều là mình không được biết trước, để mọi việc được diễn ra tự nhiên mà thôi.
Mà cứ hễ đến nơi nào có công việc một chút là y như rằng tôi phải chạy vòng vòng hoặc là bị cái gì đó. Nên đi đâu mà chạy cái vèo đến nơi, là tôi biết ngay rằng đến đây chơi cho vui thôi. Cái đường Nguyễn Trãi đoạn ở chùa lại bị một chiều, mà chẳng biết nó nằm khúc nào nên phải chạy vòng vòng. Rồi liều chạy một đoạn ngược chiều, vừa chạy vừa ngó nghiêng canh chừng công an, thiệt là đi chùa mà cứ như đi ăn trộm. Đã vậy sớm nó không mưa, muộn nó không mưa, canh lúc tôi gần đến chùa nó mưa, mà lại mưa lâm râm làm người ướt thật khó chịu.
Đến chùa, nhìn qua nhìn lại chẳng thấy chổ giữ xe, bèn hỏi chú xích lô đang đứng trước cổng chùa. Chú ơi, ở đây để xe ở đâu vậy chú. Cứ dắt sát lên lề, rồi khóa cổ lại. Tôi biết chú đó nói thiệt. Và cũng biết là để đó không bị sao (các bạn tôi nói như vậy). Nhưng mà vô sản quá nên thôi chắc cú kiếm chổ gởi xe vậy. Chạy xíu cũng kiếm được tòa nhà ngân hàng gởi xe. Rồi đi bộ đến chùa.
Phải nói là đi chùa cũng được nhiều nhiều, trong rất nhiều ngôi chùa nổi tiếng và có nhiều người đi, tôi thấy nơi đây là ít lộn xộn nhất. Trước chùa chỉ có duy nhất một người ngồi bán nhang. Chùa ở trung tâm thành phố, nhưng phía trước và khoảng sân chùa, khung cảnh rất yên tĩnh và sạch sẽ. Đi nhiều nơi, rút ra một kinh nghiệm rằng, phần vô hình và hữu hình của một ngôi chùa gắn bó rất chặt chẽ với nhau. Ở đâu mà phần hữu hình tốt, thì y như rằng phần vô hình cũng tốt, và ngược lại. Tôi hay nói đùa rằng: cứ cho tôi biết người giữ xe ở chùa của bạn là ai, tôi sẽ cho bạn biết chùa của bạn như thế nào.
Chùa Bà Thiên Hậu (Tuệ Thành Hội Quán) (tiếp theo)
Vừa bước qua bậc cửa, nghe thấy tiếng chào mình. Thì ra hai bên ngay phía sau cửa là nơi thờ, cũng giống như hai vị Kim Cang trong mấy chùa khác. Đi chùa, mới bước vào một chùa nào đó, mà mọi người vui vẻ và thân thiết đối với tôi, thì y như rằng sau đó tôi cũng thấy rất thân thiết đối với mọi người. Bởi vì, ban đầu, tôi đâu biết chùa đó như thế nào và mọi người ở đó ra sao đâu. Nhưng mọi người ở đó, vì có thông này thông kia nên biết được tôi trước và rõ hơn. Cũng có nhiều chùa rất vui, bước vào, rồi đi khắp chùa, chẳng ai nói với mình một câu, giống như tránh né điều gì. Những lúc như thế, tôi cũng chỉ cười vui, đi dạo một vòng rồi về thôi.
Chính giữa chùa có một khoảng sân rộng, giữa có đặt một lư hương thật to. Bên trái, trên vách, có dán nhiều miếng giấy hình chữ nhật nhỏ, chữ Hoa, ghi lại những người đã cúng dường cho chùa. Tôi thấy cúng nhiều nhất là gạo. Bên vách bên phải thì treo nhiều bức tranh, và treo bằng chứng nhận di tích cấp quốc gia được trao cho chùa từ năm 1993.
Bước vào bên trong là gian thờ chính. Bên trái và phải có hai phòng thờ. Bên ngoài một chút có một phòng khách. Rất đặc biệt là trong phòng khách có treo bút tích của tổng thống Hungary và Thụy Sỹ khi đến thăm chùa. Phòng khách rất lịch sự và tao nhã. Bên trái một chút là gian hàng nhỏ của chùa bán các vật phẩm để mọi người cúng. Đặc biệt thấy bán nhiều nhất là nhang khoanh hình chiếc lồng thật to để mọi người thắp và treo lên. Phải nói là việc vệ sinh và quản lý ở đây rất tốt. Những người chăm sóc chùa nhìn khuôn mặt rất chân thật, thiện cảm, và làm rất tốt phần việc của mình.
Đứng ở gian giờ chính, sao chẳng thấy có ai. Bèn bước qua gian bên phải, mới thấy có người. Gian này thì không có thắp nhang, không khí rất yên tĩnh. Thì ra vì chùa có rất nhiều người đến viếng, lại có nhiều khách nước ngoài, nên nhiều lúc ở phía trước không được yên tĩnh. Nên phải trốn qua đây thư giãn. Tôi nói chuyện vài câu rồi bước trở ra ghế đá ở phía gian chính, ngồi chơi và nói chuyện vui lâu lâu hơn với mọi người.